Το enikos.gr καθημερινά, μετά τις ανακοινώσεις του ΕΟΔΥ για τον κορονοϊό παρουσιάζει την ποσοτική ανάλυση των επιδημιολογικών δεδομένων, σε συνεργασία με την ομάδα του Δημοσθένη Σαρηγιάννη, διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντή της Ερευνητικής Ομάδας HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Ανθρώπινη Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ.
Ακολουθεί η ανάλυση του καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη και του Δρ. Σπύρου Καρακίτσιου για την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα μας:
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, συνεχίστηκε και την Πέμπτη η πτωτική πορεία με 1534 νέα κρούσματα, επιβεβαιώνοντας την αργή πορεία αποκλιμάκωσης της πανδημίας στη χώρα με τα αποτελέσματα να συνάδουν με τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE. Ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκαν (32584) ήταν από τους υψηλότερους που έχουν πραγματοποιηθεί, με αποτέλεσμα ο δείκτης θετικότητας να διαμορφωθεί σήμερα στο 4,7%.
Την Πέμπτη καταγράφηκε ο χαμηλότερος αριθμός θανάτων (81) που παρατηρήθηκε τις τελευταίες 20 ημέρες, αν και εξακολουθεί να παραμένει στα αναμενόμενα υψηλά επίπεδα, υποδηλώνοντας ότι μέχρι και πριν από 3 εβδομάδες, ο ρυθμός μετάδοσης της νόσου ήταν υψηλός, λόγω της πλημμελούς εφαρμογής του lockdown τις πρώτες 15 ημέρες της εφαρμογής του και από τη συνέχιση της λειτουργίας των Δημοτικών σχολείων και την γενικότερα αυξημένη κοινωνική κινητικότητα των γονέων που συνάδει με τη συνοδεία των νεαρών παιδιών από και προς το σχολείο σε συνδυασμό με την χαμηλή εφαρμογή της τηλεργασίας, η οποία αυξάνει περαιτέρω την πιθανότητα μετάδοσης του SARS-CoV-2 από τους εργαζόμενους ενήλικες. Ο υψηλός αριθμός των θανάτων σε συνδυασμό με την παρατηρούμενη μείωση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα μπορεί να ερμηνευθεί από το γεγονός ότι έγινε πιο συνεπής εφαρμογή του lockdown μετά τις 17-18 Νοεμβρίου, περίπου 10 μέρες μετά την ανακοίνωση του.
Όσον αφορά στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), ο αριθμός μειώθηκε ελαφρά (574 από 578 προχθές). Η καμπύλη εξέλιξης του αριθμού των ασθενών που χρειάζονται διασωλήνωση φαίνεται να ακολουθεί αργά την πορεία που διαφαίνονταν και από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE, όπως αυτή παρουσιάζεται στο Σχήμα 1, ενώ μια εκτίμηση για την πορεία των θανάτων παρουσιάζεται στο Σχήμα 2. Και στις δύο περιπτώσεις φαίνεται ότι βρισκόμαστε στην αρχή της αποκλιμάκωσης όπως είχαμε προβλέψει. Αν συνεχισθεί η πτωτική πορεία των κρουσμάτων είναι αρκετά ασφαλές να αναμένουμε ότι αυτή η αποκλιμάκωση θα πραγματοποιηθεί και σε ό,τι αφορά στον αριθμό των ασθενών που είναι διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ και στους θανάτους από COVID-19.
Σχήμα 1. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία τους στην περίπτωση ανοίγματος των εμπορικών καταστημάτων στις 14 Δεκεμβρίου όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια, αποτυπώνονται στο Σχήμα 3.
Όσον αφορά στη Θεσσαλία, η Λάρισα βρίσκεται ξανά σε επίπεδα (97 κρούσματα σήμερα) που εγείρουν προβληματισμό (Σχήμα 6). Ελαφρά καλύτερη εμφανίζεται η κατάσταση στη Μαγνησία με 24 κρούσματα σήμερα (Σχήμα 7) και στην Καρδίτσα (Σχήμα 8), με 35 κρούσματα.Στις περιοχές που προκαλούσαν ανησυχία στην κεντρική Ελλάδα, οι μεταβολές ήταν ασύμμετρες, όπως αυτές καταγράφονται στην Αιτωλοακαρνανία με 15 κρούσματα όπου η κατάσταση περιγράφεται ως ελαφρά πτωτική, (Σχήμα 10). Η Αχαΐα προβλημάτισε και χθες, με 36 κρούσματα (Σχήμα 7) και ίσως χρειαστεί να επαναξιολογηθεί η πορεία της στις επόμενες ημέρες, όπως και στην Αρκαδία, όπου παρόλο που ο χαμηλός αριθμός κρουσμάτων (1 κρούσμα σήμερα) δεν επιτρέπει την ασφαλή εξαγωγή συμπερασμάτων, η πορεία της είναι ασαφής (Σχήμα 11). Η Εύβοια, με 5 κρούσματα, συνεχίζει την σταθερή πορεία αποκλιμάκωσης (Σχήμα 12).
