Ένα νέο υβρίδιο «μυρμηγκιού της φωτιάς» εξαπλώνεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, και οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι μπορεί να αντέξει σχεδόν οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες ή εδάφη που συναντά στο πέρασμά του.
Οι κάτοικοι του έχουν δώσει τον χαρακτηρισμό «μυρμήγκι του Φρανκενστάιν», με το επιθετικό αυτό είδος να αποτελεί διασταύρωση ανάμεσα στο κόκκινο μυρμήγκι της φωτιάς και το μαύρο μυρμήγκι της φωτιάς τα οποία εισέρχονται από άλλες χώρες αλλά πλέον, έχουν εξαπλωθεί σχεδόν σε όλες τις πολιτείες της Αμερικής.
«Αυτή τη στιγμή, δείχνουν να είναι πολύ ευπροσάρμοστα. Αυτό σημαίνει μεταξύ άλλων, πως μετακινούν τις φωλιές τους, ακόμη πιο βαθιά στο έδαφος…ξεγελώντας σε κάποιο βαθμό το περιβάλλον», εξηγεί η Amy Michael, εντομολόγος στο τμήμα αγροτικών και καταναλωτικών υπηρεσιών των ΗΠΑ (NCDA&CS).
Η προειδοποίησή της έρχεται καθώς ερευνητικές ομάδες από αρκετά πανεπιστήμια επιβεβαιώνουν ότι η εξάπλωση του εντόμου γίνεται ταχύτερα από ό,τι προέβλεπαν προηγούμενα μοντέλα.
Από τον νότο στα ορεινά
Τα πρώτα εισαγόμενα μυρμήγκια της φωτιάς εισήλθαν στην πόλη Μόμπαϊλ της Αλαμπάνα στις αρχές του 1900 και εξαπλώθηκαν στις πολιτείες του Κόλπου πριν οι ομοσπονδιακές αρχές κηρύξουν καραντίνα το 1958.
Καθώς η γη θερμαινόταν, τα μυρμήγκια προχώρησαν βόρεια, κατακλύζοντας κάθε κομητεία στη Τζόρτζια και την Αλαμπάμα και ανεβαίνοντας μέχρι τους πρόποδες των Απαλαχίων. Οι αποικίες των υβριδίων εξαπλώθηκαν ακόμη πιο μακριά, κάνοντας την εμφάνισή τους μέχρι και 403 χιλιόμετρα μακριά από το γνωστό όριο της εισόδου των μυρμηγκιών της φωτιάς σε λιγότερο από μια δεκαετία.
Μελέτες χαρτογράφησης της εξάπλωσής τους, εκτιμούν ότι τώρα, τα έντομα έχουν καταλάβει πάνω από 2.5 τετραγωνικά χιλιόμετρα νέου εδάφους από το 2015.
Ακόμη, οι εργαστηριακές δοκιμές δείχνουν πως, οι εργάτριες διαφορετικών ειδών επιβιώνουν ακόμη και δύο ώρες σε θερμοκρασία – 2 βαθμών Κελσίου, δηλαδή δύο φορές περισσότερο σε σχέση με την αντοχή των κόκκινων ή των μαύρων συγγενών τους.
Οι ερευνητές υποψιάζονται ότι γονίδια για τη σταθερότητα των κυτταρικών μεμβρανών στο κρύο πέρασαν από το ένα είδος στο άλλο, δίνοντας το σημαντικό πλεονέκτημα της αντοχής σε ακραίες καιρικές συνθήκες, στους απογόνους τους.
Μέσα στη φωλιά των υβριδίων
Μια ώριμη φωλιά υβριδικών μυρμηγκιών μπορεί να φιλοξενεί έως και μισό εκατομμύριο εργάτριες και δεκάδες βασίλισσες, μια διάταξη που οι επιστήμονες αποκαλούν πολυγυνία.
