Εκατοντάδες βομβητές μελών της Χεζμπολάχ εξερράγησαν ταυτόχρονα σε όλο τον Λίβανο την Τρίτη, σε μια φαινομενικά συντονισμένη επίθεση. Ο υπουργός Πληροφοριών του Λιβάνου, Ζιάντ Μακαρί, δήλωσε ότι η κυβέρνηση καταδικάζει τις εκρήξεις ως «ισραηλινή επιθετικότητα». Η Χεζμπολάχ κατηγόρησε επίσης το Ισραήλ για τις εκρήξεις και προειδοποίησε ότι θα λάβει «δίκαιη τιμωρία». Ο ισραηλινός στρατός αρνήθηκε να σχολιάσει.
Ο Ζιάντ Μακαρί, μιλώντας από τη Βηρυτό, ανέφερε: «Κύρια προτεραιότητα του Λιβάνου είναι να τερματίσει τις ισραηλινές επιθέσεις που στοχεύουν τις ζωές και τα μέσα διαβίωσης των πολιτών μας».
Οι εκρήξεις στην Βηρυτό, ήρθαν μία ημέρα έπειτα από προειδοποιήσεις του Ισραήλ ότι εξετάζει την κλιμάκωση των στρατιωτικών τους επιχειρήσεων κατά της Χεζμπολάχ. Τρεις αξιωματούχοι που ενημερώθηκαν για τις εκρήξεις δήλωσαν στους New York Times ότι στόχος ήταν εκατοντάδες βομβητές που χρησιμοποιούσαν τα μέλη της Χεζμπολάχ για να αποφεύγουν την υποκλοπή των μηνυμάτων τους. Σύμφωνα με τις πηγές, οι συσκευές προγραμματίστηκαν να ηχήσουν για λίγα δευτερόλεπτα πριν εκραγούν.
Ο υπουργός Υγείας, Φιράς αλ-Αμπιάντ, επιβεβαίωσε ότι 9 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από τις εκρήξεις, ανάμεσά τους ένα 8χρονο κορίτσι από την κοιλάδα Μπεκάα. Περισσότεροι από 2.800 άνθρωποι τραυματίστηκαν, ενώ πάνω από 200 βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση. Οι περισσότεροι τραυματισμοί αφορούν το πρόσωπο, τα χέρια, τα μπράτσα και την κοιλιακή χώρα.
Ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ, Στεφάν Ντουζαρίκ, χαρακτήρισε τις εξελίξεις στον Λίβανο «εξαιρετικά ανησυχητικές» και εξέφρασε τη θλίψη του για τις απώλειες αμάχων. «Δεν μπορούμε να υπογραμμίσουμε αρκετά τους κινδύνους κλιμάκωσης τόσο στον Λίβανο όσο και στην ευρύτερη περιοχή», τόνισε.
Η Χεζμπολάχ επιβεβαίωσε ότι το Ισραήλ είναι «εξ ολοκλήρου υπεύθυνο» για τις εκρήξεις. Μεταξύ των θυμάτων περιλαμβάνονται δύο μαχητές της οργάνωσης και ένα κορίτσι 8 ετών, κόρη ενός μέλους της Χεζμπολάχ. Δύο πηγές ασφαλείας δήλωσαν ότι ένας από τους νεκρούς μαχητές ήταν γιος βουλευτή της Χεζμπολάχ.
Ο εκπρόσωπος της σιιτικής οργάνωσης, Μοχάμεντ Αμπντεσαλάμ, χαρακτήρισε την επίθεση «ειδεχθές έγκλημα και παραβίαση της κυριαρχίας του Λιβάνου».
Ο Ιρανός πρέσβης στον Λίβανο, ο Μοτζτάμπα Αμανί, τραυματίστηκε σήμερα από έκρηξη στον βομβητή του, μετέδωσε το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων Mehr. «Ο Αμανί έχει έναν επιφανειακό τραυματισμό και αυτή τη στιγμή βρίσκεται υπό παρακολούθηση σε νοσοκομείο», ανέφερε το Fars που επικαλείται μια πηγή.
Footage claimed to show the arrival of the Iranian Ambassador to Lebanon, Mojtaba Amani earlier at a Hospital in Beirut; following him having suffered Injuries to his Abdomen from a Pager Explosion. pic.twitter.com/1BUwqhQhQO
— OSINTdefender (@sentdefender) September 17, 2024
Πώς πραγματοποιήθηκε η συντονισμένη επίθεση
Χιλιάδες βομβητές που χρησιμοποιούσαν μέλη της Χεζμπολάχ εξερράγησαν ταυτόχρονα την Τρίτη στον Λίβανο. Η χρήση αυτών των συσκευών επικοινωνίας είχε γίνει πιο διαδεδομένη μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, όταν ο ηγέτης της οργάνωσης προειδοποίησε τα μέλη ότι οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες είχαν διεισδύσει στο δίκτυο κινητής τηλεφωνίας, σύμφωνα με ειδικούς σε θέματα ασφάλειας.
