Μια δύσκολη εξίσωση με πολλές μεταβλητές προσπαθεί να λύσει το Πολεμικό Υπουργικό Συμβούλιο του Ισραήλ, το οποίο καλείται να αποφασίσει πώς θα αντιδράσει η χώρα στην άνευ προηγουμένου επίθεση που δέχτηκε από το Ιράν και τους συμμάχους του, χωρίς ωστόσο να κλιμακωθεί η σύρραξη στην Μέση Ανατολή.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι σχολιάζουν ότι η απάντηση στο Ιράν είναι επιβεβλημένη, αλλά πρέπει να είναι «έξυπνη». Το Συμβούλιο έχει δηλώσει στόχος είναι μια “δυναμική” απάντηση στο Ιράν, η οποία όμως δεν θα προκαλέσει ευρύτερο πόλεμο. Αναλυτές ανέφεραν ότι η απάντηση του Ισραήλ στην Τεχεράνη θα μπορούσε να δοθεί «έως και την Δευτέρα», με τον Ισραηλινό υπουργό άμυνας να φέρεται ότι έχει δηλώσει στον αμερικανό ομόλογό του ότι το Ισραήλ δεν έχει “άλλη επιλογή” από το να απαντήσει στους βαλλιστικούς πυραύλους που δέχτηκε.
If Ben-Gvir and Smotrich, who are demanding a devastating response against Iran, stay in the government despite a more muted one, they will certainly leave if Netanyahu accepts the other condition for Biden’s grand plan / @AnshelPfeffer https://t.co/G95tpgSS5I
— Haaretz.com (@haaretzcom) April 16, 2024
Το πολεμικό υπουργικό συμβούλιο ολοκλήρωσε το απόγευμα της Δευτέρας (15/4) μια πρώτη συζήτηση για την απάντηση του Ισραήλ στο μαζικό χτύπημα του Ιράν, εν μέσω εκκλήσεων προς την ισραηλινή κυβέρνηση να επιδείξει προσοχή και αυτοσυγκράτηση, ώστε να μην πυροδοτήσει έναν περιφερειακό πόλεμο.
Σε ένα ρεπορτάζ χωρίς πηγές, το Κανάλι 12 υποστήριξε ότι το πολεμικό υπουργικό συμβούλιο αποφάσισε στην σημερινή του (16/4) συνεδρίαση να ανταποδώσει “ξεκάθαρα και δυναμικά” την επίθεση στο Ιράν με μια απάντηση σχεδιασμένη έτσι ώστε να στείλει το μήνυμα ότι το Ισραήλ “δεν θα επιτρέψει μια επίθεση αυτού του μεγέθους εναντίον του να περάσει χωρίς αντίδραση”.
Η απάντηση θα σχεδιαστεί επίσης για να καταστήσει σαφές ότι το Ισραήλ δεν θα επιτρέψει στους Ιρανούς να “καθιερώσουν την εξίσωση” όπως προσπάθησαν να κάνουν τις τελευταίες ημέρες, ανέφερε το δημοσίευμα. Αυτό ήταν μια προφανής αναφορά στην προειδοποίηση του Ιράν ότι μελλοντικά ισραηλινά πλήγματα στο ιρανικό έδαφος, συμπεριλαμβανομένων των διεθνών διπλωματικών εγκαταστάσεών του, θα αντιμετωπίζονται εφεξής και πάλι με ιρανικά αντίποινα στο Ισραήλ. Το Ισραήλ επιθυμεί να ανατρέχει αυτήν την κατάσταση ώστε να φαίνεται ότι αυτό είναι ισχυρότερο.
Over 880 pounds of explosives in just 1 ballistic missile. Around 120 were fired by Iran at Israel.
The world must recognize Iran’s attack could’ve ended very differently. It’s thanks to our advanced aerial defense systems and the help of our international partners that the… pic.twitter.com/1bqVSc3DYb
— Israel Defense Forces (@IDF) April 16, 2024
Οι επιλογές του Ισραήλ
Στο μέτρο αυτό η ισραηλινή κυβέρνηση έχει από πρώτη άποψη τρεις επιλογές: Αεροπορική επιδρομή, κυβερνοεπίθεση, επιχείρηση των μυστικών υπηρεσιών του και διπλωματικές κινήσεις.
Η αεροπορική επιδρομή
Το Ισραήλ θα μπορούσε να απαντήσει στο ιρανικό μπαράζ με δικές του αεροπορικές επιδρομές, ιδίως καθώς η ιρανική αεράμυνα θεωρείται πολύ λιγότερο προηγμένη από την ισραηλινή, αν και δεν είναι αμελητέα. Το Ισραήλ επίσης στηρίζεται στα αεροσκάφη F-35 που είναι πέμπτης γενιάς και εξαιρετικά σύγχρονα.
Αξιωματικός της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας δήλωσε σε ενημέρωση των δημοσιογράφων ότι η πολεμική αεροπορία είναι έτοιμη να υπερασπιστεί το Ισραήλ. «Μέρος της άμυνας είναι να αντιδράς και να επιτίθεσαι αν χρειαστεί. Και αυτό τίθεται στην κυβέρνησή μας και στο υπουργικό συμβούλιο. Να αποφασίσουν πώς, πότε και αν”, δήλωσε ο αξιωματικός.
