Ερευνητές κατάφεραν να ανασυνθέσουν ένα σπάνιο γενετικό χρονοδιάγραμμα, αναλύοντας το DNA 21 ατόμων που έζησαν στο οροπέδιο της Μπογκοτά πριν από περίπου 6.000 έως 500 χρόνια στο παρελθόν.
Η ισχυρή γενετική υπογραφή του αρχαίου πληθυσμού, έφερε στο φως μια ξεχωριστή και εξαφανισμένη γενεαλογική γραμμή. Η γενεαλογία αυτή, μπορεί να ανάγεται στους πρώτους ανθρώπους που έφτασαν στη Νότια Αμερική.
Η γενετική γραμμή διαφοροποιήθηκε από νωρίς και παρέμεινε απομονωμένη γενετικά επί εκατοντάδες χρόνια.
Ανακάλυψη ενός άγνωστου γενετικού αποτυπώματος
Αφού συνέλεξαν τα δείγματα του DNA από τα οστά και τα δόντια των ατόμων, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως, οι αρχαιότεροι άνθρωποι που έζησαν στην Τσεκούα, έναν σημαντικό αρχαιολογικό χώρο στην Κολομβία, έφεραν ξεχωριστό προγονικό αποτύπωμα, το οποίο έχει εξαλειφθεί από τη σύγχρονη γονιδιακή δεξαμενή.
Η Kim-Louise Krettek, βασική συγγραφέας και υποψήφια διδάκτορας στο κέντρο ανθρώπινης εξέλιξης Senckenberg στη Γερμανία, είπε: “Η περιοχή αυτή, είναι καθοριστικής σημασίας για την κατανόηση της εξέλιξης του πληθυσμού της ηπειρωτικής Αμερικής (Βόρεια, Κεντρική και Νότια Αμερική). Υπήρξε η ηπειρωτική γέφυρα ανάμεσα στην Βόρεια και τη Νότια Αμερική και ο κόμβος τριών σημαντικών πολιτιστικών περιοχών, της Μεσοαμερικής, της Αμαζονίας και των Άνδεων”.
Οι πρώιμοι πληθυσμοί της, δεν συνδέονταν γενετικά με άλλες αρχαίες ομάδες της Νότιας Αμερικής. Επίσης, δεν είχαν ούτε κοινή γενεαλογική γραμμή με τους πρώτους πληθυσμούς της Βόρειας Αμερικής.
Η Krettek επισημαίνει: “Σύμφωνα με τα πορίσματά μας, τα άτομα του πληθυσμού των Τσεκούα, προέρχονται από τον πρώτο πληθυσμό που διαδόθηκε και διαφοροποιήθηκε ραγδαία σ’ ολόκληρη τη Νότια Αμερική”.
“Ήταν αδύνατον να βρούμε απογόνους αυτών των πρώιμων κυνηγών – συλλεκτών από τα υψίπεδα του Παναμά, τα γονίδιά τους δηλαδή, δεν είχαν κληροδοτηθεί”.

“Αυτό σημαίνει πως, στην περιοχή γύρω από την Μπογκοτά, πραγματοποιήθηκε μια πλήρης ανταλλαγή του πληθυσμού. Σχεδόν πριν από 2.000 χρόνια στο παρελθόν, το γενετικό τοπίο στα υψίπεδα του Παναμά, άλλαξε”.
H διακριτή γενεαλογική γραμμή που ανακαλύφθηκε στα πρώτα λείψανα του πληθυσμού Τσεκούα, έχει εξαφανιστεί και έχει αντικατασταθεί από έναν νέο πληθυσμό.
Το DNA τους έχει στενές ομοιότητες με τους αρχαίους Παναμαίους και τις σύγχρονες ομάδες που μιλούν τη γλώσσα Τσιμπτσά στην Κόστα Ρίκα και στον Παναμά.
Πώς άλλαξε η σύνθεση του DNA του πληθυσμού μέχρι σήμερα
Μία από τους συγγραφείς και ερευνήτρια στο εθνικό πανεπιστήμιο της Κολομβίας, η Andrea Casas-Vargas, εξήγησε το πώς η ανεξήγητη εξαφάνιση των γενετικών αποτυπωμάτων του αρχικού πληθυσμού, είναι σπάνιο φαινόμενο στη Νότια Αμερική. Τόνισε χαρακτηριστικά: “Μέχρι σήμερα, παρατηρείται ισχυρή γενετική συνέχεια στον πληθυσμό των Άνδεων και το νότιο άκρο της Νότιας Αμερικής, μέσα τη διάρκεια μεγάλων χρονικών περιόδων και πολιτισμικών αλλαγών”.
Με την έλευση νέου πληθυσμού στα υψίπεδα της Μπογκοτά, με το πέρασμα του χρόνου, άλλαξε σημαντικά και η σύσταση του πληθυσμού.

Η σταδιακή εξαφάνιση του γενετικού υλικού της φυλής των αυτοχθόνων
Ωστόσο, η μεταβολή αυτή, δεν συνοδεύτηκε από καμία ένδειξη πολέμου, εισβολής ή βίας, εξηγούν οι αρχαιολόγοι. Η αλλαγή επήλθε σταδιακά μέσα από την μετανάστευση, την πολιτιστική ανταλλαγή και τους διαφυλετικούς γάμους. Έτσι, “έσβησε” το μοναδικό DNA της φυλής Τσεκούα, με αποτέλεσμα τον αφανισμό του.
Η απίστευτη ανακάλυψη, αποτελεί το πρώτο παράδειγμα εξερεύνησης του αρχαίου DNA της Κολομβίας. Οι εμπειρογνώμονες ωστόσο, εξηγούν ότι αυτό, δεν είναι παρά μόνο η αρχή.
Οι περιβάλλουσες περιοχές, όπως είναι η δυτική Κολομβία, η Βενεζουέλα και το Εκουαδόρ, δεν είχαν υποστεί ποτέ γενετική ανάλυση.
Η Krettek σχολίασε: “Το αρχαίο DNA από τις περιοχές αυτές, θα αποδειχθεί καθοριστικό για την κατανόηση της μετανάστευσης του πληθυσμού στη Νότια Αμερική”.