Το enikos.gr καθημερινά, μετά τις ανακοινώσεις του ΕΟΔΥ για τον κορονοϊό παρουσιάζει την ποσοτική ανάλυση των επιδημιολογικών δεδομένων, σε συνεργασία με την ομάδα του Δημοσθένη Σαρηγιάννη, διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντή της Ερευνητικής Ομάδας HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Ανθρώπινη Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ.
Ακολουθεί η ανάλυση του καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη και του Δρ. Σπύρου Καρακίτσιου για την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα μας:
Σύμφωνα με τα σημερινά στοιχεία του ΕΟΔΥ, παρουσιάστηκε μείωση στον αριθμό των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, με τα αποτελέσματα να είναι πιο κοντά στις προβλέψεις που υπάγονταν από την πτωτική πορεία της προηγούμενης εβδομάδας. Ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκαν σήμερα (30077) ήταν λίγο ψηλότερος από τον χθεσινό, γεγονός που εντείνει την αισιοδοξία από τα σημερινά αποτελέσματα. Σήμερα παρατηρείται μια βραχεία ανάσχεση της συνολικά πτωτικής πορείας των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων που παρατηρείται στον κυλιόμενο εβδομαδιαίο μέσο όρο τις τελευταίες 10 ημέρες, θέλουμε να ελπίζουμε ότι αυτή θα είναι τελικά η πορεία που θα ακολουθηθεί και τελικά θα καταφέρουμε να σπάσουμε το φράγμα των 1000 κρουσμάτων στα μέσα Δεκέμβρη. Οι παρατηρήσεις και των επομένων 2 ημερών, όπου ο αριθμός των τεστ θα είναι στα συνήθη επίπεδα των καθημερινών ημερών της εβδομάδας, θα είναι καθοριστικός για να διαπιστώσουμε εάν όντως συντρέχει λόγος ανησυχίας σχετικά με την μεσοπρόθεσμη εξέλιξη της πανδημίας στην χώρα και τον αντίστοιχο υγειονομικό κίνδυνο.
Σήμερα ο αριθμός των θανάτων (100) παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα, υποδηλώνοντας ότι μέχρι και πριν 2 εβδομάδες, ο ρυθμός μετάδοσης της νόσου ήταν υψηλός, λόγω της πλημμελούς εφαρμογής του lockdown τις πρώτες 10 ημέρες της εφαρμογής του και από τη συνέχιση της λειτουργίας των Δημοτικών σχολείων και την γενικότερα αυξημένη κοινωνική κινητικότητα των γονέων που συνάδει με τη συνοδεία των νεαρών παιδιών από και προς το σχολείο σε συνδυασμό με την χαμηλή εφαρμογή της τηλεργασίας, η οποία αυξάνει περαιτέρω την πιθανότητα μετάδοσης του SARS-CoV-2 από τους εργαζόμενους ενήλικες. Ο υψηλός αριθμός των θανάτων σε συνδυασμό με την παρατηρούμενη μείωση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα μπορεί να ερμηνευθεί από το γεγονός ότι έγινε πιο συνεπής εφαρμογή του lockdown μετά τις 17-18 Νοεμβρίου, περίπου 10 μέρες μετά την ανακοίνωση του. O ρυθμός αύξησης των θανάτων έχει αρχίσει να κάμπτεται ( Σχήμα 2 ), γεγονός που συνάδει και με την πρόβλεψη του μοντέλου. H ασταθής πορεία της επιδημικής καμπύλης και η πιθανή ανάσχεση της πτωτικής της πορείας στο σύνολο της χώρας πιθανότατα οφείλεται στην κακή πορεία σε επιμέρους περιοχές, όπως η Δράμα (75 κρούσματα σήμερα), η Καβάλα (49 κρούσματα σήμερα), η Ημαθία (71 κρούσματα σήμερα), η Πέλλα (69 κρούσματα σήμερα), η Ξάνθη (50 κρούσματα σήμερα), η Καρδίτσα (43 κρούσματα σήμερα) και η Μαγνησία (35 κρούσματα σήμερα).
Επιπλέον, δυστυχώς και σήμερα επιβεβαιώθηκε ότι δεν θα πρέπει να αποκλείσουμε μια αύξηση των ασθενών που χρήζουν διασωλήνωση τις επόμενες ημέρες, γεγονός που υποδηλώνεται από την αύξηση των ασθενών που βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνομένοι σε ΜΕΘ) από 613 σε 622. Η πορεία του αριθμού των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνομένοι σε ΜΕΘ) για τις επόμενες ημέρες πανελλαδικά παρουσιάζεται στο Σχήμα 1 , ενώ μια εκτίμηση για την πορεία των θανάτων παρουσιάζεται στο Σχήμα 2 .
Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία αυτών στην περίπτωση ανοίγματος των εμπορικών καταστημάτων στις 14 Δεκεμβρίου όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια, αποτυπώνονται στο Σχήμα 3 . Όπως διαφαίνεται από την πορτοκαλί γραμμή (κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων), υπάρχει μια μικρή ανάσχεση της πτωτικής πορείας, η οποία εάν συνεχισθεί θα μας οδηγήσει σε επαναϋπολογισμό της πορείας της πανδημίας, λαμβάνοντας υπόψιν την πραγματική μείωση των επαφών όπως αυτή υπαγορεύεται από τα ισχύοντα περιοριστικά μέτρα, αλλά και το βαθμό που αυτά τηρούνται από τους πολίτες. Αυτή η επιβράδυνση της πτώσης μπορεί να συνδέεται με συγκεκριμένες συρροές στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη αντίστοιχα.
