Οι βαθιά ριζωμένες και πολύπλοκες πεποιθήσεις και απόψεις στην Μέση Ανατολή, αντικατοπτρίζονται στις αντιδράσεις εχθρών και φίλων του δολοφονηθέντος ηγέτη της οργάνωσης Χαμάς Γιαχία Σινουάρ.
Για έναν πατέρα στη Γάζα, ο θάνατος του Γιαχία Σινουάρ στο πεδίο της μάχης, ενώ προσπαθούσε με ένα ξύλο να αποκρούσει ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος δείχνει «το πώς πεθαίνουν οι ήρωες», ενώ για άλλους αποτελεί ένα παράδειγμα για τις μελλοντικές γενιές, έστω κι αν κάποιοι εκφράζουν τη θλίψη τους για το ολέθριο κόστος του πολέμου, τον οποίο όμως ο ίδιος ξεκίνησε με το Ισραήλ, σχεδιάζοντας την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023.
Όπως και να έχει το πράγμα στην Μέση Ανατολή, το Ισραήλ έχει την εικόνα του κατακτητή και της δύναμης Κατοχής. Ακόμα και στην σύμμαχο του Ισραήλ, Αίγυπτο, η εικόνα δεν διαφέρει ουσιαστικά. Οπότε η δήλωση του προέδρου του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν ότι η παλαιστινιακή αντίσταση δεν θα σταματήσει με τον θάνατο του Γιαχία Σινουάρ, αντικατοπτρίζει μια σκληρή για το Ισραήλ πραγματικότητα.
Ισραηλινά ΜΜΕ περιέγραψαν ότι πέθανε «σαν σκυλί στη Γάζα» και πολλές δυτικές χώρες είπαν ότι ο θάνατός του ενδέχεται να απομάκρυνε ένα σημαντικό εμπόδιο στην επίτευξη μιας συμφωνίας για εκεχειρία.
Όμως, το βίντεο προκάλεσε υπερηφάνεια μεταξύ των Παλαιστινίων. «Πέθανε φορώντας ένα στρατιωτικό γιλέκο, πολεμώντας με ένα τυφέκιο εφόδου και με χειροβομβίδες και όταν τραυματίστηκε και αιμορραγούσε, πολέμησε με ένα ξύλο. Έτσι πεθαίνει ένας ήρωας», δήλωσε στη Γάζα ο Άμπελ Ρατζάμπ, ηλικίας 60 ετών, που έχει δύο παιδιά.
Το καλύτερο δώρο
«Είδα το βίντεο 30 φορές από χθες το βράδυ, δεν υπάρχει κανένας καλύτερος τρόπος να πεθάνει κανείς», είπε από την πλευρά του ο Αλί, ένας 30χρονος οδηγός ταξί στη Γάζα. «Το βίντεο αυτό θα αποτελέσει μια καθημερινή υποχρέωση για τους γιους μου να το βλέπουν και για τους εγγονούς μου στο μέλλον», πρόσθεσε αναφερόμενος στα δύο παιδιά του.
Τα λόγια του Σινουάρ σε προηγούμενες ομιλίες του, ότι θα προτιμούσε να πεθάνει στα χέρια του Ισραήλ παρά από μια καρδιακή ανακοπή ή ένα δυστύχημα, διαμοιράζονται επανειλημμένως από Παλαιστίνιους στο διαδίκτυο.
«Το καλύτερο δώρο που ο εχθρός και οι κατοχικές δυνάμεις μπορούν να μου προσφέρουν είναι να με δολοφονήσουν και να πεθάνω ως μάρτυρας στα χέρια τους», είχε πει.
Η Ράσα, μια εκτοπισμένη 42χρονη μητέρα τεσσάρων παιδιών, πρόσφυγας στην πατρίδα της, δήλωσε: «Με αυτόν τον τρόπο πεθαίνουν οι ηγέτες, με ένα τυφέκιο στο χέρι. Στηρίζω τον Σινουάρ ως ηγέτη και σήμερα είμαι περήφανη για εκείνον ως μάρτυρα», συμπλήρωσε.
