Ένα αρχαίο ρωμαϊκό θέατρο, ένα ωδείο, ανακαλύφθηκε κάτω από το δημαρχείο του Σισάκ στην Κροατία, μετά τον καταστροφικό σεισμό των 6,4 Ρίχτερ που έπληξε την περιοχή στις 29 Δεκεμβρίου 2020.
Το δημαρχείο, χτισμένο το 1914, υπέστη σοβαρές ζημιές από τον σεισμό, και οι εργασίες αποκατάστασης αποκάλυψαν το ημικυκλικό λίθινο οικοδόμημα του θεάτρου στο υπόγειο του κτιρίου.
Η δομή, με εσωτερική διάμετρο 20 μέτρων, αποτελείται από τρεις παράλληλες σειρές λίθινων τμημάτων και χαρακτηρίζεται ως αψιδωτή. Κατά τη διάρκεια μεταγενέστερων περιόδων, ένα μνημειώδες κτίριο με αντηρίδες κατασκευάστηκε πάνω από το θέατρο, υποδεικνύοντας την αδιάλειπτη χρήση και εξέλιξη του χώρου.
Η ανακάλυψη αυτή προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για την αστική ανάπτυξη της αρχαίας Σισκίας, εμβαθύνοντας την κατανόηση της ρωμαϊκής παρουσίας στην περιοχή. Το ανακαινισμένο δημαρχείο πλέον αναδεικνύει τα στοιχεία του θεάτρου μέσω του γυάλινου δαπέδου, επιτρέποντας στους επισκέπτες να δουν τα αρχαία κατάλοιπα.
Ο σεισμός του 2020, με επίκεντρο το χωριό Στρασνίκ, προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές στις πόλεις Πέτρινια, Σισάκ και Γκλίνα, καταστρέφοντας κτίρια και πολιτιστικά μνημεία.
Η ανακάλυψη του ρωμαϊκού θεάτρου αποτελεί μια από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές αποκαλύψεις που προέκυψαν από τις προσπάθειες αποκατάστασης μετά τον σεισμό.
Κατά την πλήρη ανακαίνιση του δημαρχείου του Σισάκ στην Κροατία, εργάτες και αρχαιολόγοι εντόπισαν ευρήματα ενός αρχαίου ρωμαϊκού ωδείου στο υπόγειο του κτιρίου. Η ανακάλυψη προκάλεσε έκπληξη, καθώς η ύπαρξη του θεάτρου είχε ξεχαστεί.
Το αρχαίο ελληνικό και ρωμαϊκό ωδείο
Στην αρχαία Ελλάδα και Ρώμη, το “ωδείο” ήταν ένα σχετικά μικρό θέατρο, σχεδιασμένο για μουσικές και ρητορικές παραστάσεις. Στα λατινικά, η λέξη σημαίνει “αίθουσα συναυλιών”.
Πιστεύεται ότι δημιουργήθηκε επειδή τα πρώιμα ελληνικά μουσικά όργανα δεν ακούγονταν καλά στα μεγάλα, ανοιχτά αμφιθέατρα.
Οι σωζόμενες αρχιτεκτονικές δομές του ρωμαϊκού ωδείου που ανακαλύφθηκε στο Σισάκ περιλαμβάνουν το βάθρο, την ορχήστρα και αρκετές ημικυκλικές σειρές λίθινων καθισμάτων, με διάμετρο περίπου 20 μέτρων. Αυτά τα ευρήματα προσφέρουν μια σπάνια ματιά στην κατασκευή μικρών θεάτρων της ρωμαϊκής εποχής.
Η θυμέλη – ο κυκλικός ή ημικυκλικός χώρος μπροστά από τη σκηνή, όπου κινούνταν ο χορός ή πραγματοποιούνταν μουσικές και θεατρικές παραστάσεις, ανακαλύφθηκε στο υπόγειο του κτιρίου.