Μια τέτοια επίθεση θα μπορούσε να πλήξει στρατηγικές εγκαταστάσεις, όπως βάσεις των Φρουρών της Επανάστασης ή εγκαταστάσεις πυρηνικής έρευνας.
Πρώην αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών αναφέρουν ότι θα ήταν λιγότερο πιθανό να πλήξει πολιτικές υποδομές, όπως σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, καθώς θα πρέπει να αποφύγει τις απώλειες αμάχων, όπως άλλωστε έκανε το Ιράν. Έτσι θα μπορούσε να διασφαλιστεί ότι δεν θα χαθεί περαιτέρω η διεθνής υποστήριξη στο Ισραήλ, ενώ εκτιμάται ότι οι ιρανικές αρχές είναι ευάλωτες στην λαϊκή αντίδραση προς την πολιτική καταστολή που έχει επιβάλει στην χώρα το θρησκευτικό καθεστώς. Σημαντικές απώλειες αμάχων θα μπορούσαν να συσπειρώσουν την υποστήριξη της ιρανικής κοινής γνώμης πίσω από την κυβέρνηση κάτι που προς το παρόν δεν υφίσταται και οι σύμμαχοι του Ισραήλ δεν θα το ήθελαν.
Τυχόν τέτοιες επιθέσεις θα μπορούσαν να παρεμβαίνουν σε ιδιαίτερα ορατούς τομείς, όπως η παραγωγή ενέργειας ή οι υπηρεσίες πτήσεων. Όπως και με τις άμεσες αεροπορικές επιδρομές, πρώην αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών λένε ότι πιστεύουν ότι το Ισραήλ θα απέφευγε τις επιθέσεις σε υποδομές όπως τα νοσοκομεία για να μειώσει τον αντίκτυπο στον γενικό πληθυσμό.
Οι μυστικές επιχειρήσεις
Το Ισραήλ πιστεύεται ότι έχει πραγματοποιήσει στο παρελθόν μια σειρά από μυστικές επιχειρήσεις στο εσωτερικό του Ιράν, συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας πολλών ανώτερων πυρηνικών επιστημόνων του. Τέτοιες επιχειρήσεις θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν τόσο εντός όσο και εκτός του Ιράν.
Κυβερνοεπίθεση
Το Ισραήλ πιστεύεται ότι έχει πραγματοποιήσει πολυάριθμες κυβερνοεπιθέσεις στο Ιράν κατά τη διάρκεια των περασμένων ετών, πλήττοντας υποδομές που κυμαίνονται από πρατήρια καυσίμων έως βιομηχανικές εγκαταστάσεις και πυρηνικές εγκαταστάσεις, μια επανάληψη θεωρείται μεταξύ των πιθανών επιλογών για αντίποινα.
Οι διπλωματικές κινήσεις
Εκτός από τα στρατιωτικά πλήγματα και τα χτυπήματα των μυστικών υπηρεσιών κατά του Ιράν, το Ισραήλ εντείνει τις διπλωματικές προσπάθειες για την απομόνωση της Τεχεράνης, μεταξύ άλλων με την επέκταση των κυρώσεων. Ο υπουργός Εξωτερικών Ισραέλ Κατζ έχει ήδη ανανεώσει τις πιέσεις προς τις ευρωπαϊκές χώρες για να ενωθούν με τις Ηνωμένες Πολιτείες στην ανακήρυξη των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν ως τρομοκρατικής οργάνωσης. Και ήδη κάποιες ευρωπαϊκές χώρες ανακοίνωσαν σειρά κυρώσεων κατά του Ιράν.
Οι ΗΠΑ
Οι σύμμαχοι, του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, έχουν παροτρύνει την ισραηλινή κυβέρνηση να μην διακινδυνεύσει την ανάφλεξη μιας ευρύτερης περιφερειακής σύγκρουσης και ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έχει καταστήσει σαφές ότι οι αμερικανικές δυνάμεις δεν θα συμμετάσχουν σε οποιαδήποτε επίθεση αντιποίνων κατά του Ιράν.
Οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι η απάντηση του Ισραήλ στην άνευ προηγουμένου επίθεση του Ιράν θα είναι πιθανότατα περιορισμένη και μπορεί να εστιαστεί σε χτυπήματα βασικών στόχων εκτός του Ιράν, σε μια προσπάθεια να αποφευχθεί μια ευρύτερη ανάφλεξη, ανέφεραν την Τρίτη αμερικανικά μέσα ενημέρωσης.
Σημειώνοντας ότι η εκτίμηση των ΗΠΑ βασίζεται σε συνομιλίες με Ισραηλινούς αξιωματούχους πριν από την επίθεση και ότι η προσέγγιση του Ισραήλ μπορεί έκτοτε να έχει αλλάξει, τέσσερις Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν στο NBC ότι η έλλειψη σοβαρών ζημιών από την επίθεση της Τεχεράνη μπορεί να οδηγήσει την Ιερουσαλήμ να επιδιώξει μια λιγότερο επιθετική απάντηση.
