Το ανθρώπινο μυαλό είναι ο πιο σημαντικός μας σύμμαχος. Την ίδια στιγμή, είναι και ο μεγαλύτερός εχθρός μας. Το μυαλό λειτουργεί εναντίον μας όταν εγκλωβιζόμαστε σε ένα φαύλο κύκλο αρνητικών σκέψεων, τον οποίο είναι δύσκολο ν’ αναγνωρίσουμε. Κάποιες συμπεριφορές είναι συνδεδεμένες με τον αρνητικό τρόπο σκέψης ο οποίος μπορεί να μας οδηγήσει σε αδιέξοδο.
7 συμπεριφορές που μαρτυρούν ότι ένας άνθρωπος είναι παγιδευμένος σε αρνητικές σκέψεις
- Υπερβολική αυτό-κριτική
- Εμμονή με τη θετική σκέψη
- Διαρκής ανησυχία για το μέλλον
- Η παγίδα της προσκόλλησης στο παρελθόν
- Προσκόλληση σε αποτυχίες και λάθη
- Υπερβολικός σχεδιασμός και έλεγχος
- Απουσία κοινωνικής δικτύωσης
Υπερβολική αυτό-κριτική
Ίσως πρόκειται το χαρακτηριστικότερο σημάδι αρνητικής σκέψης. Η έντονη αυτό-κριτική μαρτυρά ότι ακούμε μονίμως τον εσωτερικό μας κριτή, τη φωνή που μας δείχνει διαρκώς τα λάθη, τις παραλείψεις μας, κάνοντάς μας να νιώθουμε κατώτεροι, ακόμη και για ασήμαντα λάθη. Η φωνή του εσωτερικού κριτή μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε ότι δεν είμαστε αρκετά καλοί, ικανοί, ότι δεν αξίζουμε.
Εμμονή με τη θετική σκέψη
Η υπερβολική προσπάθεια να παραμείνουμε θετικοί και αισιόδοξοι, μπορεί να είναι εξουθενωτική. Το ασταμάτητο κυνήγι της θετικότητας μπορεί να μας κάνει ν’ αγνοήσουμε τ’ αρνητικά μας συναισθήματα, οδηγώντας σε εσωτερική σύγκρουση. Η προσκόλληση στη θετική σκέψη μπορεί να καταλήξει σ’ έναν φαύλο κύκλο, καθώς δημιουργεί μη ρεαλιστικές προσδοκίες που, όταν δεν τις εκπληρώνουμε, απογοητευόμαστε. Η ισορροπία και η ψυχική μας υγεία, προϋποθέτουν την αποδοχή όλων των συναισθημάτων, θετικών και αρνητικών.
Διαρκής ανησυχία για το μέλλον
Η ανησυχία σχετικά με το μέλλον, είναι μία φυσιολογική απόκριση του ανθρώπου. Η εμμονή όμως με την μελλοντική έκβαση των πραγμάτων, μαρτυρά ότι ο άνθρωπος έχει κολλήσει στις αρνητικές του σκέψεις και δυσκολεύεται να ξεφύγει από το μοτίβο αυτό.
Η παγίδα της προσκόλλησης στο παρελθόν
Το ανθρώπινο μυαλό έχει την τάση να θυμάται ευκολότερα τις αρνητικές εμπειρίες, μία κατάσταση γνωστής και ως «μεροληψία αρνητικότητας». Η μεροληψία αρνητικότητας μας κάνει να μπαίνουμε στον κύκλο των αρνητικών σκέψεων, αναμασώντας, επαναλαμβάνοντας στο μυαλό μας τ’ αρνητικά γεγονότα ή τ’ αδιέξοδα. Η προσκόλληση στ’ αρνητικά δεν οδηγεί σε λύσεις, αντίθετα, επιδεινώνει την αρνητικότητα που ήδη υπάρχει, εγκλωβίζοντάς μας σ’ έναν φαύλο κύκλο. Προσπαθείτε να κατευθύνετε συνειδητά το μυαλό σας σε εποικοδομητική πορεία σκέψης, ώστε να ξεφύγετε απ’ αυτόν τον αδιέξοδο τρόπο σκέψης.
Προσκόλληση σε αποτυχίες και λάθη
Ορισμένες φορές, οι άνθρωποι μπορεί να εγκλωβίζονται στο κοινό αφήγημα της αποτυχίας, της απώλειας, των χαμένων ευκαιριών. Κάθε αναποδιά δυναμώνει το αφήγημα αυτό, κάνοντάς μας να νιώθουμε αδιέξοδο. Η αντίληψη αυτή είναι τόσο στρεβλή, ώστε οι άνθρωποι αδυνατούμε ν’ αναγνωρίσουμε οποιαδήποτε επιτυχία ή κατόρθωμα, τα οποία παραμελούμε και υποβαθμίζουμε. Η αναγνώριση αυτής της εσφαλμένης αντίληψης, μπορεί να μας βοηθήσει να ξαναγράψουμε την ιστορία μας, να δούμε τα δυνατά μας σημεία και να χαρούμε τις επιτυχίες μας.
