Είστε αληθινά ερωτευμένοι ή βρίσκεστε σε μία σχέσης συνεξάρτησης; Αν ο τίτλος του άρθρου σας έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον, πρέπει να γνωρίζεται ότι, στο άρθρο αυτό διατυπώνονται ορισμένες σκληρές αλήθειες για τις σχέσεις. Αν ο τίτλος σας τράβηξε το ενδιαφέρον επειδή θέλετε να δείτε αν η κατάσταση της συνεξάρτησης, και όχι του έρωτα ισχύει στη δική σας σχέση, το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να το διαβάσετε με διάθεση αντικειμενική, ενδοσκόπησης και ειλικρινούς αξιολόγησης της σχέσης σας.
Η συνεξάρτηση είναι πολλά περισσότερα απ’ τη συμπεριφορά. Αφορά πτυχές του χαρακτήρα και έτσι δεν μπορεί να ξεπεραστεί αμέσως. Συχνά απαιτείται αρκετός χρόνος και μεγάλη προσπάθεια για να υπερβεί ο άνθρωπος τις συνεξαρτητικές του τάσεις στις σχέσεις.
Τι είναι η συνεξάρτηση
Συχνά, μπορεί να θεωρούμε τη συνεξάρτηση κάτι παρόμοιο με την εξάρτηση και μην καταφέρνουμε να τη δούμε από την ψυχολογική και συμπεριφορική της σκοπιά. Πολλοί παρανοούν τη σημασία της, θεωρώντας ότι πρόκειται για μία σχέση αμοιβαίας εξάρτησης, για την οποία δεν συντρέχει κανένας λόγος άγχους και ανησυχίας. Άλλωστε, τι πιο όμορφο απ’ το να εξαρτάσαι απ’ τον σύντροφό σου, και εκείνος από εσένα; Πράγματι, τίποτα πιο όμορφο δεν υπάρχει, αλλά η συνεξάρτηση δεν είναι η αμοιβαία εξάρτηση. Συνεξάρτηση, αντίθετα, ορίζεται ως η κατάσταση της ακραίας εξάρτησης από το άλλο άτομο, της αίσθησης ευθύνης για τα συναισθήματα και της ενέργειες του συντρόφου και η μη υγιής προσκόλληση στη σχέση, σε βάρος των προσωπικών αναγκών.
Παρά το παραπλανητικό πρόθημα συν-, η συνεξάρτηση δεν αφορά και τους δύο συντρόφους μίας σχέσης. Συχνά, ένας είναι ο σύντροφος που προσφέρει σε μόνιμη βάση, ενώ ο άλλος διαρκώς εισπράττει, απολαμβάνει όσα του προσφέρουν. Ένα άτομο σε σχέση συνεξάρτησης, ξεκινά τη σχέση επειδή του αρέσει το συναίσθημα ότι το χρειάζονται. Συνήθως άτομα σε σχέση συνεξάρτησης, προσελκύονται από ανθρώπους σε ανάγκη, ανθρώπους με εθισμούς, με δυσλειτουργίες, οι οποίοι δεν είναι σε θέση να φροντίσουν τον εαυτό τους. Επίσης, οι άνθρωποι σε σχέσεις συνεξάρτησης, συνάπτουν δεσμούς με νάρκισσους, ανθρώπους με υπερβολική ανάγκη για θαυμασμό και αφοσίωση. Οι καταστάσεις αυτές κάνουν το άτομο σε σχέση συνεξάρτησης να νιώθει ότι το χρειάζονται, ενισχύοντας την αυτοπεποίθησή του ή θεωρώντας ότι εισπράττει θαυμασμό και σεβασμό.
7 σημάδια που μαρτυρούν ότι δεν είστε ερωτευμένοι, απλώς βρίσκεστε σε μια σχέση συνεξάρτησης
- Είστε ο μόνος που δίνει στη σχέση
- Ο σύντροφος είναι εκείνος που μονίμως εισπράττει
- Καθορίζετε την αξία σας με βάση τις ανάγκες του συντρόφου σας
- Ζείτε με τον φόβο της εγκατάλειψης
- Έχετε χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Νιώθετε ότι δεν μπορείτε να πάρετε σωστές αποφάσεις
- Ο σύντροφός σας είναι κακοποιητικός
Τα 7 χαρακτηριστικά σημάδια της συνεξάρτησης και πώς εκδηλώνονται
Είστε ο μόνος που δίνει στη σχέση
Οι σχέσεις στηρίζονται στην αμοιβαιότητα, στο δούναι και λαβείν. Σε μία υγιή σχέση, την μία μέρα ο ένας σύντροφος θα κάνει κάτι, όπως το μαγείρεμα, ενώ την άλλη, ο άλλος σύντροφος θα κάνει τις δουλειές του σπιτιού. Πότε ο ένας θα στηρίζει τον άλλον, και πότε το αντίστροφο.
