Την πρώτη τους συνάντηση έπειτα από 1,5 χρόνο είχαν ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, και ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ.
Στα πλάνα λίγων δευτερολέπτων πριν από την έναρξη της συνάντησης, η αμηχανία ήταν εμφανής στα πρόσωπα των δύο ηγετών, ωστόσο στη συνέχεια ο “πάγος έσπασε”, όπως αναφέρει και η ελληνική πλευρά. Το τετ α τετ διήρκεσε 50 λεπτά.
Πως αποτιμά η Αθήνα το τετ-α-τετ Μητσοτάκη-Ερντογάν
Σύμφωνα με τις ελληνικές διπλωματικές πηγές, ο στόχος από τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν δεν ήταν η δρομολόγηση επίλυσης των προβλημάτων και των θεμάτων που υπάρχουν μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αλλά αρχικά να αποκατασταθεί ένας δίαυλος επικοινωνίας σε ανώτατο επίπεδο, ο οποίος δεν υπήρχε τους προηγούμενους μήνες και να υπάρξει διάρκεια στην αποκλιμάκωση.
Σύμφωνα με τις διπλωματικές πηγές, αυτό φαίνεται ότι έγινε και μάλιστα φαίνεται ότι υπήρξε και αμοιβαία κατανόηση για την ανάγκη να μην επαναληφθεί η ένταση του 2020 και να αποφεύγονται προκλήσεις που οδηγούν σε καταστάσεις που δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμες.
Επίσης η εκτίμηση των διπλωματικών πηγών είναι ότι θα έχουμε ένα “ήσυχο καλοκαίρι”, τονίζοντας ότι έγινε ένα βήμα στη σωστή κατεύθυνση και η πρόοδος γίνεται βήμα – βήμα. Ωστόσο επισημαίνουν ότι παραμένουν οι διαφορές σε σειρά θεμάτων, με πιο σημαντικό το θέμα της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών. Όμως, υπάρχει πλαίσιο διαλόγου όπου τίθενται οι διαφορές και είναι οι διερευνητικές επαφές, τα ΜΟΕ, ο πολιτικός διάλογος.
Μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν στη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν ήταν και το προσφυγικό. Τονίστηκε από ελληνικής πλευράς ότι μπορούν οι δύο χώρες να συνεργασθούν, αρκεί να αποφεύγονται συμπεριφορές όπως εκείνες του Μαρτίου 2020 στον Έβρο και ως κίνηση καλής θέλησης θα μπορούσε να είναι η επιστροφή στην Τουρκία των 1.450 μεταναστών, των οποίων η αίτηση ασύλου έχει απορριφθεί τελεσίδικα.
Σύμφωνα με όσα μετέδωσε η ΕΡΤ, εάν επιβεβαιωθούν αυτές οι εκτιμήσεις θα δημιουργηθεί το κατάλληλο κλίμα για να προωθηθεί η θετική ατζέντα που προωθούν τα δυο υπουργεία Εξωτερικών, με τις γνωστές 25 προτάσεις που έχουν συζητήσει οι υφυπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών.
Μητσοτάκης: Η συνεργασία σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος είναι προς όφελος όλων
Στο τετ α τετ του με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ αναφέρθηκε ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε ανάρτησή του στο twitter υπογραμμίζοντας τη σημασία του διαλόγου.
Όπως έγραψε χαρακτηριστικά ο Πρωθυπουργός: “Συνάντηση με τον Πρόεδρο Ερντογάν σήμερα στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ. Αν και οι διαφορές ανάμεσα στις δύο χώρες παραμένουν, η Ελλάδα και η Τουρκία είναι γείτονες και η συνεργασία σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος είναι προς όφελος όλων. Συνεπώς, ο διάλογος είναι πάντα σημαντικός” τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.
Πιστεύω πως η αναζωογόνηση του διαλόγου με την γείτονα και σύμμαχο μας Ελλάδα υπηρετεί εκτός από την επίλυση των διμερών ζητημάτων και την σταθερότητα και ευημερία της περιοχής μας», δήλωσε ο Ερντογάν στη συνεδρίαση με τίτλο «Συμβολή στη Σταθερότητα» του Φόρουμ Βρυξελλών που διοργανώθηκε υπό την αιγίδα της Συνόδου Κορυφής των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων του ΝΑΤΟ και πρόσθεσε: “Δεν χρειάζονται μεσολαβητές με την Ελλάδα, θα συναντιέμαι απευθείας με τον πρωθυπουργό. Το 2021 θα είναι μια ήσυχη χρονιά για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις”.
Ο Τούρκος πρόεδρος, επίσης, υπογράμμισε ότι η Τουρκία στις σχέσεις της με τους γείτονες της σέβεται το δίκαιο, τη δικαιοσύνη, τα αμοιβαία δικαιώματα και συμφέροντα.
