Μπορεί οι λέξεις να βγαίνουν από μόνες τους, πριν εσείς προφτάσετε να σκεφτείτε αναλυτικά: “Συγγνώμη που δημιούργησα θέμα”. Όσο και αν σας έχει ενοχλήσει η συμπεριφορά κάποιου, η σκέψη της σύγκρουσης, σας κάνει να ζητάτε εσείς πρώτοι, συγγνώμη.
Ακόμη και μετά, σας “πνίγει” η αδικία, δεν μπορείτε να καταλάβετε τι σας ωθεί να διακόψτε την κουβέντα, ζητώντας συγγνώμη και χωρίς να έχετε κάνει τίποτα κακό. Στο άρθρο αυτό, αναλύονται οι 7 προστατευτικοί μηχανισμοί των ανθρώπων που λένε συγγνώμη για να μην ταράξουν τα “νερά”.
Ζητάς συγγνώμη για να αποφεύγεις τους καβγάδες; 7 λόγοι που σε κάνουν να υποχωρείς πάντα
- Μάθατε από μικρή ηλικία να ερμηνεύετε τις συγκρούσεις
- Ο πόνος σας γίνεται παρηγοριά των άλλων
- Προστατεύετε τις ανάγκες των άλλων
- Προσελκύετε αυταρχικούς ανθρώπους
- Το σώμα επαναστατεί, το στόμα υπακούει
- Έχετε μπερδέψει την προδοσία του εαυτού σας με την ωριμότητα
- Έχετε ξεχάσει ποιες είναι οι ευθύνες σας
Μάθατε από μικρή ηλικία να ερμηνεύετε τις συγκρούσεις
Ο θυμός έχει τη δική του γεωγραφία. Τα παιδιά μαθαίνουν να ερμηνεύουν τον θυμό των γονιών τους από μικρή ηλικία. Έτσι γίνονται οι “μεταφραστές” των συναισθημάτων της οικογένειας.
Μαθαίνουν να διαβάζουν το συναισθηματικό κλίμα και να αποτρέπουν τις καταιγίδες πριν ξεσπάσουν.
Τα πρότυπα δεσμού που διαμορφώνονται στην παιδική ηλικία επηρεάζουν τις ενήλικες σχέσεις μας. Όσοι από εμάς μάθαμε από μικροί ότι είμαστε υπεύθυνοι για τα συναισθήματα όλων, κουβαλάμε αυτή τη δεξιότητα σε κάθε μας σχέση.
Ο πόνος σας γίνεται παρηγοριά των άλλων
Δείτε τι συμβαίνει όταν προσπαθείτε να εκφράσετε τον πόνο σας σε κάποιον που σας έχει πληγώσει. Το “με πλήγωσε όταν…”, μετατρέπεται σε “ίσως είμαι υπερβολικά ευαίσθητος/-η, αλλά…”, που καταλήγει σε “συγγνώμη που το αναφέρω”.
Η μεταμόρφωση είναι τόσο ομαλή που μπορεί να μην τη συνειδητοποιήσετε. Ξεκινάτε εκφράζοντας τα συναισθήματά σας, αλλά κάπου μέσα στη συζήτηση αρχίζετε να τα μεταφράζετε σε κάτι πιο εύπεπτο για τον άλλον.
Προστατεύετε τις ανάγκες των άλλων
Μετρήστε πόσες φορές ζητάτε συγγνώμη πριν καν ενοχληθεί κάποιος:
“Συγγνώμη που ενοχλώ, αλλά…”
“Συγγνώμη αν είναι κακή στιγμή…”
“Συγγνώμη για το μακροσκελές μήνυμα…”
Η προληπτική συγγνώμη είναι μορφή αυτοπροστασίας. Αφοπλίζετε βόμβες που ίσως δεν είναι καν ενεργές, διαχειρίζεστε αντιδράσεις που δεν έχουν ακόμη συμβεί.
Προσελκύετε αυταρχικούς ανθρώπους
Υπάρχει κάτι στους ανθρώπους που ζητούν συγγνώμη αντανακλαστικά, κάτι που ορισμένα άτομα φαίνεται να μπορούν να διαισθανθούν. Έλκονται υποσυνείδητα από τους ανθρώπους αυτούς.
Αυτές οι συμπεριφορές συχνά οδηγούν στο να νιώθουν ότι είναι “οι τρελοί” της υπόθεσης, ενώ στην πραγματικότητα αντιδρούν σε λεπτούς, ύπουλους χειρισμούς. Το άτομο που ζητάει πάντα συγγνώμη γίνεται το ιδανικό ταίρι για κάποιον που δεν ζητάει ποτέ.
Το σώμα επαναστατεί, το στόμα υπακούει
Όταν έχετε καταπνίξει τις ανάγκες σας ζητώντας εσείς συγγνώμη, δεν αποκλείετε, η αντίδρασή σας να εκφραστεί με ψυχοσωματικά συμπτώματα, όπως για παράδειγμα, την επόμενη μέρα, να ξυπνάτε με ημικρανία. Με σαγόνι και ώμους σφιγμένους.
