Επετειακή εκδήλωση για τα 50 χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου έγινε σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής, με τους εκπροσώπους των κομμάτων να λαμβάνουν τον λόγο και να διατυπώνουν τις θέσεις τους σχετικά με την σημερινή ημέρα μνήμης και τιμής για την κορυφαία πράξη αντίστασης απέναντι στη Χούντα. Σημειώνεται ότι στην εκδήλωση δεν συμμετείχαν οι «Σπαρτιάτες».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ, Κώστας Τσιάρας, τόνισε ότι «η 17η Νοεμβρίου είναι ημέρα τιμής στους αγωνιστές της δημοκρατίας, είναι ημέρα γιορτής, είναι ημέρα μνήμης. Είναι πρωτίστως ημέρα εθνικού αναστοχασμού». «Είναι ημέρα αναστοχασμού για τα επιτεύγματα της δημοκρατίας μας στην πορεία αυτών των 50 ετών αλλά και για ουσιαστικό αναστοχασμό, για τις αδυναμίες της, τις προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας. Αναστοχασμό για το πώς μπορούμε να θωρακίσουμε τη δημοκρατία μας, πώς θα την καταστήσουμε ακόμα πιο ισχυρή, ακόμα πιο ποιοτική, με ευκαιρίες για όλους και για όλες», πρόσθεσε.
Αναφερόμενος στο κεντρικό αίτημα της γενιάς του Πολυτεχνείου «Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία», ο κ. Τσιάρας είπε ότι «για 50 χρόνια, από τον ξεσηκωμό της γενιάς του Πολυτεχνείου, το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων αυξάνεται σταθερά και συγκλίνει με το αντίστοιχο των ευρωπαϊκών χωρών. Παράλληλα, η εκπαίδευση και η πανεπιστημιακή εκπαίδευση στη χώρα αλλάζουν και εκσυγχρονίζονται, ακολουθώντας τις βέλτιστες πρακτικές των πλέον προηγμένων χωρών και τα δικαιώματα των πολιτών τα διασφαλίζει ένα σύγχρονο πλέγμα συνταγματικών και νομοθετικών εγγυήσεων». Παρ’ όλα αυτά, το αίτημα για «ψωμί-παιδεία-ελευθερία» είναι ζωντανό, όπως τόνισε ο κ. Τσιάρας, παραμένει επίκαιρο και συμβολίζει τις σταθερές διεκδικήσεις του λαού για πρόοδο και ελευθερία, για προάσπιση της ελευθερίας των πολιτών και για μία σύγχρονη, ποιοτική δημοκρατία, αντάξια της ιστορίας της γενέτειράς της και του πολιτισμού μας.
«Τη μαύρη εκείνη επταετία χιλιάδες δημοκράτες πολίτες συνελήφθησαν νύχτα, σύρθηκαν στις εξορίες και στις φυλακές, μάτωσαν και πέθαναν», επεσήμανε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Γαβρήλος και συμπλήρωσε: «Η Γιάρος, η Μακρόνησος, ο Άη Στράτης, η ταράτσα στη Μπουμπουλίνας -το πιο γνωστό πλυσταριό του κόσμου που είχε πει ο Περικλής Κοροβέσης- οφείλουν να είναι χαραγμένα στη συλλογική ιστορική μας μνήμη, έτσι ώστε να μην ξεχάσει καμία γενιά ποιο είναι το πρόσωπο του φασισμού, να μην ξεχάσει κανείς από εμάς το προσωπικό του καθήκον απέναντι στη δημοκρατία, την ελευθερία, την ισότητα, την κοινωνική δικαιοσύνη, να μην παραμελήσει την ανάγκη για επαγρύπνηση και αντίσταση σε κάθε προσπάθεια παλινόρθωσης ακροδεξιών και φασιστικών μορφωμάτων στην πολιτική ζωή της πατρίδας μας».
