Σε θρίλερ εξελίσσονται οι εκλογές στη Σουηδία, αφού μετά από μια εκλογική βραδιά γεμάτη ανατροπές, το αποτέλεσμα παραμένει ακόμα αμφίβολο, καθώς είναι μερικές μόνον χιλιάδες η διαφορά ψήφων που χωρίζει την κεντροαριστερή συμμαχία και την συντηρητική συμμαχία των δεξιών και των ακροδεξιών.
Οι πρώτες δημοσκοπήσεις έξω από την κάλπη χθες έδιναν μικρό προβάδισμα στους κεντροαριστερούς, αλλά αυτό άλλαξε μέσα στη νύχτα, με τους συντηρητικούς να παίρνουν το προβάδισμα μεν, αλλά με τόσο μικρή διαφορά που να μην μπορεί κανείς με βεβαιότητα να πει ποιος θα είναι ο τελικός νικητής. Πάντως μέχρι στιγμής η συντηρητική συμμαχία δεξιάς/ακροδεξιάς είναι έτοιμη να πανηγυρίσει την κατάκτηση της εξουσίας, έστω και με οριακή πλειοψηφία στο κοινοβούλιο.
Μετά από μια βραδιά ανατροπών, η εκλογική αρχή της χώρας ανακοίνωσε ότι η ανακοίνωση των τελικών αποτελεσμάτων θα πρέπει να περιμένει μέχρι την Τετάρτη, αφού η κατάσταση είναι ρευστή και οι διαφορές πολύ μικρές. Παρότι τα exit polls και τα πρώτα αποτελέσματα προέβλεπαν ισχνή επικράτηση για την κεντροαριστερά, καθώς μέσα στη νύχτα ενσωματώνονταν περισσότερα εκλογικά τμήματα τα δεδομένα άλλαξαν άρδην. Η συντηρητική συμμαχία υπολογίζεται πως θα συγκεντρώσει 49,8% των ψήφων, ενώ το κεντροαριστερό μπλοκ 48,8%. Η διαφορά αντιστοιχεί σε περίπου 60.000 ψήφους ενός εκλογικού σώματος 7,8 εκατομμυρίων.
Σύμφωνα με τα έως τώρα αποτελέσματα, που αντιπροσωπεύουν το 95% των εκλογικών τμημάτων, η συμμαχία υπό τον ηγέτη των Μετριοπαθών της σουηδικής δεξιάς Ουλφ Κρίστερσον εξασφαλίζει οριακή πλειοψηφία, καταλαμβάνοντας 175-176 έδρες από τις συνολικά 349 στο κοινοβούλιο. Στον αντίποδα, το κεντροαριστερό μπλοκ της απερχόμενης πρωθυπουργού Μαγκνταλένα Άντερσον προβλέπεται να εξασφαλίσει 173-174 έδρες. Αν δεν αλλάξει η κατάσταση, η κεντροαριστερά εγκαταλείπει την εξουσία ύστερα από οκτώ χρόνια στη διακυβέρνηση της Σουηδίας.
Ο νικητής
Μεγάλος νικητής της εκλογικής βραδιάς είναι αναμφίβολα το ακροδεξιό αντιμεταναστευτικό κόμμα Σουηδοί Δημοκράτες (SD), με επικεφαλής τον Τζίμι Άκεσον. Το κόμμα του καταγράφει νέο ρεκόρ με 20,7% και γίνεται το δεύτερο ισχυρότερο κόμμα στη χώρα. Πολιτικοί αναλυτές θεωρούν, μάλλον απίθανη την ανατροπή των συσχετισμών με την ενσωμάτωση των ψήφων που δεν έχουν καταμετρηθεί, ακόμα, όπως π.χ. των απόδημων Σουηδών.
Αυτές οι βουλευτικές εκλογές στη Σουηδία αποκτούν ιστορικό χαρακτήρα, καθώς ποτέ μέχρι τώρα η παραδοσιακή σουηδική δεξιά δεν σκέφτηκε να κυβερνήσει με την άμεση ή έμμεση υποστήριξη του ακροδεξιού κόμματος των Σουηδών Δημοκρατών. Οι Σουηδοί Δημοκράτες ήταν κάποτε οι παρίες της πολιτικής σκηνής στη Σουηδία. Σήμερα όμως είναι σε θέση ισχύος, στηρίζοντας του Μετριοπαθείς του Κρίστερσον.
