Το «καμπανάκι» κρούει μέσω του enikos.gr, o Δημοσθένης Σαρηγιάννης, καθώς τα στοιχεία δείχνουν αύξηση των κρουσμάτων τις επόμενες δύο εβδομάδες.
Σημειώνεται ότι ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ και η ομάδα του αποκωδικοποιούν για το enikos.gr την επιδημιολογική έκθεση του ΕΟΔΥ, παραθέτοντας τις εκτιμήσεις τους για την πορεία της πανδημίας του κορονοϊού στη χώρα.
Δείτε εδώ την ανάλυση
Ποσοτική ανάλυση της δυναμικής της πανδημίας COVID-19 στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, ο εβδομαδιαίος μέσος αριθμός κρουσμάτων ανέρχεται στα 7.403 κρούσματα. Οι προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE (που λαμβάνουν υπόψη την διασπορά όλων των μεταλλαγμένων στελεχών του SARS-CoV-2) είναι 7.588 (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών).
Ο συνολικός αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα που πέρασε ήταν 663.626 ενώ ο ημερήσιος μέσος όρος αυτών ήταν 94.803 και σε συνδυασμό με τον αριθμό των κρουσμάτων, η εβδομαδιαία μέση τιμή του δείκτη θετικότητας διαμορφώθηκε στο 7,8 %. Η πραγματοποίηση αριθμού τεστ σε επίπεδα άνω των 150.000 την ημέρα, συντελεί στο να εξάγουμε πιο ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την πορεία της πανδημίας, αλλά και να εντοπιστούν περισσότεροι ασυμπτωματικοί και προσυμπτωματικοί, συντελώντας στην ανάσχεση ή έστω στον μετριασμό πιθανής έξαρσης της πανδημίας. Σημαντικοί σύμμαχοι σε αυτή την προσπάθεια αύξησης του αριθμού των τεστ ανίχνευσης του SARS-CoV-2 αποτελούν εκτός από τα rapid και τα self-test, για να καταπολεμηθεί η δυναμική αύξησης της διασποράς στις περιοχές όπου μια τέτοια αύξηση διαφαίνεται από τα μέχρι τώρα δεδομένα.
Ο εβδομαδιαίος μέσος όρος θανάτων μειώθηκε στους 18,9 ανά ημέρα. Όσον αφορά στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), ο αριθμός τους μειώθηκε οριακά στους 88. Η καμπύλη εξέλιξης του αριθμού των ασθενών που νοσηλεύονται σε κλίνες ΜΕΘ με βάση τις προσομοιώσεις της πλατφόρμας CORE, παρουσιάζεται στο Σχήμα 1, των ασθενών που νοσηλεύονται σε απλές κλίνες στο Σχήμα 2, ενώ η εκτίμησή μας για την πορεία των θανάτων ανά ημέρα παρουσιάζεται στο Σχήμα 3.
Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων, καθώς και του κυλιόμενου μέσου όρου 7 ημερών του αριθμού των κρουσμάτων ανά 100.000 πληθυσμού, όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία τους, όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια μέχρι τις 15 31 Δεκεμβρίου, αποτυπώνονται στο Σχήμα 4. Υπάρχει αυξημένος ρυθμός επαναμολύνσεων ακόμα και σε σύντομο διάστημα από προηγούμενη μόλυνση, που αποτελεί χαρακτηριστικό των παραλλαγών της Ο (ΒΑ.4 και ΒΑ.5), το οποίο είναι ακόμη πιο μολυσματικό από την παραλλαγή Ο κατά 33% μεσοσταθμικά. Από τις 13 Σεπτεμβρίου σημειώνεται ανοδική πορεία της διασποράς με μικρές διακυμάνσεις, που οφείλεται στην παρατεταμένη τουριστική περίοδο και την εισροή φορέων από το εξωτερικό σε συνδυασμό με την επιστροφή του πληθυσμού στα αστικά κέντρα, την έναρξη της σχολικής χρονιάς και του υψηλότερου ρυθμού επαφών ανάμεσα στα παιδιά, λαμβάνοντας υπόψη και την έλλειψη υποχρεωτικής χρήσης μέτρων προστασίας, όπως η μάσκα ή/και η απολύμανση του αέρα στις σχολικές αίθουσες και τα σχολικά λεωφορεία.
