Εάν ξεφυλλίσεις ένα άλμπουμ με παλιές ασπρόμαυρες φωτογραφίες της Αθήνας θα διαπιστώσεις πως στο πέρασμα των δεκαετιών η πόλη έχει αλλάξει ριζικά.
Το «πρόσωπο» της πρωτεύουσας έχει «μεταμορφωθεί» πολλές φορές και σήμερα σχεδόν τίποτα δεν θυμίζει την Αθήνα του 50′ ή του 60′. Ακόμα και οι μεγαλύτερης ηλικίας κάτοικοι ίσως δυσκολευτούν να αναγνωρίσουν την πόλη και τις περιοχές της, αν δουν φωτογραφίες της με άρωμα άλλης εποχής.
Μία τέτοια φωτογραφία είναι και η παρακάτω. Αναγνωρίζεις την πλατεία που φαίνεται στην φωτογραφία; Αν είσαι κάτοικος Αθηνών σίγουρα έχεις περάσει από εκεί.
Αναγνωρίζεις την πλατεία που φαίνεται στην φωτογραφία;
– Ομονοίας
– Συντάγματος
– Μεταξουργείου
Αν δεις την απάντηση δεν θα πιστεύεις πώς έχει αλλάξει το σημείο με τα χρόνια.
Η απάντηση στο κουίζ για την παλιά Αθήνα
Στη φωτογραφία που έχει τραβηχτεί το 1934 από τον φωτογράφο Paul Schulz βλέπετε την πλατεία Ομονοίας. Η εικόνα βρίσκεται στο αρχείο Deutsche Fotothek.
Το 1832, η Διοικητική Επιτροπή της Ελλάδος ανέθεσε στους αρχιτέκτονες Έντουαρτ Σάουμπερτ και Σταμάτη Κλεάνθη την χωροταξία της νέας πόλης των Αθηνών. Το 1833, τα πρώτα σχέδια προέβλεπαν την ανέγερση του βασιλικού παλατιού, καθώς και υπουργικών κτιρίων, στη θέση της σημερινής πλατείας. Ωστόσο το συγκεκριμένο εγχείρημα δεν είχε θετική κατάληξη.
Το 1834, ο Λέο φον Κλέντσε, επαναχρησιμοποιώντας τα σχέδια των Σάουμπερτ και Κλεάνθη, εξέτασε το ενδεχόμενο ανέγερσης του Καθεδρικού Ναού των Αθηνών στη συγκεκριμένη τοποθεσία. Από την πλευρά του, ο Γερμανός αρχιτέκτονας Λούντβιχ Λάνγκε αντιπρότεινε σχέδια του ιδίου για την ανέγερση επιβλητικής εκκλησίας αφιερωμένης στο Σωτήρα. Το υπέρογκο ποσό, όμως, που χρειαζόταν για την κατασκευή της οδήγησε στην ματαίωση του εγχειρήματος.
Η πλατεία η οποία χωροθετήθηκε το 1846 έλαβε την ονομασία Πλατεία Ανακτόρων και στη συνέχεια μετονομάστηκε σε Πλατεία Όθωνος. Μετά την εκθρόνιση του βασιλιά Όθωνα το 1862 ονομάστηκε Πλατεία Ομονοίας.
Εν αντιθέσει με την Πλατεία Συντάγματος, η οποία καθιερώθηκε από τη δημιουργία της, κιόλας, ως κεντρικό σημείο διασκέδασης και ψυχαγωγίας, οι ψυχαγωγικής φύσεως χρήσεις της Πλατείας Ομονοίας έγιναν ευρύτερα γνωστές μόνον στα τέλη του 19ου αιώνα.
Η περιοχή συνδέθηκε για πρώτη φορά με το δίκτυο αποχέτευσης της πόλης το 1866, ενώ το τραμ ξεκίνησε να εξυπηρετεί την πλατεία το 1882. Το 1895, η σιδηροδρομική γραμμή μεταξύ Πειραιά και Θησείου επεκτάθηκε έως την Ομόνοια μέσω υπόγειας σήραγγας.
Με σημείο εκκίνησης το 1904, οι ατμοκίνητες αμαξοστοιχίες αντικαταστάθηκαν από ηλεκτρικές αμαξοστοιχίες. Η πλατεία ασφαλτοστρώθηκε κατά τη διάρκεια του 1905, ενώ συνδέθηκε με το δημόσιο δίκτυο ηλεκτρικού φωτισμού το 1910.