Οι μαχητές της Χεζμπολάχ χρησιμοποιούσαν τους βομβητές ως μια χαμηλής τεχνολογίας μέθοδο για να αποφύγουν τον εντοπισμό τους από το Ισραήλ, όπως είχαν αναφέρει δύο πηγές με γνώση των επιχειρήσεων της οργάνωσης στο Reuters νωρίτερα φέτος.
Ένας βομβητής είναι μια ασύρματη τηλεπικοινωνιακή συσκευή που λαμβάνει και εμφανίζει μηνύματα. Οι βομβητές εξερράγησαν ταυτόχρονα σε διάφορες περιοχές του Λιβάνου, όπως ο νότιος Λίβανος, τα νότια προάστια της Βηρυτού και η ανατολική κοιλάδα Μπεκάα – όλες περιοχές είναι «προπύργια» της Χεζμπολάχ.
Σύμφωνα με τον Άμερ Αλ Σαμπάιλεχ, περιφερειακό αναλυτή ασφάλειας και καθηγητή πανεπιστημίου στην Ιορδανία, χιλιάδες μέλη της Χεζμπολάχ -όχι μόνο μαχητές- στράφηκαν σε ένα νέο σύστημα ασύρματων βομβητών, μετά την προειδοποίηση ότι τα κινητά τηλέφωνα ήταν επικίνδυνα και μπορούσαν να παρακολουθηθούν από τις ισραηλινές δυνάμεις. Ο ίδιος βασίστηκε σε εκτενείς επαφές με πολιτικούς και ειδικούς σε θέματα ασφάλειας στον Λίβανο για την πληροφόρησή του.
Ο Αλ Σαμπάιλεχ τόνισε ότι αυτή η επίθεση αποτελεί σημαντικό ψυχολογικό πλήγμα για τη Χεζμπολάχ, καθώς αποδεικνύει ότι το Ισραήλ μπορεί να πλήξει όχι μόνο τους μαχητές, αλλά οποιονδήποτε συνδέεται με την οργάνωση.
Ο Ντέιβιντ Γουντ, αναλυτής για τον Λίβανο στο International Crisis Group, περιέγραψε το σύστημα ως ένα «περιορισμένο, κλειστό δίκτυο», που δεν βασίζεται στα δορυφορικά δίκτυα των συμβατικών κινητών τηλεφώνων και ως εκ τούτου είναι πιο δύσκολο να παρακολουθηθεί.
Σκηνές χάους στη Βηρυττό
Κλιμακώνεται η ένταση μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ έπειτα από τη σειρά εκρήξεων στον Λίβανο. Η σύγκρουση, που άρχισε όταν η Χεζμπολάχ εκτόξευσε πυρά προς το Ισραήλ σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τη Χαμάς, είχε περιοριστεί κυρίως σε ανταλλαγές πυραύλων και ρουκετών. Ωστόσο, εδώ και μήνες, ηγεσίες και από τις δύο πλευρές έχουν προειδοποιήσει ότι η σύγκρουση μπορεί να κλιμακωθεί σε πλήρη πολεμική σύρραξη, με τη χρήση χερσαίων δυνάμεων.
Dozens of cases of pagers exploding in Beirut!
All carried by Hezbollah members!There are reports of chaos in the city pic.twitter.com/YeG8IYFHX7
— Hamas Atrocities (@HamasAtrocities) September 17, 2024
Οι εκρήξεις άφησαν πολλούς πολίτες της Βηρυτού σε κατάσταση σοκ. Αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν ότι έβλεπαν καπνό να βγαίνει από τις τσέπες των ανθρώπων, ακολουθούμενο από μικρές εκρήξεις που ακούγονταν σαν πυροτεχνήματα ή πυροβολισμοί. Ερασιτεχνικά βίντεο που προβλήθηκαν σε λιβανέζικα τηλεοπτικά δίκτυα έδειξαν σκηνές χάους στα νοσοκομεία, καθώς τραυματισμένοι ασθενείς με ακρωτηριασμένα χέρια και εγκαύματα ζητούσαν βοήθεια. Οι σειρήνες ηχούσαν σε όλη την πόλη.
Absolute scenes of chaos in Southern Beirut as hundreds of pagers belonging to members of Hezbollah explode.
This is just one location.
Hospital videos show Hezbollah members with various injuries from fingers blown off, hands blown off, and significant eye injuries. pic.twitter.com/U6pKB2Xne4
— Yashar Ali 🐘 (@yashar) September 17, 2024
Μετά τις εκρήξεις, δημοσιογράφος του Reuters ανέφερε ότι ασθενοφόρα διέσχιζαν τα νότια προάστια της Βηρυτού, προπύργιο της Χεζμπολάχ, εν μέσω εκτεταμένου πανικού. Πηγή ασφαλείας επιβεβαίωσε ότι συσκευές εξερράγησαν και στον νότο του Λιβάνου. Στο νοσοκομείο του Όρους Λιβάνου, ρεπόρτερ του Reuters είδε μοτοσικλέτες να μεταφέρουν τραυματίες στα επείγοντα, με ανθρώπους που είχαν ακρωτηριασμένα χέρια να ουρλιάζουν από τον πόνο.
