Η FIFA δέχεται ξανά έντονη κριτική για την αδυναμία της να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες που αφορούν τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Σαουδική Αραβία, δύο μήνες πριν επιβεβαιωθεί η χώρα του Κόλπου ως διοργανώτρια του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2034.
Η Διεθνής Ένωση Εργαζομένων στον Κατασκευαστικό και Ξυλουργικό τομέα (BWI), η οποία συνεργάστηκε με τη FIFA για τη βελτίωση των διαδικασιών διακυβέρνησης, κατηγορεί τη διοργανώτρια αρχή ότι αγνοεί τις προσπάθειές της να συζητήσει την εκμετάλλευση εργατών στη Σαουδική Αραβία.
Τον Ιούνιο, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Guardian, η BWI κατέθεσε καταγγελία στη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ILO), ισχυριζόμενη ότι υπάρχει «επιδημία καταχρήσεων» εις βάρος μεταναστών εργαζομένων στη Σαουδική Αραβία.
Ανάμεσα στα περιστατικά που αναφέρθηκαν ήταν και η περίπτωση χιλιάδων Φιλιππινέζων εργατών που παραμένουν απλήρωτοι από τους πρώην εργοδότες τους, συχνά για χρόνια, και αναζητούν οικονομική αποζημίωση από το κράτος. Η BWI δήλωσε ότι οι προσπάθειές της να ξεκινήσει διάλογο με τη FIFA σχετικά με αυτά τα ζητήματα και να θέσει αυστηρές προϋποθέσεις για τη φιλοξενία του Παγκοσμίου Κυπέλλου δεν έχουν αποφέρει καρπούς.
Ο γενικός γραμματέας της BWI, Άμπετ Γιούσον, που συμμετείχε στο συμβούλιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων της FIFA μέχρι τη διάλυσή του το 2020, κατηγόρησε τη διοργανώτρια αρχή ότι διενεργεί τη διαδικασία ανάθεσης «χωρίς σοβαρή αξιολόγηση» και προειδοποίησε ότι η ανάθεση του τουρνουά στη Σαουδική Αραβία θα αποτελέσει «μόνιμο λεκέ» για τον παγκόσμιο αθλητισμό.
«Η ανταμοιβή της Σαουδικής Αραβίας με το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2034, χωρίς σοβαρή αξιολόγηση και χωρίς μηχανισμούς για την αποτροπή περαιτέρω καταχρήσεων, ισοδυναμεί με την υποστήριξη της εκμετάλλευσης και της αδικίας σε παγκόσμιο επίπεδο», ανέφερε ο Γιούσον.
«Εάν η FIFA δεν αναλάβει άμεσα ευθύνη και δεν χρησιμοποιήσει την επιρροή της για να εξασφαλίσει δικαιοσύνη για χιλιάδες εργαζομένους που στερήθηκαν τα πιο βασικά τους δικαιώματα για περισσότερο από μία δεκαετία, τότε η αδικία θα αποτελεί μόνιμη κηλίδα για τον αθλητισμό» πρόσθεσε.
Η παρέμβαση της BWI έρχεται λιγότερο από δύο εβδομάδες μετά την κριτική από ομάδα κορυφαίων νομικών συμβούλων που κατηγόρησε τη FIFA ότι δεν ασχολείται με τις ανησυχίες τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Σαουδική Αραβία. Η ομάδα, που περιλάμβανε και έναν πρώην πρόεδρο της ανεξάρτητης επιτροπής διακυβέρνησης της FIFA, υποστήριξε ότι η στάση της FIFA ήταν «απλώς ανεπαρκής» και ισοδυναμούσε με «συμφωνία με τον διάβολο».
«Δεν υπάρχουν πραγματικά δικαιολογίες τώρα», δήλωσε ο Βρετανός δικηγόρος Ρόντνεϊ Ντίξον στο Associated Press. Ωστόσο, σε μια προσπάθεια να φανεί ότι δεν προκύπτει σύγκρουση με τη FIFA, ο Ντίξον δήλωσε: «Δεν είμαστε αφελείς. Δεν είναι ο ρόλος της FIFA να αλλάξει τον κόσμο. Δεν είναι ο ΟΗΕ».
Η συνάντηση των συμβούλων στην έδρα της FIFA έγινε δύο ημέρες αφότου η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, απέρριψε την προσφορά της Σαουδικής Αραβίας να λάβει μια θέση στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των 47 χωρών για τα επόμενα τρία χρόνια.
