Μια εκπληκτική ανακάλυψη ήρθε στο φως κατά τη διάρκεια ανασκαφών σε μια νεολιθική κατοικία 5.000 ετών: ένα καλοδιατηρημένο λιθόστρωτο υπόγειο, που κανείς δεν περίμενε να βρει.
Οι εργασίες για την κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής που περνούσε μέσα σε μια αγρόκτημα στο νησί Φάλστερ της Δανίας, αποκάλυψε έναν χώρο που μαρτυρά προηγμένη τεχνολογική γνώση.
Πρόκειται για ένα λιθόστρωτο κελάρι, με διαστάσεις περίπου 1.90 επί 1.50 μ. Αν και μικρού μεγέθους εύρημα, έχει σπουδαία ιστορική σημασία.
Γιατί το υπόγειο μαρτυρά μία προηγμένη τεχνολογία
Το πέτρινο κελάρι, που είναι μόλις λίγο πάνω 0,3 μέτρα κάτω από το επίπεδο του εδάφους, χρονολογείται στη Μέση Νεολιθική περίοδο. Αυτό το εύρημα αμφισβητεί την αντίληψη για το πόσο προχωρημένοι ήταν οι άνθρωποι εκείνης της εποχής. Δείχνει ότι ήξεραν να χτίζουν πολύ πιο περίπλοκα πράγματα από ό,τι πιστεύαμε μέχρι τώρα.
Οι αρχαιολόγοι ερευνητές του μουσείου Lolland-Falster, σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο Άαρχους, της Δανίας, ανέλυσαν το σημείο σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο διαδικτυακό περιοδικό Radiocarbon.
Η ιστορία της περιοχής και η κατασκευή κατοικιών
Η πρώτη στροφή στη γεωργία και η εξημέρωση των ζώων (πρόβατα, κατσίκες, βοοειδή), στη σκανδιναβική περιοχή, σημειώθηκε με την άνοδο του Πολιτισμού του Λάγυνου, περίπου 6.000 χρόνια πριν, που έφερε ως αποτέλεσμα έναν πιο… καθιστικό τρόπο ζωής.
Στην περιοχή άρχισαν να κατασκευάζονται οικίες, μεγαλιθικοί τύμβοι (ντολμέν), και δομές που άλλαξαν το τοπίο, μαζί με τον νέο τρόπο ζωής, σηματοδοτώντας την εγκατάλειψη της έντονα περιπλανητικής φάσης του κυνηγού – συλλέκτη της Ύστερης Μεσολιθικής περιόδου.
Η ομάδα εντόπισε δύο φάσεις κατασκευής κατοικιών, που συνδέονται με τον Πολιτισμό του Λάγυνου, κοντά στις αρχές της Νεολιθικής Περιόδου και το υπόγειο κελάρι, το οποίο είναι στρωμένο με βότσαλα οδοποιίας.
Και οι δύο δομές είχαν χτιστεί βάσει ενός κοινού σχεδίου του Πολιτισμού του Λάγυνου, (τύπος Mossby), με εσωτερικούς πασσάλους να στηρίζουν μία μεγάλη στέγη με διπλό άνοιγμα. Η πρώτη φάση περιλάμβανε 38 οπές πασσάλων, ενώ η δεύτερη φάση είχε 35, αποκαλύπτοντας σημαντικό ποσοστό του αρχιτεκτονικού σχεδίου.
Το γεγονός ότι το σημείο βρίσκεται σε υπερυψωμένη θέση, μακριά από βάλτους ή ρυάκια, υποδηλώνει πως είχε ληφθεί ειδική μέριμνα.
1.000 τεχνουργήματα αποκαλύπτουν την καθημερινή ζωή στη Νεολιθική εποχή
Ήταν μια πλεονεκτική θέση, τόσο από αμυντική, όσο και από στρατηγική άποψη, καθώς , ενώ η υπερυψωμένη θέση την καθιστούσε ασφαλή από πλημμύρες και παρείχε ένα ευρύ οπτικό πεδίο.
Γύρω και μέσα στα σπίτια, ανακαλύφθηκαν πάνω από χίλια τεχνουργήματα, τα οποία παρείχαν επιπλέον πληροφορίες σχετικά με την καθημερινή ζωή της Νεολιθικής Δανίας.
Τα ευρήματα αυτά περιλάμβαναν απολιθωμένους αχινούς, θραύσματα κεραμικής και εργαλεία από πυριτόλιθο.
Η τεχνολογική πρόοδος στη συντήρηση τροφίμων κρύβεται στο κελάρι
«Η παρουσία του λιθόστρωτου κελαριού ανατρέπει την κατανόησή μας σχετικά με τις κατασκευαστικές ικανότητες των νεολιθικών κοινωνιών», αναφέρουν οι συγγραφείς. «Μας ωθεί να αναθεωρήσουμε την περιπλοκότητα των οικιακών δομών και κατ’ επέκταση, της κοινωνικής οργάνωσης», αναφέρουν οι ερευνητές.
Η ανακάλυψη της λιθόστρωτης, υπόγειας κατασκευής που ερμηνεύεται ως κελάρι, είναι το πιο αξιοσημείωτο εύρημα. Ενώ κατά τις ύστερες περιόδους, η χρήση τέτοιου είδους κελαριών είναι ευρέως καταγεγραμμένη, πρόκειται για την πρώτη γνωστή περίπτωση από τη Νεολιθική Δανία. Αν πράγματι, πρόκειται για κάβα φρούτων, θα ήταν η σπουδαιότερη τεχνολογική εξέλιξη στην αποθήκευση των τροφίμων στην περιοχή.
Ανατροπή σε όσα γνωρίζαμε για τη Νεολιθική περίοδο
Τα κελάρια είναι το ιδανικό μέρος για την αποθήκευση τροφίμων λόγω της σταθερής θερμοκρασίας τους, καθώς βρίσκονται υπόγεια. Σε μια αγροτική κοινωνία, αυτό θα ήταν απαραίτητο για τη διατήρηση των τροφίμων κατά τη διάρκεια των δύσκολων χειμώνων και μεταξύ των συγκομιδών. Μια τέτοια τεχνολογική πρόοδος στη διαχείριση των πόρων θα είχε σημαντικό αντίκτυπο στην επιβίωση των κατοίκων της περιοχής.
Η ανακάλυψη αλλάζει την εκτίμηση σχετικά με τους ανθρώπους, που θεωρούσαμε ότι ήταν εξαιρετικά πρωτόγονοι εκείνη την εποχή. «Η ανακάλυψη μας αναγκάζει να επανεκτιμήσουμε τις υποθέσεις μας σχετικά με τις τεχνολογικές δυνατότητες των νεολιθικών κοινωνιών», έγραψαν οι συγγραφείς.
«Η παρουσία ενός λιθόστρωτου υπογείου υποδηλώνει όχι μόνο προηγμένες δεξιότητες κατασκευής αλλά και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και μια εξελιγμένη κατανόηση της αποθήκευσης και της διατήρησης των τροφίμων».