Στις επιμέρους περιοχές με υψηλό υγειονομικό κίνδυνο, στη Θεσσαλονίκη ο εβδομαδιαίος μέσος όρος είναι 750 κρούσματα με την αντίστοιχη τιμή στην Αττική να διαμορφώνεται στα 2.248 κρούσματα. Η Αττική αντιπροσωπεύει περίπου το 30,4% των κρουσμάτων, και εμφανίζει 3,0 φορές περισσότερα κρούσματα από τη Θεσσαλονίκη. Η διασπορά των κρουσμάτων στην Αττική, παρουσιάζει σταθεροποιητική ανοδική πορεία αυτή την εβδομάδα (Σχήμα 5), ενώ ελαφρά πτωτική είναι η πορεία των κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) και παρουσιάζεται στο Σχήμα 6.
Στη Θεσσαλονίκη αυτή την εβδομάδα η πορεία του αριθμού των κρουσμάτων παρουσιάζεται οριακά ανοδική (Σχήμα 7), όπως και η πορεία των κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) και παρουσιάζεται στο Σχήμα 8.
Συμπεράσματα: Με βάση τα σημερινά αποτελέσματα, σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας διαμορφώθηκε στο 7,8% ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) αυξήθηκε σημαντικά στο 1,19 (Rt πάνω από τη μονάδα υποδηλώνει καθαρή αύξηση της διασποράς του ιού στην κοινότητα). Ο αριθμός των κρουσμάτων (όπως αποτυπώνεται στον κυλιόμενο μέσο όρο 7 ημερών) παραμένει υψηλός, και παρά την πτώση που παρατηρείται και αυτή την εβδομάδα, αναμένεται να επανέλθει η ανοδική πορεία στην επόμενη εβδομάδα, η οποία διαμορφώνεται τόσο από τη διαφυγή ανοσίας λόγω της παρόδου μεγάλου χρονικού διαστήματος σε μεγάλο τμήμα του πληθυσμού από τον τελευταίο εμβολιασμό, όσο και από νόσηση, καθώς και από τη χαλάρωση των μέτρων σε συνδυασμό με την κατάργηση των self-test, αλλά και την επικράτηση των στελεχών ΒΑ.4 και ΒΑ.5, αλλά και την εμφάνιση της παραλλαγής ΒΑ.2.75 και πλέον και των νεότερων μεταλλάξεων (BQ.1, BQ.1.1 και XBB) που πλέον εντοπίζονται και στην Ελλάδα, και αναμένεται να οδηγήσουν σε νέο κύμα στις επόμενες εβδομάδες, το ύψος και η χρονική στιγμή κορύφωσης του οποίου θα διαμορφωθεί από τη διαφυγή ανοσίας των νεότερων στελεχών σε σχέση με τα προηγούμενα. Με βάση την τωρινή κατάσταση, δυστυχώς επιβεβαιώνεται ότι η σύσταση όπως μη άρση της υποχρεωτικής χρήσης μέτρων προσωπικής προστασίας όπως η μάσκα σε κλειστούς χώρους και ΜΜΜ, ήταν ενδεδειγμένη.
O πραγματικός αριθμός αναπαραγωγής Rt ανά περιφερειακή ενότητα της χώρας παρουσιάζεται στο Σχήμα 74.
Στο σύνολο της χώρας η πορεία προβλέπεται να συνεχίσει να είναι ανοδική για άλλες 2 με 3 εβδομάδες, ενώ η άνοδος της πορείας της διασποράς αποτυπώθηκε και στον αριθμό των κρουσμάτων (μέσος όρος 7 ημερών) αυτής της εβδομάδας, ο οποίος βρίσκεται πάνω από τις 7.0000 (7.403), λόγω της σταδιακής επικράτησης των νέων παραλλαγών BQ.1, BQ.1.1 και ΧΒΒ. Για να περιοριστεί η διασπορά της πανδημίας σε όλες τις περιοχές, πέρα από την σημαντική συνειδητοποίηση εκ μέρους του πληθυσμού ότι χρειάζεται προσοχή και σύνεση για την αντιμετώπιση της διασποράς των υπαρχόντων και των νέων παραλλαγών της Ο, θα πρέπει να στοχεύσουμε στη διατήρηση και την επέκταση της επίκτητης ανοσίας του πληθυσμού, αλλά και στον μεγάλο αριθμό των τεστ συνολικά (μοριακά, rapid και self-test) που πραγματοποιούνται καθημερινά. H αποτελεσματικότητα των συνδυαστικών αυτών εργαλείων πρόληψης της διασποράς, θα πρέπει να αποτελέσει οδηγό για την αντιμετώπιση του εν εξελίξει νέου κύματος της μετάλλαξης Ο, το οποίο φαίνεται να διαμορφώνεται.
Η επιδημιολογική εικόνα σήμερα σε σχέση με την εικόνα την προηγούμενη Κυριακή (αντίστοιχη ημέρα αναφοράς), παρουσιάζεται στα συγκριτικά συγκεντρωτικά αποτελέσματα που δίνονται στο Σχήμα 75.
