Είναι δύσκολο να περιγράψει κανείς με λίγες λέξεις μια εξέλιξη, όταν αναμένοντάς την έχουν ειπωθεί και γραφθεί τόσα πολλά.
Αξίζει, όμως, να θυμηθούμε ότι η περιπέτεια του τρίτου μνημονίου ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2015, όταν μία επιβεβλημένη επαναδιαπραγμάτευση με τους πιστωτές μας μετατράπηκε σε έναν εφιάλτη που παραλίγο να αλλάξει τη ροή των ευρωπαϊκών και παγκόσμιων πραγμάτων και να βυθίσει τη χώρα σε μια δίνη άγνωστης αβεβαιότητας και τους πολίτες σε μια απίστευτη προσωπική και συλλογική περιπέτεια.
Σήμερα, με τη βοήθεια του απαραίτητου πραγματισμού, ολοκληρώσαμε τις υποχρεώσεις που είχαμε αναλάβει και ετοιμαζόμαστε να κάνουμε τα πρώτα βήματα στο μεταμνημονιακό πλαίσιο επιτήρησης της ελληνικής οικονομίας, όπως «κάθε κράτος-μέλος της ζώνης του ευρώ το οποίο αντιμετωπίζει ή απειλείται με σοβαρές δυσκολίες αναφορικά με τη χρηματοοικονομική σταθερότητα».
Το πλαίσιο αυτό για την Ελλάδα έχει ορισμένα μοναδικά χαρακτηριστικά:
1. Περιλαμβάνει μια αρκετά αυστηρή επίβλεψη, αυστηρότερη ακόμα και από αυτών των μνημονίων (κάθε τρεις μήνες) και το ενδεχόμενο τυχόν αρνητικών διορθωτικών αποφάσεων να λαμβάνονται (από το Eurogroup χωρίς την Ελλάδα) μόνο σε περίπτωση ιδιαίτερα έκτακτων συνθηκών. Τα πρωτογενή πλεονάσματα παραμένουν 3,5% μέχρι το 2022 και στο 2,20% μετά!
2. Περιλαμβάνει ένα ισχυρότερο συγκριτικά μαξιλάρι ρευστότητας που προσεγγίζει συνολικά τα 24,1 δισ. ευρώ και καλύπτει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για τους υπόλοιπους 22 μήνες, συμπεριλαμβανομένης της μερικής αποπληρωμής του ΔΝΤ. Το γεγονός αυτό δημιουργεί κατ’ αρχάς μια ενισχυόμενη αίσθηση εμπιστοσύνης στους επενδυτές για την ενδεχόμενη έξοδο στις αγορές. 3. Περιλαμβάνει μια σχετικά μεγαλύτερη (σε σύγκριση με την Πορτογαλία) επιμήκυνση των δανείων του EFSF προς την Ελλάδα ύψους περίπου 95 δισ. ευρώ. Το συνολικό όφελος από την απόφαση αυτή αποτιμάται περίπου στα 15 δισ. ευρώ, αλλά σε όρους καθαρής παρούσας αξίας και όχι βεβαίως σε όρους ονομαστικών υποχρεώσεων αποπληρωμής χρέους.
4. Διαμορφώνει μια μεσοπρόθεσμη (και όχι μακροπρόθεσμη) εικόνα βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, αφήνοντας ξανά το πρόβλημα να παρουσιαστεί, υπό κανονικές συνθήκες, περίπου έπειτα από μία δεκαετία πάλι. Αυτή η αναβολή στην οριστική αποδιάρθρωση βιωσιμότητας του χρέους σπρώχνει τις νέες εκδόσεις χρέους σε μικρότερες (από δεκαετή) διάρκεια, οι οποίες είναι περισσότερο κοστοβόρες.
5. Δεν εξαντλεί τα διαθέσιμα κεφάλαια του τρίτου μνημονίου, αφήνοντας ουσιαστικά ένα αξιόλογο μέγεθος που θα κινηθεί γύρω στα 24 δισ. ευρώ να επιστραφεί στους εταίρους χρηματοδότες. Το ποσό αυτό, ενώ ήταν θεωρητικά διαθέσιμο με κόστος γύρω στο 1%, επελέγη να αντικατασταθεί από ένα ισόποσο κοστοβόρο δανεισμό, επιβαρύνοντας το κόστος εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους και μια σημαντική επιβάρυνση του φορολογικού βάρους.
6. Προβλέπει την επιστροφή σε εμάς των κερδών των ελληνικών ομολόγων (περίπου 4,5 δισ. ευρώ) σταδιακά και αναλόγως της εκπλήρωσης των υποχρεώσεών μας.
Το παραπάνω πακέτο θα μπορούσε να κριθεί ότι βρίσκεται εντός των ρεαλιστικών μας προσδοκιών παρότι θα μπορούσαν κάποιοι να ισχυριστούν ότι η επιμήκυνση της διάρκειας των δανείων του EFSF είναι γενναιότερη κατά 3 έως 5 χρόνια της αναμενόμενης. Η περαιτέρω επιμήκυνση προσέθεσε 2-3 δισ. ευρώ σε καθαρή παρούσα αξία. Αντιθέτως, η μη χρήση των αδιάθετων κεφαλαίων αποτελεί αυστηρότερη απόκλιση από τις προσδοκίες μας.
Ορισμένες θετικότερες διαστάσεις του πακέτου θα πρέπει να αποδοθούν μάλλον στις δυσμενέστερες οικονομικές συνθήκες στις οποίες θα επιχειρήσει την έξοδο στις αγορές η ελληνική οικονομία, παρά στην ενεργοποίηση, από χθες, του πακέτου της Συμφωνίας του Μακεδονικού.
Η επιδείνωση των συνθηκών πυροδοτείται από τον εμπορικό εμφύλιο πόλεμο της Δύσης (σημειώνεται ότι την ημέρα της απόφασης του Eurogroup ενεργοποιήθηκε το πρώτο κύμα δασμών της Ευρωπαϊκής Ενωσης εναντίον των ΗΠΑ), την αναμενόμενη ευρωπαϊκή πιθανή κρίση από τις ιταλικές αποφάσεις και τον περιορισμό του QE, τη γενικότερη άνοδο των επιτοκίων που μπορεί να οδηγήσουν σε μια ένταση της φυγής κεφαλαίων από την Ευρώπη.
Η εικόνα που διαμορφώνεται είναι ότι το γενικό πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής παραμένει αυστηρό, δεδομένου ότι τον τόνο για τις οικονομικές εξελίξεις τον δίνουν τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα παρά οποιοδήποτε άλλο στοιχείο της συμφωνίας.
Πηγή: real.gr
