Το πέρασμα της Αθήνας από τον 19ο αιώνα στον 20ο, με τα παλιά κτίρια να γκρεμίζονται κυρίως στις δεκαετίες του 1960 και του 1970 δείχνει το βίντεο διάρκειας τριών λεπτών του μπλογκ Athensville (http://athensville.blogspot.com).
Η καλαισθησία του 19ου αιώνα έδωσε την θέση της σε σύγχρονες γραμμές, με το ζητούμενο, κάθε φορά, να είναι η εξοικονόμηση χώρου για χρήσεις από περισσότερα άτομα και για περισσότερες δραστηριότητες. Ο λόγος πίσω από την αλλαγή είναι το φαινόμενο της αστυφιλίας, που στην Ελλάδα πήρε μεγάλες διαστάσεις και τις διατηρεί ακόμα, με τις μεγάλες πόλεις να γίνονται μεγαλύτερες και την ύπαιθρο να ερημώνει.
Η περίφημη ανοικοδόμηση της πρωτεύουσας διαφημίζεται μάλιστα με μια σχετικώς μεγάλη πινακίδα στο πρώτο κτίριο του βίντεο στην οδό Γ΄’ Σεπτεμβρίου, 56. Στο ισόγειο του τετραώροφου κλασικού κτιρίου έχει τοποθετηθεί μια γιγαντιαία πινακίδα τεχνικού γραφείου. Μπορεί απλώς να είναι διαφήμιση, μπορεί το γραφείο να στεγαζόταν στο κτίριο, αλλά δεν αποκλείεται να είναι και η αναγγελία του επικείμενου θανάτου.
Στη θέση του κλασικού κτιρίου αναγέρθηκε μια σύγχρονη πολυκατοικία, χωρίς εξώστες, αλλά με μεγάλα γυάλινα παράθυρα, και μεγάλα ρείθρα, στα οποία στηρίχτηκαν οι κεντρικές μονάδες των κλιματιστικών.
Ακολουθεί ένας «Πύργος» στην διασταύρωση των οδών Καλλιδρομίου και Φωτήλα, στα Εξάρχεια. Λόγω της γωνίας των δρόμων ο αρχιτέκτονας του προηγούμενου αιώνα είχε επιλέξει στρογγυλές γραμμές, για το κτίριο που είχε ισόγειο και πρώτο όροφο. Ο σύγχρονος αρχιτέκτονας για να καλύψει το άνισο των δύο οικοπέδων που ενώνονταν στην γωνία, προτίμησε να εκμεταλλευτεί στην εσοχή που δημιουργούσε η ένωση για να φτιάξει μπαλκόνια. Το χαρακτηριστικό της «ανοικοδόμησης» ήταν ότι κανένας χώρος δεν πάει χαμένος.
Στην γωνία Ιουλιανού και Μαυροματαίων, κάτω από το Πεδίο του Άρεως υπήρχε ένα επιβλητικό κτίριο σε σχήμα «Γ», στην εσοχή του οποίου ο αρχιτέκτονας του τότε είχε στήσει ένα στρογγυλό προθάλαμο, σαν άλλο πύργο, που δέσποζε στο συγκρότημα των κατοικιών. Ο νέος αρχιτέκτονας έβαλε λιτές ίσιες γραμμές , γυάλινα μπαλκόνια και τέντες. Η χάρις του παλιού συγκροτήματος αντικαταστάθηκε από αιχμηρές γωνίες.
Στα Πατήσια, τον 190 αιώνα έκτιζαν τα εξοχικά τους οι Αθηναίοι της εποχής. Αρχοντικά κτίρια όπως αυτό στην γωνία της Πατησίων με την Χέυδεν. Τη θέση του πήρε μια μοντέρνα εξαώροφη πολυκατοικία γραφείων, χωρίς εξώστες. Στην Κυψέλης και Λευκάδας, χάθηκε ένα κτίριο που σε μεγάλο βαθμό θύμιζε τα αντίστοιχα που χτίζονταν σε άλλες πρωτεύουσες της Ευρώπης, ωστόσο ο αρχιτέκτονας πρόσθεσε εξώστες, γιατί το ήπιο κλίμα της Αττικής το επέτρεπε. Η πολυκατοικία που το αντικατέστησε είναι μάλλον κακόγουστη.
Στο 228 της Πατησίων το διώροφο αρχοντικό έδωσε την θέση του σε μια ανούσια πολυκατοικία πέντε ορόφων, η οποία πάντως είναι γεμάτη μπαλκόνια, σε σχέση με την διπλανή της. Η «Βίλα Μαργαρίτα» κοσμούσε την γωνία Μεσογείων και Βασιλίσσης Σοφίας. Την αντικατέστησε ένα άχρωμο πολυώροφο κτίριο που ήθελε να μοιάζει με ουρανοξύστη.
Στο κτίριο της γωνίας Βασιλίσσης Σοφίας και Ηρώδου Αττικού το κτίριο δεν είχε τίποτα να ζηλέψει από τις παλιές πολυκατοικίες στο Παρίσι. Στη θέση του υψώθηκε μια πολυκατοικία με ίσιες γραμμές.
Ακολουθούν στο ίδιο μοτίβο τα κτίρια στις οδούς Όθωνος και Αμαλίας, στην γωνία της Μητροπόλεως στο Σύνταγμα, στη Σταδίου 5, στην Πανεπιστημίου 20 και Πανεπιστημίου 39, στην γωνία Πανεπιστημίου και Χαριλάου Τρικούπη, στη Σταδίου και Πεσμαζόγλου, στην οδό Αθηνάς 3, στην πλατεία Κουμουνδούρου, στην Πειραιώς και Μενάνδρου, στην Πειραιώς 1, το Δημοτικό Θέατρο στην πλατεία Κοτζιά, το κτίριο στη Σταδίου 60, στην Αιόλου και Πανεπιστημίου, το θέατρο Κοτοπούλη στην Ομόνοια, στη γωνία Χαλκοκονδύλη και Πατησίων, στην Μάρνη 32 και Αριστοτέλους, και τέλος στην οδό Αχαρνών 22.
Δείτε το βίντεο