«Ο Νοέμβρης εκείνος δεν είναι μία ακόμα σελίδα στην ιστορία που αναθυμόμαστε σε κάθε επέτειο», είπε ο Γ. Γαβρήλος και υπογράμμισε: «Είναι ακόμη ζωντανός και επίκαιρος και ειδικά σε μια εποχή που πολλές από τις διεκδικήσεις παραμένουν ανεκπλήρωτες ή τίθενται πάλι σε αμφισβήτηση, σε μια περίοδο που τα ζητήματα των ατομικών ελευθεριών έχουν προσβληθεί από παράκεντρα παρακολούθησης και ακόμη η αλήθεια είναι προς αναζήτηση, σε μια εποχή που οι ανεξάρτητες Αρχές, βασικός πυλώνας της δημοκρατικής μας λειτουργίας, έχουν αποδυναμωθεί και βάλλονται συνεχώς όταν προσπαθούν να επιτελέσουν τον συνταγματικό τους ρόλο που είναι ο έλεγχος της κρατικής διοίκησης, η διασφάλιση της ισονομίας και της διαφάνειας και η προστασία του δημοσίου συμφέροντος και των πολιτών».
Η γραμματέας της ΚΟ του ΠΑΣΟΚ, Ευαγγελία Λιακούλη, τόνισε ότι «η προσπάθεια σπίλωσης της εξέγερσης του Πολυτεχνείου συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας» και συνέχισε λέγοντας ότι «Το Πολυτεχνείο, ως ιστορικό γεγονός αλλά και με ό,τι αντιπροσωπεύει σε πολιτικό και εθνικό επίπεδο, έχει τεθεί στο στόχαστρο όλων όσων θέλουν να ξαναγράψουν την Ιστορία, με το δικό τους όμως μαύρο μελάνι και όχι με το χρωματιστό, όπως πραγματικά αυτό έχει γραφτεί και με όλα τα χρώματα που τότε αυτό συνέβη, όλων όσων θέλουν να διαγράψουν την ιστορική μνήμη αλλά και αυτών που βολεύονται με πάσης φύσεως υλικά μέσα στις κοινοβουλευτικές τους ομάδες επειδή οψίμως φόρεσαν και το κοστούμι του κοινοβουλευτισμού ή όσων ακόμη και σημερινών βουλευτών, αλλά και υπουργών παλιότερα αρνούνταν τους νεκρούς του Πολυτεχνείου, υμνώντας κάποιες φορές τη χούντα και τώρα μιλώντας για πολιτικά παραμύθια».
«Κάθε φορά, όμως, που οι περισσότερο ή λιγότερο πονηροί θα ισχυρίζονται πως ο κόσμος υποτίθεται πως επί χούντας κοιμόταν με ανοιχτά παράθυρα, θα τους θυμίσουμε ότι ήταν υποχρεωτικό να κοιμούνται με ανοιχτά παράθυρα. Αλλά, ακόμα χειρότερα, να τους θυμίσουμε πως μια μέρα ο τότε κόσμος ξύπνησε και από τα ανοιχτά του παράθυρα είδε να του λείπει η μισή Κύπρος. Αυτό ήταν το κόστος των πάσης φύσεως δικτατοριών. Οι νοσταλγοί τους είναι καταδικασμένοι να το θυμούνται κάθε 17η του Νοέμβρη, όσο κι αν προσπαθούν να το απωθήσουν, να το εξωραΐσουν ή -ακόμη χειρότερα- κάποιοι ακόμη και να το επαναφέρουν».