Μετά την πρώτη εκλογή του Τζάνι Ινφαντίνο το 2016, στο «τιμόνι» της FIFA, όταν η πίεση ήταν έντονη για το Κατάρ και τη μεταχείριση των μεταναστών εργατών, η FIFA απαίτησε μια στρατηγική για τα ανθρώπινα δικαιώματα από τους μελλοντικούς οικοδεσπότες του Παγκοσμίου Κυπέλλου.
Ο Ελβετός καθηγητής δικαίου Μαρκ Πιθ, σύμβουλος της FIFA κατά της διαφθοράς την περίοδο 2011-14, δήλωσε ότι ανησυχίες τους αγνοήθηκαν και «είμαστε εδώ στη Ζυρίχη για να προσπαθήσουμε ξανά».
Τον Ιούλιο, δημοσιεύθηκαν τα σχέδια της Σαουδικής Αραβίας για το Παγκόσμιο Κύπελλο, συμπεριλαμβανομένης της επανεξέτασης της στρατηγικής της για τα ανθρώπινα δικαιώματα από δικηγόρους που επέλεξε, καθώς και 15 σχέδια σταδίων.
Η ερευνήτρια του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Τζόι Σέι, δήλωσε ότι εντόπισε «σοβαρές εργασιακές παραβιάσεις» σε βάρος των μεταναστών εργατών, οι οποίοι αριθμούν περισσότερα από 13 εκατομμύρια, ή περίπου το 40% του πληθυσμού του βασιλείου.
Η καταγγελία της BWI στην ILO κατέγραψε παραβιάσεις δικαιωμάτων εναντίον 21.000 μεταναστών εργαζομένων στη Σαουδική Αραβία, μεταξύ των οποίων εργαζόμενοι από τις Φιλιππίνες, το Νεπάλ, το Πακιστάν, την Ινδία και το Μπαγκλαντές, οι οποίοι εργάστηκαν σε έργα υποδομής της χώρας.
Η ένωση καταγγέλλει ότι οι αντιδράσεις της κυβέρνησης της Σαουδικής Αραβίας στις καταγγελίες ήταν καθυστερημένες. Αναφέρει ως παράδειγμα 8.830 Φιλιππινέζους εργαζομένους στην πλέον διαλυμένη εταιρεία Saudi Oger, οι οποίοι παρέμειναν απλήρωτοι, σύμφωνα με μαρτυρίες εργαζομένων, για χρόνια. Από αυτούς, μόνο 1.352 έχουν αποζημιωθεί, ενώ πολλοί άλλοι αναγκάστηκαν να πάρουν δάνεια για να καλύψουν τα έξοδα των οικογενειών τους.
Η FIFA αναμένεται να επιβεβαιώσει τον Δεκέμβριο ότι η Σαουδική Αραβία, ως ο μοναδικός υποψήφιος, θα κερδίσει φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2034. Η διοργανώτρια αρχή ετοιμάζει εκθέσεις αξιολόγησης, οι οποίες θα δημοσιευθούν πριν από την τελική απόφαση. Ένα από τα τρία κεντρικά στοιχεία της αξιολόγησης είναι η «αναφορά κινδύνων», η οποία περιλαμβάνει κριτήρια όπως η βιωσιμότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η BWI υποστηρίζει ότι, με την απαγόρευση των συνδικάτων και των ξένων μη κυβερνητικών οργανώσεων στη Σαουδική Αραβία, είναι ζωτικής σημασίας η FIFA να λάβει υπόψη της οποιεσδήποτε εκθέσεις που προσφέρουν μια εικόνα για την πραγματική κατάσταση στη χώρα. Το Άρθρο 7 της πολιτικής ανθρωπίνων δικαιωμάτων της FIFA αναφέρει: «Η FIFA θα εμπλακεί εποικοδομητικά με τις αρμόδιες αρχές και άλλους εμπλεκόμενους και θα καταβάλει κάθε προσπάθεια να τηρήσει τις διεθνείς ευθύνες της όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Η FIFA και το σαουδαραβικό Υπουργείο Ανθρώπινων Πόρων και Κοινωνικής Ανάπτυξης έχουν δεχθεί ερωτήματα από τον Guardian για σχολιασμό, χωρίς να έχουν απαντήσει ακόμη.