Η συγκεντρωτική εικόνα των νέων κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) των επιμέρους περιοχών παρουσιάζεται στο Σχήμα 76. Όλες οι περιοχές παραμένουν πάνω από το όριο ανησυχίας με εξαίρεση την Κέα-Κύθνο.
Η αποτύπωση των τάσεων στις επιμέρους περιοχές, παρουσιάζεται στο παρακάτω σχήμα όπου παρουσιάζεται ο ρυθμός μεταβολής των νέων κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) των επιμέρους περιοχών. Θετικές τιμές του ρυθμού μεταβολής υποδηλώνουν άνοδο, ενώ αρνητικές τιμές υποδηλώνουν πτωτική πορεία.
Με βάση το Σχήμα 77, αλλά και τη συνολικότερη πορεία των τελευταίων ημερών όπως αυτή αποτυπώνεται στο Σχήμα 74 (πραγματικός αριθμός αναπαραγωγής Rt ανά περιοχή), σε ό,τι αφορά στην εξέλιξη της διασποράς του ιού, σε όλες τις περιοχές αυτή την εβδομάδα παρατηρούνται ανοδικές τάσεις με εξαίρεση την Κάρπαθο, την Κεφαλονιά, τη Νάξο, την Πάρο και τη Σύρο. Όσον αφορά στις μεγάλες πόλεις, τόσο στην Αττική, όσο και στη Θεσσαλονίκη, παρατηρείται ανοδική πορεία, λόγω της παρουσίας των παραλλαγών BQ.1, BQ.1.1 και XBB. Εντούτοις, ο αργός ρυθμός ανάπτυξης των νέων στελεχών υποδηλώνει ότι η διαφυγή ανοσίας των νεότερων στελεχών είναι μικρότερη από αυτή που αρχικά είχε προσδιοριστεί από εργαστηριακές μελέτες.
Με βάση και τα τελευταία αποτελέσματα, επιβεβαιώνεται η θεωρία της δυναμικής ισορροπίας που έχει ήδη διατυπωθεί από την ομάδα μας και αφορά την πορεία της πανδημίας τους τελευταίους 8 μήνες. Στην προκειμένη περίπτωση, η χαλάρωση των μέτρων έδωσε χώρο στις πιο μεταδοτικές παραλλαγές Ο-4 και Ο-5 να αναπτυχθούν και να δώσουν ένα επιπλέον κύμα. Επιπλέον επιβαρυντικός παράγοντας είναι οι επαναμολύνσεις (περίπου το 30% των μετρούμενων μολύνσεων), ενώ υπάρχει μειωμένη ανοσία σε άτομα που είχαν εμβολιαστεί με την Τρίτη (ή και τέταρτη) δόση προ 4-6 μηνών. Αυτό σημαίνει ότι με δεδομένη την περαιτέρω διαφυγή ανοσίας που παρατηρούμε, δεδομένου ότι έχουν παρέλθει ακόμα περισσότεροι μήνες από την απόκτηση της ανοσίας, καθώς και την παρουσία των παραλλαγών BQ.1, BQ.1.1 και XBB που χαρακτηρίζονται από διαφυγή ανοσίας (το μέγεθος της οποίας θα διαμορφώσει τη χρονική στιγμή και την ένταση του επομένου κύματος), μια επιπλέον δόση εμβολιασμού (και μάλιστα με το πιο πρόσφατο εμβόλιο που παρέχει ιδιαίτερη προστασία έναντι των στελεχών 4/5) έχει καταστεί αναγκαία άμεσα. Τα μέχρι τώρα δεδομένα καταδεικνύουν το όφελος μιας 4ης (2ης αναμνηστικής δόσης) του εμβολίου και για τους κάτω των 60 ετών συμπολίτες μας με τη σύμφωνη γνώμη του προσωπικού τους γιατρού που γνωρίζει το ιατρικό τους ιστορικό και την γενικότερη κατάσταση της υγείας τους. Επίσης σημαντική θα ήταν η αύξηση των τεστ κάθε είδους και η χρήση μάσκας και συσκευών απολύμανσης του αέρα σε κλειστούς χώρους με μεγάλη πιθανότητα συγχρωτισμού. Παρά την προσωρινή επιβράδυνση της διασποράς, αναμένεται να επανέλθει η αυξητική πορεία στις επόμενες 2 εβδομάδες. Είναι ώρα να αρχίσουμε να αντιδρούμε πιο οργανωμένα σε επίπεδο κοινότητας και όχι μόνο στη βάση της ατομικής ευθύνης.