Οι πολλαπλές βασίλισσες σημαίνουν ότι η αποικία ανακάμπτει γρήγορα μετά από εφαρμογές ζιζανιοκτόνων, καθώς η εξόντωση μίας βασίλισσας σπάνια τις εξαλείφει όλες.
Τα αυγά εκκολάπτονται σε περίπου μία εβδομάδα και οι προνύμφες περνούν από τρεις φάσεις μεταμόρφωσης πριν γίνουν ενήλικες που μπορούν να δαγκώσουν, να τσιμπήσουν ή να αναπαραχθούν.
Τα αρσενικά και τα θηλυκά με φτερά εκμεταλλεύονται τα θερμικά ρεύματα κάθε άνοιξη, με αποτέλεσμα να μεταφέρονται μέχρι και 19.21 χιλιόμετρα μακριά, όπου θα δημιουργήσουν νέες φωλιές.
Τσιμπήματα, αναφυλακτικά σοκ και βραχυκυκλώματα
Το δηλητήριο περιέχει μια αλκαλοειδή ουσία που ονομάζεται ουσία solenopsin, η οποία προκαλεί επώδυνες φλύκταινες και, σε ευαίσθητα άτομα, απειλητική για τη ζωή αναφυλαξία. Οι γιατροί σε περιοχές με μυρμήγκια της φωτιάς αναφέρουν ότι περίπου το 5% των θυμάτων από τσιμπήματα χρειάζονται επείγουσα ιατρική φροντίδα. Τα ζώα επίσης υποφέρουν: νεογέννητα μοσχάρια, πουλάρια και κοτοπουλάκια μπορούν να τυφλωθούν ή να πεθάνουν από ασφυξία όταν τα μυρμήγκια συρρέουν στις περιοχές γέννησης, ενώ οι παραγωγοί πουλερικών χάνουν χιλιάδες αυγά κάθε χρόνο καθώς τα μυρμήγκια μασούν το κέλυφος των αυγών.
Οι εταιρείες ηλεκτροδότησης ξοδεύουν εκατομμύρια για την αντικατάσταση μετασχηματιστών και κουτιών διακλάδωσης αφού τα μυρμήγκια προκαλούν βραχυκυκλώματα δημιουργώντας γέφυρες με τα σώματά τους.
Γιατί αυτό το υβριδικό μυρμήγκι έχει σημασία
Οι γενετιστές χρησιμοποιούν τον όρο “ετερώση” (heterosis) για να περιγράψουν την πρόσθετη δυναμική που επιδεικνύουν τα υβρίδια. «Μετά την εισαγωγή ενός νέου είδους σε έναν νέο τόπο, μπορεί να συμβεί οτιδήποτε», προσέθεσε ο Scotty Yang, ειδικός σε επιθετικά μυρμήγκια στο Virginia Tech.
Η αντοχή στο κρύο είναι μόνο ένα από τα πλεονεκτήματα. Σε πειράματα με κλουβιά, οι μικτές αποικίες αναζητούν τροφή περίπου 30% πιο αποτελεσματικά από τις φωλιές ενός μόνο είδους, μετατρέποντας την πρωτεΐνη σε γόνο ταχύτερα και αυξάνοντας τον πληθυσμό τους κατά τη διάρκεια μεγάλων καλλιεργητικών περιόδων.
Τα μυρμήγκια ευδοκιμούν σε πευκοδάση, χωράφια σόγιας και χλοοτάπητες σε κήπους, ενώ τα κόκκινα μυρμήγκια προτιμούν ανοιχτά πεδία και τα μαύρα μυρμήγκια παραμένουν κοντά στο νερό. Ευελιξία σημαίνει ότι σχεδόν κάθε σημείο εδάφους που έχει διαταραχθεί μπορεί να γίνει εκκίνησης για το επόμενο κύμα.
