Η Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως παρουσίασε το νομοσχέδιο για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού- «Ζούμε Αρμονικά ΜΑΖΙ, Σπάμε τη Σιωπή!».
Το σχέδιο νόμου συμπληρώνει πρωτοβουλίες που ήδη έχει αναλάβει στην ίδια κατεύθυνση και εφαρμόζει το Υπουργείο, ενδεικτικά:
- Απασχόληση 3.200 ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών [από περίπου 1.600 το 2019].
- Θεσμοθέτηση Συμβούλου Σχολικής Ζωής σε κάθε σχολική μονάδα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
- Υποστηρικτικοί φορείς (Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης, ΚΕΔΑΣΥ) παρεμβαίνουν άμεσα. Από το 2018-2019 έχει αυξηθεί κατά 152% η συνολική δαπάνη για τις υποστηρικτικές δομές.
- Οριζόντιες επιμορφώσεις των εκπαιδευτικών μας
- Εισαγωγή των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων στο υποχρεωτικό ωρολόγιο πρόγραμμα από το Νηπιαγωγείο μέχρι το Γυμνάσιο με θεματικές για σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη συμπερίληψη και την ψυχική και συναισθηματική υγεία και πρόληψη με στόχο τη δημιουργία κουλτούρας πρόληψης της σχολικής βίας και την καλλιέργεια του αλληλοσεβασμού αλλά και την ενημέρωση και ενδυνάμωση των παιδιών, ώστε να προστατεύουν τον εαυτό τους από τη σεξουαλική θυματοποίηση και βία.
Το νομοσχέδιο θεσπίζει το πρόγραμμα «Ζούμε Αρμονικά ΜΑΖΙ, Σπάμε τη Σιωπή!». Απευθύνεται σε μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικούς και στελέχη εκπαίδευσης και σκοπός του είναι η αντιμετώπιση και προστασία παιδιών και εφήβων από κάθε μορφή βίας και σχολικού εκφοβισμού και η δημιουργία ασφαλών, συμπεριληπτικών και υγιών σχολικών κοινοτήτων και εκπαιδευτικών περιβαλλόντων, ικανών να προάγουν την αρμονική ψυχοκοινωνική ανάπτυξη και πρόοδο όλων των μαθητών/τριών και εκπαιδευμένων. Στο πλαίσιο του προγράμματος:
Δημιουργούνται ομάδες δράσης για την αντιμετώπιση της σχολικής βίας
- Σε επίπεδο σχολικής μονάδας, ο Διευθυντής μαζί με έναν εκπαιδευτικό που ορίζεται από εκείνον (στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση) ή τον Σύμβουλο Σχολικής Ζωής (στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση) θα είναι Υπεύθυνοι Αντιμετώπισης της Σχολικής Βίας και Εκφοβισμού και θα λειτουργούν ως σημείο αναφοράς και ενημέρωσης για θέματα σχολικού εκφοβισμού, θα υλοποιούν εκπαιδευτικές δράσεις και προγράμματα ευαισθητοποίησης στη σχολική μονάδα τους και θα επιλαμβάνονται περιστατικών ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού, σε άμεση επικοινωνία με την τετραμελή Ομάδα Δράσης της Διεύθυνσης στην οποία υπάγονται.
- Σε επίπεδο Διεύθυνσης Εκπαίδευσης, θα λειτουργήσουν τετραμελείς Ομάδες Δράσης, αποτελούμενες από τον Διευθυντή Εκπαίδευσης, έναν Σύμβουλο Εκπαίδευσης, έναν ψυχολόγο και έναν κοινωνικό λειτουργό, ώστε να υπάρχει εποπτεία του προγράμματος σε τοπικό επίπεδο. Οι Ομάδες Δράσεις θα συντάσσουν ετήσιες εκθέσεις με τις παρατηρήσεις και τα συμπεράσματά τους για τα περιστατικά ενδοσχολικής βίας που έλαβαν χώρα μαζί με τις προτάσεις τους, και θα τις υποβάλλουν στον Περιφερειακό Διευθυντή Εκπαίδευσης ο οποίος θα ενημερώνει τακτικά το ΥΠΑΙΘ, εξασφαλίζοντας τη χάραξη μελλοντικής πολιτικής ενάντια στην ενδοσχολική βία βάσει δεδομένων.