«Ο ξεσηκωμός του Πολυτεχνείου ήταν το αποκορύφωμα και ο ώριμος καρπός της αρχικά αργόσυρτης προσπάθειας οργάνωσης της αντιδικτατορικής πάλης, που ξεκίνησε από την επόμενη μέρα της επιβολής της δικτατορίας της 21ης Απρίλη σε συνθήκες βάναυσης κρατικής καταστολής και απαιτώντας βαριές θυσίες», τόνισε η βουλευτής του ΚΚΕ Μαρία Κομνηνάκα και συμπλήρωσε: «Τα μέλη και τα στελέχη του ΚΚΕ αφιέρωσαν σε αυτήν την προσπάθεια όλες τους τις δυνάμεις, παρ’ ότι η δικτατορία βρήκε το κόμμα οργανωτικά και ιδεολογικά ανέτοιμο, με διαλυμένες τις κομματικές οργανώσεις από το 1958. Αρνούμενοι να αποκηρύξουν τις ιδέες και τη δράση τους και να υποστείλουν τη σημαία της αντίστασης στα κρατητήρια και τα βασανιστήρια, στις φυλακές και τις εξορίες ή οργανώνοντας την αντιδικτατορική πάλη σε χώρους δουλειάς, εργατογειτονιές, σε σχολεία και αμφιθέατρα, κράτησαν ζωντανή τη φλόγα της οργανωμένης εργατικής λαϊκής πάλης, μέσα σε φοβερά αντίξοες συνθήκες, όπου όλα τα σκίαζε η φοβέρα».
Το ΚΚΕ, όπως επεσήμανε η κ. Κομνηνάκα, αισθάνεται ιδιαίτερα περήφανο για την τότε στάση των κομμουνιστών και κομμουνιστριών, τους τιμά απεριόριστα, όπως και όλους τους ριζοσπάστες αγωνιστές και αγωνίστριες, που διώχθηκαν με διάφορους τρόπους, που προσέφεραν ακόμα και τη ζωή τους στο εργατικό λαϊκό κίνημα. «Το Πολυτεχνείο βάφτηκε με αίμα. Όμως, η καταστολή των αφυπνισμένων φοιτητών και εργατικών λαϊκών μαζών δεν αποτέλεσε ήττα, αλλά προπομπό των επόμενων μαχών. Στις μέρες μας το σύνθημα του Πολυτεχνείου “Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία” παραμένει εξαιρετικά επίκαιρο γιατί η ακρίβεια τσακίζει το ήδη σμπαραλιασμένο εργατικό λαϊκό εισόδημα, γιατί μεγάλο τμήμα της εργατικής τάξης βασίζεται στην εποχιακή εργασία ή βιώνει τις συνέπειες των ελαστικών ωραρίων όλων των σύγχρονων αντεργατικών τερατουργημάτων και της εργοδοτικής τρομοκρατίας, ζει σε συνθήκες ενεργειακής φτώχειας και επιδρομής των καπιταλιστικών συμφερόντων στη δημόσια υγεία και παιδεία και βιώνει τη διόγκωση του θεσμικού πλαισίου και των πολυπλόκαμων μηχανισμών καταστολής της εργατικής λαϊκής πλειοψηφίας και των αγώνων της», είπε η βουλευτής του ΚΚΕ.
«Η εξέγερση του Πολυτεχνείου πριν 50 χρόνια αποτελεί έναν πολιτικό θρύλο της νεότερης Ελλάδας που εξελίχθηκε σε σταθμό για τη συλλογική μας συνείδηση, καθώς ταυτίστηκε με την αντίσταση απέναντι στο καθεστώς», υπογράμμισε η βουλευτής της Ελληνικής Λύσης, Μαρία Αθανασίου. Παράλληλα, όμως, εξέφρασε τη γνώμη ότι «η 17η Νοέμβρη έχει προσφέρει έδαφος για πολιτικές καριέρες, έχει αποτελέσει το άλλοθι για πράξεις βίας, για άλλες αξιόποινες πράξεις, καθώς και για κομματικές τελετουργίες» και πως «πολλοί νέοι του Πολυτεχνείου, μεσήλικες σήμερα, συμμετέχουν στην επιχειρηματική και πολιτική ζωή της Ελλάδας. Ωστόσο, κάποιοι εξ’ αυτών έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη δεινή πορεία της πατρίδας μας έως σήμερα».