Για πρώτη φορά μπήκαν στην Βουλή το 2010 με 5,7%). Κατέλαβαν την τρίτη θέση το 2014, με 12,9% και το 2018 ενίσχυσε ακόμη περισσότερο το ποσοστό του, φτάνοντας το 17,5%. Σήμερα είναι το δεύτερο ισχυρότερο κόμμα: με 20,7% σε εθνικό επίπεδο, ενώ σε κάποιους δήμους, η δύναμή του ξεπερνά το 40%.
Το μεταναστευτικό και η έξαρση της εγκληματικότητας έχουν δώσει ώθηση στο ακροδεξιό κόμμα τα τελευταία χρόνια. Μαζί με την άνοδο των τιμών στα καύσιμα και την ηλεκτρική ενέργεια, ήταν τα θέματα που κυριάρχησαν στην προεκλογική εκστρατεία. Η επόμενη κυβέρνηση της Σουηδίας θα κληθεί να ολοκληρώσει τη διαδικασία ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ, η οποία απειλείται με τουρκικό βέτο.
Η Σουηδία αναλαμβάνει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης την 1η Ιανουαρίου. Και μπορεί οι Σουηδοί Δημοκράτες να έχουν εγκαταλείψει την ιδέα για έξοδο της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, παραμένουν ωστόσο έντονα ευρωσκεπτικιστές.
Ο πρωταγωνιστής
Ο Τζίμι Άκερσον ο επί 17 χρόνια αρχηγός των Σουηδών Δημοκρατών (SD), είναι ο άνθρωπος που άλλαξε πρώτα την εικόνα των ακροδεξιών και στη συνέχει το μετέτρεψε στο κλειδί που χρειάζονται οι δεξιοί για να ανοίξουν την πόρτα της εξουσίας.
Ο ηλικίας 43 ετών μελαχρινός Σουηδός με τα γυαλιά και το επιμελώς φροντισμένο μούσι, καλλιεργεί την εικόνα ενός «κανονικού Σουηδού». Μεταμόρφωσε τη ρατσιστική οργάνωση «Bevara Sverige Svensk», που πρέσβευε την σουηδική καθαρότητα, σε ένα εθνικιστικό κόμμα, με λογότυπο… ένα λουλούδι.
«Θέλει να παρουσιάσει την εικόνα ενός απλού ανθρώπου (…) που ψήνει λουκάνικα, πηγαίνει ταξίδι στα Κανάρια νησιά με πτήση τσάρτερ και μιλάει με συνηθισμένο τρόπο», εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) ο Γιόνας Χίνφορς, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ.
Ο Άκερσον προέρχεται από τη μεσαία τάξη, Γεννήθηκε στο Σέλβεσμποργκ της νότιας Σουηδία. Σε αυτήν τη μικρή πόλη των 9.000 κατοίκων, όπου η σουηδική σημαία κοσμεί τα περισσότερα σπίτια και που πολλοί κάτοικοι δεν κρύβουν την ανησυχία τους για τον μεγάλο αριθμό μεταναστών που βρίσκονται στη γειτονική μητρόπολη του Μάλμε. Ο Άκερσον μπήκε στην πολιτική από τα εφηβικά του χρόνια. Πέρασε πρώτα από τον κύριο εκφραστή της Δεξιάς στη Σουηδία το κόμμα των Μετριοπαθών. Ανέλαβε την ηγεσία των Σουηδών Δημοκρατών το 2005.
Το 2006 έκανε έμβλημα του κόμματος μια μπλε ανεμώνη με κίτρινη καρδιά (τα χρώματα της σουηδικής σημαίας) αντικαθιστώντας τον μέχρι «επιθετικό» πυρσό. Ταυτόχρονα, το κόμμα επεδίωξε να κρατήσει αποστάσεις από ρατσιστικές και βίαιες ομάδες, επιδεικνύοντας πολιτική «μηδενικής ανοχής» απέναντι στον ρατσισμό. Σύμφωνα με τον Γιόνας Χίνφορς, οι Σουηδοί Δημοκράτες μεταλλάχθηκαν από ένα κόμμα «που λέει όχι σε όλα, σε ένα κόμμα που διαπιστώνει ότι μπορεί να ασκήσει όλο και μεγαλύτερη επιρροή».
