Το νέο, υπό τουρκική σημαία, νοσοκομείο στην Αλβανία και η επιρροή στα Δυτικά Βαλκάνια

Του Χρήστου Μαζανίτη

Μέσα στον Απρίλιο ο Πρόεδρος Ερντογάν εγκαινίασε ένα νέο νοσοκομείο στην πόλη Φίερ της Αλβανίας, το οποίο κατασκευάστηκε από την Τουρκία. Ακόμη ένα σημάδι της σημασίας που δίνει στη σύσφιξη των σχέσεων αλλά και της γενικότερης τάσης άσκησης επιθετικής εξωτερικής πολιτικής, με παράλληλη ανάμειξη στα εσωτερικά των χωρών των Βαλκανίων.

Ο λόγος είναι ότι αποτελούν γέφυρα μεταξύ της Τουρκίας και της Ευρώπης και μία περιοχή ζωτικής σημασίας για την οικονομία, την ενέργεια, τις μεταφορές και τον τουρισμό της. Με πρόσχημα λοιπόν, θρησκευτικούς και πολιτιστικούς δεσμούς και με όχημα τις οικονομικές συνδιαλλαγές και την πολιτική ανάμειξη στο εσωτερικό άλλων χωρών, η Τουρκία επιχειρεί να κερδίσει την υποστήριξη ή τουλάχιστον την ανοχή στην γενικότερη στρατιωτικοποιημένη εξωτερική πολιτική της.

Χώρες των Δυτικών Βαλκανίων που βρίσκονται υπό αυτήν την επιρροή είναι κυρίως η Αλβανία, η Σερβία, η Βόρεια Μακεδονία και όχι μόνο.

Εισβολή στην Αλβανία

Η Τουρκία του Ερντογάν έχει κατά νου το «Μιλλέτ». Πρόκειται για όρο της οθωμανικής αυτοκρατορίας, που προσδιορίζει τους ανθρώπους με βάση όχι την εθνότητα αλλά την θρησκεία τους. Βάσει του Μιλλέτ, προέκυψε στις αρχές του 1700 ο όρος των Τουρκαλβανών. Τον μουσουλμάνων Αλβανών, που η ταυτοποίησή τους Οθωμανούς προέκυψε λόγω του διοικητικού συστήματος Μιλλέτ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Με συχνή επίκληση του Οθωμανικού παρελθόντος από τον Πρόεδρο Ερντογάν, η αναβίωση του Μιλλέτ σήμερα είναι κάτι παραπάνω από εμφανής.

Με την Αλβανία, η Τουρκία δεν χάνει ευκαιρία να τονίζει τη διαχρονική στόχευση της για περαιτέρω βελτίωση των διμερών σχέσεων, εδώ και 30 χρόνια. Με ενέργειες όπως αυτή της κατασκευής του νοσοκομείου, αλλά και με την ανέγερση σπιτιών στην πόλη Λακ για τα θύματα του σεισμού που είχε γίνει τον Νοέμβριο του 2019, η Τουρκία επιθυμεί να εδραιώσει ισχυρούς δεσμούς πέραν της πολιτικής εξουσίας και με την αλβανική κοινωνία.

Με το αζημίωτο ασφαλώς, αφού αυτή η τακτική να επεμβαίνει στα εσωτερικά ζητήματα και να επηρεάζει πολιτικές αποφάσεις προς όφελος της είναι κάτι που αναμφίβολα την εξυπηρετεί.

Παράλληλα, οι δύο χώρες υπέγραψαν τον Μάρτιο του 2020 σχέδιο αμυντικής συμφωνίας χωρίς να δίνουν περαιτέρω λεπτομέρειες για το περιεχόμενο της… Όλα τα παραπάνω ασφαλώς και επηρεάζουν τη χώρα μας, αφού η Τουρκία έχει αποκτήσει λαβή για να υπονομεύει κατά περίπτωση τα συμφέροντά μας. Παράδειγμα το οποίο δημόσια έχει παραδεχθεί ο απόστρατος Τούρκος Ναύαρχος Γιαϊτζί, είναι η υπονόμευση της ελληνοαλβανικής συμφωνίας για την οριοθέτηση ΑΟΖ που είχε συναφθεί πριν από μερικά χρόνια, η οποία ακυρώθηκε από την Αλβανία την τελευταία στιγμή μετά από τουρκική παρέμβαση. Επίσης, η Αλβανία συστηματικά υπεκφεύγει των υποχρεώσεων για τον σεβασμό των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας στη Βόρεια Ήπειρο και του δικαιώματος αυτοπροσδιορισμού της, αφού με παράνομες νομοθετικές και αυθαίρετες ενέργειες αποσκοπεί στην αρπαγή των περιουσιών τους, με σκοπό τη δημιουργία αρνητικού κλίματος για αυτούς, στη χώρα.

Η Σερβία

Η Σερβία από την άλλη, δεν αποτελεί παραδοσιακό σύμμαχο της Τουρκίας κυρίως λόγω ιστορικών και θρησκευτικών θεμάτων, αλλά και της στάσης της τελευταίας στο ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου. Παρόλα αυτά, έχουν γίνει προσπάθειες σύσφιξης των σχέσεων σε μία σειρά από σημαντικά θέματα. Άμυνα, βιομηχανία και τεχνολογία αποτελούν πεδία στα οποία έχουν υπογραφεί διμερείς συμφωνίες σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο το 2019, αποδεικνύοντας τη σημασία που δείχνει το τουρκικό καθεστώς προς αυτή την κατεύθυνση. Παράλληλα, έχει αναπτύξει έντονη επενδυτική δραστηριότητα κυρίως σε περιοχές στα νοτιοδυτικά της χώρας, όπου υπάρχει έντονο το μουσουλμανικό στοιχείο.

