Με 3,5 εκατομμύρια συμπολίτες μας να έχουν νοσήσει ήδη από κορονοϊό και το 30% αυτών να εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν τα συμπτώματα της εμμένουσας νόσου η οποία είναι γνωστή με τον όρο «σύνδρομο long Covid”, είναι ξεκάθαρο ότι το long Covid θα εξελιχθεί σε μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας τα προσεχή χρόνια, οι δομές υγείας θα πιεστούν απο τις πρόσθετες ιατρικές ανάγκες που θα προκύψουν και θα χρειαστούν και δομές για την αποκατάσταση χιλιάδων ασθενών.
της Αλεξίας Σβώλου
Η επικράτηση των υπερμεταδοτικών στελεχών Ο4 και Ο5 μπορεί να σχετίζεται με ηπιότερη νόσηση αλλά επειδή κολλούν τον κορονοϊό πολλοί άνθρωποι είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα αυξηθεί πολύ και ο αριθμός των ανθρώπων που θα εμφανίσει το long Covid σύνδρομο, όπως εξηγεί από το πρώτο διεπιστημονικό κέντρο για τη νόσο long Covid του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» η αναπληρώτρια καθηγήτρια πνευμονολογίας Βίκυ Κατσαούνου.
Από τη δική της μεριά η διευθύντρια της Α ΜΕΘ του «Ευαγγελισμού», καθηγήτρια εντατικής θεραπείας Αναστασία Κοτανίδου εξηγεί ότι ένας στους πέντε ανθρώπους που πέρασαν βαριά την λοίμωξη του κορονοϊού και νοσηλεύτηκαν θα εμφανίσουν σοβαρές υπολειμματικές βλάβες σε ζωτικά όργανα όπως νεφρά, καρδιά, πνεύμονες και ήπαρ και είναι απόλυτη ανάγκη οι εξετάσεις για την παρακολούθηση των ασθενών μακροπρόθεσμα να αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΠΥ όπως και να δημιουργηθούν κι άλλα διεπιστημονικά κέντρα για την παρακολούθηση χιλιάδων ασθενών και να ενισχυθούν με προσωπικό. Ενδεικτικά, στο μεγαλύτερο νοσοκομείο της Ελλάδας, στον «Ευαγγελισμό» και ένα από τα μεγαλύτερα διεπιστημονικά κέντρα για ασθενείς με νόσο long Covid σε όλα τα Βαλκάνια δεν υπάρχει ούτε μία εξειδικευμένη νοσηλεύτρια!
Επιπλέον στο ιατρείο για την long Covid του νοσοκομείου που έχουν δει πάνω από 500 ασθενείς, αυτή τη στιγμή υπάρχει λίστα 200 ατόμων σε αναμονή για να τους εξετάσουν οι γιατροί.
Τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα που εμφανίζουν οι πάσχοντες να είναι:
- η κόπωση,
- οι διαταραχές του ύπνου,
- η σύγχυση,
- η δυσκολία στη συγκέντρωση
- και η κακή ψυχική διάθεση.
Ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας ΠΟΥ ορίζει ως νόσο long Covid τα συμπτώματα που εμμένουν τρεις μήνες μετά την νόσηση και τα οποία αποτελούν τροχοπέδη στην καθημερινότητα των ασθενών. Ήδη όπως εξηγεί ο υπουργός υγείας Θάνος Πλεύρης στα ιατρεία long Covid των νοσοκομείων και των κέντρων υγείας έχουν απευθυνθεί στην Ελλάδα περισσότεροι από 24.500 ασθενείς με την καθηγήτρια Αναστασία Κοτανίδου να θυμίζει ότι είναι πολύ σημαντικό να δηλώνονται τα κρούσματα και να επικοινωνεί άμεσα ο ασθενής με το γιατρό του ώστε να λαμβάνει αντιική θεραπεία εφόσον το χρειάζεται, καθώς τα αντιικά φάρμακα προστατεύουν από την επιδείνωση της λοίμωξης και ταυτόχρονα προφυλάσσουν και από την εμφάνιση των long Covid συμπτωμάτων
Η συμπτωματολογία του long Covid συνδρόμου είναι είναι πολύ πιο έντονη στους ανθρώπους που νοσηλεύτηκαν στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας με τρεις στους τέσσερις να παρουσιάζουν αδυναμία, δύσπνοια και διαταραχές ύπνου. Εκείνα τα συμπτώματα που ξεχωρίζουν στην long Covid είναι τα νευρολογικά καθώς εμφανίζονται μόνο στην εμμένουσα νόσο και όχι στην οξεία φάση όπως εξηγεί ο καθηγητής νευρολογίας και χειρουργικής θεραπείας των νευρολογικών νοσημάτων ΕΚΠΑ στον Ευαγγελισμού Στέργιος – Στυλιανός Γκατζώνης.
Η συμπτωματολογία είναι ενδεικτική της καταλυτικής επίδρασης που έχει η νόσος long Covid στην καθημερινότητα των ασθενών:
- Το 86% των ασθενών παρουσιάζουν κόπωση,
- το 69% των ασθενών παρουσιάζουν στρες
- και το 49% των ασθενών παρουσιάζουν αφυδάτωση.
Ωστόσο μία πολύ μεγάλη έρευνα που δημοσιεύτηκε στη έγκριτη επιθεώρηση the Lancet δείχνει ότι υπάρχει ένα νέο αναδυόμενο πρόβλημα δημόσιας υγείας που θα προκύψει από τη νόσο long Covid και οφείλεται στο γεγονός ότι το 2,7% των ασθενών παρουσιάζουν άνοια και το 4,7 % παρουσιάζει εγκεφαλοπάθεια.
Επιπλέον όπως εξηγεί η Δήμητρα Βασιλειάδη, ενδοκρινολόγος διευθύντρια ΕΣΥ στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» το ένα τρίτο των ασθενών που νοσηλεύτηκε στη μονάδα εντατικής θεραπείας εμφάνισε διαβήτη χωρίς να έχει υπάρξει ποτέ διαβητικό στη ζωή του με την αύξηση στις τιμές του σακχάρου και την αντίσταση στην ινσουλίνη να εμμένουν για πολύ καιρό.
Συγκεκριμένα ο ένας στους πέντε ασθενείς εμφανίζει διαταραχές του ενδοκρινολογικού συστήματος ή διαταραχές ορμονών όπως είναι ο υπογοναδισμός και αν αυτό το 20% το συσχετίσουμε με τον πολύ μεγάλο αριθμό των κρουσμάτων και των νοσηλειών αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται για μια τεράστια δεξαμενή ασθενών.
Υπεύθυνος για την ενορχήστρωση της αντιμετώπισης του long Covid σε πανελλαδικό επίπεδο είναι ο καθηγητής παιδιατρικής και πρόεδρος του εθνικού οργανισμού δημόσιας υγείας ΕΟΔΥ Θεοκλής Ζαούτης ο οποίος και θα συντονίσει την λειτουργία των επτά διεπιστημονικών κέντρων. Και για την ορθή λειτουργία των διεπιστημονικών κέντρων θα χρειαστεί στελέχωση, αποζημίωση όλων των απαιτούμενων εξετάσεων από τον ΕΟΠΠΥ, πρόβλεψη για την πίεση που θα ασκηθεί από αυτούς τους ασθενείς στο σύστημα υγείας και δομές αποκατάστασης καθώς είναι πολλοί οι ασθενείς οι οποίοι θα χρειαστούν μακροχρόνια αποκατάσταση.
