Τα ελληνικά ναυπηγεία αλλάζουν στρατηγική. Ενισχύουν τις υποδομές τους με μεγάλες επενδύσεις και απορρίπτουν κάθε στρατηγική τρίτων χωρών που διαθέτουν ναυπηγεία εκτός κι εντός Ευρώπης, θέλουν συνεργασία με την Ελλάδα αλλά την αντιμετωπίζουν με αποικιοκρατικούς όρους.
Του Χρήστου Μαζανίτη
Τα ελληνικά ναυπηγεία έχουν αποκτήσει μεγάλη δυναμική κι αυτό είναι κάτι που επιβεβαιώθηκε με εμφατικό τρόπο κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στην Ελλάδα του υπουργού Εσωτερικών των ΗΠΑ, Νταγκ Μπέργκαμ (Doug Burgum). Η παρουσία του στα ναυπηγεία της Ελευσίνα είναι το μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση για την εμπιστοσύνη που περιβάλλουν την βαριά βιομηχανία της Ελλάδας από την Αμερική. Ο Αμερικανός υπουργός Εσωτερικών σε σχετικές του δηλώσεις υπερθεμάτισε τον ρόλο που έχει η ΟΝΕΧ στον κρίκο της γεωπολιτικής στρατηγικής ΗΠΑ και Ελλάδας σε Αιγαίο, Ανατολική Ευρώπη, Βαλκάνια και Ανατολική Μεσόγειο.
Και ο λόγος που ανέφερε τα ναυπηγεία της ΟΝΕΧ είναι γιατί δεν είναι μόνο η Ελευσίνα αλλά και το «διαμάντι του Αιγαίου», τα ναυπηγεία της Σύρου.
Παρότι τα φώτα της δημοσιότητας έκλεψε η Ελευσίνα λόγω της παρουσίας Burgum και των τριών κορυφαίων υπουργών της κυβέρνησης, Σταύρου Παπασταύρου, Τάκη Θεοδωρικάκου και Βασίλη Κικίλια, στη Σύρο τρέχει ένα μεγάλο πρόγραμμα νέων επενδύσεων, με στόχο να μπορεί να χτίζει παράλληλα με την Ελευσίνα πλοία, δημιουργώντας οικονομίες κλίμακος.
Ένας συνδυασμός που σπάνια συναντάται ακόμη και σε ισχυρότερες οικονομικά χώρες της Ευρώπης με μακρά ναυπηγική παράδοση.
Κι αυτός είναι ένας από τους ισχυρότερους λόγους για τους οποίους πλέον Ελευσίνα και Σύρος κοιτούν τον ανταγωνισμό στα μάτια και αποκλείουν κάθε πρόταση εταιρειών από χώρες της ΕΕ ή της Ασίας, που αντιμετωπίζει τα ελληνικά ναυπηγεία ως υπεργολάβους κι όχι ως ισότιμους εταίρους με εμπειρία στη ναυπηγική.
Κι όταν γίνεται λόγος για εμπειρία στη ναυπηγική θα πρέπει να επισημανθεί ότι η Σύρος φέτος κλείνει 220 χρόνια ιστορίας.
5 χρόνια μετά τη διάσωσή του, το ΝΕΩΡΙΟ ζει την νέα βιομηχανική αναγέννηση. Είχε προηγηθεί το στάδιο των επενδύσεων και τώρα έρχεται η φάση της αναβάθμισης των υποδομών, που θα αυξήσουν ριζικά την δυναμικότητα στην συντήρηση και ναυπήγηση πλοίων, για το εμπορικό αλλά και το Πολεμικό Ναυτικό.
Από τις αρχές του 2025 βρίσκεται σε εξέλιξη ένα πενταετές αναπτυξιακό πλάνο με γνώμονα την ολιστική ανασυγκρότηση της Βιομηχανικής Μονάδας της Σύρου μέσω στρατηγικών επενδύσεων σε υποδομές και εξοπλισμό που θα διασφαλίζουν και θα ενισχύουν τη θέση της στο διεθνή ανταγωνισμό για τις επόμενες δεκαετίες.