Στο δημόσιο νοσοκομείο της Ναμπατίγια, ο διευθυντής Χασάν Ουάζνι δήλωσε στο Reuters ότι περίπου 40 τραυματίες δέχθηκαν περίθαλψη στο ίδρυμα, με τραύματα στο πρόσωπο, τα μάτια και τα άκρα. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο του Reuters, ομάδες ανθρώπων είχαν συγκεντρωθεί στις εισόδους κτιρίων για να δουν αν γνωστοί τους είχαν τραυματιστεί.
Three minutes from inside the hospital in Lebanon showing how overwhelmed the hospital with Hezbollah’s member after the cyberattack. pic.twitter.com/77aHBUcIRW
— Asaad Sam Hanna (@AsaadHannaa) September 17, 2024
Τοπικοί τηλεοπτικοί σταθμοί μετέδωσαν πλάνα από κάμερες ασφαλείας, τα οποία έδειχναν μια μικρή συσκευή να εκρήγνυται απρόσμενα δίπλα σε ταμείο παντοπωλείου, την ώρα που ένας πελάτης πλήρωνε.
That’s some notification, bro!
Beirut pager chaos! pic.twitter.com/3Q9u56KW9X
— Hamas Atrocities (@HamasAtrocities) September 17, 2024
Συντονισμένη επίθεση υψηλής πολυπλοκότητας
Για επίθεση «υψηλής πολυπλοκότητας» κάνει λόγο ο στρατιωτικός αναλυτής Elijah Magnier, που μίλησε στο Al Jazeera. Οι εκρήξεις, που σημειώθηκαν ταυτόχρονα σε πολλές περιοχές, υποδηλώνουν τη συμμετοχή αρκετών ατόμων και υπηρεσιών, πιθανόν και συνεργασία με τρίτες χώρες.
Ο Magnier επισήμανε ότι αν οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες κατάφεραν να παραβιάσουν τους βομβητές της Χεζμπολάχ, είναι πιθανό να έχουν διεισδύσει στην αλυσίδα εφοδιασμού από το Ιράν, το οποίο παρέχει στην οργάνωση τον περισσότερο εξοπλισμό της. Μια τέτοια επιχείρηση απαιτεί την τοποθέτηση μικρών ποσοτήτων εκρηκτικών μεγάλης ισχύος σε κάθε συσκευή, χωρίς να επηρεαστεί η λειτουργικότητα της.
Οι ταυτόχρονες εκρήξεις σε διαφορετικές περιοχές, υποδεικνύουν ότι δεν πρόκειται για κάποιο τεχνικό πρόβλημα των συσκευών, καθώς οι μπαταρίες δεν εκρήγνυνται από μόνες τους. Ο Magnier θεωρεί πιθανό το σενάριο η έκρηξη να προκλήθηκε από κάποια ραδιοσυχνότητα, κάτι που υποδηλώνει ότι οι εκρηκτικές ύλες τοποθετήθηκαν με τη βοήθεια κάποιας τρίτης χώρας στο Ισραήλ, πριν φτάσουν στα χέρια της Χεζμπολάχ.
Η ενέργεια αυτή, σύμφωνα με τον αναλυτή, δείχνει ότι η επιχείρηση οργανώθηκε με ιδιαίτερη προσοχή και πιθανότατα απαιτήθηκε αρκετός χρόνος προετοιμασίας.
Μιλώντας στο Al Jazeera από την Κωνσταντινούπολη, ο Navvar Saban, αναλυτής ασφαλείας και συγκρούσεων στο Κέντρο Στρατηγικών Μελετών Omran δήλωσε: «Οι άνθρωποι νομίζουν ότι οι βομβητές είναι παλιοί, αλλά υπάρχει ένα προηγμένο μοντέλο που έλαβε πρόσφατα η Χεζμπολάχ και άρχισε να χρησιμοποιεί στη Συρία και τον Λίβανο, μαζί με την Επαναστατική Φρουρά».
«Η κατοχή τους αποτελεί ένδειξη τεράστιας παραβίασης ασφαλείας για τη Χεζμπολάχ», πρόσθεσε.
Σχολιάζοντας την κλίμακα των επιθέσεων, ο Σαμπάν δήλωσε: «Πρόκειται για χιλιάδες απόπειρες δολοφονίας ταυτόχρονα, που συνέβησαν σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές. Ο ψυχολογικός αντίκτυπος είναι τεράστιος. Θα επηρεάσει τη Χεζμπολάχ».