Η κ. Αθανασίου αναφέρθηκε και στο σύνθηκα «Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία»: «Σήμερα, έχουμε το ψωμί αβέβαιο ή χρειάζεται υπέρμετρο κάματο για να αποκτηθεί, την παιδεία ακρωτηριασμένη και την ελευθερία μας πληγωμένη από τους “Ελεύθερους Πολιορκημένους” της εξόδου του Μεσολογγίου στους Ελεύθερους Πολιορκημένους Έλληνες της πανδημίας». «Το καθεστώς του τότε μετασχηματίστηκε κατά την πανδημία στον περιορισμό των συνταγματικών ελευθεριών μας για λόγους ασφάλειας δημόσιας υγείας. Και μεταξύ των ελευθεριών εξόδου που στερηθήκαμε, γιατί το επέβαλε η διασφάλιση της υγείας μας λόγω της άγνοιας των επιστημόνων στον άγνωστο αόρατο εχθρό, που ήταν αρχικά δικαιολογημένη, περάσαμε στη στέρηση ελεύθερης επιλογής όσον αφορά στον υποχρεωτικό εμβολιασμό και στη φίμωση της ελεύθερης έκφρασης των ιδεών και της επιστήμης με την κατάργηση της πολυφωνίας και την ποινικοποίηση της διαφορετικής γνώμης, ακόμα και αν ήταν τεκμηριωμένη», παρατήρησε η βουλευτής της Ελληνικής Λύσης.
«Μισό αιώνα μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, για τους ιστορικούς του μέλλοντος οι αιτίες και τα κίνητρα ίσως εξακολουθήσουν να παραμένουν σημείο αμφιλεγόμενο. Ωστόσο, είναι ξεκάθαρο ότι όλος ο ελληνικός λαός μπορεί να μονοιάσει και να ενωθεί γύρω από μια σπουδαία ιδέα, την ιδέα ότι αξίζει να διεξάγουμε έναν αγνό και ηρωικό αγώνα για “Ψωμί-Παιδεία-Εελευθερία”», σημείωσε ο βουλευτής του κόμματος «Νίκη», Τάσος Οικονομόπουλος. Ο βουλευτής αναφέρθηκε στο διαχρονικά ζητούμενο του κεντρικού συνθήματος «Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία». «Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τις εικόνες που καθημερινά μάς σημαδεύουν ως άτομα και ως κοινωνία. Ποιος δεν είδε ανθρώπους-“φαντάσματα”, που τις νύχτες, με μεγάλες δόσεις ενοχής, ψάχνουν στα σκουπίδια για τροφή; Ποιος δεν ακούει για σπίτια που αρπάζονται από τοκογλύφους και το μέλλον των οικογενειών αυτών κρέμεται από μία κλωστή;», τόνισε επισημαίνοντας πως «πρέπει να αναρωτηθούν οι γονείς, αλλά και όλοι μας, αν η παιδεία που παρέχεται εδώ και δεκαετίες στα παιδιά μας καλλιεργεί και αναδεικνύει τις ανθρώπινες ικανότητες, τις ηθικές αξίες, τις αρετές, το βάθος της μάθησης, αν πλάθει ικανούς και ενάρετους πολίτες». Όσο για το τρίτο σκέλος του συνθήματος, την ελευθερία, ο κ. Οικονομόπουλος μίλησε για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό, την «τιμωρητική στάση» της πολιτείας απέναντι στους αρνητές αλλά και «το κλείδωμα των εκκλησιών και τη στοχοποίηση της Θείας Κοινωνίας».
Το ψήφισμα που πρότεινε η Πλεύση Ελευθερίας
Την αναγνώριση του ιστορικού συμβολισμού και της ιστορικής προσφοράς της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, μέσω της κήρυξης της 17ης Νοέμβρη ως ημέρας επίσημης αργίας του κράτους, ζήτησε η Πλεύση Ελευθερίας. Η πρόεδρος του κόμματος Ζωή Κωνσταντοπούλου κατέθεσε σχετικό κείμενο προτείνοντας να υιοθετηθεί με τη μορφή ψηφίσματος από την ολομέλεια.
Το κείμενο έχει ως εξής:
«Ψήφισμα για την κήρυξη της Επετείου της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου και της 17ης Νοεμβρίου ως επίσημης αργίας του κράτους.