Αν η σχέση σας στηρίζεται στην αποκλειστική προσφορά από μέρους σας, αυτό είναι σημάδι που μαρτυρά σχέση συνεξάρτησης. Όσο και αν είναι δύσκολο, οφείλετε ν’ αναρωτηθείτε: ο σύντροφός σας, επιστρέφει την αγάπη και τη φροντίδα που του προσφέρετε;
Ο σύντροφος είναι εκείνος που μονίμως εισπράττει
Αντίστοιχα, σε μία σχέση συνεξάρτησης, ο άλλος σύντροφος είναι αυτός που συνεχώς απολαμβάνει, με αποτέλεσμα εσείς να εξαντλείστε συναισθηματικά. Αναρωτηθείτε και απαντήστε με ειλικρίνεια: θεωρείτε ότι αυτό είναι αγάπη;
Σε πολλές σχέσεις, ο ένας σύντροφος εξαρτάται ολοκληρωτικά απ’ τον άλλον. Ακόμη και στις σχέσεις όπου ο ένας σύντροφος έχει αντικειμενικά την ανάγκη του άλλου για την επιβίωση, την κίνηση ή της διατροφή του, θα πρέπει να υπάρχει εκτίμηση, ευγνωμοσύνη και ανταπόδοση.
Αν ο σύντροφός σας είναι εκείνος που διαρκώς λαμβάνει χωρίς ποτέ να εκφράζει την ευγνωμοσύνη του, αυτό είναι ένα σημάδι μίας σχέσης που τη συντηρεί όχι ο έρωτας, αλλά η συνεξάρτηση.
Καθορίζετε την αξία σας με βάση τις ανάγκες του συντρόφου σας
Αναρωτηθείτε και απαντήστε ειλικρινά, τι σας δίνει ικανοποίηση σχέση σας; Για τους περισσότερους ανθρώπους, η απάντηση είναι στο αίσθημα της αγάπης, της εκτίμησης, και της φροντίδας που εισπράττουν απ’ τους συντρόφους τους. Ασφαλώς και το αίσθημα ότι κάποιος τους χρειάζεται.
Αν ωστόσο, η ανάγκη να σας χρειάζονται έρχεται πρώτη, τότε μπορεί να είστε σε σχέση συνεξάρτησης. Αντί το αίσθημα της αυτοεκτίμησής σας να προέρχεται από τα θετικά του χαρακτήρα σας, τις δεξιότητες και τα δυνατά σας στοιχεία, περιμένετε από κάποιον άλλον να σας δείξει ότι σας έχει ανάγκη.
Τι θα συμβεί στην περίπτωση που ο σύντροφος σας, σας εγκαταλείψει, ή πάψει πλέον να σας χρειάζεται; Θα χάσετε αυτόματα και την αξία σας; Το να μας επιθυμούν και να μας έχουν ανάγκη, είναι υπέροχο αλλά όταν σε μία σχέση, αυτή η ανάγκη έχει προτεραιότητα, αυτό είναι σημάδι συνεξάρτησης και όχι αγάπης.
Ζείτε με τον φόβο της εγκατάλειψης
Μακάρι η αγάπη να κρατούσε για πάντα και μακάρι όλες οι σχέσεις ν’ αντέξουν στο χρόνο και τις δυσκολίες. Η αληθινή αγάπη αντέχει. Αν λοιπόν θεωρείτε ότι η σχέση σας στηρίζεται στην πραγματική αγάπη, για ποιον λόγο φοβάστε; Αν ζείτε με τον φόβο ότι ο σύντροφός σας, θα σας αφήσει, αυτό είναι ένα σημάδι που μαρτυρά συνεξάρτηση, παρά αγάπη.
Πρόκειται για ένα σημάδι ανασφάλειας που προέρχεται από την έλλειψη εκτίμησης προς τον εαυτό σας. Αν πιστεύετε ότι έχετε αξία μόνο όταν κάποιος σας έχει ανάγκη, πιθανώς να φοβάστε και το ενδεχόμενο ότι, αν ο σύντροφός σας καταφέρει να ικανοποιεί μόνος του τις ανάγκες του, η σχέση θα διαλυθεί. Ο άλλος τρόπος μπορεί να είναι ένας άλλος άνθρωπος ή διαφορετικές συνθήκες ζωής. Σε κάθε περίπτωση, εσείς ζείτε με τον φόβο της εγκατάλειψης.
Πρόκειται για μία κατάσταση που σε τίποτα δεν μοιάζει με έρωτα.