Σύμφωνα με το υπουργείο, το οικοδόμημα είναι αψιδωτό, δηλαδή με ημικυκλικό ή πολυγωνικό σχήμα, αποτελούμενο από τρεις παράλληλες σειρές λίθινων μπλοκ, με εσωτερική διάμετρο είκοσι μέτρων. Η αρχιτεκτονική αυτή δομή είναι χαρακτηριστική των ωδείων της ρωμαϊκής περιόδου.
Σε μεταγενέστερες περιόδους κατασκευάστηκε πάνω από το ωδείο ένα μνημειώδες κτίριο με αντηρίδες, γεγονός που απαιτεί περαιτέρω αρχαιολογική έρευνα στην αυλή του δημαρχείου για την πλήρη κατανόηση και ερμηνεία του χώρου. Το δημαρχείο του Σισάκ, χτισμένο το 1914, υπέστη σοβαρές ζημιές στον σεισμό του 2020. Κατά την ανακαίνιση, αποκαλύφθηκε η ρωμαϊκή θύμελη. Η αποκατάσταση επανέφερε το αρχικό χρώμα, την ξυλοκατασκευή της κύριας εισόδου και το αέτωμα στην αρχική του μορφή.
Φωτογραφίες από το Υπουργείο Πολιτισμού και Μέσων της Κροατίας δείχνουν το ωδείο του Σισάκ τόσο κατά την ανασκαφή όσο και μετά την ανακαίνιση. Τα ερείπια διατηρήθηκαν επί του πεδίου και είναι εν μέρει ορατά μέσω γυάλινου δαπέδου. Οι αρχές χαρακτήρισαν την ανακάλυψη εξαιρετικά πολύτιμη, αφού προσέφεραν νέα στοιχεία για τη ρωμαϊκή πόλη Σίσκια. “Έχουν αποκατασταθεί όλα τα διακοσμητικά στοιχεία, ενώ η αρχική λιθόστρωση παρουσιάστηκε μπροστά από την είσοδο του ίδιου του δημαρχείου”.
Οι εκπρόσωποι χαρακτήρισαν την ανακάλυψη ως “ένα εξαιρετικά πολύτιμο εύρημα”.
“Προσφέρει νέα στοιχεία για το μέγεθος της αρχαίας πόλης και συμπληρώνει την ερμηνεία της αστικοποίησης της αρχαίας Σίσκιας”, σύμφωνα με το υπουργείο. “Παρουσιάστηκε στο δημαρχείο, το οποίο ανακαινίσθηκε πλήρως μετά τον σεισμό, με χρηματοδότηση του υπουργείου πολιτισμού και μέσων”.
Η ανακάλυψη, συγκαταλέγεται ανάμεσα σ’ ένα από τα πολλά αρχαία ρωμαϊκά ευρήματα που έχουν ανακαλυφθεί στην Ευρώπη τις τελευταίες εβδομάδες. Ενδεικτικά, στη Γερμανία, οι αρχαιολόγοι αποκάλυψαν πρόσφατα έναν τεράστιο αριθμό από σκελετούς αλόγων σε έναν στρατιωτικό χώρο κοντά στη Στουτγάρδη. Ενώ τον Μάρτιο, Ιταλοί αρχαιολόγοι έφεραν στο φως αρχαίους ρωμαϊκούς τύμβους κατά τη διάρκεια ανασκαφών σε μια νεκρόπολη, με έναν από αυτούς, να είναι ο επιτάφιος ενός μονομάχου.
Η ρωμαϊκή Σίσκια
Η ρωμαϊκή Σίσκια, σημερινό Σισάκ, ιδρύθηκε γύρω στο 35 π.Χ. πάνω σε κελτικό και ιλλυρικό οικισμό. Αρχικά ήταν στρατόπεδο και εξελίχθηκε σε οικονομικό και διοικητικό κέντρο με δική της νομισματοκοπία. Για μικρό χρονικό διάστημα ήταν μια από τις τέσσερις πρωτεύουσες της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, προτού παρακμάσει, γύρω στα μέσα του 5ου αιώνα μ.Χ.
