Το ατμόπλοιο Saentis βυθίστηκε στην λίμνη της Κωνσταντίας στα σύνορα Ελβετίας-Γερμανίας το 1933, όταν κρίθηκε ακατάλληλο για να ταξιδέψει και πολύ ακριβό για να διαλυθεί. Ωστόσο από τότε, και σε βάθος σχεδόν 210 μέτρων, το σκοτάδι και η έλλειψη οξυγόνου άφησαν το μήκους 48 μέτρων ατμόπλοιο, με το παρατσούκλι «Τιτανικός των Άλπεων» εξαιρετικά καλά διατηρημένο.
Πλέον έχουν εγκριθεί σχέδια για την ανέλκυση του πλοίου από τον πυθμένα της λίμνης και την έκθεσή του στο κοινό. Ο Silvan Paganini, πρόεδρος της Ένωσης Διάσωσης Πλοίων που θα αποπειραθεί να την ανέλκυση, δήλωσε: “Θέλουμε να παρουσιάσουμε στο κοινό τι έχουμε εδώ – τι μνημείο έχουμε από τους προκατόχους μας. Αυτός είναι ο κύριος στόχος”.
Το Saentis ήταν αρχικά ένα ατμόπλοιο που ταξίδευε κόστα-κόστα, μεταφέροντας επιβάτες γύρω από τη λίμνη της Κωνσταντίας. Ταξίδευε για 40 χρόνια και μετέφερε έως και 400 επιβάτες κάθε φορά. Όμως, μετά από μια απερίσκεπτη απόφαση να αλλάξουν οι μηχανές του πλοίου οι οποίες έκαιγαν άνθρακα και να αντικατασταθούν με πετρελαιομηχανές η λειτουργία του κατέληξε να είναι ασύμφορη, κυρίως όταν η περιοχή βυθίστηκε σε οικονομική ύφεση.
Τότε, αποφασίστηκε η διάλυση του πλοίου. Αλλά και αυτό θα ήταν πολύ δαπανηρό. Έτσι η ελβετική ναυτιλιακή εταιρεία Lake Constance Shipping Company, τότε ιδιοκτήτρια του πλοίου, πήγε το Saentis στη μέση της λίμνης και το βύθισε. Σε εκείνο το σημείο το βάθος είναι 210 μέτρα.
Το ατμόπλοιο βρισκόταν, εκεί, σε μεγάλο βαθμό ξεχασμένο, μέχρι που μια υποβρύχια έρευνα το 2013 ανακάλυψε τη θέση του. Στη συνέχεια, το πλοίο αγοράστηκε από την Romanshorn Ship Salvage Association και τέθηκαν σε εφαρμογή τα σχέδια για την επιστροφή του στην επιφάνεια.
Γιατί το είπαν «Τιτανικό των Άλπεων»
Το Saentis κέρδισε το παρατσούκλι “Τιτανικός των Άλπεων” λόγω ορισμένων ομοιοτήτων μεταξύ των δύο πλοίων. Ο Paganini δήλωσε: “Το ατμόπλοιο Saentis διαθέτει τρικύλινδρη ατμομηχανή όπως ο Τιτανικός. Μια τρικύλινδρη ατμομηχανή eίναι πολύ σπάνια, οπότε αυτή είναι μια από τις ομοιότητες από τεχνική άποψη”.
Σύμφωνα με τον κ. Paganini, τα δύο πλοία βυθίστηκαν επίσης με πολύ παρόμοιο τρόπο. Όπως εξήγησε, η πλώρη βυθίστηκε πρώτη. “Η πρύμνη πήγε στον αέρα με τη σημαία να κυματίζει ψηλά, αυτό ήταν επίσης παρόμοιο με τον Τιτανικό”, είπε.
Το Säntis είναι στην πραγματικότητα ακόμη παλαιότερο από τον Τιτανικό, καθώς τέθηκε σε λειτουργία 20 χρόνια πριν από τη βύθιση του Τιτανικού.
Ωστόσο, λόγω των συνθηκών, ότι είναι δηλαδή βυθισμένο σε μεγάλο βάθος σε μια ορεινή λίμνη, το ναυαγισμένο πλοίο έχει διατηρηθεί σε πολύ καλύτερη κατάσταση.
Από τι κινδυνεύει ο Τιτανικός των Άλπεων
Το πλοίο είναι τόσο καλά διατηρημένο που όπως διαπίστωσαν οι δύτες, η μπογιά του είναι ακόμα ορατή και το όνομά του παραμένει ακόμα ευδιάκριτο. Όμως ο χρόνος για τη διάσωση του Saentis μπορεί να εξαντλείται. Το πλοίο απειλείται, από την παρουσία ενός χωροκατακτητικού είδους μυδιών, τα οποία εξαπλώνονται και μπορεί να το καλύψουν. Τα μύδια Quagga, ένα εισαγόμενο είδος, εντοπίστηκαν για πρώτη φορά στη λίμνη Κωνσταντία το 2016 και έκτοτε έχουν εξαπλωθεί με ταχείς ρυθμούς.
Μια μελέτη του 2022 από τον Σταθμό Αλιευτικής Έρευνας της Βάδης-Βυρτεμβέργης διαπίστωσε ότι τα μύδια είναι πλέον το “κυρίαρχο είδος” της κοινότητας του πυθμένα της λίμνης. Η ανησυχία είναι ότι τα μύδια θα μπορούσαν σύντομα να καλύψουν το Säntis με ένα παχύ στρώμα. Μύδια έχουν ήδη βρεθεί στην καμινάδα του Säntis, γεγονός που εγείρει ανησυχίες ότι ο χρόνος δράσης μπορεί να είναι περιορισμένος.
Η ανέλκυση του Τιτανικού των Άλπεων
Οι προσπάθειες ανέλκυσης του πλοίου αναμένεται να ξεκινήσουν τον Μάρτιο. Ο Paganini δήλωσε: “Η φθηνότερη λύση είναι η ανύψωση του ναυαγίου με σάκους γεμάτους αέρα. Είναι σαν μπαλόνια που λειτουργούν υποβρυχίως, τα γεμίζεις με αέρα και μετά αυτά ανυψώνονται”.
Οι δύτες θα συνδέσουν τους σάκους στο πλοίο πρώτα, πριν τους φουσκώσουν για να τραβήξουν το σκαρί πιο κοντά στην επιφάνεια. Η πρώτη ανύψωση θα φέρει το Saentis από τον πυθμένα της θάλασσας σε βάθος μόλις 12 μέτρων. Στην συνέχεια θα πραγματοποιηθεί η τελική ανύψωση στην επιφάνεια, τον Απρίλιο.
Στη συνέχεια, το Saentis θα ανακαινιστεί στο κοντινό ναυπηγείο του Romanshorn, εκεί όπου είχε ανακαινιστεί και το 1898. Ο Paganini λέει ότι το σχέδιο είναι να εκτεθεί το πλοίο σε ένα μουσείο, κάπου στην Ελβετία.
Ωστόσο, το καντόνι Thurgau έχει αποκλείσει ρητά την οικονομική υποστήριξη του σχεδίου, αφήνοντας τον κ. Paganini να αναζητήσει εναλλακτικό αγοραστή για το ναυάγιο.
