Πριν από τέσσερα χρόνια, αρχαιολόγοι της Βαυαρικής Υπηρεσίας Διαφύλαξης Μνημείων (BLfD), στην περιοχή Mattsies, στη νότια Γερμανία, ανακάλυψαν τον τάφο ενός παιδιού.
Στο εσωτερικό του, βρισκόταν το σώμα ενός αγοριού που είχε ταφεί περισσότερα από 1.350 χρόνια στο παρελθόν, μέσα σε έναν εξαιρετικά καλά διατηρημένο λίθινο ταφικό θάλαμο.
Ο τάφος αποσπάστηκε ολόκληρος και μεταφέρθηκε για μελέτη, με την εφαρμογή μιας πρωτοπόρας τεχνικής: οι αρχαιολόγοι τον πάγωσαν ώστε να διατηρηθεί ακέραιο το περιεχόμενό του, και να τον μελετήσουν στο εργαστήριο.
Με την ολοκλήρωση της έρευνας, οι ειδικοί κατάφεραν να ανασυνθέσουν με εντυπωσιακή λεπτομέρεια τη ζωή, τον θάνατο και την ταφική τελετή προς τιμή του παιδιού, το οποίο ο Τύπος περιέγραψε ως ο «Πρίγκιπας του Πάγου» (Eisprinz), λόγω της μεθόδου συντήρησης.
Εξαιρετικός τάφος ενός παιδιού υψηλού κύρους
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, το αγόρι, έζησε ανάμεσα στο 670 και το 680 μ.Χ., και αναμφίβολα ήταν μέλος οικογένειας υψηλής κοινωνικής στάθμης της περιοχής Allgäu, όπως μαρτυρούν τα αντικείμενα που βρέθηκαν στον τάφο του.
Ο ταφικός θάλαμος ήταν κατασκευασμένος από πέτρα και σφραγισμένος με ασβεστοκονίαμα—μια ασυνήθιστη τεχνική για την εποχή—μέσα σε έναν χώρο που κάποτε ήταν ρωμαϊκή έπαυλη και, αργότερα ανασκευάστηκε για να λειτουργήσει ως χώρος λατρείας και μνημόνευσης του παιδιού.
Η αρχιτεκτονική προσπάθεια και η ποιότητα των υλικών, δηλώνουν ότι η οικογένειά του, ήθελε να τον τιμήσει με ξεχωριστό τρόπο, εξήγησε ο Mathias Pfeil, γενικός διευθυντής της υπηρεσίας διαφύλαξης μνημείων.
Τα πορίσματα της γενετικής ανάλυσης
Η ανάλυση του DNA αποκάλυψε ότι, το αγόρι είχε γαλάζια μάτια και ανοιχτόχρωμα μαλλιά και πιθανότατα γεννήθηκε στην ίδια περιοχή όπου θάφτηκε.
Η εκτίμηση της ηλικίας με βάση των εξέταση των δοντιών του, έδειξε ότι, το αγόρι, είχε πεθάνει σε ηλικία περίπου ενάμιση έτους, ενώ θήλαζε ακόμα, και ότι ο θάνατός του προκλήθηκε από μόλυνση στο αυτί που δεν θεραπεύτηκε.
Τι μαρτυρούν τα στοιχεία της ένδυσης
Το σώμα του παιδιού είχε αποτεθεί πάνω σε δέρμα ζώου και ήταν ντυμένο με ενδυμασία που αποτελούταν από δερμάτινα παπούτσια, παντελόνι και ένα λινό μακρυμάνικο χιτώνιο, διακοσμημένο με λεπτές, μεταξωτές λωρίδες.
Η τελευταία λεπτομέρεια είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτική, καθώς το μετάξι—ένα υλικό που εκείνη την εποχή έφτανε στην Ευρώπη μόνο μέσω της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας—ήταν είδος πολυτελείας, προορισμένο για την ελίτ.