Το σχετικό πρόγραμμα έχει δομηθεί με κοινό παρονομαστή το τρίπτυχο Ασφάλεια – Περιβάλλον – Ανταγωνιστικότητα.
Πρόκειται για ένα εμπροσθοβαρές πρόγραμμα με κεντρικούς άξονες:
- Νέα έργα αναβάθμισης μεγάλης κλίμακας των πλωτών δεξαμενών για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας και τη μεγιστοποίηση της ασφάλειας (μεταλλικές κατασκευές, μηχανολογικά, υδραυλικά και ηλεκτρολογικά συστήματα, επιφανειακή προστασία κ.λπ.), ύψος επένδυσης περί τα 5 εκατομμύρια ευρώ εντός του 2025.
- Ενεργειακή αναβάθμιση των υφιστάμενων υποδομών για εκτεταμένο εξηλεκτρισμό των παραγωγικών μέσων, ύψος επένδυσης άνω του 2 εκατομμυρίων ευρώ 2025 – 2026.
- Εκσυγχρονισμός του συνόλου των χερσαίων γερανών για την ενδυνάμωση της ανταπόκρισής τους στους πλέον σύγχρονους κανονισμούς και ανάγκες της παραγωγικής διαδικασίας (αναβάθμιση συστημάτων ελέγχου, χρήση νέων τεχνολογιών λειτουργίας, εγκατάσταση νέων συστημάτων ασφάλειας κ.ά.), ύψος επένδυσης άνω των 2,5 εκατομμυρίων ευρώ 2025-2026.
- Αποκατάσταση και αναβάθμιση του Syncrolift ( 2,500 τόνων και 90 μέτρων πλοίων) και επαναλειτουργία του μετά από 20 έτη εκτός λειτουργίας, ύψος επένδυσης άνω των 2,5 εκατομμυρίων ευρώ εντός του 2025.
- Περιβαλλοντική και τεχνολογική αναβάθμιση για τον απόλυτο περιορισμό του αποτυπώματος με την εφαρμογή συστημάτων και την υιοθέτηση προτύπων περιβαλλοντικής διαχείρισης μέσω, μεταξύ άλλων, και της ένταξης νέας γενιάς συστημάτων υδροβολών και ρομποτικών μέσων, ύψους περί τα 2 εκατομμύρια ευρώ εντός του 2025.
- Αξίζει να σημειωθεί πως στις «γυάρδες» του Ομίλου ΟΝΕΧ στη Σύρο, των Ναυπηγείων που έγιναν συνώνυμο της επανεκκίνησης της εγχωρίας ναυπηγικής βιομηχανίας και εξελίσσονται σε έναν πολυλειτουργικό βιομηχανικό κόμβο, εκτελείται ένα ευρύ φάσμα ποιοτικών εργασιών στο πλαίσιο ανάληψης και επιτυχούς ολοκλήρωσης:
- Εκτεταμένων και εξειδικευμένων επισκευών σε Offshore Vessels
- Μεγάλων μετασκευών σε όλα τα είδη εμπορικών πλοίων (π.χ. τοποθέτηση scrubbers ή ballast watertreatment systems, μετατροπές για νέες χρήσεις, αναβάθμιση καμπινών, καταστρωμάτων κ.ά.)
- Ενεργειακής αναβάθμισης και τροποποίησης πλοίων
Η Σύρος αποτελεί την πρώτη επιλογή των Ελλήνων εφοπλιστών, έχοντας παράλληλα επιφέρει μεγάλο χτύπημα στα ναυπηγεία της Τουρκίας, που τα τελευταία 25 χρόνια μονοπωλούσαν την αγορά της περιοχής, αφού στην Ελλάδα η Σύρος αλλά και η Ελευσίνα είχαν περιέλθει σε καθεστώς απαξίωσης.
