Κοντά στο χωριό Μπόρσουμ, στο Χίλντεσχαϊμ της Κάτω Σαξονίας, πραγματοποιήθηκε μια εντυπωσιακή αρχαιολογική ανακάλυψη, με τις αρχές να επιβεβαιώνουν ότι ανακαλύφθηκε μια ρωμαϊκή συλλογή που αποτελείται από περίπου 450 ασημένια νομίσματα, αρκετές ράβδους, ένα χρυσό δαχτυλίδι, ένα χρυσό νόμισμα. Πρόκειται για έναν απ’ τους μεγαλύτερους θησαυρούς που έχουν ανακαλυφθεί στη βόρεια Γερμανία.
Εκτιμάται ότι ο θησαυρός είναι περίπου 2.000 ετών και ανάγεται στην πρώιμη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορική περίοδο. Αρχικά, είχε ανακαλυφθεί το 2017 από χειριστή ανιχνευτή μετάλλων που έψαχνε παράνομα. Ο άνθρωπος αυτός, μόλις πρόσφατα ανέφερε τη συλλογή στην αστυνομία και τις υπόλοιπες αρμόδιες αρχές του Χίλντεσχαϊμ, οδηγώντας στην επίσημη αρχαιολογική έρευνα και μελέτη.
Από την παράνομη ανακάλυψη στην επίσημη ανασκαφή
Σύμφωνα με την κρατική υπηρεσία για τη διατήρηση των μνημείων της Κάτω Σαξονίας (NLD), η αρχική επιθεώρηση του σημείου πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο του 2025, με τη συμμετοχή που ανθρώπου που ανακάλυψε πρώτος τον θησαυρό.
Την περασμένη εβδομάδα, ακολούθησε ολοκληρωμένη αρχαιολογική ανασκαφή απ’ την NLD, σε συνεργασία με την αρχή για την προστασία των μνημείων της Κάτω Σαξονίας και του Χίλντεσχαϊμ και την αρχαιολογική υπηρεσία της περιοχής.
Η ανακάλυψη απέβλεπε στον εντοπισμό του αρχικού χώρου της παράνομης ανασκαφής – του 2017- και της ανάκτησης αντικειμένων που είχαν παραμείνει θαμμένα στο έδαφος. Παρά την καταστροφή του αρχικού πλαισίου της ανακάλυψης, λόγω της παράνομης ανασκαφής, οι αρχαιολόγοι έλπιζαν να αποκτήσουν νέα στοιχεία για τις συνθήκες της απόθεσης υπό τις οποίες θάφτηκε η συλλογή, πριν από σχεδόν δύο χιλιετίες.
Οι προσπάθειές τους απέδωσαν: Ανακαλύφθηκαν περισσότερα νομίσματα και τώρα έχει ολοκληρωθεί η ανασκαφή του θησαυρού, ο οποίος φυλάσσεται για τη διαδικασία της συντήρησης.
Επιστημονική ανάλυση και αποκατάσταση
Η αποκατάσταση και η επιστημονική έρευνα της ασημένιας συλλογής του Μπόρσουμ έχει ανατεθεί στην υπηρεσία NLD. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα νομίσματα χρονολογούνται στην πρώιμη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορική Περίοδο, μια περίοδο που χαρακτηρίζουν οι περίπλοκες αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στους Ρωμαίους και σε Γερμανικά φύλα στην βόρεια Ευρώπη.
Ο ακριβής προσδιορισμός ωστόσο της χρονολογίας και του σκοπού της ταφής της συλλογής, προϋποθέτει λεπτομερή μελέτη. Οι αρχαιολόγοι ελπίζουν ν’ ανακαλύψουν αν τον θησαυρό έκρυψαν στρατιώτες, έμποροι ή κάτοικοι της περιοχής και κάτω από ποιες συνθήκες το έκαναν. Ίσως η ταφή των νομισμάτων να συνδέεται με συρράξεις, με το εμπόριο ή με κάποιο τελετουργικό.
Με την ολοκλήρωση της ανάλυσης, οι ερευνητές ελπίζουν να ταυτοποιήσουν την προέλευση των νομισμάτων και των πολύτιμων μετάλλων, ώστε να ρίξουν φως στις οικονομικές και πολιτιστικές συνδέσεις ανάμεσα στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και τις περιοχές πέρα απ’ τα σύνορά της.
Νομικές και πολιτιστικές συνέπειες
Ο άνθρωπος που ανακάλυψε τη συλλογή, παρακολούθησε πρόγραμμα για τον υπεύθυνο χειρισμό ανιχνευτών μετάλλων που διοργανώνει το NLD. Μπορεί η αρχική ανακάλυψη, το 2017, να ήταν παράνομη, ωστόσο ο εισαγγελέας του Χίλντεσχαϊμ απέρριψε την υπόθεση – λόγω παραγραφής.
Στην Κάτω Σαξονία, η χρήση των ανιχνευτών μετάλλων για αρχαιολογικούς χώρους τελεί κάτω από αυστηρούς κανονισμούς. Δηλαδή, οι χειριστές πρέπει να έχουν ειδική άδεια για να διασφαλίζεται η καταγραφή και η διατήρηση των ευρημάτων για την μελλοντική έρευνα. Οι μη εξουσιοδοτημένες ανασκαφές μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια ανεκτίμητων ιστορικών πληροφοριών – όπως συνέβη σ’ αυτή την περίπτωση.
Παράθυρο στο παρελθόν
Η ασημένια συλλογή του Μπόρσουμ αποτελεί μια σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη, η οποία μπορεί να αναθεωρήσει την κατανόησή μας για τη ρωμαϊκή δραστηριότητα στη βόρεια Γερμανία.
Ως μια από τις μεγαλύτερες συλλογές νομισμάτων που έχουν βρεθεί ποτέ στην Κάτω Σαξονία, προσφέρει σπάνια στοιχεία για μια ταραχώδη περίοδο που τη χαρακτήρισε το εμπόριο, ο πόλεμος και η πολιτιστική ανταλλαγή ανάμεσα στον Ρωμαϊκό και Γερμανικό κόσμο.
Όταν ολοκληρωθεί η συντήρηση και η ανάλυση, οι αρχές του Χίλντεσχαϊμ, σκοπεύουν να εκθέσουν τον θησαυρό στο κοινό, αναδεικνύοντας τόσο την ιστορική του σημασία όσο και την ανάγκη για υπεύθυνες αρχαιολογικές πρακτικές.
