Υιοθεσίες παιδιών από το εξωτερικό γεμίζουν με ελπίδα και χαρά ζευγάρια που είτε δεν μπορούν να αποκτήσουν δικό τους παιδί ή θέλουν να προσφέρουν αγάπη και φροντίδα σε παιδιά που έχουν πραγματική ανάγκη και στη χώρα τους είναι απροστάτευτα. Αυτό μπορεί να γίνει και μέσα από τις διακρατικές υιοθεσίες. Δηλ. γονείς που βρίσκονται σε μια χώρα κάνουν υιοθεσία ενός ή περισσότερων παιδιών που ζουν σε άλλη χώρα.
Η κοινωνική λειτουργός και διευθύντρια του «Ελληνικού Κλάδου» της Διεθνούς Κοινωνικής Οργάνωσης, Δέσποινα Οικονόμου ανέλυσε, μιλώντας στην ΕΡΤ1, το πλαίσιο των διακρατικών υιοθεσιών και εξήγησε πώς γίνονται.
«Το δικαίωμα στη διακρατική υιοθεσία είναι δικαίωμα που περιγράφεται στην Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού. Δεν είναι κάτι που κάποιος το θέλει, είναι θεσμοθετημένο δικαίωμα των παιδιών. Όταν η χώρα όπου ζουν τα παιδιά δεν μπορεί να προσφέρει τις κατάλληλες συνθήκες και υπάρχουν άλλοι γονείς σε άλλες χώρες να μπορούν να προσφέρουν μια καλύτερη ζωή, γίνονται υιοθεσίες. Είναι θεσμοθετημένο δικαίωμα» είπε η κα Οικονόμου και πρόσθεσε:
«Το 1993 έγινε μια σύμβαση για τις διακρατικές υιοθεσίες, η Σύμβαση της Χάγης όπου πάρα πολλές χώρες του κόσμου την έχουν υπογράψει και οι βασικές αρχές είναι να γίνονται οι υιοθεσίες με διαφάνεια, να είναι προς το συμφέρον του παιδιού και έτσι να αποφεύγεται η εμπορία βρεφών και οτιδήποτε παράνομο. Υπάρχουν και χώρες που δεν έχουν υπογράψει τη Σύμβαση αλλά έχουν την απαιτούμενη νομοθεσία που είναι στο ίδιο πλαίσιο με τη Σύμβαση της Χάγης και γίνονται και εκεί υιοθεσίες».
Σύμφωνα με την ίδια, «η Διεθνής Κοινωνική Υπηρεσία του χρόνου θα γιορτάσει τα 100 χρόνια λειτουργίας. Δημιουργήθηκε κυρίως για να διευθετεί κοινωνικά προβλήματα που προκύπτουν από το γεγονός ότι οι γονείς μπορεί να βρίσκονται σε διαφορετικές χώρες. Είχε δραστηριοποιηθεί πάρα πολύ στην Ελλάδα για τις υιοθεσίες που είχαν γίνει από την Ελλάδα προς άλλες χώρες μετά τον πόλεμο και όταν είχαμε πάρα πολλά παιδιά και εμείς σε κακές συνθήκες. Πλέον ευτυχώς δεν υπάρχουν στην Ελλάδα τόσα διαθέσιμα παιδιά για να καλύψουν ανάγκες υιοθεσίας. Και λέμε ευτυχώς καθώς γνωρίζουμε όλοι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα απροστάτευτα παιδιά.
Με τη Σύμβαση της Χάγης παρέχεται η δυνατότητα σε Έλληνες γονείς να υιοθετήσουν παιδιά από άλλες χώρες. Η Διεθνής Κοινωνική Υπηρεσία λόγω του know how της είναι η μόνη ΜΚΟ πιστοποιημένη από το ελληνικό κράτος ώστε να κάνει τις αξιολογήσεις και να διευκολύνει τις διαδικασίες».