«Γνωρίζουμε πως έχουμε αναλάβει μια σημαντική ευθύνη όχι μονάχα για τα δικά μας εθνικά συμφέροντα, αλλά και για τη διασφάλιση της ασφάλειας και της σταθερότητας της διατλαντικής γεωγραφικής περιοχής, κάνουμε τα βήματα μας με αυτή την συνείδηση», είπε ακόμη ο Ερντογάν, ο οποίος υποστήριξε ότι η η Τουρκία πρωτοστατεί, συμβάλλει σε όλες τις πρωτοβουλίες με στόχο την οικοδόμηση της σταθερότητας από το Ιράκ στο Αφγανιστάν, από το Καύκασο στα Βαλκάνια, από την Μαύρη Θάλασσα στη Μεσόγειο και την Αφρική.
Εν συνεχεία στη συνέντευξή Τύπου που έδωσε μετά τη συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, ο κ. Ερντογάν αναφέρθηκε και στο τετ α τετ με τον Έλληνα Πρωθυπουργό.
Για τη συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, λοιπόν, υποστήριξε ότι “αποφασίσαμε να συνεχίσουμε τον μηχανισμό διαλόγου και να κάνουμε πιθανά βήματα για μια θετική ατζέντα. Του είπα ότι δεν υπάρχει λόγος να μπαίνουν τρίτοι ανάμεσα μας”, ενώ εν συνεχεία έπειτα από σχετική ερώτηση για τον Έλληνα Πρωθυπουργό, είπε μεταξύ άλλων: “Ένα ένα να αρχίσουμε να καθαρίζουμε το τραπέζι. Αυτό το τραπέζι δεν πρέπει να είναι τραπέζι προβλημάτων, αλλά λύσεων”.
Οι δηλώσεις πριν από τη συνάντηση
Μητσοτάκης: Η Ελλάδα αποτελεί πυλώνα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο
Νωρίτερα, προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι αυτή αποτελεί “μια ευκαιρία να επαναβεβαιώσουμε τη σημασία του ευρω-ατλαντικού δεσμού που δοκιμάστηκε τα τελευταία τέσσερα χρόνια” και πρόσθεσε ότι “είναι όμως μια ευκαιρία επίσης να επαναβεβαιώσουμε την προσήλωσή μας στις κοινές αξίες και αρχές, αλλά και την ενότητα της Συμμαχίας”.
Όπως υπογράμμισε ο πρωθυπουργός “αντιμετωπίζουμε μια σειρά από σύνθετες προκλήσεις οι οποίες απαιτούν την αναπροσαρμογή της στρατηγικής της Συμμαχίας μας. Ο COVID απέδειξε πόσο ευάλωτες είναι οι κοινωνίες μας σε έναν ιό ο οποίος δεν είναι καν ορατός δια γυμνού οφθαλμού. Η κλιματική αλλαγή εκτός από τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις θα έχει σημαντικές επιπτώσεις και στα ζητήματα ασφάλειας καθώς θα ενθαρρύνει τις μεταναστευτικές ροές. Και βέβαια, αυταρχικά καθεστώτα θα εξακολουθούν να χρησιμοποιούν το υβριδικό τους οπλοστάσιο προκειμένου να αποδυναμώνουν τους δημοκρατικούς μας θεσμούς”.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι “απέναντι σε όλα αυτά η ατζέντα του ΝΑΤΟ έρχεται να δώσει μια σειρά από εμπεριστατωμένες απαντήσεις. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που αποτελεί πυλώνα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Είναι μια χώρα που μέχρι και τις δύσκολες εποχές της οικονομικής κρίσης σταθερά δαπανούσε άνω του 2% του ΑΕΠ της σε αμυντικές δαπάνες. Είναι μια χώρα που καθώς εξέρχεται ισχυρότερη από την κρίση που την ταλάνισε την τελευταία δεκαετία έρχεται να επενδύσει αυξημένους πόρους στις αμυντικές της δυνατότητες έτσι ώστε να είναι ακόμη πιο αξιόπιστη στις υποχρεώσεις της απέναντι στη Συμμαχία”.
Η δήλωση Ερντογάν πριν από το τετ-α-τετ
Η δήλωση Ερντογάν πριν από τη συνάντηση Λίγο πριν από τη συνάντησή του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Τούρκος πρόεδρος έκανε δήλωση για τα ελληνοτουρκικά. “Πιστεύουμε πως η αναβίωση των διαύλων διαλόγου με τη γειτονική μας Ελλάδα συμβάλλει στην επίλυση προβλημάτων και στην περιφερειακή σταθερότητα”, είπε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης που οργάνωσε το Γερμανικό Ταμείο Μάρσαλ (German Marshall Fund) στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.
Φλώρος – Γραμμένος: Πώς έγινε το επεισόδιο μεταξύ των δύο βουλευτών – Ο διάλογος πριν από το ξύλο
Αφρικανική σκόνη: Τι έδειξε το ηλεκτρονικό μικροσκόπιο της ΕΑΓΜΕ που ανέλυσε δείγματα από την Αττική