Η μεταμόρφωση της Σύρου έχει αναδείξει την Ελλάδα σε πρωταγωνιστή της Μεσογείου, ενώ η μονάδα είναι συνώνυμη στη διεθνή αγορά με την ταχύτητα, τεχνογνωσία και εγκυρότητα στην ολοκλήρωση των εργασιών, την ποιοτική και διεθνώς αναγνωρισμένη επίλυση (troubleshooting) βλαβών και ναυπηγικών – μηχανολογικών ζητημάτων με κορυφαίες μονάδες Μηχανουργείου, Σωληνουργείου, Ελασματουργείων, Bαφών & Καθαρισμών, Ηλεκτρολογείου που μετατρέπουν τα ναυπηγεία της ΟΝΕΧ σε κυρίαρχα στο κέντρο του Αιγαίου ενώ μαζί με τις αντίστοιχες παραγωγικές υποδομές της ΟΝΕΧ στηβιομηχανική μονάδα της Ελευσίνας, που και αυτή έχει αντίστοιχη παράδοση, καθιστούν τον όμιλο στην πρώτη επιλογή στη Μεσόγειο προσδίδοντας ένα μοναδικό συνδυασμό μεγέθους, ποιότητας, ταχύτητας και ανταγωνιστικότητας.
Επισημαίνεται πως ανάλογα προγράμματα επενδύσεων σε ναυπηγεία της Χώρας λαμβάνουν χώρα και στα ναυπηγεία της ΟΝΕΧ την Ελευσίνα ενώ ο Όμιλος τα πραγματοποιεί με ίδια κεφάλαια.
Η αυτοπεποίθηση που έχει αποκτήσει η ελληνική ναυπηγική βιομηχανία είναι τέτοια που εν μέσω νέων γύρων περί μελλοντικής ναυπήγησης φρεγατών, κορβετών, κανονιοφόρων και υποβρυχίων για το Πολεμικό Ναυτικό, Ελευσίνα και Σύρος απορρίπτουν κάθε προσέγγιση που γίνεται από τρίτες χώρες, οι οποίες διαθέτουν σχέδια αλλά δεν είναι διατεθειμένες για παραχώρηση ναυπήγησης πλοίων αλλά μόνο υποκατασκευαστικών έργων.
Σε καμία περίπτωση τα ελληνικά ναυπηγεία δεν είναι διατεθειμένα να λειτουργήσουν ως «συγκολλητές λαμαρίνων» για να φτιάξουν κάποια τμήματα φρεγατών ενώ μπορούν να τις ναυπηγήσουν εξ ολοκλήρου.
Άλλωστε, στην μακρά ιστορία ναυπήγησης πλοίων για το ΠΝ περιλαμβάνεται και η ναυπήγηση του μεγαλύτερου σε εκτόπισμα Πλοίου Γενικής Υποστήριξης, ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ, μήκους 141 μέτρων κι εκτοπίσματος 14.000 τόνων. Στην Ελευσίνα σχεδιάστηκε από το «μηδέν» και ναυπηγήθηκαν τα αρματαγωγά, που χρησιμοποιούν κυρίως οι Πεζοναύτες αλλά και οι σύγχρονες πυραυλάκατοι ΤΠΚ, κλάσης ΡΟΥΣΣΕΝ, με τις δύο τελευταίες, ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ και ΒΛΑΧΑΚΟΣ να φέρουν ειδικές βελτιώσεις, την πατέντα των οποίων διαθέτουν τα ελληνικά ναυπηγεία.
Και δεν είναι λίγες οι φορές που τα τελευταία χρόνια πλοία του ΠΝ έχουν συντηρηθεί παράλληλα στη Σύρο, όπως και του Λιμενικού.
Έτσι, έχει δημιουργηθεί ένα μεγάλο οικοσύστημα το οποίο ήδη δρέπει καρπούς, με χώρες της Μεσογείου να έχουν ήδη προσεγγίσει τα δύο ναυπηγεία για συζητήσεις για ναυπηγήσεις εμπορικών και πολεμικών πλοίων.
Το κυρίως ζητούμε, με αφορμή και την επικείμενη παραγγελία της 4ης φρεγάτας Belharra είναι να αντιληφθεί η ηγεσία του ΠΝ ότι ναυπήγηση των πλοίων του στην Ελλάδα δεν αποτελεί απλά στρατηγική επιλογή αλλά εθνική υποχρέωση ώστε εν καιρώ κρίσης να έχει τη δυνατότητα άμεσης υποστήριξης, με τεχνολογίες στις οποίες θα έχει πρόσβαση κι όχι ‘black box’ γυαλιστερά κουτιά.