Πώς γίνονται οι διακρατικές υιοθεσίες
«Αν θέλει κάποιος να προχωρήσει σε διακρατική υιοθεσία, μπαίνει στο διαδίκτυο, στην ιστοσελίδα της Διεθνούς Κοινωνικής Υπηρεσίας και στέλνει email ζητώντας ενημέρωση για το τι γίνεται με αυτές τις υιοθεσίες. Κάθε μήνα γίνεται μια διαδικτυακή ενημέρωση σε όσους ενδιαφέρονται. Αφού βγουν οι υποψήφιοι θετοί γονείς επικοινωνούν και εκφράζουν την επιθυμία ότι θέλουν να προχωρήσουν με την υιοθεσία. Τους κλείνουμε ραντεβού με εξειδικευμένη κοινωνική λειτουργό. Γίνονται πολλές συναντήσεις και για να τους εξηγήσουμε τις δυσκολίες του εγχειρήματος καθώς τα παιδιά προέρχονται από άλλες χώρες, αλλά και για να τους αξιολογήσουμε. Η αξιολόγηση είναι διάρκειας 6 μηνών. Το πότε θα έρθει ένα παιδί για να το πάρουν οι γονείς εξαρτάται από ποια χώρα θα έρθει» τόνισε η κα Οικονόμου και διευκρίνισε ότι «δεν γίνονται διακρατικές υιοθεσίες σε περίπτωση κρίσης ή εμπόλεμης κατάστασης».
Η συγκινητική ιστορία της Βικτώριας Βελοπούλου και του μικρού Μανού
Η σκηνοθέτης Βικτώρια Βελοπούλου μαζί με τον σύζυγό της πήραν την απόφαση να υιοθετήσουν τον μικρό Μανού μέσω διακρατικής υιοθεσίας. Δεν είχαν πει τίποτα σε κανέναν. Ούτε σε φίλους, ούτε σε συγγενείς, ούτε καν στους γονείς τους.
«Το συζητούσαμε με τον άνδρα μου από τα πρώτα χρόνια γνωριμίας μας. Το θέλαμε χωρίς αυτό να αποκλείει και ένα βιολογικό παιδί» είπε η Βικτώρια Βελοπούλου μιλώντας στην ΕΡΤ1 και συμπλήρωσε:
«Η διαδικασία της διακρατικής υιοθεσίας έχει πολλά σκαμπανεβάσματα και εμείς δεν θέλαμε κάποιον να μας ρωτάει συνέχεια. Θέλαμε να διαχειριστούμε μόνοι μας τα άγχη, τους φόβους μας».
Η ίδια εξομολογήθηκε ότι «πάντα ήξερε πως ήθελε ένα παιδάκι από το εξωτερικό. Το έβλεπα όνειρο σχεδόν δύο χρόνια ότι κρατώ ένα αγοράκι από την Αφρική από το χέρι. Οι χώρες ανάλογα με την εποχή μπορεί να ανοίγουν στις υιοθεσίες και μετά να κλείνουν. Τον Δεκέμβριο είχαμε επαφή με την δικηγόρο, τον Μάιο είχαμε στην αγκαλιά το παιδί και τον Ιούλιο το φέραμε μαζί μας στην Ελλάδα».
Η ιστορία του μικρού Μανού είναι συγκινητική. Ήταν παιδί με γονείς δύο 17χρονους μαθητές. Ερωτεύτηκαν, το κορίτσι έμεινε έγκυος όμως δεν ήθελε το παιδάκι. Δεν μπορούσε να το διαχειριστεί σε αυτή την ηλικία. Γέννησε, έμεινε τρεις μήνες μαζί του ώσπου τελείωσε ο θηλασμός και στη συνέχεια εγκατέλειψε και το μωρό και τον πατέρα. Ο πατέρας, παιδί κι εκείνος κάθε πρωί πήγαινε σχολείο περπατώντας χιλιόμετρα ολόκληρα και μεγάλωνε μόνος του τον Μανού. Πήγαινε στην εκκλησία, έκλαιγε και παρακαλούσε να βρεθεί μια σωστή οικογένεια για να υιοθετήσει τον μικρό και έγινε».
