Ήταν 14 Ιουνίου του 1987 όταν σε μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις όλων των εποχών σε επίπεδο Ευρωμπάσκετ, η Εθνική Ελλάδας νίκησε 103-101 την Σοβιετική Ένωση στον τελικό του ΣΕΦ και κατέκτησε την κορυφή της Ευρώπης κόντρα σε όλα τα προγνωστικά. Μία επιτυχία που έμεινε ανεξίτηλη στο πέρασμα του χρόνου και απογείωσε το μπάσκετ στη χώρα μας!
Το επίτευγμα του 1987 ήταν ακόμη μεγαλύτερο αν αναλογιστεί κανείς ότι η Εθνικής μας νίκησε τις Γιουγκοσλαβία και ΕΣΣΔ που πριν τη διάλυση τους, ήταν δύο ομάδες που κυριαρχούσαν, ενώ τα έβαλε με χώρες όπως οι Ισπανία, Γαλλία και Ιταλία που πριν από εκείνο το αλησμόνητο τουρνουά, δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι μας έκαναν…πλάκα. Όμως ο Γκάλης των 35 πόντων μ.ο. ανά αγώνα, ο Γιαννάκης που κατέθεσε και τη ψυχή του στο παρκέ, ο Φασούλας “άνθρωπος-αράχνη” κάτω από τα καλάθια, αλλά και τα υπόλοιπα παιδιά είχαν άλλη άποψη.
Όταν άναψε… η φλόγα – Η πορεία στο Ευρωμπάσκετ
Με αφορμή την κατασκευή του υπερσύγχρονου τότε Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας η Ελληνική Ομοσπονδία του Γιώργου Βασιλακόπουλου ανέλαβε να διοργανώσει το Eurobasket του 1987 και όταν ξεκίνησε το τουρνουά, λίγοι περίμεναν τι θα επακολουθούσε. Στη πρεμιέρα η γαλανόλευκη νίκησε την Ρουμανία σε ένα ματς χωρίς πολύ κόσμο, όμως όταν στο δεύτερο παιχνίδι του ομίλου ήρθε το 84-78 επί της Γιουγκοσλαβίας το γήπεδο ήταν κατάμεστο και ο κόσμος άρχισε να πιστεύει. Ακολούθησαν οι ήττες από Ισπανία και ΕΣΣΔ για τον όμιλο που προσγείωσαν την ομάδα του Κώστα Πολίτη και η πρόκριση στα νοκ άουτ κρίθηκε στο τελευταίο ματς του γκρουπ.
Εκεί η Εθνική ματς νίκησε σχετικά εύκολα την σπουδαία Γαλλία και με το 82-69 πέρασε στα προημιτελικά. Για το επίπεδο του ελληνικού μπάσκετ εκείνη την εποχή η πρόκριση στους “8” συνιστούσε από μόνη της επιτυχία. Αλλά τα καλύτερα δεν είχαν έρθει…Αντίπαλος της Ελλάδας στα προημιτελικά η Ιταλία. Οι Ιταλοί ήταν πρώτοι στον άλλο όμιλο, είχαν περάσει αήττητοι και φάνταζαν το απόλυτο φαβορί. «Είδα στα μάτια τους, από την προθέρμανση, ότι θα χάσουν» θα δηλώσει ο Νίκος Γκάλης μετά το τέλος του αγώνα, σε ένα παιχνίδι που θα βρει την Εθνική νικήτρια με το θριαμβευτικό 90-78.
Ακολουθούσε ο ημιτελικός και το ελληνικό μπάσκετ ζούσε ένα όνειρο. Ταυτόχρονα, η περιρρέουσα ατμόσφαιρα έλεγε ότι δύσκολα η Ελλάδα θα νικήσει δεύτερη φορά σε λίγες μέρες(σ.σ. 8 για την ακρίβεια) την Γιουγκοσλαβία. Άλλωστε μιλάμε για την μεγάλη των “Πλάβι” σχολή με τον αείμνηστο Ντράζεν Πέτροβιτς να ηγείται και τους υπόλοιπους παικταράδες να συνθέτουν μία υπερδύναμη.
