Καθώς οι ένοπλες δυνάμεις της Νορβηγίας αναλαμβάνουν τη φύλαξη των εγκαταστάσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου της χώρας, μετά την καταστροφή στους αγωγούς Nord Stream, παραμένει ζητούμενο όχι μόνο πώς έγινε η ζημιά, αλλά ποιος την έκανε, και πώς δεν θα διασφαλιστεί ότι δεν θα την ξανακάνει.
Εντωμεταξύ εκφράζονται φόβοι για γενικευμένη, και ενδεχομένως οριστική καταστροφή του Νord Stream, αν δεν επισκευαστεί γρήγορα η ζημιά. Οι γερμανικές υπηρεσίες ασφαλείας φοβούνται ότι ο αγωγός Nord Stream 1 θα αχρηστευθεί για πάντα μετά τις σημαντικές διαρροές που παρουσιάσθηκαν στους Nord Stream 1 και Nord Stream 2 στην Βαλτική Θάλασσα, γράφει η Tagesspiegel επικαλούμενη κυβερνητικές πηγές. Εάν οι διαρροές στους δύο αγωγούς δεν επισκευασθούν σύντομα, μεγάλος όγκος αλμυρού νερού θα εισρεύσει στο εσωτερικό τους και αυτό, σε συνδυασμό με την υψηλή πίεση σε τέτοια βάθη, θα προκαλέσει οξείδωση, σύμφωνα με τους ειδικούς, αναφέρεται στο δημοσίευμα της Tagesspiegel.
Ο στρατός της Νορβηγίας
Ο στρατός «θα είναι πιο εμφανής στις νορβηγικές εγκαταστάσεις» εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου, δήλωσε σήμερα ο πρωθυπουργός Γκαρ Στέρε, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε. Ο Στέρε είπε επίσης ότι και οι πετρελαϊκές εταιρείες θα ενισχύσουν την ασφάλειά τους στις θαλάσσιες εγκαταστάσεις τους. Τόνισε όμως ότι «δεν υπάρχουν ενδείξεις» για κάποια άμεση απειλή εναντίον των εγκαταστάσεων αυτών στη Νορβηγία.
Παρόλα αυτά, καθώς η Νορβηγία εξελίσσεται σε βασικό προμηθευτή ενέργειας της Ευρώπης, η φύλαξη των ενεργειακών της εγκαταστάσεων είναι απαραίτητη. Ο Νορβηγός πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι οποιαδήποτε επίθεση εναντίον των νορβηγικών ενεργειακών εγκαταστάσεων «θα τη διαχειριστούμε από κοινού με τους συμμάχους μας».
Καθώς στην Ευρώπη προκρίνεται το σενάριο η καταστροφή να είναι δολιοφθορά ένα από τα ερωτήματα που προκύπτει είναι ποιος θα μπορούσε να διεξάγει μια τέτοια επιχείρηση, στο μέτρο που το σενάριο των τυχαίων, ταυτόχρονων βλαβών φαίνεται σήμερα να παραμερίζεται.
Τα υποβρύχια τσέπης
Θεωρητικά ένα σαμποτάζ σε βάθος περίπου 70 μέτρων μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους. Η επιχείρηση μπορεί να είναι σχετικά εύκολη, είναι ωστόσο περίπλοκη. Αν γίνει από δύτες, το βάθος απαιτεί μείγματα αερίου, αν γίνει από υποβρύχια, θα πρέπει να είναι μικρά και σχετικά αόρατα, γιατί η περιοχή παρακολουθείται στενά από τις παράκτιες χώρες. Αν έγινε με υποβρύχια drones θα πρέπει να χρησιμοποιήθηκαν μικρά σκάφη ή υποβρύχια τσέπης.
Όταν μετά από μία εβδομάδα θα εξαντληθεί το αέριο που υπήρχε στους αγωγούς και ηρεμίσουν τα νερά στην περιοχή, τότε θα φανεί πώς έγινε και ποιος θα μπορούσε να αναλάβει μια τέτοιου μεγέθους επιχείρηση. Προς το παρόν το σίγουρο είναι ότι και μεγάλες κρατικές δυνάμεις και μεγάλοι ενεργειακοί κολοσσοί έχουν την τεχνογνωσία και την τεχνολογία για μια τέτοια επιχείρηση.
«Πολεμικά πλοία και υποβρύχια είναι ικανά να αναπτύξουν εκεί στα κρυφά βατραχανθρώπους, καθώς και τηλεκατευθυνόμενα υποθαλάσσια οχήματα. Όμως τίποτε δεν είναι αδύνατο για ένα στρατό εκπαιδευμένο στην τέχνη των μυστικών επιχειρήσεων. Αυτό αποκαλείται ειδική ναυτική επιχείρηση. Δεν είναι κάτι εύκολο, αλλά γίνεται», συνοψίζει η γαλλική στρατιωτική πηγή και προσθέτει: «Αυτό που έγινε μοιάζει με κάτι καλά συντονισμένο και καλά προετοιμασμένο».