Η μέση χαμηλότερη θερμοκρασία του χειμώνα στα νότια Απαλάχια έχει αυξηθεί περίπου κατά 1,4 βαθμό Κελσίου (2,5°F) από το 1980, αρκετά ώστε να μετακινήσει τη γραμμή παγετού πιο ψηλά στα βουνά. Το θερμότερο έδαφος μειώνει τη χειμερινή παύση αναπαραγωγής των προνυμφών που παλαιότερα κρατούσε τις αποικίες μικρότερες κατά τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο.
Τα έτη του Ελ Νινιό φέρνουν επιπλέον βροχοπτώσεις που μαλακώνουν τις αργιλώδεις επιφάνειες, επιτρέποντας στις βασίλισσες να σκάβουν βαθύτερα και να ξεφεύγουν από τους θανατηφόρους παγετούς. Οι ίδιες καταιγίδες παρασύρουν το χώμα σε χαντάκια δίπλα στους δρόμους, ιδανικοί τόποι για τη δημιουργία νέων φωλιών, που αποτελούν ιδανικά σημεία για την δημιουργία νέων φωλιών που στη συνέχεια μεταφέρονται από οχήματα σε άλλες πολιτείες.
Διαχείριση της απειλής
Επειδή τα μυρμήγκια ταξιδεύουν με φυτά φυτωρίων, κομμάτια χλοοτάπητα και μπάλες άχυρου, οι αρχές εφαρμόζουν ένα σύστημα καραντίνας σε πολιτειακό και ομοσπονδιακό επίπεδο για να επιβραδύνουν τη διάδοση.
Οι επιθεωρητές αναζητούν χαρακτηριστικούς σβόλους χώματος και απαιτούν από τους παραγωγούς να επεξεργάζονται το απόθεμα με εγκεκριμένα δολώματα πριν από την αποστολή.
Οι ιδιοκτήτες σπιτιών σε περιοχές καραντίνας μπορούν να προστατεύσουν τα κατοικίδια και τα παιδιά τους ρίχνοντας κόκκους υδραμεθυλονόνης όταν οι καθημερινές θερμοκρασίες ξεπερνούν τους 18.33 βαθμούς Κελσίου. Οι επαγγελματίες μετά από δέκα ημέρες ψεκάζουν εντατικά, στοχεύοντας τις βασίλισσες που επιβιώνουν από την πρώτη αντιμετώπιση.
Οι γεωργοί συχνά εναλλάσσουν δολώματα που ρυθμίζουν την ανάπτυξη με ταχύτερης δράσης της ουσίας spinosad για να αποφύγουν την ανθεκτικότητα. Η επιτήρηση δεν σταματά ποτέ, και πολλοί κτηνοτρόφοι περπατούν στα βοσκοτόπια κάθε μήνα, σημειώνοντας με σημαίες νέα σημεία στα οποία χρειάζεται παρέμβαση.
Οδηγίες προστασίας
Ελέγξτε τρέιλερ, γλάστρες και σπιτάκια πουλιών πριν τα μετακινήσετε ακόμα και λίγα χιλιόμετρα, γιατί μια μόνο βασίλισσα μαζί με λίγες εργάτριες μπορούν να ξεκινήσουν μια νέα μόλυνση. Τινάξτε το χώμα, πλύντε τον εξοπλισμό και σφραγίστε τις κούτες για να μην επιτρέψετε στα μυρμήγκια να ταξιδέψουν δωρεάν.
Η φύτευση γηγενών εδαφοκαλυπτικών φυτών, όπως το μπλε λούπινο και το switchgrass, δημιουργεί σκιά στο χώμα, μειώνοντας τις αλλαγές στη θερμοκρασία και την υγρασία που ευνοούν το σκάψιμο λόφων.
Οι πρώτες αναφορές βοηθούν τους επιστήμονες να χαρτογραφήσουν το μέτωπο της εισβολής και να καθοδηγήσουν τις εκπαιδευτικές ενημερώσεις.
