Σαν σήμερα, Ελαφηβολιώνος (Μαρτίου) 5, του έτους 399 π. Χ., πεθαίνει πίνοντας το κώνειο ο μεγαλύτερος φιλόσοφος και δάσκαλος που ανέδειξε η ανθρωπότητα, ο μέγας Σωκράτης. Γεννήθηκε το 469 π. Χ. στο δήμο Αλωπεκής, δίδαξε φιλοσοφία και μαθητές του υπήρξαν φημισμένες προσωπικότητες: Πλάτων, Αντισθένης, Φαίδων, Αρίστιππος, Αλκιβιάδης, Φαίδρος, Αγάθων κ.α.
Δεν πιστεύω οι Έλληνες να είναι τόσο υπερήφανοι για αυτόν… Γιατί διαφορετικά, θα έστηναν άγαλμα του, στην πλατεία Συντάγματος. Οι ξένοι το έκαναν στην Ουρουγουάη, στο Δουβλίνο στην Ελβετία, στην Βαυαρία! Στην Τουρκία, έχουν αναρτήσει κείμενα του Σωκράτη σε μεγάλη πλατεία τουριστικού θερέτρου. Κι εμείς; Αγάλματα και τιμές σε πολιτικάντηδες…
Μη μου πείτε ότι υπάρχει άγαλμα του Σωκράτη, στον αύλειο χώρο της Ακαδημίας. Εκεί το έστησε η Ακαδημία και της ανήκει. Το Κράτος, η Πολιτεία, έστησε πουθενά αλλού αγάλματα, τόσο για τον Σωκράτη όσο και για τους επιφανείς άνδρες της αρχαιότητος; Ντροπή! Αίσχος!
Αν η Ελλάδα είχε πολιτικούς με οράματα, που αξιοποιούσαν, πρόβαλαν κι εκμεταλλεύονταν δεόντως, τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, το Κράτος μας θα ζούσε και θα μεγαλουργούσε πολιτιστικά, τουριστικά και οικονομικά. Αν συνέβαινε αυτό, σήμερα, επέτειο του θανάτου του φιλοσόφου Σωκράτη, θα κυριαρχούσε η παρακάτω είδηση: «Από το πρωί, εκατοντάδες ξένοι φιλόσοφοι, συρρέουν στην Αρχαία Αγορά, για να παραστούν στις εκδηλώσεις «Τα Σωκράτεια», που οργανώνει το Υπουργείο Πολιτισμού, αφού σαν σήμερα, Ελαφηβολιώνος (Μαρτίου) 5 του 399 π.Χ. ( κατ’ άλλους την 13η Σκιροφοριώνος –Ιουνίου), πριν από 2.416 χρόνια, ο Μέγας φιλόσοφος της Αρχαιότητας Σωκράτης, γιος του Σωφρονίσκου και της Φαιναρέτης, ήπιε το κώνειο κι έφυγε από τη ζωή στις κορυφές του Ολύμπου, δίπλα στους Θεούς… Οι ξένοι επιστήμονες επισκέπτονται τον χώρο όπου ο Σωκράτης δίδαξε κι έζησε τις τελευταίες δραματικές στιγμές του στη φυλακή και στη συνέχεια θ’ αρχίσουν εκδηλώσεις, με ομιλίες διαπρεπών επιστημόνων για την φιλοσοφική του σκέψη…»
Φαντάζεστε να γίνονταν τέτοιες εκδηλώσεις, για όλες τις μεγάλες μορφές της αρχαιότητας, πόσο κερδισμένη πολιτιστικά, τουριστικά και οικονομικά θα ήταν η Ελλάδα; Αν οι σύγχρονοι Έλληνες δεν ήταν στενοκέφαλοι, κολλημένοι στο βλακώδες κομματικό τους συμφέρον αλλά στο εθνικό, σήμερα η Αρχαία Αγορά κάτω από τον Ιερό Βράχο της Ακροπόλεως, θα ήταν πλημμυρισμένη και τα βλέμματα όλου του κόσμου στραμμένα στην Αθήνα.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’80, έγινε τουριστική ημερίδα, σε μεγάλο αθηναϊκό ξενοδοχείο και μ’ έστειλε η εφημερίδα που εργαζόμουν για ρεπορτάζ. Παρακολουθώντας τις ομιλίες, μου ήρθε μια ιδέα και ζήτησα το λόγο. Είπα, ότι σε κάθε περιοχή της Ελλάδος όπου υπάρχουν αρχαιότητες, θα μπορούσαμε να τις εκμεταλλευτούμε κάνοντας εκδηλώσεις για να τραβήξουμε τουρισμό. Π.