«Παρά το μικρό του μέγεθος, το Κατάρ έχει από καιρό καταφέρει να ανελιχθεί σε πολύ ανώτερα του μεγέθους του πολιτικά βάρη στους διαδρόμους της δυτικής εξουσίας, σημειώνει η εφημερίδα Politico, σε δημοσίευμα με τίτλο «Οι εκστρατείες επιρροής του Κατάρ απαιτούν πολύ περισσότερη έρευνα.» Η ανάλυση της εφημερίδας αναφέρει:
«Το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο εξηγούν τον πλούτο του – το Κατάρ έχει το τρίτο μεγαλύτερο αποδεδειγμένο απόθεμα φυσικού αερίου – αλλά αυτό λέει μόνο τη μισή ιστορία του πώς το πλουσιότερο μικρό εμιράτο στον κόσμο και σημερινός οικοδεσπότης του Παγκοσμίου Κυπέλλου, κατάφερε να ασκήσει την τελευταία δεκαετία περίπου ευρεία επιρροή και προσπάθησε να διαμορφώσει τη χάραξη πολιτικής από την Ουάσιγκτον έως τις Βρυξέλλες, και από το Λονδίνο έως το Βερολίνο, χρησιμοποιώντας δωρεές στον ακαδημαϊκό χώρο και τις δεξαμενές σκέψης, επενδύσεις σε μεγάλες φίρμες ΜΜΕ και κορυφαίες εταιρείες, καθώς και προσκλήσεις κορυφαίων πολιτικών τους οποίους προσκαλούσαν να παρακολουθήσουν συνόδους κορυφής για την εκπαίδευση και τη δράση για το κλίμα.
Περισσότερος έλεγχος
Το σκάνδαλο δωροδοκίας που εκτυλίσσεται τώρα στις Βρυξέλλες, με τη σύλληψη τεσσάρων ατόμων, συμπεριλαμβανομένης της Ελληνίδας ευρωβουλευτού και αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Εύας Καϊλή, πιθανότατα θα προσελκύσει πολύ περισσότερο έλεγχο στις εξαιρετικά εξελιγμένες εκστρατείες λόμπι και διαπλοκής του Κατάρ στο εξωτερικό, εκστρατείες; τις οποίες οι αναλυτές τις θεωρούν ως πρακτικούς οδηγούς για το πώς να μετατρέψετε τα μετρητά σε ήπια ισχύ.
Οι Βέλγοι εισαγγελείς δεν είναι οι μόνοι που ερευνούν εάν οι Κατάρ αγοράζουν επιρροή και επιδιώκουν κρυφά να επηρεάσουν την πολιτική με δώρα και χρήματα.
Οι ομοσπονδιακοί εισαγγελείς των ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει πολλαπλές έρευνες που συνδέονται με το Κατάρ τα τελευταία χρόνια προσπαθώντας να εξακριβώσουν εάν οι λομπίστες και άλλοι πρώην Αμερικανοί αξιωματούχοι παραβίασαν τους νόμους για τα λόμπι και δεν αποκάλυψαν ότι ενεργούσαν ως «πράκτορες ξένου εντολέα». Μεταξύ των εκστρατειών επιρροής που ερευνήθηκαν ήταν μια προσπάθεια λόμπι πολλών εκατομμυρίων δολαρίων το 2018, στην οποία συμμετείχαν αξιωματούχοι του Κατάρ που προσκάλεσαν 250 φίλους και συνεργάτες του τότε προέδρου Ντόναλντ Τραμπ σρτην Ντόχα, με όλα τα έξοδα πληρωμένα.
Τον Ιούνιο, ο απόστρατος στρατηγός Τζον Άλεν, πρώην διοικητής του ΝΑΤΟ και των δυνάμεων των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, παραιτήθηκε από πρόεδρος του Ινστιτούτου Brookings μετά την είδηση ότι βρισκόταν υπό έρευνα από το FBI για κρυφά λόμπι για λογαριασμό του Κατάρ. Ο Οίκος Αλ Θάνι του εμιράτου έχει αξιοποιήσει τον πλούτο της χώρας, μετατρέποντάς τον σε περιφερειακή και διεθνή επιρροή, δήλωσε ο Jonathan Schanzer, ανώτερος αντιπρόεδρος για την έρευνα στο Ίδρυμα για την Άμυνα των Δημοκρατιών, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα την Ουάσιγκτον.
«Το Κατάρ έχει χρησιμοποιήσει τον τεράστιο πλούτο του με τρόπους που παραβιάζουν κανόνες, αν όχι νόμους, σε όλο τον κόσμο. Δεν υπάρχει ουσιαστικά καμία δυτική πρωτεύουσα, πόσο μάλλον νοτιοαμερικανική ή ασιατική, που να μην έχει επηρεαστεί με κάποιο τρόπο», είπε ο Schanzer. Ο ίδιος παραδέχεται ότι πολλά από αυτά που κάνουν οι Καταριανοί για να προσπαθήσουν να επηρεάσουν τη δυτική πολιτική και την κοινή γνώμη είναι νόμιμα, αλλά η κλίμακα και η έκταση εγείρουν ερωτήματα, είπε.
