Αρχαιολόγοι που εργάζονται στην αρχαία πόλη Άσσος, ξεκίνησαν να αποκαλύπτουν μια μνημειακή στοά 3.500 ετών – μια αρχιτεκτονική δομή που στην Κλασική Εποχή της αρχαίας Ελλάδας, κάλυπτε έναν διάδρομο ή έναν χώρο συγκέντρωσης.
Με μήκος 110 μέτρα και ύψος δύο ορόφων, η στοά αποτελεί ένα ορόσημο του ελληνιστικού αριστοκρατικού ρυθμού, αναδεικνύοντας την επιρροή των βασιλέων της Περγάμου κατά τη διάρκεια της εποχής αυτής.
Επικεφαλής των ανασκαφών είναι ο καθηγητής Δρ. Nurettin Arslan, κοσμήτορας της σχολής ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών στο πανεπιστήμιο Onsekiz Mart στα Δαρδανέλια, στο πλαίσιο του προγράμματος ανασκαφών στην Άσσο.
Η μακροχρόνια αρχαιολογική αποστολή, συνεχίζεται αδιάλειπτα από το 1981, με την υποστήριξη του τουρκικού υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού και τη χορηγία του ομίλου İÇDAŞ.
Η στοά αντανακλά τη βασιλική αρχιτεκτονική της Άσσου
“Η στοά αυτή, αποτελεί παράδειγμα του αρχιτεκτονικού οράματος της δυναστείας της Περγάμου κατά την Ελληνιστική Περίοδο”, εξηγεί ο Δρ. Arslan. “Η κατασκευή του σε κεκλιμένο έδαφος, μαρτυρά τις προηγμένες μηχανικές τεχνικές για τη δημιουργία μεγάλης κλίμακας δημοσίων κτιρίων που, είχαν ακόμη πολιτικούς και τελετουργικούς σκοπούς”.

Η Άσσος της Μικράς Ασίας
Ιδρύθηκε από Αιολείς της Λέσβου τον 7ο αι. π.Χ., η Άσσος, στην περιοχή της Τρωάδας, και ήταν ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Μεσογείου. Σήμερα παραμένει μια από τις πιο καλοδιατηρημένες αρχαιοελληνικές πόλεις.
Χτισμένη σε ηφαιστειακούς λόφους και με θέα το Αιγαίο Πέλαγος, η Άσσος ήταν κομβικής σημασίας επίνειο της Τρωάδας. Η ανασκαφική αποστολή αυτής της περιόδου, η 44η που διενεργείται συνολικά, εστιάζει στην ανατολική άκρη της αγοράς, όπου οι αρχαιολόγοι φέρνουν στο φως τμήματα της νότιας στοάς.
Σύμφωνα με τον Arslan, ο πρώτος όροφος της δομής, διατηρείται σχεδόν άθικτος. Οι προγενέστερες ανασκαφές, έχουν αποκαλύψει το δυτικό τμήμα του κτιρίου, ωστόσο στόχος των φετινών ανασκαφών, είναι η αποκάλυψη των τμημάτων κοντά στο αρχαίο κτίριο του Βουλευτηρίου, ώστε οι ερευνητές να κατανοήσουν καλύτερα ολόκληρη την έκταση και τις χωροταξικές δυναμικές της στοάς.
“Η αποκάλυψη μιας αστικής δομής μήκους 110 μέτρων και δύο ορόφων, όπως η συγκεκριμένη, μπορεί να χρειαστεί αρκετά χρόνια”, επισήμανε ο Arslan. “Κάθε τμήμα ωστόσο, αναδεικνύει σημαντικά στοιχεία σχετικά με τη λειτουργία της πόλης στην αρχαιότητα”.

Προς έκθεση μωσαϊκό 2200 ετών της Άσσου
Ακόμη ένα επίτευγμα της φετινής ανασκαφικής περιόδου, είναι η ανακάλυψη ενός μωσαϊκού δαπέδου, ηλικίας 2200 ετών που αποτελείται από πολύχρωμες, πολυγωνικές ψηφίδες σε γεωμετρικά μοτίβα, με κεντρικό θέμα, τα φυτά.
Ανάγεται στην Ελληνιστική Περίοδο και, το μωσαϊκό είναι ένα σπάνιο εύρημα που μαρτυρά τόσο καλλιτεχνική όσο και αρχιτεκτονική δεξιότητα.
Δεδομένου ότι θα το επιτρέψει η πορεία των εργασιών αποκατάστασης και ο προγραμματισμός, το μωσαϊκό θα είναι διαθέσιμο για έκθεση στο κοινό από το 2025.
Ακόμη, ανασκαφές είναι υπό εξέλιξη στην ανατολική πύλη της πόλης και τις περιβάλλουσες νεκροπόλεις, μαζί με τον ξενώνα της Βυζαντινής περιόδου, τα οποία ενδέχεται να καταγραφούν λεπτομερώς κατά τη διάρκεια της τρέχουσας περιόδου.
Ο Arslan τόνισε πως, ανακαλύψεις όπως η πρόσφατη, αναδεικνύουν τη σημασία της Άσσου, όχι μόνο ως εντυπωσιακού τουριστικού προορισμού, αλλά ως καθοριστικής σημασίας χώρο στην μελέτη της αρχαίας αστικοποίησης και αρχιτεκτονικής.