Το σώμα παλεύει να εκφράσει όσα “έπνιξε” το στόμα. Αυτό συμβαίνει στους ανθρώπους που ζητούν συγγνώμη για να κατασβήσουν τη σύγκρουση. Τα αισθήματα δεν εξαφανίζονται, απλώς βρίσκουν διαφορετικούς τρόπους να εκφραστούν. Άρα, ο χρόνιος πόνος στον αυχένα; Οι στομαχικές διαταραχές; Όλα αυτά είναι το “σκορ” που κρατάει το σώμα σας.
Οι άνθρωποι που καταπνίγουν συνέχεια τα συναισθήματά τους, εμφανίζουν συμπτώματα του μετατραυματικού στρες, υπερβολικής ανησυχίας και αναμονής του κινδύνου. Εκτός δηλαδή από το ένα, τραυματικό συμβάν, οι άνθρωποι αυτοί, “πεθαίνουν” χίλιες φορές – έχοντας προδώσει τον εαυτό τους.
Έχετε μπερδέψει την προδοσία του εαυτού σας με την ωριμότητα
Οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν το “συγγνώμη” προκειμένου ν’ αποφύγουν τη σύγκρουση, είναι περήφανοι για τις “πυροσβεστικές” τους ικανότητες.
Υπάρχει όμως διαφορά ανάμεσα στο να επιλέγετε τις μάχες σας και στο να μην να υπερασπίζεστε ποτέ τον εαυτό σας. Η πραγματική συναισθηματική ωριμότητα σημαίνει να αντέχετε την ενόχληση της αναγκαίας σύγκρουσης — όχι να την αποφεύγετε με κάθε κόστος.
Κάθε αντανακλαστική συγγνώμη είναι μια μικρή προδοσία που στέλνει στους άλλους το μήνυμα πως: “Η δική σας άνεση μετράει περισσότερο από τη δική μου αλήθεια”.
Έχετε ξεχάσει ποιες είναι οι ευθύνες σας
Το τελευταίο μοτίβο: Έχετε χάσει την αίσθηση του τι αξίζει πραγματικά μια συγγνώμη. Ζητάτε συγγνώμη που “τρώτε” τον χρόνο των άλλων, που έχετε ανάγκες, που βιώνετε συναισθήματα. Όμως, να τι απαιτεί μια αυθεντική συγγνώμη: αναγνώριση της ζημιάς που προκλήθηκε, ενσυναίσθηση για το άτομο που πληγώθηκε και δέσμευση για βελτίωση στο μέλλον.
Το να ζητάτε συγγνώμη επειδή πληγωθήκατε δεν ανήκει σε αυτή τη λίστα.
Για παράδειγμα, όταν κάποιος ξεχνά μια σημαντική υποχρέωση που επηρεάζει άλλους — όπως ένα οικογενειακό δείπνο για το οποίο κάποιοι έχουν καταβάλλει κόπο — μια ειλικρινής συγγνώμη έχει αξία μόνο όταν συνοδεύεται από ανάληψη ευθύνης. Το σωστό δεν είναι να σπεύσει ο άλλος να καθησυχάσει, να μειώσει το βάρος του λάθους ή να αναλάβει μερίδιο ευθύνης που δεν του ανήκει.
Tip: Ο πόνος σας αξίζει να ακουστεί
Αν αναγνωρίζετε τον εαυτό σας σε αυτά τα μοτίβα, μπορεί να μπείτε στον πειρασμό να κινηθείτε απότομα προς την αντίθετη κατεύθυνση. Όμως αυτό δεν είναι παρά μια άλλη μορφή αυτοπροστασίας.
Η πραγματική δουλειά είναι πιο ακατάστατη. Είναι να σταματάτε τον εαυτό σας στη μέση μιας συγγνώμης. Είναι να μένετε με την απογοήτευση του άλλου χωρίς να σπεύδετε να τη διορθώσετε. Είναι να μαθαίνετε να λέτε “Πονάω” χωρίς να προσθέτετε “αλλά δεν πειράζει”.
Κάποιες σχέσεις δεν θα αντέξουν το να μάθετε να μην απολογείστε πια για τον πόνο σας. Αυτό δεν είναι σφάλμα — είναι χαρακτηριστικό. Οι άνθρωποι που νοιάζονται πραγματικά θέλουν να γνωρίζουν πότε σας πλήγωσαν. Οι αντανακλαστικές σας συγγνώμες τούς στερούν αυτή τη δυνατότητα.
Αυτά τα μοτίβα κάποτε σας προστάτευαν. Σε έναν κόσμο όπου τα συναισθήματά σας θεωρούνταν υπερβολικά, μάθατε να μικραίνετε τον εαυτό σας. Αλλά αυτός ο κόσμος δεν είναι απαραίτητο να είναι ο κόσμος στον οποίο θα συνεχίσετε να ζείτε.
Έχετε το δικαίωμα να καταλαμβάνετε χώρο. Έχετε το δικαίωμα να έχετε συναισθήματα που προκαλούν δυσφορία στους άλλους. Έχετε το δικαίωμα να λέτε “Αυτό με πλήγωσε” χωρίς να το ακολουθείτε αμέσως με ένα “αλλά”.
Ο πόνος σας αξίζει να ακουστεί. Ο πόνος σας αξίζει αναγνώριση. Και κάποιες φορές, το πιο στοργικό πράγμα που μπορείτε να κάνετε — για τον εαυτό σας και για τους άλλους — είναι να αρνηθείτε να απολογηθείτε για την αλήθεια της δικής σας εμπειρίας.
