Ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα παραιτήθηκε την Τρίτη εν μέσω έρευνας για τις φερόμενες παρατυπίες που διέπραξε η πλειοψηφούσα σοσιαλιστική κυβέρνησή του κατά τον χειρισμό έργων εξόρυξης λιθίου και υδρογόνου στη χώρα.
Ο Κόστα ανακοίνωσε την απόφασή του σε τηλεοπτική δήλωση μετά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο Μαρσέλο Ρεμπέλο ντε Σόουζα. Είπε ότι η συνείδησή του είναι καθαρή, αλλά δεν θα είναι ξανά υποψήφιος για την πρωθυπουργία. Είχε προηγηθεί πάντως έφοδος της αστυνομίας στην επίσημη κατοικία του στο πλαίσιο έρευνας για διαφθορά.
Οι εισαγγελείς νωρίτερα την Τρίτη κατονόμασαν τον υπουργό Υποδομών Joao Galamba ως επίσημο ύποπτο και συνέλαβαν τον προσωπάρχη του Costa. Η αντιπολίτευση απαίτησε να παραιτηθεί η κυβέρνηση αμέσως.
Ο Κόστα δήλωσε “πλήρως διαθέσιμος να συνεργαστεί” με τη δικαιοσύνη, αφού οι εισαγγελείς δήλωσαν ότι ήταν και ο ίδιος στόχος έρευνας.
“Η αξιοπρέπεια των καθηκόντων του πρωθυπουργού δεν είναι συμβατή με οποιαδήποτε υποψία για την ακεραιότητά του, την καλή του συμπεριφορά και ακόμη λιγότερο με την υποψία για την άσκηση οποιασδήποτε εγκληματικής πράξης”, δήλωσε ο Κόστα στους δημοσιογράφους.
Οι συλλήψεις
Η εισαγγελία συνέλαβε τον προσωπάρχη του Κόστα και κατονόμασε έναν από τους υπουργούς του ως ύποπτο στο πλαίσιο της έρευνας για διαφθορά στο πλαίσιο των συμφωνιών για το λίθιο και το υδρογόνο. Πρόκειται για το τελευταίο σκάνδαλο που αντιμετωπίζει ο Κόστα μετά τη διαμάχη γύρω από την κρατική αεροπορική εταιρεία TAP, τον Ιανουάριο, και τα κόμματα της αντιπολίτευσης ζητούν την παραίτηση της κυβέρνησής του μετά την είδηση της έρευνας.
Το γραφείο του εισαγγελέα ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι στο πλαίσιο της έρευνας συνελήφθησαν πέντε άτομα, μεταξύ των οποίων ο Vitor Escaria, επικεφαλής του προσωπικού του Costa, καθώς και ένας σύμβουλος επιχειρήσεων. Τα τοπικά μέσα ενημέρωσης κατονόμασαν τον σύμβουλο επιχειρήσεων ως Diogo Lacerda Machado, ο οποίος είναι φίλος του Costa.
Πάνω από 40 έρευνες πραγματοποιήθηκαν την Τρίτη σε διάφορα κυβερνητικά κτίρια, συμπεριλαμβανομένου του γραφείου του Escaria και των υπουργείων υποδομών και περιβάλλοντος, ανέφερε στην ανακοίνωση το γραφείο του εισαγγελέα. Νωρίτερα, επιβεβαίωσε τις έρευνες στις εγκαταστάσεις του Escaria, αλλά αρνήθηκε περαιτέρω σχόλια. Ο Ματσάδο δεν έχει ακόμη σχολιάσει δημοσίως και το Reuters δεν μπόρεσε να επικοινωνήσει αμέσως μαζί του για να σχολιάσει.
Το σκάνδαλο
Οι εισαγγελείς ερευνούν φερόμενη διαφθορά για να δοθούν διευκολύνσεις και να γίνουν παραχωρήσεις για την εξερεύνηση κοιτασμάτων λιθίου στη βόρεια Πορτογαλία, καθώς και για ένα έργο που αφορά σε μονάδα υδρογόνου, στο λιμάνι του Σινές, όπως και μια μεγαλεπήβολη επένδυση σε κέντρο δεδομένων στο ίδιο λιμάνι.
“Πρόκειται ενδεχομένως για … γεγονότα ικανά να συνιστούν εγκλήματα κακοδιαχείρισης, ενεργητικής και παθητικής δωροδοκίας πολιτικών και εμπορίας επιρροής”, ανέφερε το γραφείο του εισαγγελέα.
Ο υπουργός Υποδομών Ζοάο Γκαλάμπα και ο πρόεδρος της περιβαλλοντικής υπηρεσίας APA, Νούνο Λακάστα, κατονομάστηκαν ως επίσημοι ύποπτοι και θα παρουσιαστούν ενώπιον δικαστή, προστίθεται, στην ανακοίνωση της εισαγγελίας. Το γραφείο του Galamba και η APA δεν απάντησαν αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό.
Η αντιπολίτευση
“Ο πρωθυπουργός πρέπει να παραιτηθεί… η χώρα είναι βυθισμένη στη διαφθορά, τη σήψη, τον νεποτισμό. Ο πρωθυπουργός έχει σύρει τη χώρα σε τέλμα”, δήλωσε ο Ρούι Ρότσα, πρόεδρος του κόμματος Iniciativa Liberal.
Κατά τη διάρκεια της έρευνας, οι εισαγγελείς ανέφεραν στην ανακοίνωση ότι βρήκαν πως οι ύποπτοι χρησιμοποίησαν το όνομα και την εξουσία του Κόστα για να “ξεμπλοκάρουν διαδικασίες” που σχετίζονται με τις συμφωνίες. Πρόσθεσαν ότι το Ανώτατο Δικαστήριο θα εξετάσει τον πιθανό ρόλο του Κόστα στις συμφωνίες.
Ο δήμαρχος της πόλης Sines, Nuno Mascarenhas, συνελήφθη επίσης, σύμφωνα με τις εισαγγελικές αρχές. Το γραφείο του Mascarenhas δεν ανταποκρίθηκε αμέσως στα αιτήματα του Reuters για σχολιασμό.