Τέλος, για να κερδίσει και την κοινωνική υποστήριξη, η Τουρκία δεν έχασε την ευκαιρία να εκμεταλλευτεί επικοινωνιακά την πανδημία, έχοντας στείλει αρκετές φορές υγειονομικό υλικό στη Σερβία, ενώ στο ίδιο μοτίβο με την Αλβανία, χρηματοδοτεί την κατασκευή αυτοκινητόδρομου που συνδέει το Βελιγράδι με το Σαράγεβο, μία επιλογή που κάθε άλλο παρά τυχαία είναι, αφού αποσκοπεί στη διευκόλυνση της διασύνδεσης της Σερβίας με τη Βοσνία, που όλοι γνωρίζουν τι δεσμούς διατηρεί με την Τουρκία…

Τα Σκόπια

Αναφορικά με τη Βόρεια Μακεδονία, η Τουρκία ήταν μία από τις πρώτες χώρες που αναγνώρισαν την ανεξαρτησία της το 1991 και οι δυο χώρες διατηρούν στενούς δεσμούς μέχρι σήμερα. Στο παρελθόν η Τουρκία έχει στηρίξει σθεναρά την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, ενώ ακόμη και μετά την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών, επιδιώκει να διατηρήσει τους υποτιθέμενους «δεσμούς αδελφότητας», μέσω της «συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα» όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Πενταρόφσκι στα τέλη του 2020.

Έτερο παράδειγμα αποτελεί επίσης η βοήθεια που έστειλε η «γενναιόδωρη» γείτων στο πλαίσιο της πανδημίας, και που προπαγανδιστικά επικοινωνήθηκε μέσω του προσφιλούς για το καθεστώς Twitter, με «τιτίβισμα» του Τούρκου ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου, λέγοντας ότι «ένας φίλος που έχει ανάγκη είναι πράγματι φίλος. Στεκόμαστε πάντα στην αδελφική Βόρεια Μακεδονία». Απ’ ότι φαίνεται τελικά οι μάσκες και τα κιτ ελέγχου για τον κορονοϊό δεν ήταν εντελώς δωρεάν…

«Οθωμανικό Τόξο»

Συμπερασματικά, είναι ξεκάθαρο ότι η Τουρκία θεωρεί τα Βαλκάνια ένα ζωτικό χώρο που θα της δώσει τη δυνατότητα να αυξήσει την επιρροή της, να λειτουργήσει ανταγωνιστικά προς την Ευρώπη, αλλά και να της παράσχει μία «γέφυρα» προς αυτήν. Στο πλαίσιο επιδίωξης αναβίωσης της οθωμανικής αυτοκρατορίας με τον Ερντογάν «νεοσουλτάνο», επιχειρεί να επηρεάζει πολιτικές και να διαμορφώνει συσχετισμούς σύμφωνα με τα δικά της «θέλω» και συμφέροντα, καλλιεργώντας μια ηγεμονική συμπεριφορά κυρίως σε οικονομικά ασθενέστερους.

Με αυτόν τον τρόπο επιδιώκει να χειραγωγήσει μέσω της οικονομικής επεμβατικής πολιτικής της να «βάλει χέρι» ακόμη και μέχρι την κεντρική Ευρώπη, ακολουθώντας τα χνάρια των «γενναίων προγόνων» του…

Η Ελλάδα κι η αμυντική διπλωματία

Η Ελλάδα με παγιωμένο ευρωπαϊκό προσανατολισμό και στρατηγική παραμένει ο βασικός πυλώνας σταθερότητας στη περιοχή. Αν η τουρκική παρεμβατική κινητικότητα στη περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων βρίσκει ένα ανάχωμα αυτό είναι ελληνικό, και λειτουργεί με τέτοιο τρόπο που εστιάζει στο όφελος όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων.

Η αμυντική διπλωματία πρωτοστατεί και εδώ με τη σύναψη τριμερών σχημάτων, όπως Ελλάδα – Κύπρος – Σερβία και Ελλάδα – Σερβία – Βόρεια Μακεδονία και με πολύτιμο εργαλείο την αξιοποίηση των δυνατοτήτων των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Εξάλλου τρανή απόδειξη των λεγομένων είναι το γεγονός ότι σχεδόν όλες οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων έχουν εμπιστευτεί την επιτήρηση των δια αέρος συνόρων τους στις «πτέρυγες» των ελληνικών μαχητικών, καθιστώντας σχεδόν ολόκληρο τον Βαλκανικό ουρανό υπό την επίβλεψη της Ελλάδας!

Μακριά λοιπόν από κινήσεις εντυπωσιασμού που γοητεύουν μόνο τους ευκολόπιστους, η χώρα μας οικοδομεί σταθερά ένα περιβάλλον ασφάλειας, με αιχμή της αμυντικής μας διπλωματίας τις ένοπλες δυνάμεις κάτι που αναγνωρίζεται καθολικά και διεθνώς, προκαλώντας την εκτίμηση και το σεβασμό όλων των βαλκάνιων γειτόνων μας. Βλέπετε άλλο πράγμα είναι οι ωφελιμιστικές προσεγγίσεις της γείτονος και άλλο είναι η εδραιωμένη αντίληψη για την ευρωπαϊκή προοπτική των Δ. Βαλκανίων που πρεσβεύει η χώρα μας για την εν λόγω περιοχή και μετουσιώνει με πράξεις αλληλεγγύης σταθερές εταιρικές σχέσεις και διακρατικές φιλίες.

Μοιράσου το:

σχολίασε κι εσύ