Οι αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει μια κρύπτη που περιείχε πάνω από 12 σπασμένα ανθρώπινα κρανία σε χωριό της Λίθινης Εποχής. Πρόκειται για μια ανακάλυψη που μπορεί να εμβαθύνει την κατανόηση του τρόπου με τον οποίον συνδέονταν οι αρχαίοι αυτοί άνθρωποι με τους πρόγονούς τους.
Τι δείχνουν τα κρανία
Οι άνθρωποι της Λίθινης Εποχής στην Masseria Candelaro στην Πούλια, της Ιταλίας, εναπόθεσαν σπασμένα οστά από κρανία και από γνάθους περίπου 15 ανθρώπων σε σωρό στο κέντρο του χωριού, όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές.
Τα οστά βρέθηκαν σε σωρούς, σε ένα προϊστορικό οίκημα στο σημείο της ανασκαφής, το οποίο ήταν ένα μικρό χωριό, περιβαλλόμενο από ομόκεντρες τάφρους που χρονολογούνται μεταξύ 5500 – 5400 π.Χ.
Ο χαρακτηρισμός κάποιου νεκρού ως «πρόγονου» ήταν στενά συνυφασμένος με τη φυλή, αντανακλώντας την κοινωνική ισχύ ή την επιρροή που εξακολουθούσε να έχει στους ζωντανούς. Οι άνθρωποι που χαρακτηρίζονται ως πρόγονοι, θεωρείται ότι έχουν πνευματικές δυνάμεις που αποτελούσαν «άγκυρες» ηθικής σε πολλές αρχαίες κοινωνίες, σημειώνουν οι ερευνητές.
Τα θραύσματα κρανίων που βρέθηκαν στην Ιταλία, πιθανώς συνδέονται με τελετουργικά αφιερωμένα σε συγκεκριμένους προγόνους και όχι σε ορισμένους ταφικούς χώρους. «Η οντολογική μεταμόρφωση ενός νεκρού ανθρώπου σε πρόγονο, πραγματοποιείται σχεδόν πάντα με τον μετασχηματισμό των σωματικών του λειψάνων», περιγράφουν.
Στην πιο πρόσφατη μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο European Journal of Archaeology, οι μελετητές αναφέρουν ότι πραγματοποίησαν ανασκαφές σε μια δομή του χωριού, την οποία οι αρχαιολόγοι χαρακτηρίζουν δομή Q και η οποία αποτελείται από στρώματα οικιακών και τελετουργικών τεχνουργημάτων.
Είπαν ότι πρόκειται για τον αρχαιότερο γνωστό οικισμό του Masseria Candelaro, όμως η κατοίκησή σου χρονολογήθηκε μεταγενέστερα, κατά μισή χιλιετία. Διαπιστώθηκε ότι είχε ένα βυθισμένο στοιχείο που περιείχε εναλλασσόμενες εναποθέσεις οικιακών και τελετουργικών υλικών και ένα από τα ανώτερα στρώματα περιείχε θραύσματα κρανίων, που ανήκαν κυρίως σε άνδρες, με χώμα που τα κάλυπτε.
«Η δομή Q ήταν ένας πολυλειτουργικός χώρος που αργότερα αξιοποιήθηκε για τελετουργικές δραστηριότητες», σημείωσαν οι ερευνητές.
Τι δείχνει η ανάλυση των οστών
Η ανάλυση των κρανίων τα ανάγει χρονολογικά μεταξύ 5618 και 5335 π.Χ., ενώ τα θραύσματα των κρανίων δεν φέρουν σημάδια θανατηφόρων τραυμάτων ούτε επουλωμένων πληγών. Βάσει των ευρημάτων, οι μελετητές οδηγήθηκαν στο συμπέρασμα ότι, τα κρανία ανήκαν σε ανθρώπους που έζησαν στη διάρκεια όλων αυτών των αιώνων «ίσως έξι έως οκτώ γενιές».
«Η κρύπτη με τα κρανία αποτελεί μια διαρκώς μεταβαλλόμενη συλλογή, της οποίας όμως η μακρά διάρκεια υποδηλώνει την ανθεκτική παράδοση της χρήσης, της μεταβολής και του εμπλουτισμού», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Τα κρανία δεν έφεραν σημάδια από κοψίματα που να υποδηλώνουν βίαιες ενέργειες, μαρτυρώντας ότι, δεν είχαν συλλεχθεί ως τρόπαια πολέμου, αλλά εναποτέθηκαν για τελετουργικό σκοπό.
Η τελική ταφή των οστών, σύμφωνα με τους ερευνητές, δεν αποτελούσε μέρος του τελετουργικού, αλλά μάλλον «έναν απλό, μεταθανάτιο παροπλισμό».
“Τα άτομα αυτά ήταν ως επί το πλείστον μάλλον άνδρες, τα οστά τους συλλέχθηκαν επί δύο αιώνες και χρησιμοποιήθηκαν ενεργά, με την απόθεσή τους να σηματοδοτεί την τελική διάθεση μιας τελετουργικής συλλογής”, έγραψαν.