Υπερβολικός σχεδιασμός και έλεγχος
Γενικά, η ύπαρξη πλάνου και ο σχεδιασμός στη ζωή θεωρείται ένα θετικό γνώρισμα. Πρόκειται για την ανάγκη του ανθρώπου ν’ αποφεύγει τον φόβο του άγνωστου, καθώς και του στρες και της απογοήτευσης που αυτός συνεπάγεται. Η ζωή είναι απ’ τη φύση της απρόβλεπτη, και η ανάγκη να ελέγχουμε τα πάντα μπορεί να μαρτυρά ότι είμαστε εγκλωβισμένοι στην αρνητικότητα. Χρειάζεται ν’ αποδεχτούμε την αβεβαιότητα και να καταλάβουμε ότι είναι δύσκολο να ελέγχουμε τα πάντα στη ζωή μας.
Απουσία κοινωνικής δικτύωσης
Ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ον, ζει και ευδοκιμεί σε κοινωνίες. Όταν εγκλωβιζόμαστε στον κύκλο της αρνητικότητας, αρχίζουμε ν’ αποφεύγουμε τις αναγκαίες για την ισορροπία μας κοινωνικές επαφές, ή απομακρυνόμαστε από φίλους και οικογένεια. Ακόμη, είναι συχνό ν’ αποστασιοποιούμαστε θέλοντας ν’ αποφύγουμε την κριτική. Ωστόσο, η απομόνωση επιδεινώνει τον κύκλο της αρνητικότητας, κάνοντας τη διαφυγή απ’ αυτόν ακόμη δυσκολότερη. Η αναζήτηση της ανθρώπινης επικοινωνίας και υποστήριξης, μπορεί να βελτιώσει την ευημερία μας, να μας ενθαρρύνει.
Σπάζοντας τον κύκλο
Οι αρνητικές σκέψεις μοιάζουν με ένα γνωστό μονοπάτι που το ακολουθούμε επειδή μας είναι οικείο, παρόλο που μπορεί να είναι δύσβατο ή επικίνδυνο. Μπορούμε ωστόσο να δημιουργήσουμε νέα μονοπάτια που φτιάχνονται μόνο αν τα περπατήσουμε. Όσο περισσότερο ακολουθούμε νέα μονοπάτια, τόσο πιο ξεκάθαρα και οικεία γίνονται. Μία καλή στρατηγική είναι ν’ αντικαταστήσουμε μία αρνητική σκέψη με μία θετική. Οι ασκήσεις ενσυνειδητότητας μπορεί επίσης, να είναι αποτελεσματικές. Με την ενσυνειδητότητα, εξασκούμαστε στο τώρα και το εδώ, μαθαίνουμε να δεχόμαστε την παρούσα κατάσταση χωρίς άγχος ή κριτική. Όταν εγκλωβίζεστε σε αρνητικές σκέψεις, επαναφέρετε την προσοχή σας στο εδώ και το τώρα. Σε βάθος χρόνου, οι τεχνικές της ενσυνειδητότητας μπορούν να σας βοηθήσουν να χτίσετε μία υγιή σχέση με τις σκέψεις σας.
Αγκαλιάζοντας τον εαυτό μας
Όταν εγκλωβιζόμαστε σ’ έναν κύκλο αρνητικών σκέψεων, γίνεται ακόμη πιο δύσκολο να νιώσουμε αγάπη και συμπόνοια για τον εαυτό μας. Οι αρνητικές σκέψεις μας κάνουν να γίνουμε ο σκληρότερος κριτής του εαυτού μας, να εστιάζουμε μόνο στα αρνητικά και τις αποτυχίες μας. Είναι αναγκαία η αυτό-φροντίδα, η αμφισβήτηση της φωνής του εσωτερικού μας κριτή, η αυτό-συμπόνοια και, κυρίως η κατανόηση ότι τα λάθη είναι ανθρώπινα.
Αίσθηση σκοπού
Ζούμε σε μία εποχή με υπερπληθώρα πληροφοριών και την έντονη πίεση ν’ ανταποκριθούμε σε υψηλές προσδοκίες. Το αποτέλεσμα είναι να χάνουμε την επαφή με τις προσωπικές μας αξίες και τον σκοπό μας. Χωρίς αξίες, ο άνθρωπος αποπροσανατολίζεται εύκολα . Πρέπει να θυμόμαστε τις αξίες μας, γιατί αυτές μάς δείχνουν τη σωστή κατεύθυνση, μας δίνουν τη θέληση και οδηγούν σε ενέργειες που πηγάζουν από τον καλύτερο εαυτό μας-όχι από φόβο ή φυγή.