Τι αποκαλύπτουν τα κτερίσματα
Το αγόρι φορούσε ασημένια βραχιόλια στους καρπούς του και, στα πόδια είχε ασημένια σπιρούνια, ενώ η θήκη του κοντού σπαθιού του—περισσότερο συμβολική παρά λειτουργική, δεδομένης της νεαρής του ηλικίας—ήταν διακοσμημένη με ένθετες χρυσές λεπτομέρειες.
Δίπλα του βρέθηκε επίσης ύφασμα με έναν σταυρό φτιαγμένο από δύο λωρίδες χρυσού φύλλου, στοιχείο που μπορεί να υποδηλώνει τον πρώιμο εκχριστιανισμό της περιοχής ή τουλάχιστον, την επιρροή των χριστιανικών συμβόλων στις ανώτερες τάξεις.
Στην άκρη του θαλάμου, οι αρχαιολόγοι βρήκαν ένα σύνολο από αντικείμενα, διατεταγμένα πάνω σ’ ένα υφαντό χαλάκι. Ειδικότερα, ένα χάλκινο κύπελλο με μια χτένα, ένα ξύλινο αγγείο, μια κυκλική σφαίρα με αργυρές λεπτομέρειες και, υπολείμματα από ξηρούς καρπούς και αποξηραμένα φρούτα, όπως φουντούκια, μήλα, και ένα αχλάδι.
Στην αρχή οι επιστήμονες θεώρησαν πως, τα οστά ζώων ήταν από σκύλο, αργότερα όμως, η ανάλυση επιβεβαίωσε πως ανήκαν σε μικρό γουρούνι, το οποίο μάλλον θυσιάστηκε ως προσφορά τροφής.
Η λειτουργία των ταφικών αντικειμένων
Τα αντικείμενα αυτά, σύμφωνα με τους ερευνητές, ήταν τμήμα ενός ταφικού συμποσιακού τελετουργικού:
Η χτένα δηλαδή, ήταν για την περιποίηση, το χάλκινο κύπελλο για το πλύσιμο των χεριών, ενώ τα ξύλινα μαγειρικά σκεύη και οι κούπες με τις ασημένιες λεπτομέρειες, χρησιμοποιούταν στα τελετουργικά γεύματα. Τα πάντα μέσα στον τάφο, υποδηλώνουν κύρος και πολιτιστικές συνδέσεις που υπερέβαιναν τα τοπικά σύνορα, σημείωσε ο Pfeil.
Το οίκημα όπου στεγαζόταν ο τάφος, είχε αναδιαμορφωθεί τουλάχιστον δύο φορές μετά την ταφή, αφήνοντας έναν χώρο λατρείας και μνημόνευσης για δεκαετίες αργότερα – ίσως και γενιές ολόκληρες.
Το παιδί, όχι απλώς θάφτηκε μεγαλοπρεπώς, αλλά η μνήμη του τιμήθηκε με επιμέλεια, σημειώνει ο διευθυντής της BLfD. Ο χαρακτηρισμός “Παγωμένος Πρίγκηπας” των μέσων ενημέρωσης, οφείλει την ονομασία του στην μέθοδο που εφαρμόστηκε για την αποκάλυψη του τάφος.
Το 2011, η ομάδα της υπηρεσίας διαφύλαξης μνημείων, πάγωσε αμέσως τα περιεχόμενα του ταφικού θαλάμου, εγκλείοντάς τα σε ένα τμήμα πάγου, για να διασφαλιστεί η άθικτη εξαγωγή και μεταφορά τους στα εργαστήρια της Βαμβέργης για μελέτη.
Η τεχνική αυτή δημιουργήθηκε ειδικά για τον συγκεκριμένο χώρο και έχει αποδειχθεί ένα ανεκτίμητο εργαλείο για την αρχαιολογία, καθώς διατηρούνται οργανικά υλικά που διαφορετικά, θα είχαν χαθεί.
