Το πρώτο καθοριστικό βήμα για την πώληση των μαχητικών F-35 στην Ελλάδα αλλά και των F-16 στην Τουρκία έγινε το βράδυ της Παρασκευής, οπότε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έστειλε την επίσημη ειδοποίηση στο Κογκρέσο για την ταυτόχρονη έγκριση της πώλησης νέων μαχητικών αεροσκαφών σε Ελλάδα και Τουρκία. Είχε προηγηθεί η επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ από την τουρκική βουλή, η επιστολή Μπάιντεν στο Κογκρέσο που πίεζε για την αποδοχή του αιτήματος της Άγκυρας, και η υπογραφή του πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας από τον πρόεδρο Ερντογάν.
Το πακέτο για τα F-35 και τον εξοπλισμό τους θα φτάσει τα 8,6 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑΝΤ1. Οι προσπάθειες της Αθήνας να αποκτήσει η χώρα τα υπερσύγχρονα μαχητικά πολλαπλών ρόλων 5ης γενιάς, άρχισαν με την επίσημη υποβολή σχετικού αιτήματος από τον Κυριάκο Μητσοτάκης στον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, κατά την επίσκεψή του στις ΗΠΑ, τον Μάιο του 2022. Η έγκριση ήρθε σχεδόν13 μήνες μετά, τον περασμένο Ιούνιο. Ο πρωθυπουργός φέρεται να ενημερώθηκε για την θετική κατάληξη της διαδικασίας, από τον Άντονι Μπλίνκεν κατά την συνάντηση που είχαν οι δύο άνδρες τα Θεοφάνια στο σπίτι του κ. Μητσοτάκη στα Χανιά.
Τα θερμά λόγια του Άντονι Μπλίνκεν στον πρωθυπουργό, αλλά και η δωρεάν αμυντική βοήθεια που συνοδεύει τα F-35, υπογραμμίζουν το άριστο των σχέσεων Ελλάδας Ηνωμένων Πολιτειών. H Ελλάδα εκτιμά ότι θα παραλάβει τα πρώτα μαχητικά 5ης γενιάς στα τέλη του 2027.
Η διμερής αμυντική και στρατηγική σχέσης Ελλάδας ΗΠΑ είναι αυτόνομη και δεν ετεροπροσδιορίζεται, σχολιάζουν κυβερνητικά στελέχη και σύμφωνα με το ρεπορτάζ του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του ΑΝΤ1 σε αυτό συνηγορεί και ένα πολύ ελκυστικό χρηματοδοτικό πακέτο που δίνουν οι ΗΠΑ για την απόκτηση των F-35 και και που αγγίζει τα δύο δισεκατομμύρια δολάρια.
Για να φτάσουμε εδώ, πολύ σημαίνοντα ρόλο είχε σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ ο πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, Μπομπ Μενέντεζ, αλλά και η πίεση που άσκησε το ελληνοαμερικανικό λόμπι στην Ουάσινγκτον, με την Ελλάδα να μπορεί να έχει ερείσματα και σε Ρεπουμπλικάνους και σε Δημοκρατικούς. Αθόρυβος αλλά πολύ κρίσιμος ήταν και ο ρόλος της υφυπουργού Εξωτερικών Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου, η οποία ήταν πρέσβυς της Ελλάδας στην Ουάσινγκτον, μέχρι το 2019 και είχε δίαυλο επικοινωνίας με τον Τζέικ Σάλιβαν, Σύμβουλο Ασφαλείας των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑΝΤ1 η ταυτόχρονη έγκριση των F-16 στην Τουρκία θα μπορούσε να θεωρηθεί ως προσπάθεια τήρησης ισορροπιών ανάμεσα στους δύο συμμάχους στην νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, ωστόσο δεν είναι καθόλου έτσι. Η Αθήνα αποκτά πρόσβαση στα F-35 και «περνά σε άλλη πίστα», ενώ η Τουρκία έχει εκδιωχθεί από το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Επίσης ή έγκριση των F-16 στην Τουρκία συνοδεύεται και από μία επιστολή που θα στείλει το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών στο Κογκρέσο και που θα λέει ότι τυχόν επανάληψη εμπρηστικής ρητορικής ή προκλητικών ενεργειών από την Τουρκία, πιθανόν να καθυστερήσει ή και να αναστείλει επ΄ αόριστον το πρόγραμμα απόκτησης των F-16.
Σε κάθε περίπτωση κυβερνητικές πηγές λένε ότι η Ελλάδα ασχολείται μόνο με το δικό της εξοπλιστικό πρόγραμμα και αυτό δεν συνδέεται επουδενί λόγω με προγράμματα τρίτων χωρών.