Δημοσκόπηση τον Σεπτέμβριο κατέδειξε ότι η πλειονότητα των κατοίκων της Γάζας πίστευε ότι η επίθεση ήταν μια εσφαλμένη απόφαση και ένας ολοένα και αυξανόμενος αριθμός Παλαιστινίων αμφισβητούσε την προθυμία του Σινουάρ να ξεκινήσει έναν πόλεμο που τους προκάλεσε τόσο πολύ πόνο.
Ο Ρατζάμπ, ο οποίος εκθείασε τον θάνατο του Σινουάρ ως ηρωικό, λέει πως δεν στηρίζει τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου. Πιστεύει πως οι Παλαιστίνιοι δεν ήταν προετοιμασμένοι για έναν ολοκληρωτικό πόλεμο με το Ισραήλ. Επισήμανε, ωστόσο, ότι ο τρόπος που ο Σινουάρ πέθανε «με έκανε να νιώσω υπερηφάνεια ως Παλαιστίνιος».
Πώς ερμηνεύεται ο θάνατος
Τόσο στη Γάζα όσο και στη Δυτική Όχθη, όπου η Χαμάς τυγχάνει επίσης σημαντικής στήριξης και όπου οι εχθροπραξίες μεταξύ των ισραηλινών κατοχικών δυνάμεων και των Παλαιστινίων έχουν οξυνθεί τον τελευταίο χρόνο, οι πολίτες αναρωτιούνται εάν ο θάνατος του Σινουάρ θα μπορούσε να επισπεύσει το τέλος του πολέμου.
Στη Χεβρώνα, ο Αλαά Χασαλμούν δήλωσε: «Αυτό που μπορώ να καταλάβω είναι ότι οποιοσδήποτε πεθαίνει, υπάρχει κάποιος που τον αντικαθιστά και είναι πιο ισχυρογνώμων», υποστήριξε.
Και στη Ραμάλα, ο 54χρονος Μουράντ Ομάρ είπε ότι λίγα θα μπορούσαν να αλλάξουν στο πεδίο. «Ο πόλεμος θα συνεχιστεί και φαίνεται πως δεν τελειώσει σύντομα», τόνισε.
Το πώς ερμηνεύεται ο θάνατος του Σινουάρ εξαρτάται, φυσικά, από το ποιος είσαι, από πού έρχεσαι και τι πιστεύεις. Οι τελευταίες στιγμές του Sinwar είναι, για πολλούς Παλαιστίνιους, εμβληματικές του αγώνα και της αντίστασής τους ενάντια σε ένα επεκτατικό και επιθετικό σιωνιστικό κράτος.
Γι’ αυτούς, είναι ένας ήρωας, ένα σύμβολο σταθερότητας, ντυμένος με keffiyeh – μια παλαιστινιακή μαντήλα – και κρατώντας ένα τουφέκι απέναντι σε συντριπτικά ισχυρότερους εχθρούς.
Σκυλί της Γάζας για τους Ισραηλινούς
Στο Ισραήλ και στους συμμάχους του η εικόνα διαμορφώνεται με πολύ διαφορετικό τρόπο. Ο Yahya Sinwar στιγματίζεται ως δειλός και παρουσιάζεται ως ζώο που κρύβεται σε σήραγγες και χρησιμοποιεί παιδιά ως ανθρώπινες ασπίδες.
Συχνά προβάλλουν την εικόνα του ως κάποιον που κρύβεται με ασφάλεια μακριά από τις βόμβες και τις σφαίρες, βρίσκοντας καταφύγιο, ενώ ο λαός του υφίσταται τις συνέπειες των τρομοκρατικών του φιλοδοξιών. Σε αυτή την απεικόνιση, η ασφάλεια και η προσωπική του προβολή έχουν προτεραιότητα έναντι του λαού του.
Η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή είναι εξαιρετικά πολωτική και αντηχεί πέρα από το Ισραήλ και την Παλαιστίνη. Στο Ιράν και τον Λίβανο, όπου η υποστήριξη για τα παλαιστινιακά κινήματα αντίστασης όπως η Χαμάς είναι ισχυρή, ο Σινουάρ είναι ήρωας.