Αμερικανικές πρακτικές
«Διατηρούν πολλές από τις νομικές πρακτικές των εταιριών λόμπι στις ΗΠΑ. Πάντα έβρισκα αξιοσημείωτο το πώς χορηγούν τον αγώνα μπέιζμπολ του Αμερικανικού Κογκρέσου κάθε χρόνο. Έχουν πληρώσει για να κρατήσουν ανοιχτό το μετρό της Ουάσιγκτον, όταν οι αγώνες χόκεϊ διαρκούν ως αργά τη νύχτα στην Ουάσιγκτον. Είναι πάρα πολλοί οι τροποι που μπορούν να αγοράσουν επιρροή με νόμιμους τρόπους. Το πρόβλημα νομίζω ότι είναι το εξής: πόσο από αυτό είναι πάρα πολύ; Ξέρετε, για μια χώρα που έχει 300.000 γηγενείς πολίτες, απλά δεν φαίνεται φυσιολογικό να ασκεί την επιρροή που ασκεί το Κατάρ, παγκοσμίως», πρόσθεσε ο Schanzer.
Ήταν ο Σεΐχης Χαμάντ μπιν Χαλίφα Αλ Θάνι, ο πρώην εμίρης που κυβέρνησε την περίοδο 1995-2013, ο οποίος ξεκίνησε τη διαδικασία χρήσης των τεράστιων ενεργειακών πόρων και του πλούτου του Κατάρ για να μετατρέψει το εμιράτο σε παγκόσμιο παίκτη όσον αφορά την ήπια ισχύ. Ξόδεψε περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο δολάρια για την κατασκευή της αεροπορικής βάσης Al Udeid νοτιοδυτικά της Ντόχα, που σήμερα είναι η μεγαλύτερη στρατιωτική εγκατάσταση των ΗΠΑ, στον Κόλπο. Επί ημερών του, το Κατάρ έκανε τεράστιες επενδύσεις σε δυτικές εταιρείες και έχει σημαντικά μερίδια μετοχών σε μεγάλες βρετανικές, γαλλικές και γερμανικές εταιρείες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, όπως η Porsche, η France Telecom, η Credit Suisse και η Royal Dutch Shell. Άρχισε επίσης να κάνει τεράστιες δωρεές σε δυτικά σχολεία, πανεπιστήμια, σε δεξαμενές σκέψης και σε μουσεία.
Το Κατάρ φιλοξενεί τώρα οκτώ δορυφορικές πανεπιστημιουπόλεις διάσημων δυτικών πανεπιστημίων – αμερικανικών, βρετανικών και γαλλικών – σε μια εκτεταμένη τοποθεσία 12 τετραγωνικών χιλιομέτρων, γνωστή ως Education City (Εκπaιδευτική Πόλη), στα περίχωρα της πρωτεύουσας του Κατάρ.
Λάμψη φιλανθρωπία και ήπια ισχύς
Την παγκόσμια εμπλοκή της Ντόχα μέσω της εκπαίδευσης, του πολιτισμού και της τέχνης – όλα πολύ χρήσιμα για την εξασφάλιση πολιτικής επιρροής – επιβλέπει η Μόζα μπιντ Νάσερ, η λαμπερή δεύτερη σύζυγος του πρώην εμίρη και μητέρα του σημερινού ηγεμόνα, Ταμίμ μπιν Χαμάντ Αλ Θάνι.
Διάσημη για τη λαμπερή φιλανθρωπία της, έρχεται έρχεται σε επαφή με τους δυτικούς βασιλιάδες και τους σούπερ σταρ του Χόλυγουντ, διευθύνει το Ίδρυμα Κατάρ, το οποίο θεωρείται στο εμιράτο κράτος εν κράτει, με τον προϋπολογισμό του να είναι σημαντικός, αλλά αδιαφανής και δεν έχει δημοσιευθεί. Ένα από τα πιο φιλόδοξα γήπεδα του Παγκοσμίου Κυπέλλου βρίσκεται στο Education City του Ιδρύματος Κατάρ.
Τα δωράκια
Το Κατάρ δώρισε 1 δισεκατομμύριο δολάρια σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ μεταξύ 2011 και 2017, κι έγινε έτσι «ο μεγαλύτερος και με απόσταση ξένος χρηματοδότης» της αμερικανικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σύμφωνα με την ομάδα εποπτείας των ΗΠΑ Project on Government Oversight.
Αλλά το Ίδρυμα Κατάρ – όπως και ο εμίρης – έχουν παγιδευτεί στις βαθιές αντιφάσεις του εμιράτου. Το Συντηρητικό Κατάρ πιστεύει στον Ουαχαβιτισμό, στην αυστηρή μουσουλμανική σχολή σκέψης που είναι επίσημη θρησκεία και στη Σαουδική Αραβία. Είναι Ουαχαβίτες Μουσουλμάνοι δηλαδή. Το αποτέλεσμα είναι ο εμίρης να επιδιώκει μία όλο και πιο επισφαλή ισορροπία ανάμεσα στο από τη μια να εμφανίζεται με δυτικό προσανατολισμό, αλλά από την άλλη να επιδιώκει να μην προσβάλλει τα περίπου 2000 μέλη της αυστηρής βασιλικής οικογένειας, αποφεύγοντας ταυτοχρόνως τον κίνδυνο να γίνει στόχος τζιχαντιστών.
Αρκεί μόνο να σημειωθεί ότι το Ίδρυμα Κατάρ έχει επικριθεί ότι φιλοξενεί «κήρυκες μίσους» σε τζαμιά που ελέγχει στο εμιράτο, όπως ο Ομάρ Αμπντελκάφι, ο Αϊντ αλ-Κάρνι και ο Σαουδάραβας κληρικός Σαλέχ αλ-Μογκάμσι, ο οποίος υποστήριξε ότι ο ιδρυτής της Αλ Κάιντα, Οσάμα Μπιν Λάντεν, πέθανε με τιμή στην μάτια του Αλλάχ.»