- Σε κεντρικό επίπεδο, θα συσταθεί επιτροπή εμπειρογνωμόνων που θα έχει την ευθύνη για την εποπτεία και την επιμέλεια του προγράμματος, καθώς και τη συναγωγή σχετικών συμπερασμάτων. Η επιτροπή θα αναλάβει την εκπόνηση ειδικών πρωτοκόλλων πρόληψης και χειρισμού φαινομένων ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται η επιστημονική αρτιότητα του προγράμματος.
- Τέλος, το νομοσχέδιο προβλέπει τη θεσμική κατοχύρωση δυνατότητας συνεργασίας μεταξύ φορέων και δομών που δραστηριοποιούνται κατά της ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού.
Αναπτύσσεται πλατφόρμα για αναφορές περιστατικών βίας με τη δυνατότητα και ανώνυμης αναφοράς.
- Η πλατφόρμα έχει αναπτυχθεί από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων (ΙΤΥΕ) ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ σε συνεργασία με την κεντρική επιτροπή εμπειρογνωμόνων. Σε αυτήν, οι μαθητές θα μπορούν να αναφέρουν περιστατικά, συμπληρώνοντας την ειδικά διαμορφωμένη φόρμα καταγραφής περιστατικού ανώνυμα ή επώνυμα, ενώ οι γονείς θα μπορούν να αναφέρουν περιστατικά επώνυμα. Θα δοθεί έτσι η δυνατότητα σε περισσότερα θύματα ή μάρτυρες σχολικού εκφοβισμού να μιλήσουν και να υποστηριχθούν. Θα απαιτείται η σύνδεση με κωδικούς Πανελληνίου Σχολικού Δικτύου (για μαθητές) ή Taxis (για γονείς).
- Η αναφορά θα αποστέλλεται στην: α) Ομάδα Δράσης, με αποδέκτες των αναφορών τους Υπεύθυνους Αντιμετώπισης της Σχολικής Βίας και Εκφοβισμού της οικείας σχολικής μονάδας, που θα μπορούν να επιληφθούν αμέσως των περιστατικών αυτών, β) Ομάδα Δράσης της αρμόδιας Δ/νσης Εκπαίδευσης.
- Σε περίπτωση αδυναμίας επίλυσης του ζητήματος σε επίπεδο σχολείου, η σχολική ομάδα δράσης καταφεύγει στην αρμόδια ομάδα της Δ/νσης Εκπαίδευσης για υποστήριξη.
- Τέλος, θα δίνεται η δυνατότητα στον αναφέροντα να παρακολουθήσει την πορεία της αναφοράς του μέσω της ειδικά διαμορφωμένης πλατφόρμας.
Πραγματοποιούνται συστηματικές επιμορφώσεις εκπαιδευτικών
- Το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) θα αναπτύξει νέο και εμπλουτισμένο υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Άμεσος στόχος είναι η επιμόρφωση των Ομάδων Δράσης των Διευθύνσεων Εκπαίδευσης και των Υπεύθυνων Αντιμετώπισης της Σχολικής Βίας και Εκφοβισμού των σχολικών μονάδων μέσα στο πρώτο έτος λειτουργίας του προγράμματος.
- Το Σεπτέμβριο του 2022 διενεργήθηκε σημαντική επιμόρφωση στελεχών εκπαίδευσης για θέματα διαχείρισης σχολικής βίας. Επιμορφώθηκαν 202 στελέχη εκπαίδευσης (Περιφερειακοί Διευθυντές Εκπαίδευσης, Διευθυντές Εκπαίδευσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας και Προϊστάμενοι ΚΕΔΑΣΥ). Οι θεματικές της επιμόρφωσης συμπεριελάμβαναν τις σύγχρονες τάσεις στην μελέτη και αντιμετώπιση της σχολικής βίας και του εκφοβισμού, την πρόληψη και αντιμετώπιση της σχολικής βίας και του εκφοβισμού και τον διαδικτυακό εκφοβισμό στην εποχή του COVID-19.
- Η πλατφόρμα θα περιέχει επίσης πρωτόκολλα διαχείρισης περιστατικών, καλές πρακτικές, καθώς και στοχευμένο ενημερωτικό υλικό προς ενημέρωση της εκπαιδευτικής κοινότητας, τους γονείς και το ευρύτερο κοινό, λειτουργώντας έτσι ως κεντρικός ψηφιακός κόμβος του ΥΠΑΙΘ κατά της ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού.