Νέα ανησυχία για την πορεία της πανδημίας στη χώρα μας προκαλεί η έξαρση των κρουσμάτων, η οποία καταγράφεται σε πανελλαδικό επίπεδο τις τελευταίες ημέρες. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η νέα αύξηση των ημερήσιων λοιμώξεων από κορονοϊό οφείλεται στα στελέχη Όμικρον και Όμικρον 2, τα οποία έχουν μεγαλύτερη μεταδοτικότητα, αλλά και στην αυξημένη κινητικότητα των πολιτών κατά το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας.
Των ΑΙΜ. ΣΤΑΘΑΚΟΥ, Γ. ΣΙΑΔΗΜΑ
Τα δεδομένα αυτά, σε συνδυασμό με το κλίμα χαλάρωσης που παρατηρείται όσον αφορά την τήρηση των μέτρων κατά της διασποράς του ιού, προκαλούν προβληματισμό στους επιστήμονες, που μιλούν ήδη για πέμπτο κύμα της πανδημίας και σημαίνουν νέο συναγερμό ενόψει του Πάσχα. Σύμφωνα με το υπολογιστικό μοντέλο του Τμήματος Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, η κορύφωση αυτού του πέμπτου επιδημικού κύματος δεν πρόκειται να έρθει πριν από τις αρχές του επόμενου μήνα.
Ο επικεφαλής του Τμήματος, καθηγητής Δημοσθένης Σαρηγιάννης, εξηγεί ότι ο αριθμός των κρουσμάτων που παρατηρείται σήμερα είναι σημαντικά υψηλότερος από αυτόν που αναμενόταν όταν τον περασμένο Φεβρουάριο είχε ξεκινήσει η αποκλιμάκωση των επιδημικών δεικτών. Στην ουσία, η νέα έξαρση υποδηλώνει την ύπαρξη «ρηγμάτων» στο τείχος ανοσίας, κάτι που αποδίδεται εν πολλοίς στην καθυστέρηση της επαναληπτικής δόσης του εμβολίου κατά του κορωνοϊού. «O κυρίως λόγος που συμβαίνει αυτή η διαφυγή ανοσίας είναι η καθυστέρηση της εφαρμογής της αναμνηστικής δόσης, με δεδομένη τη σημαντική διαφορά στην αποτελεσματικότητα προστασίας μεταξύ εμβολιασμένων με δύο δόσεις και με τρεις.
Παράλληλα, ανησυχία δημιουργεί και η παρουσία του νέου υποστελέχους της Ομικρον (Β.Α.2 ή παραλλαγή Ο-2), το οποίο είναι ακόμη πιο μεταδοτικό, κατά 33% μεσοσταθμικά, από την παραλλαγή Ομικρον», δηλώνει ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής Δημοσθένης Σαρηγιάννης. «Συνεπώς, ο συνδυασμός επιβράδυνσης της τρίτης δόσης και της παρουσίας του νέου στελέχους πλέον οδηγεί σε ένα νέο κύμα, που θα καθυστερήσει επιπλέον την ταχύτερη αποκλιμάκωση», εξηγεί ο καθηγητής. Σύμφωνα με το υπολογιστικό μοντέλο που διαχειρίζεται ο Δ. Σαρηγιάννης, για να επανέλθει η αποκλιμάκωση της πανδημίας, χρειάζονται περισσότερες ενέργειες, πέρα από την εφαρμογή των μέτρων και τη σημαντική συνειδητοποίηση εκ μέρους του πληθυσμού ότι χρειάζεται προσοχή και σύνεση για την αντιμετώπιση της διασποράς της παραλλαγής Ομικρον και της υποπαραλλαγής Ομικρον 2. «Θα πρέπει να στοχεύσουμε στη διατήρηση και στην επέκταση της επίκτητης ανοσίας του πληθυσμού, αλλά και στον πολύ μεγάλο αριθμό των τεστ συνολικά (μοριακά, rapid και self tests) που πραγματοποιούνται καθημερινά.