Ο βουλευτής του Λικούντ Yuli Edelstein, πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας της Κνεσέτ, λέει ότι η απάντηση του Ισραήλ στην ιρανική επίθεση θα στείλει ένα μήνυμα αποτροπής στην Τεχεράνη, ενώ θα τραβήξει μια γραμμή κάτω από αυτόν τον γύρο εχθροπραξιών.
Κι ενώ ο ισραηλινός στρατός δείχνει στους δημοσιογράφους τα υπολείμματα ενός βαλλιστικού πυραύλου που αναχαιτίστηκε πάνω από το Ισραήλ νωρίς την Κυριακή, ο υπουργός Άμυνας Yoav Gallant λέει ότι η επίθεση του Ιράν “απέτυχε” και “θα αποτύχει να αποτρέψει το Ισραήλ”.
Response to Iranian attack a must, but Israel will be smart about it, officials say https://t.co/7GIiC15y2c
— The Times of Israel (@TimesofIsrael) April 16, 2024
Το Ιράν
Η επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ είδε το ριάλ να καταρρέει. Οι Ιρανοί άρχισαν να αποθηκεύουν προμήθειες και οι Φρουροί της Επανάστασης αναγκάστηκαν να προειδοποιήσουν το κοινό κατά των φιλοϊσραηλινών αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και κατά κάθε αντικυβερνητικής έκφρασης, σύμφωνα με τους Times of Israel.
Η προοπτική ισραηλινών αντιποίνων κατά του Ιράν για έχει θορυβήσει πολλούς Ιρανούς που αντιμετωπίζουν ήδη οικονομικά προβλήματα, αλλά και αυστηρότερους κοινωνικούς και πολιτικούς ελέγχους μετά τις διαδηλώσεις του 2022-2023.
Ο πρόεδρος του Ιράν Εμπραχίμ Ραΐσι πάντως προειδοποίησε ότι η χώρα του θα αντιδράσει στην παραμικρή ενέργεια κατά των συμφερόντων της με μια “σοβαρή, εκτεταμένη και επώδυνη απάντηση”.
Νωρίτερα ο Ραΐσι είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν οποίος δήλωσε ότι η Ρωσία δεν επιθυμεί κλιμάκωση στην Μέση Ανατολή.
Το ενδεχόμενο ιρανικής αντίδρασης στα αντίποινα του Ισραήλ μόνον ανησυχία προκαλεί σε τμήμα του ιρανικού πληθυσμού, σύμφωνα με τους Times of Israel.«Αυτό θα ήταν μόνο κακά νέα για τους απλούς ανθρώπους», δήλωσε ο 45χρονος δάσκαλος Hesam από τη βόρεια πόλη Amol. «Η οικονομική πίεση θα αυξηθεί, η ασφάλειά μας θα τεθεί σε κίνδυνο… Πρέπει να αποφύγουμε τη σύγκρουση με κάθε κόστος. Δεν θέλω πόλεμο. Πώς μπορώ να προστατεύσω τα δύο μου παιδιά; Πουθενά δεν θα είναι ασφαλή”, είπε στην εφημερίδα. Αντιστοίχως η νοικοκυρά Parvaneh φοβάται ότι ένα ισραηλινό χτύπημα θα μπορούσε «να είναι το τελικό χτύπημα στην οικονομία, που έχει αποδυναμωθεί από χρόνια κυρώσεων, κακοδιαχείρισης και διαφθοράς», όπως υποστηρίζει η εφημερίδα ότι της δήλωσε, η συγκεκριμένη γυναίκα από το Ιράν.
Οι επιχειρήσεις
Κι ενώ η Σαουδική Αραβία έκανε έκκληση για εκεχειρία στην Γάζα δηλώνοντας ότι προτεραιότητα έχει αποκλιμάκωση στην περιοχή, οι Δυνάμεις Άμυνας του Ισραήλ συνέχισαν και σήμερα τις επιχειρήσεις και στην Λωρίδα της Γάζας και προς τον Λίβανο. Μετά από δύο επιθέσεις της Χεζμπολάχ στην Γαλιλαία, όπου το πρωί ήχησαν οι σειρήνες, ο Ισραηλινός στρατός απάντησε με δύο στοχευμένα πλήγματα και αργότερα ανακοίνωσε ότι εξουδετέρωσε διοικητής της παράκτιας περιοχής της Χεζμπολά.
Ο Ismail Yousef Baz, του οποίου ο βαθμός ισοδυναμεί με διοικητή ταξιαρχίας, έγινε στόχος επίθεσης μη επανδρωμένου αεροσκάφους στην πόλη Ain Baal, κοντά στην Τύρο.
Οι IDF λένε ότι ήταν βετεράνος και “ανώτερο στέλεχος της στρατιωτικής πτέρυγας της Χεζμπολάχ”. Το δεύτερο χτύπημα του Ισραήλ φέρεται να έγινε στην πόλη Chehabiyeh.