Θα χρειαστεί ίσως χρόνος για να φανεί με αξιόπιστο τρόπο η αλήθεια, ενώ αναλυτές παρατηρούν ότι η σύγχυση ωφελεί πολλούς από τους παράγοντες στην περιοχή.
Ποιοι ωφελούνται
Εκ των πραγμάτων, οι αντίπαλοι του Nord Stream 2 είναι πολυάριθμοι εδώ και χρόνια, με πρώτες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στις 7 Φεβρουαρίου, λίγο πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είχε αναφερθεί στο ενδεχόμενο «να του βάλει τέλος». Ερωτηθείς για τη μέθοδο που θα χρησιμοποιούσε για μια υποδομή που βρίσκεται υπό τον έλεγχο των γερμανών συμμάχων του, είχε απαντήσει: «Σας το υπόσχομαι, θα είμαστε ικανοί να το κάνουμε». Εδώ και 24 ώρες, το σχετικό βίντεο κυκλοφορεί ευρύτατα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Χθες, Τρίτη, εξάλλου, η Πολωνία, η Νορβηγία και η Δανία εγκαινίασαν ένα στρατηγικής σημασίας αγωγό αερίου ο οποίος θα επιτρέψει στους Πολωνούς και τους Ευρωπαίους να εξαρτώνται λιγότερο από τις παραδόσεις της Μόσχας. «Η εποχή της ρωσικής κυριαρχίας στον τομέα του αερίου τελειώνει», δήλωσε κατά τα εγκαίνια του αγωγού ο πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι.
Σ’ αυτό το στάδιο, δύο πράγματα είναι βέβαια: Κατ’ αρχάς, το γεγονός συνδέεται με τον πόλεμο στην Ουκρανία. «Η ναυτική διοίκηση του ΝΑΤΟ και τα συμμαχικά πολεμικά πλοία προετοιμάζονται για υβριδικές δράσεις, που περιλαμβάνουν σαμποτάζ κρίσιμης σημασίας υποδομών, στο περιθώριο του κύριου στόχου της συλλογικής άμυνας», διαβεβαιώνει ο Γιούλιαν Πάβλακ, του πανεπιστημίου Χέλμουτ Σμιτ, του Αμβούργου.
Επιπλέον, αυτό δημιουργεί επιπλέον αστάθεια στην ευρωπαϊκή οικονομία. «Είναι μια βίαιη υπενθύμιση του ευάλωτου χαρακτήρα της ενεργειακής υποδομής μας», εκτιμά ο Λάιον Χιρθ, καθηγητής στο Hertie School του Βερολίνου. Ο ίδιος προκρίνει το ενδεχόμενο δράστης να είναι η Ρωσία. «Αν είναι αλήθεια, είναι αρκετά ανησυχητικό. Αυτό σημαίνει πως η Ρωσία (…) στέλνει το πιο ξεκάθαρο σήμα που μπορεί, πως δεν θα παραδίδει πλέον αέριο στο εγγύς μέλλον».
Ουάσινγκτον και Μόσχα, γνωρίζοντας ότι είναι εκ των βασικών υπόπτων, για λόγους οικονομικών συμφερόντων, αλλά και λόγω της τεχνογνωσίας που κατέχουν αλληλοκατηγορούνται για την ευθύνη.
Η Μόσχα
Η Ρωσία ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και κάλεσε τον Τζο Μπάιντεν να απαντήσει εάν οι ΗΠΑ βρίσκονται πίσω από τη «δολιοφθορά», ανακοίνωσε σήμερα η ρωσική διπλωματία. «Η Ρωσία σκοπεύει να ζητήσει επίσημη σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στο πλαίσιο των προκλήσεων σχετικά με τους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream 1 και 2», δήλωσε στο Telegram η εκπρόσωπος της ρωσικής διπλωματίας Μαρία Ζαχάροβα.
«Είναι γελοίο» η Ρωσία να υπονοεί ότι οι ΗΠΑ μπορεί να ευθύνονται για τις διαρροές στους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream, δήλωσε σήμερα η εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Αντριέν Γουάτσον. «Όλοι γνωρίζουμε ότι η Ρωσία διαδίδει παραπληροφόρηση εδώ και πολύ καιρό και το κάνει ξανά σε αυτήν την περίπτωση», είπε.
Το ΝΑΤΟ
Ανεξάρτητα από το «ποιος το έκανε» το συμπέρασμα είναι ότι η Ευρώπη, αλλά και η Δύση είχαν επαναπαυθεί στην ασφάλεια ειρήνης που προσέφερε η ύπαρξη και η ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά είναι πλέον σαφές ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία επανέφερε τον εφιάλτη του πολέμου στην Ευρώπη. Η καταστροφή στους Nord Streram ανέδειξε πόσο ευάλωτοι στόχοι είναι οι ενεργειακές εγκαταστάσεις. Kαι καθώς η Ευρώπη διψά για αέριο και πετρέλαιο, φαίνεται ξεκάθαρα ότι εν μέσω τέτοιας αστάθειας, το επόμενο στάδιο μπορεί να η περεταίρω αύξηση των απειλών στις οποίες θα πρέπει να ανταποκρίνεται στο μέλλον το ΝΑΤΟ.