χ. στην Κω, να δημιουργηθεί μία Επιτροπή και να στείλει σε όλες τις ιατρικές σχολές του κόσμου επιστολή, καλώντας τους αποφοίτους νέους ιατρούς, να προσέλθουν για να δώσουν εκεί τον «όρκο του Ιπποκράτους». Το Κράτος θα τους χορηγεί έναν πάπυρο με τις μορφές του Ιπποκράτη και του Ασκληπιού, γραμμένο πάνω το όνομα τους, θα κάνουν διάφορες εκδηλώσεις, ορκωμοσία, ομιλίες, εκδρομές στα γύρω νησιά, που θα διαρκέσουν ένα δεκαήμερο και μετά έρχεται η επόμενη ομάδα ιατρών… Τέτοιες εκδηλώσεις θα μπορούσαν να γίνουν στους Δελφούς, στα Άβδηρα για τον Δημόκριτο, στην αρχαία Ολυμπία (αθλητισμός), στην Πέλλα για τον Μέγα Αλέξανδρο κ.λ.π. Μόλις ολοκλήρωσα την πρόταση μου, κάποια κυρία που ήθελε να τελειώσει η εκδήλωση για να… χυμήξουν δίπλα στα πλούσια εδέσματα, γύρισε στο ακροατήριο και είπε λοιδορώντας: «Αχ δεν μπορώ αυτό το κιτσαριό…» Απάντηση της υπεύθυνης της εκδήλωσης, στην πρόταση μου.
Φαντάζεσθε ένα ξένο κράτος να είχε τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό; Οι πλατείες του θα ήταν γεμάτες με αγάλματα των σοφών ανδρών. Είδατε στην Αθήνα άγαλμα του Σωκράτη και του Πλάτωνα; Και μη μου πείτε, εκείνα που έχει στήσει η Ακαδημία Αθηνών, στον αύλειο χώρο της. Θα έπρεπε στην πλατεία Συντάγματος, από την μια πλευρά να είναι τα αγάλματα του Σωκράτη, του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη. Και ακριβώς απέναντι, των μεγάλων τραγικών ποιητών Αισχύλου, Σοφοκλή και Ευριπίδη, ώστε οι επισκέπτες της Αθήνας να νιώσουν ότι βρίσκονται στην πόλη που γέννησε τους σοφούς άνδρες και δημιούργησαν πολιτισμό – προτομές τους έστησε στην είσοδο του Εθνικού Κήπου ο πρώην δήμαρχος της Αθήνας, Δημήτρης Αβραμόπουλος.
Το άγαλμα του Περικλή που έστησε δίπλα στο δημαρχείο ο Αβραμόπουλος, έπρεπε να είναι στημένο μεγαλοπρεπώς στην αρχή της οδού Διονυσίου Αρεοπαγίτου που οδηγεί στην Ακρόπολη, στα μεγάλα έργα του, όπως ο Παρθενώνας. Και αντ’ αυτού έστησαν -κακώς εκεί- άγαλμα της Μελίνας Μερκούρη. Είδατε πουθενά αγάλματα του Σόλωνα, του Αλκιβιάδη, του Ομήρου, του Ξενοφώντα, του Πραξιτέλη, του Θουκυδίδη, του Μιλτιάδη, του Θησέα, του Ηράκλειτου, του Λυσία, του Ηρακλή; Οι πλατείες Ομονοίας, Μοναστηρακίου και Κλαυθμώνος (ή πρέζας…), είναι οι πιο βρώμικες αηδιαστικές πλατείες και ουδείς ενδιαφέρεται να τις ξεβρομίσει, να τις ευπρεπίσει και να στήσει αγάλματα ανδρών της αρχαιότητας και επαναστατών του 1821.
Μεγάλα αγάλματα του Σωκράτη υπάρχουν, στη Γερμανία από το 1755, στο Λουγκάνο της Ελβετίας, στο Δουβλίνο, στην Ουρουγουάη, στην Αυστραλία. Ακόμα και στην Τουρκία στο τουριστικό θέρετρο «Ουζούν Γκιόλ » βορείως της Τραπεζούντας, υπάρχει μεγάλη επιγραφή με ρήση του Σωκράτη: «Εκείνοι που βρίσκονται κοντά στο Θεό, είναι οι ολιγαρκείς». Εδώ στην Αθήνα;
