Αν και υπάρχουν θεωρητικές διαφωνίες σχετικά με το τι ακριβώς είναι η ηγεσία, οι περισσότεροι από εμάς θα συμφωνούσαν ότι πρακτικά είναι αυτό που κάνει τη διαφορά σε οργανισμούς και οργανώσεις. Η ηγεσία αποτελεί τη λύση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Τα σχολεία, το κράτος, οι εταιρείες, κλπ., λειτουργούν καλύτερα, όταν έχουν καλή ηγεσία.
Γράφει η Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος (greekpsychologypages.blogspot.gr)
Γιατί είναι θεωρητικά δύσκολος ο ορισμός της καλής ηγεσίας;
Η απάντηση είναι απλή: Η ηγεσία προκύπτει ως απάντηση σε μια ανάγκη. Τελικά, προκύπτει από την αβεβαιότητα και τους κινδύνους που ενέχονται στην ανθρώπινη ζωή.
Είναι δύσκολο να γενικεύσουμε για την ηγεσία, μια που είναι διαφορετική η καλή ηγεσία ανάλογα με την περίσταση, τις κοινωνικές συνθήκες και την ιστορική εποχή: Η σωστή ηγεσία την ώρα της μάχης έχει πολλές διαφορές από την καλή ηγεσία σε μια εταιρεία.
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο η ηγεσία είναι έννοια που δύσκολα ορίζεται είναι, επειδή συχνά ψάχνουμε να την βρούμε σε ένα άτομο. Στην πραγματικότητα δεν είναι ένα πράγμα και δεν βρίσκεται σε έναν άνθρωπο, αλλά υπάρχει μόνο στις σχέσεις και τις αντιλήψεις των οπαδών.
Δεν έχει σημασία πόσο χαρισματικό είναι ένα άτομο, αν δεν υπάρχει κάποιο άλλο το οποίο να μπορεί να επηρεαστεί να δράσει από τον αρχηγό. Η ηγεσία ενέχει τη συλλογικότητα και δεν περιορίζεται στο ατομικό στοιχείο.
Χαρισματικοί ηγέτες και δυσκολίες
Όταν υπάρχουν δυσκολίες και προβλήματα, ο κόσμος ζητάει περισσότερη ηγεσία, το οποίο σημαίνει καλύτερη ηγεσία. Για πολλούς αυτό είναι ταυτόσημο με τους χαρισματικούς ηγέτες, κάτι που αναγνωρίζουμε, όταν το βλέπουμε, αλλά δυσκολευόμαστε να περιγράψουμε.
Μεγάλες κινηματογραφικές ταινίες, όπως ο Ρόκι, ο Νονός, κλπ, επικεντρώνονται στη χαρισματική ηγεσία και μας κάνουν να σκεφτόμαστε ότι, αν είχαμε καλύτερους αρχηγούς, θα λύνονταν όλα μας τα προβλήματα.
Όμως, δεν πρόκειται για κάτι απλό. Από τη μια αναζητάμε χαρισματικούς ηγέτες, από την άλλη δυσπιστούμε απέναντι τους. Υπάρχουν περιπτώσεις στην ιστορία όπου οι χαρισματικοί ηγέτες οδήγησαν στην καταστροφή.
Τελικά έχει σημασία το χάρισμα;
Ναι, σε μερικές περιπτώσεις. Οι χαρισματικοί ηγέτες μπορούν να εμπνεύσουν τους οπαδούς τους και να δημιουργήσουν μια αίσθηση ευφορίας και διάθεση για αλλαγές και βελτιώσεις. Από την άλλη, υπάρχουν και περιπτώσεις όπου κάτι τέτοιο δεν είναι απαραίτητο. Η χαρισματική ηγεσία φαίνεται να χρειάζεται όταν υπάρχει αβεβαιότητα και δυσκολίες.
Τι κάνουν οι χαρισματικοί ηγέτες;
Είτε πρόκειται για αρχηγούς πολιτικών κομμάτων είτε θρησκευτικούς ηγέτες είτε μάνατζερ, οι χαρισματικοί ηγέτες έχουν ένα κοινό μοτίβο συμπεριφοράς:
Έχουν την ικανότητα να μεταφέρουν μεγάλες ιδέες σε απλά μηνύματα
Επικοινωνούν, χρησιμοποιώντας σύμβολα, αναλογίες, μεταφορές και ιστορίες, ώστε όλοι να τους καταλαβαίνουν
Είναι αισιόδοξοι
Ρισκάρουν
Αμφισβητούν το κατεστημένο
Δημιουργούν όραμα
Καθιερώνουν αξίες για όλους
Βοηθούν τους άλλους ν’ αναλάβουν δράση
Η συμπεριφορά τους αποτελεί μοντέλο για τους οπαδούς τους
Ενθαρρύνουν τους οπαδούς
Οι χαρισματικοί ηγέτες κάνουν τα παραπάνω συνέχεια, με μικρούς και μεγάλους τρόπους. Προσθετικά, οι πράξεις τους αλλάζουν τη στάση του κοινού, τις αντιδράσεις κα τη μεθοδολογία μέσα σε οργανισμούς και οργανώσεις. Με αυτή την έννοια, οι χαρισματικοί ηγέτες αποτελούν τον καταλύτη για αλλαγές.
Διαβάστε περισσότερα στο boro.gr