Συνεχίζεται η ανησυχία λόγω της ασταθούς πορείας στις περιοχές της Βορείου Ελλάδας όπως η Ημαθία με 36 κρούσματα (Σχήμα 13), η Πέλλα με 52 κρούσματα την Πέμπτη (Σχήμα 14), η Καβάλα με 26 κρούσματα (Σχήμα 18) και περισσότερο η Ξάνθη με 48 κρούσματα (Σχήμα 20). Επιπλέον,, παρουσιάζονται και τα αποτελέσματα σε Κοζάνη, η οποία δεν φαίνεται να έχει μπει σε διαδικασία αποκλιμάκωσης (Σχήμα 14), Φλώρινα (Σχήμα 15), Δράμα (Σχήμα 16), Κιλκίς (Σχήμα 17) και Πιερία (Σχήμα 19). Σε όλες αυτές τις πόλεις προβληματίζει ο χαμηλός ρυθμός αποκλιμάκωσης, που μπορεί να αποδοθεί στο ότι τα μέτρα εφαρμόζονται πλημμελώς από κάποιες μικρές ομάδες του πληθυσμού, που όμως λόγω του μικρού μεγέθους αυτών των περιοχών, η επίδραση τους είναι καθοριστική στην ανάσχεση της πτωτικής πορείας.
Επιπλέον, παρουσιάζονται τα αποτελέσματα και η προβλεπόμενη πορεία στη Λέσβο (Σχήμα 21), στην οποία η ασταθής πορεία εμπνέει ανησυχία, και στην Κέρκυρα (Σχήμα 22), όπου η εξέλιξη της πανδημίας διαφαίνεται ότι έχει περιέλθει σε σταθερή πτωτική πορεία.
Όσον αφορά στην Αττική, παρατηρείται συνολικά μια στασιμότητα στην εξέλιξη της καμπύλης επιβεβαιωμένων κρουσμάτων στον κυλιόμενο μέσο όρο των 7 ημερών. Με δεδομένο το μέγεθος του πληθυσμού της Αττικής και τους ήδη υπάρχοντες περιορισμούς, προτείνουμε να εξεταστούν πιο αναλυτικά τα δεδομένα ανά δήμο, και όπου παρατηρείται έντονο επιδημιολογικό φορτίο (π.χ. Δυτική Αττική) να ενταθούν οι έλεγχοι τήρησης των μέτρων. Το ίδιο προτείνεται να γίνει στην Θεσσαλονίκη, παρόλο που δείχνει να ακολουθεί πτωτική πορεία συνολικά.
Θα ήταν χρήσιμο να γίνεται γνωστός ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιούνται ανά δήμο, με σκοπό την καλύτερη αποτύπωση της εικόνας που καταγράφεται (συνδυασμός αριθμού κρουσμάτων και θετικότητας). Για την ώρα, συνιστούμε προσοχή στην εξέλιξη των δεικτών της πανδημίας στην Αττική.
Σχήμα 6. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λάρισα
Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας συνεχίζει την πτωτική του πορεία και πλέον είναι στο 6,3% (η ημερήσια τιμή την Πέμπτη είναι 4,7%) ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) είναι 0,88 (τιμές του Rt κάτω από τη μονάδα υποδηλώνουν καθαρή μείωση της διασποράς του ιού στην κοινότητα). Αναλυτικές πληροφορίες για τον αριθμό των τεστ που πραγματοποιούνται ανά περιοχή/πόλη, θα μας βοηθούσε να έχουμε μια πιο καθαρή εικόνα της πορείας στις επιμέρους περιοχές. Μια πιο ολοκληρωμένη ανάλυση των επιπτώσεων που διαφορετικά σενάρια ανοίγματος της οικονομίας και της εκπαιδευτικής δραστηριότητας μπορούν να έχουν στον υγειονομικό κίνδυνο από την Covid-19 θα είναι διαθέσιμη στο τέλος αυτής της εβδομάδας. Πάντως τα σημερινά δεδομένα και η σύγκρισή τους με τις προβολές της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE δείχνουν ότι άνοιγμα της οικονομίας πριν τις 18 Δεκεμβρίου θα είναι πρόωρο σε ό,τι αφορά στη διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου στη βάση των μέχρι σήμερα παρατηρούμενων τάσεων εξέλιξης των σχετικών υγειονομικών δεικτών χρησιμοποιώντας την υπολογιστική πλατφόρμα CORE. Μελετάμε τις δυνατότητες που υπάρχουν για άνοιγμα του λιανικού εμπορίου με πιθανή χωρική διαφοροποίηση ανάλογα με τη δυναμική εξέλιξη του επιδημιολογικού φορτίου σε διάφορες περιοχές της χώρας.