Γράφει η Δρ. Ντορίνα (Θεοδώρα-Ειρήνη) Σιαλβέρα, Κλινική Διαιτολόγος Διατροφολόγος, Γενικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Κ. Κηφισιάς “Οι Άγιοι Ανάργυροι” και Πρόεδρος Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων – Διατροφολόγων (ΠΣΔΔ)
Καθώς πλησιάζει η χειμερινή περίοδος και δεδομένης της υπάρχουσας πανδημίας που παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις, αυξάνεται η πιθανότητα για εκθέση σε ιώσεις, κρυολογήματα και γρίπη, ιδίως όσον αφορά στα παιδιά, που το ανοσοποιητικό τους σύστημα βρίσκεται ακόμη σε ανάπτυξη. Η προστασία, λοιπόν, των παιδιών περιλαμβάνει ένα σύνολο διαδικασιών και παραγόντων, όπου κύριο ρόλο παίζει η διατροφή – και όχι μόνο.
Αρχικά, ποικίλες έρευνες απέδειξαν ότι μέχρι την ηλικία των 6 μηνών είναι σημαντική η αποκλειστική κατανάλωση μητρικού γάλακτος για την υγιή ανάπτυξη και τη δημιουργία αντισωμάτων. Μια μελέτη που διεξήχθη από τον FAO (Food and Agriculture Organization) σχετικά με την επίδραση της Covid-19 στη διατροφή, έδειξε ότι η διατροφική συμπεριφορά του πληθυσμού του πλανήτη μας, έχει επηρεαστεί λόγω της πανδημίας, αλλά και της έλλειψης της διαθεσιμότητας πρώτων υλών από την αγορά. Παρατηρήθηκε, λοιπόν, μια στροφή στην υγιεινή διατροφή, στη μαγερική στο σπίτι, αλλά και στην υψηλότερη πρόσληψη φρούτων και λαχανικών σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Πολλές μελέτες, βέβαια, έχουν δείξει πολλά οφέλη στο ανοσοποιοητικό των παιδιών, από την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών τα οποία είναι πλούσια σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικές ουσίες όπως η βιταμίνη C, η βιταμίνη Α και τα φλαβονοειδή.
Μάλιστα, η Μεσογειακή δίαιτα που περιλαμβάνει υψηλή πρόσληψη ελαιολάδου, ξηρών καρπών και σπόρων, μας παρέχει βιταμίνη Ε, που επίσης, εμπλέκεται στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, και επομένως συστήνεται παγκοσμίως ως ένα από τα καλύτερα διατροφικά πρότυπα για τη θωράκιση του οργανισμού. Όσον αφορά στη βιταμίνη D, για την οποία έχει προκύψει μεγάλη συζήτηση, μπορεί να πρσληφθεί και απο διατροφικές πηγές όπως το συκώτι, τα λιπαρά ψάρια, τον κρόκο του αβγού, και εμπλουτισμένα τρόφιμα, για παράδειγμα, γαλακτοκομικά προϊόντα, δημητριακά, βούτυρο και μαργαρίνη. Σχετικά, λοιπόν, με την βιταμίνη D, κάποιες πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι έλλειψη της ενδέχεται να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για προσβολή από την covid-19. Ωστόσο, αξιόπιστα δεδομένα είναι ελλιπή, προς το παρόν, που να υποστηρίζουν το ρόλο της βιταμίνης D στην πρόληψη του COVID-19 ή ως οποιοδήποτε είδος «θεραπείας» για τη λοίμωξη. Τα μόνα στοιχεία που συγκλίνουν, είναι πως είναι απαραίτητο να αποκασταθούν τα επίπεδα της βιταμίνης D, σε περίπτωση που υπάρχει έλλειψη στον οργανισμό.
Επιπλέον, η πρόσληψη ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων είναι εξίσου σημαντική, αφού συμμετέχουν στην προστασία και σταθερότητα των κυτταρικών μεμβρανών, άρα κατ’ επέκταση και στην συνολική προστασία του οργανισμού. Τροφές πλούσιες σε καλά λιπαρά είναι οι ξηροί καρποί, ο λιναρόσπορος, το σουσάμι, το ταχίνι, το ελαιόλαδο και τα ιχθυέλαια. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε επίσης, πως η επαρκή πρόσληψη σε ψευδάργυρο και σελήνιο μειώνει την πιθανότητα για προσβολή από ιογενείς λοιμώξεις και κρυολογήματα. Τέλος, εκτός από τη σημαντικότητα της διατροφής, βασικά σημεία για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού είναι, η επαρκής ενυδάτωση, ο ποιοτικός ύπνος, όπως επίσης και η άσκηση. Ο καλός ύπνος στα παιδιά, αυξάνει την αντίσταση στις λοιμώξεις, ενώ η άσκηση επιδρά θετικά στην κινητικότητα των λεμφοκυττάρων, τα οποία αποτελούν μηχανισμό άμυνας έναντι των παθογόνων μικροοργανισμών. Το νερό παίζει σπουδαίο ρόλο τόσο στην ενυδάτωση – κυρίως τον χειμώνα που συνήθως μειώνεται η πρόσληψη του – όσο και στην μεταφορά των θρεπτικών συστατικών και των υδατοδιαλυτών βιταμινών.
Γενικά, αυτή η περίοδος, δίνει την ευκαιρία στους γονείς να περάσουν περισσότερο χρόνο με τα παιδιά τους, να έχουν περισσότερα οικογενειακά γεύματα και να αποτελέσουν πρότυπα για τα παιδιά τους σχετικά με τις διατροφικές τους συνήθειες, ώστε να «χτίσουν» οικογενειακώς ένα δυνατό ανοσοποιητικό σύστημα. Ας εκεμεταλλευτούμε, λοιπόν, αυτή την περίοδο με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ετοιμάζοντας για παράδειγμα έξυπνα σνακ για το σχολείο και για το σπίτι!
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΓΙΑ ΣΝΑΚ:
- Smoothie με 1 ποτήρι γάλα (προαιρετικά θα μπορούσε να είναι εμπλουτισμένο με βιταμίνη D), μπανάνα, βρώμη, κανέλα
- 1 ατομική πίτσα (σπιτική) με αραβική πίτα, φρέσκια σάλτσα τομάτας, λαχανικά, πιπεριά, μανιτάρια, φέτα και μυρωδικά
- Ψωμί ολικής άλεσης ή πολύσπορο με ταχίνι, μπανάνα, μέλι ή κακάο
- Φρουτοσαλάτα με ξηρούς καρπούς και μέλι
- Pancakes σπιτικά (με ασπράδια, βρώμη, μπανάνα) με σοκολάτα υγείας τριμμένη και κομμένα φρούτα
- 1 ποτήρι ανάμεικτο φρέσκο χυμό (μπανάνα, πορτοκάλια, μήλο ή και ρόδι)/ κανέλα, και ξηρούς καρπούς
Βιβλιογραφικές πηγές
https://eody.gov.gr/wp-content/uploads/2020/04/covid19-askisi-diatrofi.pdf
https://www.bmj.com/content/369/bmj.m2629