Το θαύμα όμως ξανάγινε και σε έναν συγκλονιστικό και επεισοδιακό αγώνα η γαλανόλευκη νίκησε 81-77 και κόντρα σε όλα τα προγνωστικά προκρίθηκε στον πρώτο τελικό της ιστορίας της. Οι Γιουγκοσλάβοι έμειναν άφωνοι να παρακολουθούν το μυθικό γλέντι στο ΣΕΦ, σε μία ήττα που όπως ομολόγησαν αργότερα, τους πήρε καιρό να ξεπεράσουν…
Το απόγευμα της 14ης Ιουνίου του 1987 το ΣΕΦ είχε βάλει τα γιορτινά του και η ώρα για τον μεγάλο τελικό είχε έρθει. Απέναντι από την Εθνική μας ομάδα, για δεύτερη φορά στη διοργάνωση το απόλυτο φαβορί, η Σοβιετική Ένωση του “δάσκαλου” Αλεξάντερ Γκομέλσκι, που μπορεί να μην είχε σε αυτό το τουρνουά τον Σαμπόνις άλλα διέθετε παίκτες όπως οι Βάλτερς, Μαρτσουλιόνις, Χομίτσιους, Τσατσένκο, Γιοβάισα, Βολκόφ και φάνταζε ως το απόλυτο φαβορί. Αξίζει να αναφερθεί ότι η Σοβιετική Ένωση μετρούσε ήδη 14 χρυσά μετάλλια σε Eurobasket!
Ελλάδα και ΕΣΣΔ έδωσαν μεγάλη μάχη στο παρκέ του ΣΕΦ που ήταν κατάμεστο από άκρη σε άκρη, ενώ η υπόλοιπη χώρα ήταν καρφωμένη μπροστά στις τηλεοράσεις. Το ματς ήταν θρίλερ και η ομάδα του Κώστα Πολίτη παίρνει πολλά πράγματα από πολλούς παίκτες. Ενδεικτικό αυτού, ότι είχε έξι παίκτες με διψήφιο αριθμό πόντων, κάτι που ήταν ασυνήθιστο για την δεκαετία του ΄80 και δείχνει τη θέληση και το πάθος όλων για την ιστορική υπέρβαση. Σε αυτό προσθέστε ότι στη πορεία του ματς έχασε με 5 φάουλ τους Γιαννάκη και Φασούλα.
Λίγο πριν το φινάλε ο Λιβέρης Ανδρίτσος θα κερδίσει φάουλ και θα ισοφαρίσει σε 89-89, στέλνοντάς τον αγώνα στην παράταση. Εκεί, είναι η ώρα του Αργύρη Καμπούρη να γράψει με χρυσά γράμματα το όνομά του στο πάνθεον του ελληνικού μπάσκετ. Ο “τίμιος γίγαντας” θα πάρει το ριμπάουντ με το παιχνίδι ισόπαλο στο 101-101 και θα κερδίσει φάουλ. Στα 4 δευτερόλεπτα πριν τη λήξη ο Καμπούρης με “κρύο αίμα” θα ευστοχήσει και στις δύο βολές και θα γράψει ιστορία… 103 – 101 και η μεγαλύτερη έκπληξη στο ευρωπαϊκό μπάσκετ ήταν γεγονός, καθώς η Ελλάδα βρέθηκε στην κορυφή της Ευρώπης για πρώτη φορά στην ιστορία της. Είμαστε πια πρωταθλητές!
Ελλάδα:(Κώστας Πολίτης): Γκάλης 40, Γιαννάκης 10, Καμπούρης 10, Χριστοδούλου 10, Φασούλας 12, Ανδρίτσος 10, Ιωάννου 8, Ρωμανίδης 3, Φιλίππου.
Σοβιετική Ένωση: (Αλεξάντερ Γκομέλσκι): Βάλτερς 23, Μαρτσουλιόνις 16, Χομίτσιους 10, Τσατσένκο 14, Γιοβάισα 17, Βολκόφ 4, Ταρακάνοφ 5, Γκομπόροφ 4, Τιχονένκο, Μπαμπένκο, Παγκράσκιν 8
Δείτε το αφιέρωμα της ΕΡΤ για το θαύμα του 1987!
Δέκα λεπτομέρειες που δεν ξέρετε για το Ευρωμπάσκετ 1987
- Ο αείμνηστος Φίλιππος Συρίγος έδωσε το στίγμα για το πόσο δύσκολη ήταν η αποστολή της Εθνικής ομάδας με την εξής ατάκα πριν την έναρξη του αγώνα: «Ουσιαστικά αντιμέτωποι βρίσκονται τα 9 εκατομμύρια των Ελλήνων απέναντι στα 251 εκατομμύρια των Σοβιετικών και οι 100.000 αθλητές του μπάσκετ στην Ελλάδα με τα 3 εκατομμύρια της Σοβιετικής Ένωσης. Και μόνο τα νούμερα αυτά αρκούν για να καταλάβει κανείς πως είναι ένας αγώνας ανάμεσα στον Δαβίδ και τον Γολιάθ».