Σήμερα, σε αντίθεση με τις προηγούμενες ημέρες, στις επιμέρους περιοχές με υψηλό υγειονομικό κίνδυνο, οι πτωτικές τάσεις στον αριθμό επιβεβαιωμένων κρουσμάτων επιβεβαιώνονται με κάποια επιφύλαξη μόνο στη Θεσσαλονίκη με 428 κρούσματα σήμερα ( Σχήμα 5 ), την Αιτωλοακαρνανία με 9 κρούσματα σήμερα ( Σχήμα 8 ), μετά από 5 μέρες στην Αθήνα με 334 κρούσματα σήμερα ( Σχήμα 4 ), ενώ έντονη παραμένει η ανησυχία για τη στασιμότητα στη Λάρισα με 121 κρούσματα σήμερα ( Σχήμα 6 ), και στην Αχαΐα, όπου με 17 κρούσματα σήμερα (Σχήμα 7) η πορεία δεν ήταν η αναμενόμενη.
Παρόλο που η σημερινή ημέρα ήταν η πρώτη όπου λάβαμε μηνύματα αισιοδοξίας για την Αθήνα, θα χρειαστεί να δούμε και τις επόμενες 2 ημέρες ότι όντως η πορεία συνεχίζει να είναι πτωτική, αν και με απόκλιση από την προβλεπόμενη. Καθώς όμως δεν έχει ανακοινωθεί από τον ΕΟΔΥ ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα σε σχέση με τη Θεσσαλονίκη, πιο ασφαλή συμπεράσματα θα μπορούν να εξαχθούν στις επόμενες ημέρες, έχοντας μια συνολικότερη μορφή της καμπύλης εξέλιξης της πανδημίας, τόσο σε Πανελλαδικό, όσο και σε τοπικό επίπεδο. Για την ώρα συνιστούμε προσοχή στην εξέλιξη των δεικτών της πανδημίας στην Αττική ώστε να δούμε αν για κάποιο λόγο υπήρξε ασυνήθιστη διασπορά στον πληθυσμό που θα μπορούσε να επιβραδύνει την πτωτική τάση των προηγουμένων ημερών.
Η συνολική πορεία των κρουσμάτων, αλλά και η αρχή αποκλιμάκωσης που παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες στον αριθμό των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνομένοι σε ΜΕΘ), δείχνει μια ελαφρά επιβράδυνση στην πτωτική πορεία όπως φαίνεται και από τις προσομοιώσεις του μοντέλου CORE για τον επόμενο μήνα. Παρά την εφαρμογή οριζοντίων μέτρων ανάσχεσης της πανδημίας, η πορεία της είναι εντελώς διαφορετική από περιοχή σε περιοχή, ενώ πλέον υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι υπάρχει ανάσχεση της πτωτικής πορείας συνολικά, η έκταση της οποίας θα επαναξιολογείται καθημερινά.
Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας είναι 7,1% (η ημερήσια τιμή σήμερα είναι 6,3%) ενώ η αντίστοιχη τιμή του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής R t (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) είναι 0,94 (ας σημειωθεί ότι τιμές του R t κάτω από τη μονάδα υποδηλώνουν καθαρή μείωση της διασποράς του ιού στην κοινότητα), αν και τις τελευταίες 2 ημέρες (όπου πραγματοποιήθηκε και ο συνήθης αριθμός τεστ) παρέμεινε πάνω από τη μονάδα (περίπου στο 1,15). Αναλυτικές πληροφορίες για τον αριθμό των τεστ που πραγματοποιούνται ανά περιοχή/πόλη, θα μας βοηθούσε να έχουμε μια πιο καθαρή εικόνα της πορείας στις επιμέρους περιοχές. Μια πιο ολοκληρωμένη ανάλυση των επιπτώσεων που διαφορετικά σενάρια ανοίγματος της οικονομίας και της εκπαιδευτικής δραστηριότητας μπορούν να έχουν στον υγειονομικό κίνδυνο από την Covid-19 θα είναι διαθέσιμη προς το τέλος της εβδομάδας. Πάντως τα σημερινά δεδομένα και η σύγκρισή τους με τις προβολές της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE δείχνουν ότι άνοιγμα της οικονομίας και των σχολείων πριν τις 21 Δεκεμβρίου θα είναι πρόωρο σε ό,τι αφορά στη διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου στη βάση των μέχρι σήμερα παρατηρούμενων τάσεων εξέλιξης των σχετικών υγειονομικών δεικτών χρησιμοποιώντας την υπολογιστική πλατφόρμα CORE. Ακόμη προτιμότερο σε ό,τι αφορά στη διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου θα ήταν να ανοίξει η οικονομική δραστηριότητα και η εκ του συνεγγυς εκπαιδευτική δραστηριότητα στα σχόλια μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων (μετά τα Φώτα).