Αποσταθεροποιητικό εμπόδιο
Αλλά άλλα έθνη της περιοχής που έχουν καλύτερες σχέσεις με το Ισραήλ τον βλέπουν ως αποσταθεροποιητική δύναμη και ελπίζουν ότι ο θάνατός του θα δώσει μια ευκαιρία για ειρήνη. Οι υποστηριζόμενοι από το Ιράν Χούθι, της Υεμένης και η Χεζμπολάχ δήλωσαν ότι θρηνούν τον ηγέτη της Χαμάς.
Ο Josep Borrell, επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής του μπλοκ των 27 χωρών, χαρακτήρισε τον Sinwar «εμπόδιο στην επείγουσα ανάγκη κατάπαυσης του πυρός και στην άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων». «Ο Yahya Sinwar ήταν ένας τρομοκράτης, καταγεγραμμένος από την ΕΕ, υπεύθυνος για την αποτρόπαια επίθεση της 7/10», έγραψε στο X.
«Πρέπει να δοθεί τέλος στη βία, να απελευθερωθούν οι όμηροι [και] να σταματήσει η ταλαιπωρία των Παλαιστινίων».
Ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς δήλωσε ότι ελπίζει ότι ο θάνατος του Σινουάρ θα ανοίξει το δρόμο για κατάπαυση του πυρός. Η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Ανναλένα Μπάερμποκ, σε δήλωσή της, χαρακτήρισε τον Σινουάρ «σκληρό δολοφόνο και τρομοκράτη». Είπε ότι η Χαμάς θα πρέπει «να απελευθερώσει αμέσως όλους τους ομήρους» και «να καταθέσει τα όπλα».
The IDF releases footage of the tank firing at the at the building in which Yahya Sinwar was hiding on Wednesday. One of the tank shells killed the Hamas leader. pic.twitter.com/JEAqCWejOF
— Lazar Berman (@Lazar_Berman) October 18, 2024
Γαλλία – ΝΑΤΟ
Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι ο Σινουάρ «ήταν ο κύριος υπεύθυνος για τις τρομοκρατικές επιθέσεις και τις βάρβαρες πράξεις της 7ης Οκτωβρίου». «Η Γαλλία απαιτεί την απελευθέρωση όλων των ομήρων που εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς», έγραψε ο Μακρόν στο Χ.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε δήλωσε στους δημοσιογράφους σε συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες ότι «αν έχει πεθάνει, προσωπικά δεν θα μου λείψει». Η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι δήλωσε ότι «με τον θάνατο του Γιαχία Σινουάρ, το πρόσωπο που είναι κυρίως υπεύθυνο για τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου δεν υπάρχει πλέον».
«Είμαι πεπεισμένη ότι πρέπει να ξεκινήσει μια νέα φάση: είναι καιρός να απελευθερωθούν όλοι οι όμηροι, να κηρυχθεί αμέσως κατάπαυση του πυρός και να αρχίσει η ανοικοδόμηση της Γάζας».
Βρετανία – Καναδάς
Ο βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δήλωσε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο «δεν θα θρηνήσει» τον θάνατο του Sinwar. Ο Starmer καταδίκασε τον εγκέφαλο των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου και δήλωσε ότι οι σκέψεις του είναι με τις οικογένειες των θυμάτων.
«Η απελευθέρωση όλων των ομήρων, η άμεση κατάπαυση του πυρός και η αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας έχουν καθυστερήσει εδώ και καιρό, ώστε να μπορέσουμε να προχωρήσουμε προς μια μακροπρόθεσμη, βιώσιμη ειρήνη στη Μέση Ανατολή», πρόσθεσε.
Ο πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό χαρακτήρισε τον Σινουάρ «βάναυσο ηγέτη». «Υπό την ηγεσία του Σινουάρ, η Χαμάς πραγματοποίησε τις φρικτές φρικαλεότητες της 7ης Οκτωβρίου, επιδίωξε να καταστρέψει το Ισραήλ και εξαπέλυσε παράλογες, καταστροφικές τρομοκρατικές επιθέσεις εναντίον αμάχων σε όλη την περιοχή. Σήμερα απονέμεται ένα μέτρο δικαιοσύνης για τα θύματά του και τις οικογένειές τους.