Η Εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβρη του 1973 αποτέλεσε κορυφαία πράξη αντίστασης των φοιτητών, των νέων, των εργαζομένων απέναντι στη Χούντα των Συνταγματαρχών.
Οι νέοι, οι φοιτητές, οι εργαζόμενοι όρθωσαν το πνεύμα, το ανάστημα, αλλά και την ύπαρξή τους απέναντι στη Δικτατορία που δεν δίστασε να αιματοκυλήσει τον αγώνα για ΨΩΜΙ – ΠΑΙΔΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ με τανκς που εισέβαλαν στον χώρο του Πολυτεχνείου, σκοτώνοντας, ακρωτηριάζοντας, τραυματίζοντας τους αγωνιζόμενους νέους, χωρίς όμως να καταφέρουν να σκοτώσουν, να ακρωτηριάσουν, να τραυματίσουν το πάθος για Ελευθερία και τον αγώνα για Δημοκρατία.
Η Εξέγερση του Πολυτεχνείου αποτέλεσε εμβληματικό ορόσημο του αντιδικτατορικού αγώνα, που μέχρι σήμερα εμπνέει το δημοκρατικό φρόνημα των Ελλήνων και των Ελληνίδων και αποτελεί σημείο αναφοράς της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας.
Η ηρωική στάση των νέων, φοιτητών, αγωνιστών του Πολυτεχνείου αποτέλεσε την αρχή του τέλους της επτάχρονης δικτατορίας και ταυτόχρονα αποτέλεσε και αποτελεί σύμβολο των δημοκρατικών αγώνων του ελληνικού λαού.
Ανέδειξε διεθνώς τον λαό και τη νέα γενιά που μάχεται απέναντι στην απολυταρχία υπό συνθήκες άνισες, που δεν συμβιβάζεται, δεν υποκύπτει, δεν εγκαταλείπει, ακόμη και την πιο σκοτεινή ώρα, και με το παράδειγμα της Αντίστασης εμπνέει κι άλλους να αγωνιστούν για τη Δημοκρατία.
Η Βουλή των Ελλήνων τιμώντας τους αγώνες, το παράδειγμα και τη μνήμη εκείνων που πάλεψαν, αντιστάθηκαν, διώχθηκαν, βασανίστηκαν, φυλακίστηκαν και θυσιάστηκαν για τη Δημοκρατία, τιμώντας την εξέγερση του Πολυτεχνείου αποφασίζει ότι η 17η Νοέμβρη πρέπει να κηρυχθεί επίσημη αργία του κράτους ως εμβληματικό ορόσημο του αντιδικτατορικού αγώνα και των αγώνων του ελληνικού λαού για Ελευθερία και Δημοκρατία και καλεί την Κυβέρνηση να ενεργήσει για τη θεσμοθέτηση της 17ης Νοεμβρίου ως επίσημης αργίας.
Στην 50ή Επέτειο από την Εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβρη του 1973, εμείς, η Πρόεδρος και οι Βουλευτές της Πλεύσης Ελευθερίας καταθέτουμε στη Βουλή των Ελλήνων και των Ελληνίδων το παρόν ψήφισμα και ζητούμε να υιοθετηθεί ομόφωνα ώστε να κηρυχθεί η 17η Νοεμβρίου επίσημη αργία του κράτους.
Είναι μια οφειλόμενη τιμή σε εκείνους που αγωνίστηκαν, βασανίστηκαν, έδωσαν τη ζωή τους, την ελευθερία τους, έχασαν την υγεία τους για την αποκατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα μας».
Στην πρόεδρο της Πλεύσης Ελευθερίας απάντησε ο Αντιπρόεδρος της Βουλής Ιωάννης Πλακιωτάκης ότι «η Βουλή των Ελλήνων δεν εκδίδει ψηφίσματα». Όπως είπε ο κ. Πλακιωτάκης, η Πλεύση Ελευθερίας έθεσε αυτό το ζήτημα και στη Διάσκεψη των Προέδρων και της απάντησε ο πρόεδρος της Βουλής με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που απαντά και σήμερα ο ίδιος.