Αυτά, σε συνδυασμό με τη φυσική ανοσία του πληθυσμού μετά από νόσηση, θα συντελέσουν στη συστηματική αποκλιμάκωση της πανδημίας», επισημαίνει ο Δ. Σαρηγιάννης, τονίζοντας ότι σήμερα, δυστυχώς, ισχύουν διαφορετικά δεδομένα. Ο καθηγητής αναφέρει πως με τον υπάρχοντα ρυθμό εμβολιασμού αναμνηστικών δόσεων έχει ήδη καθυστερήσει η πορεία αποκλιμάκωσης και πλέον, λόγω της εμφάνισης και της Ομικρον 2 στην Ελλάδα, βλέπουμε ξανά ανοδική πορεία, που περιμένουμε να κορυφωθεί τις επόμενες εβδομάδες. Παράλληλα, οι ειδικοί συνιστούν μεγάλη προσοχή για την αποφυγή του συνωστισμού στις εκδηλώσεις της εθνικής εορτής της 25ης Μαρτίου, καθώς τότε αναμένεται η έξαρση του παρόντος κύματος. «Μετά την 25η Μαρτίου και πιθανότατα τις ημέρες που θα ακολουθήσουν, αναμένουμε να εισέλθουμε εκ νέου σε πορεία αποκλιμάκωσης της πανδημίας, ώστε να φτάσουμε σε χαμηλότερα επίπεδα διασποράς την περίοδο του Πάσχα, στις 24 Απριλίου.
Για να επιτευχθεί αυτό, βέβαια, θα πρέπει να μην προτρέξουμε σχετικά με την πρόωρη άρση μέτρων περιορισμού της διασποράς και επιδημιολογικής επιτήρησης», επισημαίνει ο καθηγητής.
Οι σκληροί δείκτες
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, ο κυλιόμενος μέσος όρος επτά ημερών κρουσμάτων διαμορφώνεται στα 21.355. Σε πανελλαδικό επίπεδο, ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας διαμορφώθηκε στο 9%, ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή του αριθμού των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) είναι στο 1,24.
Ο Δ. Σαρηγιάννης εξηγεί ότι η σημαντική αύξηση του Rt από 0,88 στο 1,24, τις τελευταίες δέκα ημέρες, υποδηλώνει νέο ανοδικό κύμα, του οποίου το ύψος και η διάρκεια θα εξαρτηθούν από τον βαθμό που η μετάλλαξη Ομικρον 2 έχει παρεισφρήσει στην κοινότητα. Συνεπώς, σύμφωνα με τον καθηγητή του ΑΠΘ, αυτή την περίοδο είναι απαραίτητο να ενταθούν οι προσπάθειες για αλληλούχηση των θετικών δειγμάτων. Για το επόμενο χρονικό διάστημα, οι προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE (που λαμβάνουν υπόψη τη διασπορά όλων των μεταλλαγμένων στελεχών του SARS-CoV-2) είναι 27.167 (ημερήσια νέα κρούσματα) και 21.812 (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) αντίστοιχα. Το ανησυχητικό είναι ότι ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος θανάτων με COVID-19, που είναι 51,3, παραμένει υψηλός, ιδιαίτερα σε σχέση με τον αριθμό των νοσηλειών σε κρίσιμη κατάσταση, δηλαδή των αριθμό των ασθενών που διασωληνώνονται σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας.
«Περιμένουμε μια αύξηση στους θανάτους, στους περίπου 57 ημερησίως μεσοσταθμικά, μέχρι τις αρχές Απριλίου και έπειτα μια σημαντική αποκλιμάκωση στον σκληρό αυτόν δείκτη», εξηγεί ο Δ. Σαρηγιάννης και προσθέτει ότι, όσον αφορά τους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση και την κάλυψη των ΜΕΘ, μετά τις αρχές Απριλίου αναμένεται και σε αυτόν τον δείκτη μια σημαντική αποκλιμάκωση.