Έχετε χαμηλή αυτοεκτίμηση
Πώς μπορεί κάποιος να καταλάβει αν είναι σε σχέση συνεξάρτησης; Ένα ισχυρό σημάδι είναι η χαμηλή αυτοεκτίμηση. Χαμηλή αυτοεκτίμηση σημαίνει ότι νιώθετε πως διαρκώς κάτι σας λείπει. Νιώθετε ότι στερείστε αξίας, ή ηθικής. Από πού πηγάζει αυτό το συναίσθημα;
Για τους περισσότερους ανθρώπους που αναπτύσσουν σχέσεις συνεξάρτησης, οι ανάγκες τους για αγάπη και φροντίδα δεν ικανοποιήθηκαν επαρκώς στην παιδική ηλικία. Ανάμεσα στις ανάγκες αυτές, οι σημαντικότερες είναι η ανάγκη για ασφάλεια, αγάπη και προσοχή. Μεγαλώνοντας, οι άνθρωποι αυτοί αναζητούν μη υγιείς τρόπους να καλύψουν τις ανικανοποίητες συναισθηματικές τους ανάγκες.
Καθώς όμως βασίζονται σε εξωτερικούς παράγοντες, οι άνθρωποι σε σχέσεις συνεξάρτησης, έχουν ανάγκη διαρκούς επιβεβαίωσης και έγκρισης από τους γύρω τους.
Νιώθετε ότι δεν μπορείτε να πάρετε σωστές αποφάσεις
Λέγοντας ότι νιώθετε αδύναμοι να λάβετε σωστές αποφάσεις, εννοείται στο πλαίσιο της σχέσης. Η αίσθηση αυτή σχετίζεται με κάποια απ’ τα παραπάνω σημάδια, όπως η χαμηλή αυτοεκτίμηση και η απουσία αίσθησης ελέγχου. Τι κάνει τους ανθρώπους σε σχέση συνεξάρτησης ανασφαλείς σε σχέση με τις αποφάσεις τους;
Αρχικά, είναι η έλλειψη αυτοεκτίμησης που θα τους βοηθούσε να πιστέψουν ότι είναι άτομα ικανά να κάνουν σωστές επιλογές. Δεύτερον, η ανάγκη τους να ικανοποιούν μονίμως τον σύντροφό τους, τους κάνει να φοβούνται διαρκώς μήπως και απογοητεύσουν ή δυσαρεστήσουν τον σύντροφό τους. Τέλος, ο φόβος μήπως και, ακόμη και αν πάρουν τη σωστή απόφαση, ο σύντροφος πάλι θα δυσαρεστηθεί, αφού είναι εκείνος που θέλει να παίρνει τα εύσημα. Είναι συχνό, άνθρωποι σε σχέσεις συνεξάρτησης να παραλύουν από τον φόβο της λήψης αποφάσεων.
Σε μία σχέση όπου υπάρχει πραγματική αγάπη, κανένας σύντροφος δεν νιώθει έτσι. Αντίθετα, σε μία υγιή σχέση οι σύντροφοι οδηγούνται στη λήψη αποφάσεων, αναλογιζόμενοι τι θα έκανε και τους δύο χαρούμενους.
Ο σύντροφός σας είναι κακοποιητικός
Είναι σαφές ότι, αν ένας σύντροφος δεν σέβεται και κακοποιεί τον άλλον, δεν υπάρχει αγάπη. Αυτό ισχύει για κάθε μορφής κακοποίηση, είτε είναι σωματική, λεκτική ή συναισθηματική. Η Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία, American Psychological Association, ορίζει την κακοποίηση ως «την αλληλεπίδραση όπου το άτομο σχετίζεται με βάναυσο, βίαιο και υποτιμητικό τρόπο, ή με τρόπο που προσβάλλει έναν άλλον άνθρωπο». Αν ο σύντροφός σας, σας αντιμετωπίζει κακοποιητικά, τότε η σχέση σας δεν είναι σχέση αγάπης και σεβασμού.
Σε περίπτωση που είστε σε μία κακοποιητική σχέση, υπάρχουν γραμμές υποστήριξης όπου μπορείτε να απευθυνθείτε: 15900 – Τηλεφωνική γραμμή SOS – Βία Κατά Των Γυναικών (womensos.gr)
Tip: Είναι ανθρώπινο αν θέλετε να πιστεύετε ότι η σχέση σας είναι σχέση αγάπης και όχι συνεξάρτησης. Αν όμως αναγνωρίζετε τα 7 χαρακτηριστικά σημάδια της συνεξάρτησης, είναι αναγκαίο να συνειδητοποιήσετε ότι σας αξίζει να ζήσετε την αληθινή, αυθεντική αγάπη και όχι κάποιο νοσηρό της υποκατάστατο.