- Οι πρωταγωνιστές του Ευρωμπάσκετ έγιναν εθνικοί ήρωες. Πρωταγωνίστησαν σε διαφημίσεις, όπως ο Γκάλης στο «Αγνό» ή ο Φάνης Χριστοδούλου στο σνακ «Ευρωμπάσκετ 1987», ενώ πολλά πολυτελή ξενοδοχεία σε όλη την Ελλάδα προσφέρθηκαν να τους φιλοξενήσουν.
- Το πριμ που μοιράστηκαν τα μέλη της Εθνικής ομάδας για την κατάκτηση του μπάσκετ λέγεται πως ανήλθε στα 200-220 εκατομμύρια δραχμές, ποσό που ήρθε τόσο από κρατικούς πόρους, όσο και από πολλές δωρεές ιδιωτών που ένιωθαν ευγνωμοσύνη για τη χαρά που εισέπραξαν.
- Μετά τον τελικό η διαδρομή από το ΣΕΦ στο ξενοδοχείο «Τζονς» της Γλυφάδας, που ήταν το… ορμητήριο της Εθνικής ομάδας σε όλο το Ευρωμπάσκετ, διήρκεσε περίπου τρεις ώρες. Χιλιάδες κόσμου είχαν ξεχυθεί στους δρόμους κατά μήκους της παραλιακής για να αποθεώσουν τους πρωταθλητές Ευρώπης.
- *Ο τελευταίος παίκτης που κόπηκε από τη 12άδα της ομάδας του 1987 ήταν ο «γιατρός» Δημήτρης Παπαδόπουλος, που αγωνιζόταν στον Ηρακλή. Νωρίτερα, είχαν «κοπεί» οι Αργύρης Πεδουλάκης, Κώστας Παταβούκας και Νίκος Τσαγκόπουλος.
- Ο τελικός δεν μεταδόθηκε μόνο από την ΕΡΤ1, αλλά και από την ΕΡΤ2, καθώς σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας υπήρχε πρόβλημα στο σήμα του πρώτου καναλιού από τους αναμεταδότες και υπήρχε τεράστιο ενδιαφέρον από όλη την επικράτεια για να τον μεγάλο αγώνα. Η τηλεθέαση, με τα… πενιχρά μέσα μέτρησης της εποχής, λέγεται πως έφτασε στο 87%!
- Ο Σεργκέι Γιοβάισα, άνθρωπος που έκανε μεγάλη ζημιά στην Εθνική ομάδα με 17 πόντους, αλλά αστόχησε και στο τελευταίο σουτ, αποκαλείτο από τον Φίλιππο Συρίγο στη διάρκεια της τηλεοπτικής μετάδοσης «γερο-Γιοβάισα», αν και ήταν μόλις 32,5 ετών!
- Ο Αργύρης Καμπούρης είχε 0/1 βολή ως τον τελικό με την ΕΣΣΔ και συνολικά μόλις 11/20 στη διοργάνωση, μέχρι να κληθεί να εκτελέσει τις κρισιμότερες βολές στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ. Και με χέρι-αλφάδι έγραψε το 103-101 κάνοντας το 2Χ2!
- Το τελετουργικό της απονομής διέφερε από αυτό που έχουμε συνηθίσει τα τελευταία χρόνια. Οι τρεις πρώτες ομάδες εμφανίστηκαν και παρατάχθηκαν στο παρκέ κρατώντας κάποιες ταμπέλες με τα ονόματα των χωρών τους και πρώτα έγινε η απονομή του τίτλου και των μεταλλίων στην ελληνική ομάδα. Ο αρχηγός Παναγιώτης Γιαννάκης ήταν δαφνοστεφανωμένος. Οι άλλες δύο ομάδες του βάθρου ακολούθησαν.
- Το Final Countdown των Europe, που έγινε το… soundtrack εκείνης της μυθικής πορείας και ακούγεται μέχρι και σήμερα, αποτέλεσε επιλογή του γυμναστή της Εθνικής ομάδας, Νίκου Σισμανίδη, που ήθελε μια… πωρωτική μουσική για να «ντοπάρει» τους παίκτες. Και παρότι είχε κυκλοφορήσει αρχικά το 1986, η διάδοσή του την περίοδο του Ευρωμπάσκετ το επανέφερε για αρκετό καιρό στις κορυφαίες θέσεις των charts, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και πανευρωπαϊκά.
Δείτε ολόκληρο τον τελικό
