Δεδομένη θεωρείται από τις ελληνικές Αρχές μια νέα άνοδος των προσφυγικών ροών προς τη χώρα μας κατά τις αμέσως επόμενες εβδομάδες, τόσο στα νησιά του Αιγαίου όσο και, κυρίως, στον Έβρο.
Του Αλέξανδρου Κόντη
Η κινητικότητα που καταγράφεται είναι ήδη αυξημένη, καθώς τις πρώτες ημέρες του Ιουνίου οι παράνομες διελεύσεις των ελληνοτουρκικών χερσαίων συνόρων έχουν σχεδόν φτάσει τους αριθμούς που καταγράφονται μέσα σε έναν ολόκληρο μήνα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, κατά τον περασμένο Μάιο στη χώρα μας εισήλθαν 347 πρόσφυγες και μετανάστες μέσω του Έβρου. Όμως, από την 1η μέχρι και την 8η Ιουνίου καταγράφηκαν συνολικά 311 παράνομες αφίξεις, αριθμός που προκαλεί προβληματισμό γι’ αυτό που μπορεί να ακολουθήσει στη συνέχεια της καλοκαιρινής περιόδου.
Αιτία της επιφυλακής στην οποία βρίσκονται οι ελληνικές Αρχές δεν είναι μόνο η εποχική αύξηση των ροών, που παραδοσιακά παρατηρείται τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω της μείωσης της στάθμης των υδάτων του ποταμού Έβρου. Ο βασικός λόγος της ανησυχίας είναι η υιοθέτηση μιας νέας επιχειρησιακής τακτικής από τα τουρκικά κυκλώματα των διακινητών. Μέσα σε μόλις δέκα ημέρες, υπήρξαν τρία διαδοχικά περιστατικά με διακινητές να οδηγούν μετανάστες σε νησίδες του ποταμού.
Ακολούθως, και τις τρεις φορές, χρήστες των κοινωνικών δικτύων δημοσιοποίησαν βίντεο των προσφύγων που είχαν εγκλωβιστεί στις νησίδες. Μάλιστα, στα βίντεο που ανήρτησαν, εστίασαν σχεδόν αποκλειστικά στα μικρά παιδιά που περιλαμβάνονταν στις ομάδες των προσφύγων, ώστε να προκαλέσουν ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης και με αυτόν τον τρόπο να εξαναγκάσουν τις ελληνικές Αρχές να προχωρήσουν σε επιχειρήσεις για τη διάσωσή τους, αντί να εμποδίσουν την παράνομη είσοδό τους στη χώρα.
«Δημοσιογράφοι»
Σημαντικό ρόλο σε αυτή τη νέα τακτική παίζουν διάφορα προφίλ χρηστών σε μια σειρά κοινωνικών δικτύων, από το Facebook και το Twitter μέχρι το TikTok και το Telegram. Οι χρήστες αυτοί άλλοτε δηλώνουν ότι είναι μέλη ανθρωπιστικών οργανώσεων και άλλοτε ότι είναι ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι. Στην πραγματικότητα, όμως, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, οι άνθρωποι αυτοί δεν είναι τίποτε άλλο από συνεργάτες των διακινητών.
«Τα βίντεο καταγράφονται από τους ίδιους τους πρόσφυγες, από τη στιγμή που θα πατήσουν το πόδι τους στις νησίδες. Έπειτα, οι πρόσφυγες ξέρουν πού θα τα στείλουν. Τα προωθούν σε προφίλ, για τα οποία τους έχουν ενημερώσει προηγουμένως οι διακινητές τους», δηλώνει αξιωματούχος του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου.
Η τακτική αυτή παραπέμπει στην υπόθεση της «μικρής Μαρίας», δηλαδή στο περιστατικό των fake news που διέσπειρε στο διαδίκτυο μια Σύρια συγγραφέας τον Αύγουστο του 2022. Τότε, η Σύρια είχε αναρτήσει βίντεο αλλά και φωτογραφίες ενός παιδιού πέντε ετών, το οποίο είχε δήθεν πεθάνει από τσίμπημα σκορπιού, έπειτα από την πολυήμερη παραμονή του σε νησίδα του Έβρου. Πριν να αποδειχθεί ότι τα καταγγελλόμενα απείχαν από την πραγματικότητα, το περιστατικό είχε αναπαραχθεί από πολλά διεθνή ΜΜΕ, δίνοντας τροφή στην τουρκική προπαγάνδα περί κακομεταχείρισης των προσφύγων από την Ελλάδα.
Για τους κατοίκους και τους εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης στoν Έβρο, αυτή η προσπάθεια δημιουργίας εντυπώσεων σε βάρος της Ελλάδας έχει γίνει κάτι παραπάνω από αισθητή.
«Στην ουσία, στοχεύουν στις νησίδες του ποταμού και τις χρησιμοποιούν ως προγεφύρωμα για την είσοδό τους στην Ελλάδα. Τον τελευταίο καιρό, μάλιστα, φαίνεται να υπάρχει ένα νέο modus operandi από την πλευρά των διακινητών, που περιλαμβάνει τη δημοσιοποίηση βίντεο σε κοινωνικά δίκτυα. Σε αυτά τα βίντεο πρωταγωνιστούν κυρίως παιδιά, ώστε να επιτύχουν τη μεγαλύτερη δυνατή ευαισθητοποίηση», δηλώνει χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου Δημήτρης Πέτροβιτς.
Χαρτογράφηση
Οι αξιωματικοί που είναι επιφορτισμένοι με τη φύλαξη των συνόρων θεωρούν ότι οι αφίξεις σε νησίδες θα πολλαπλασιαστούν τις επόμενες εβδομάδες. Για τον λόγο αυτόν, προχωρούν σε λεπτομερείς χαρτογραφήσεις των νησίδων του Έβρου, εστιάζοντας στην περιοχή από την Νέα Βύσσα μέχρι τα Μαράσια, όπου εκτιμάται ότι θα επικεντρωθούν οι ενέργειες των διακινητών της Τουρκίας.
Οι χαρτογραφήσεις δεν περιλαμβάνουν μόνο τις υπάρχουσες νησίδες, αλλά και αυτές που μπορεί να δημιουργηθούν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, λόγω της πτώσης της στάθμης του ποταμού. Επιπλέον, σε επιφυλακή τίθενται και οι αξιωματικοί του Λιμενικού και της Frontex που επιχειρούν στα θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας. Οι ελληνικές Αρχές εκτιμούν ότι οι διακινητές ενδέχεται να επιχειρήσουν να εφαρμόσουν την ίδια τακτική και στις διάφορες βραχονησίδες του ανατολικού Αιγαίου, εντείνοντας το πρόβλημα. Για την ώρα, πάντως, οι ροές στα νησιά του Αιγαίου βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα, καθώς τις πρώτες ημέρες του Ιουνίου έχουν καταγραφεί μόνο 63 αφίξεις.
