Η ανακοίνωση που εξέδωσε πριν από μερικές ημέρες η Ισραηλινή Υπηρεσία Αρχαιοτήτων για 16 θραύσματα κεραμιδιών που χρονολογήθηκαν από την ελληνιστική περίοδο, λύνει ένα μυστήριο και ανοίγει ένα άλλο. Αποδεικνύει ποια είναι η πρωιμότερη, τεκμηριωμένη χρήση κεραμικών (ψημένων) κεραμιδιών στέγης στην Γη του Ισραήλ. Αλλά δημιουργεί ερωτήματα γύρω από το ποιο να ήταν το κτίριο στο οποίο χρησιμοποιήθηκαν.
Πρόκειται για κεραμίδια φτιαγμένα από ψημένο πηλό, που χρονολογήθηκαν στην ελληνιστική περίοδο του 2ου αιώνα π.Χ. αιώνα. Βρέθηκαν σε μία αρχαιολογική ανασκαφή, σε χώρο στάθμευσης, δίπλα στην αρχαία πόλη του Δαβίδ. Θραύσματα πήλινων κεραμιδιών στέγης έχουν βρεθεί στην Ιερουσαλήμ, αν και τέτοια κεραμίδια ήταν άγνωστα στην Ιουδαία εκείνη την εποχή, όπως ανέφερε η Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων.
Οι ανασκαφές και το νέο μυστήριο
Η ομάδα που έκανε την ανασκαφή, με επικεφαλής τον Dr. Yiftah Shalev και τον Dr. Filip Vukosavović από την Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων (IAA), και με τον καθηγητή Yuval Gadot από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ (TAU), αποδίδει τα ευρήματα αποδίδονται στην εποχή του Αντιόχου Δ’ του Επιφανούς. Ήταν ο Αντίοχος ο Επιφανής, ελληνιστής ηγεμόνας της αυτοκρατορίας των Σελευκιδών από το 175 π.Χ. έως το 164 π.Χ..
Το μυστήριο που ανοίγει είναι ότι αυτά τα μοναδικά κεραμίδια θα μπορούσαν να προέρχονται από την χαμένη «Άκρα», το τεράστιο φρούριο που χτίστηκε κάπου στην Ιερουσαλήμ (η ακριβής τοποθεσία είναι άγνωστη) από τον αυτοκράτορα των Σελευκιδών Αντίοχο Δ’. Ο Αντίοχος ο Επιφανής, προσπαθούσε να υποτάξει την επαναστατημένη εκείνη περιοχή, οι κάτοικοι της οποίας είχαν ξεσηκωθεί κατά του ελληνικού καθεστώτος των Σελευκιδών στα τέλη του δεύτερου αιώνα π.Χ.. Χρειαζόταν λοιπόν αμυντικά έργα κι έτσι λέγεται ότι έφτιαξε την τεράστια εκείνη ακρόπολη (Άκρα).
Αν προέρχονται από την Άκρα, αποτελούν εξαιρετικά σπάνια αρχαιολογικά στοιχεία του ελληνικού καθεστώτος των Σελευκιδών στην Ιερουσαλήμ, η γνώση των οποίων περιοριζόταν μέχρι τώρα μόνο σε ιστορικές πηγές, λένε οι ερευνητές. Πρόσφατες αρχαιολογικές έρευνες, συμπεριλαμβανομένης της αποκάλυψης των κεραμιδιών, έχουν αναζωπυρώσει τις συζητήσεις σχετικά με το πού μπορεί να ήταν το φρούριο στο λόφο της Πόλης του Δαβίδ.
Το ιστορικό υπόβαθρο δείχνει ότι ο Αντίοχος Δ’ έχτισε το φρούριο Άκρα πάνω ή κοντά στο Όρος του Ναού, το 168 π.Χ. κατά τη διάρκεια μιας στρατιωτικής εκστρατείας στην Ιερουσαλήμ. Τόσο τα βιβλία των Μακκαβαίων όσο και τα μεταγενέστερα γραπτά του Ιωσήφ περιγράφουν λεπτομερώς πώς οι Εβραίοι προσκυνητές και οι ντόπιοι συνέχισαν να βιώνουν εντάσεις εξαιτίας αυτού του οχυρού, το οποίο ήταν επανδρωμένο με Σύρους μισθοφόρους. Η ακριβής τοποθεσία όμως του οχυρού Άκρα παρέμεινε και παραμένει μυστήριο, παρά τη σημασία του.
Τα κεραμίδια
Η τεχνική κατασκευής κεραμιδιών οροφής ήταν άγνωστη στην ελληνιστική Ιουδαία. Αυτό κάνει τα συγκεκριμένα κεραμίδια να είναι τα παλαιότερα αυτής της τεχνικής, που έχουν βρεθεί σε αυτή την περιοχή μέχρι σήμερα, σύμφωνα με την ομάδα που κάνει την ανασκαφή στο Εθνικό Πάρκο της Πόλης του Δαβίδ, γύρω από τα τείχη της Παλιάς Πόλης της Ιερουσαλήμ.
Τα κεραμικά κεραμίδια οροφής εφευρέθηκαν στην Ελλάδα ήδη από τον έβδομο αιώνα π.Χ. Ωστόσο, πέρασαν 500 χρόνια μέχρι να αρχίσουν να εμφανίζονται στη Γη του Ισραήλ. Ο άνθρωπος που τα έφερε στο Ισραήλ δεν ήταν άλλος από τον Αντίοχο τον Δ΄ Επιφανή.
Η ανθεκτικότητά τους και η αντοχή τους στο νερό, συγκεκριμένα στο νερό της βροχής, τους προσέδωσε πολύ θετική φήμη και εξασφάλισε τη γρήγορη υιοθέτησή τους στις γειτονικές περιοχές, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Η ανακάλυψη των κεραμιδιών στέγης αποτελεί πρόσθετη απόδειξη της ελληνιστικής παρουσίας στην πόλη του Δαβίδ, η οποία χαρακτηρίζεται από ξένες κατασκευαστικές παραδόσεις. Ο Ayala Zilberstein της ΙΑΑ και του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ δήλωσε: «Τα κεραμίδια ήταν πολύ σπάνια στην περιοχή μας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και ήταν ξένα προς τις τοπικές κατασκευαστικές παραδόσεις. Αυτό υποδηλώνει ότι η τεχνική της χρήσης κεραμιδιών για τη στέγαση τμημάτων ενός πύργου ή μιας κατασκευής μέσα στο διάσημο αυτό φρούριο μεταφέρθηκε από περιοχές που ήταν υπό ελληνικό έλεγχο, από Έλληνες, από ξένους ηγεμόνες».
Τα προϊόντα περιποίησης μαλλιών μπορεί να έχουν επικίνδυνα χημικά, αναφέρει νέα μελέτη
