Του Χρήστου Μαζανίτη
Τις τελευταίες εβδομάδες πληροφορίες που δημοσιεύονται στον διεθνή τύπο και εξειδικευμένες ιστοσελίδες άμυνας, διεθνούς απήχησης, έχουν δημιουργήσει σύγχυση για το μέλλον του προγράμματος παραγωγής F-35.
Αφορμή στάθηκε η μείωση του αριθμού των υπό προμήθεια F-35B από τα 138 στα 70 αεροσκάφη από την Μεγάλη Βρετανία, με σκοπό την εξοικονόμηση πόρων για την ανάπτυξη του προγράμματος Tempest, του προγράμματος μαχητικού 6ης γενιάς που στηρίζεται από Ιταλία και Σουηδία, δηλαδή του ενός εκ των δύο ευρωπαϊκών προγραμμάτων, αντίπαλον δέος του ευρύτερου προγράμματος FCAS TI (Future Combat Air System Technology Initiative) του οποίου ηγείται η Γαλλία και η Γερμανία με την Ισπανία να προστίθεται στο project.
Το πρόγραμμα Tempest προορίζεται για την αντικατάσταση του στόλου των Eurofighter από το 2035 και μετά.
Μέχρι σήμερα το Λονδίνο έχει δεσμευτεί για την προμήθεια 48 F-35B, δηλαδή της έκδοσης κάθετης απονήωσης που χρησιμοποιούνται στα αεροπλανοφόρα, μέχρι το 2025, έναντι 10,5 δισ. λιρών. Η επόμενη παραγγελεία των 22 αεροσκαφών, για να φτάσουν στον αριθμό 70 θα επανεξεταστεί το 2025, όπως προέκυψε από τα συμφραζόμενα του βρετανού υφυπουργού Άμυνας Stephen Lovegrove ερωτηθείς για το πόσα τελικά F-35 θα προμηθευθεί η χώρα του.
Ταυτόχρονα, δημοσιεύματα από τις Ηνωμένες Πολιτείες έθεταν ερωτήματα, που προέκυπταν από πληροφορίες της Πολεμικής Αεροπορίας της χώρας (USAF) σχετικά με την μείωση του αριθμού παραγγελιών του μαχητικού 5ης γενιάς, εξαιτίας υψηλού κόστους χρήσης, προτάσσοντας μάλιστα ως ενδεχόμενο την επιστροφή στην προμήθεια επιπλέον F-16!
Είναι ακαταμάχητο;
Τα παραπάνω έχουν ενισχύσει την κοινότητα των σκεπτικιστών απέναντι στο εάν και κατά πόσο το F-35 είναι τόσο ακαταμάχητο όσο προβάλλεται και κατά συνέπεια εάν κάνει για την Πολεμική Αεροπορία της Ελλάδας.
Το αμερικανικό περιοδικό The National Interest, δημοσίευσε στην ηλεκτρονική του έκδοση άρθρο με το οποίο επισημαίνει 10 λόγους για τους οποίους τα σενάρια τερματισμού του προγράμματος παραγωγής του F-35 στερούνται λογικής. Το άρθρο υπογράφει ο Loren B. Thompson, Γενικός Διευθυντής του μη κερδοσκοπικού Ινστιτούτου Lexington και Διευθύνων Σύμβουλος της Source Associates, κερδοσκοπικής εταιρείας συμβούλων.
Σε αυτό, μεταξύ άλλων αναδεικνύονται τα στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία όσα περισσότερα F-35 παράγονται, τόσο πέφτει το κόστος, συνεπώς γίνονται λιγότερο δαπανηρά στον χρήστη, δημιουργώντας οικονομίες κλίμακος. Ωστόσο παραμένει άμεσα συγκρίσιμο με ένα F-15 παλαιότερης έκδοσης, χωρίς να φέρει τον αριθμό των βλημάτων, λόγω περιορισμών της stealth σχεδίασής του.
Έχοντας, ωστόσο ως δεδομένο ότι βελτιώνεται συνεχώς αλλά και την τεχνολογία αιχμής που φέρει, υπερθεματίζεται το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή είναι το μαχητικό με την μεγαλύτερη επιβιωσιμότητα στον κόσμο, στο πεδίο. «Σε απλούς όρους αυτό σημαίνει ότι τα εχθρικά ραντάρ δεν μπορούν να τα παρακολουθήσουν ή να τα στοχοποιήσουν. Επί πλέον, η θερμότητα από τους κινητήρες τους διαχέεται με τρόπον ώστε να ξεγελάει τους πυραύλους αναζήτησης θερμότητας (heat-seeking). Όταν δε αυτά τα χαρακτηριστικά «μειωμένης παρατηρησιμότητας» συνδυάζονται με τη μοναδική αντίληψη του επιχειρησιακού περιβάλλοντος που παρέχεται στους χειριστές του αεροσκάφους μέσω της συγχώνευσης των δεδομένων από τους αισθητήρες του, είναι εύκολο να δει κανείς γιατί τα F-35 που συμμετέχουν σε στρατιωτικές ασκήσεις προσβάλλουν 20 ή περισσότερα «εχθρικά» μαχητικά για κάθε F-35 που χάνεται. Το μαχητικό F-22 της Πολεμικής Αεροπορίας διαθέτει αντίστοιχη επιβιωσιμότητα αλλά κάποιες πλευρές της σχεδίασης των F-35 προσφέρουν ακόμα μεγαλύτερη δυνατότητα απόκρυψης» αναφέρεται χαρακτηριστικά στο δημοσίευμα.
Ποιος θα έβγαινε, όμως, κερδισμένος από τον τερματισμό του προγράμματος F-35; Θα αποκτούσε κάποιο όφελος τη USAF και οι 9 χώρες στις οποίες ήδη επιχειρεί; H απάντηση από παράγοντες του αμερικανικού Πενταγώνου είναι «μα φυσικά η Ρωσία και Κίνα». Δεν είναι καθόλου τυχαίο άλλωστε που οι δύο χώρες επενδύουν χρήματα για την ανάπτυξη στόλων 5ης γενιάς, εφάμιλλων δυνατοτήτων σε ορισμένα σημεία με το F-35. Αν ένα αεροσκάφος 5ης γενιάς δεν χρησίμευε στις αεροπορικές επιχειρήσεις και δεν προσέφερε πλεονέκτημα στο πεδίο των μαχών ποιος ο λόγος οι κυβερνήσεις να επενδύουν τεράστια κονδύλια σε ένα βαρέλι χωρίς πάτο;
Πρόσφατα, η Πολεμική Αεροπορία ενισχύθηκε με μία μοίρα – 18 μαχητικών RAFALE 4+γενιάς. Αυτά έρχονται να προστεθούν στον υπό παραλαβή στόλο των 84 αναβαθμισμένων F-16 σε Viper, που θα ξεκινήσουν να έρχονται από το τέλος το χρόνου. Ταυτόχρονα έρχεται το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των επιπλέον 38 F-16 σε Block 52, με απάρτια από τα 84 F-16, που θα αναβαθμιστούν σε Viper. Έτσι, όταν ολοκληρωθεί θα αποτελέσουν ένα σύνολο 122 πανίσχυρων F-16, που θα πλαισιώνονται από τα 30 μη αναβαθμισμένα Block 30 του τύπου, τα 18 Rafale, τα 24 Mirage 2000-5 και τα 36 βομβαρδιστικά Phantom F-4, που είναι και τα επόμενα μαχητικά που προβλέπεται να αποσυρθούν από το 2025.