Άλλοι δολοφονήθηκαν, άλλοι κατηγορήθηκαν αδίκως και σύρθηκαν στις φυλακές, και κάποιοι άλλοι κατάντησαν επαίτες …
Γράφει ο Τάσος Κ. Κοντογιαννίδης
Αρκετοί αγωνιστές της Επανάστασης του 1821, αντί να ανταμειφθούν από την πατρίδα με τιμές για την προσφορά τους στον Αγώνα, σαν τον Κρόνο που τρώει τα παιδιά του, άλλοι δέχτηκαν ύβρεις, άλλοι διασύρθηκαν με απαράδεκτες κατηγορίες, κάποιοι άλλοι φυλακίστηκαν και δολοφονήθηκαν και ορισμένοι κατάντησαν ζητιάνοι στα δυσμάς του βίου τους για να επιβιώσουν… Ποιοί; Οι μεγάλοι Αγωνιστές της Επαναστάσεως του ΄Εθνους μας το 1821.
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης συνελήφθη μετά τη μάχη στο Δραγατσάνι από τους Αυστριακούς, κλείστηκε στα υγρά μπουντρούμια και αποφυλακίστηκε με κλονισμένη την υγεία. Πέθανε τρείς μήνες μετά (19-1-1828), μόλις 36 ετών, εγκαταλελειμμένος στη Βιέννη! Το απαράδεκτο για το ελληνικό κράτος, είναι, πως, όταν μεταφέρθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του ‘60 τα οστά του, σε μικρό κιβώτιο, από το Ιάσιο στην Ελλάδα, έμειναν για μία διετία στα αζήτητα του τελωνείου του Αεροδρομίου Αθηνών!. Τα οστά του βρίσκονται θαμμένα στην αυλή παρεκκλησίου στο Πεδίον ΄Αρεως.
Ο Αδελφός του Δημήτριος Υψηλάντης, διασύρθηκε και κατηγορήθηκε, επειδή διαφώνησε για έναν συμβιβασμό με τους Οθωμανούς, από ανεγκέφαλους, που με Ψήφισμα τον καθαίρεσαν και τον υποβίβασαν σε πολίτη β΄ τάξεως!.. Ευτυχώς ένα χρόνο μετά, (20-3-1827), ο σουλιώτης στρατηγός Κίτσος Τζαβέλας πέτυχε στην Συνέλευση, ακύρωση του ατιμωτικού αυτού Ψηφίσματος.
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης φυλακίσθηκε δυο φορές. Την πρώτη στο Ναύπλιο με τον γιο του Πάνο στις αντιπαραθέσεις πολιτικών –στρατιωτικών και τη δεύτερη στο Παλαμήδι το 1833, με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας, μαζί με τον Δημήτριο Πλαπούτα, γιατί διαφώνησαν με την πολιτική της αντιβασιλείας. Στις 25-5-1834 καταδικάστηκε σε θάνατο παρά τις διαφωνίες Τερτσέτη-Πολυζωϊδη. Έλαβε χάρη μετά την ενηλικίωση του Όθωνα το 1835 και του απενεμήθη ο βαθμός του στρατηγού.
Η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, που ξόδεψε την περιουσία της στον Αγώνα, επειδή αντέδρασε και ζήτησε να αποφυλακισθεί ο Κολοκοτρώνης, κρίθηκε επικίνδυνη, συνελήφθη, φυλακίστηκε και εξορίστηκε στις Σπέτσες. Δολοφονήθηκε από τους συμπεθέρους της Κουτσαίους, χωρίς να αναζητηθούν οι δράστες.
Η Μαντώ Μαυρογένους, που διέθεσε τα πλοία της στον αγώνα, απογοητευμένη από τον ατυχή έρωτα της με το Δημήτριο Υψηλάντη και καταδιωκόμενη από τον Ιωάννη Κωλέττη, πέθανε στη Μύκονο πάμπτωχη, παραγκωνισμένη και λησμονημένη από την πατρίδα που ελευθέρωσε.
Ο Νικηταράς Τουρκοφάγος ( «πούχε στα πόδια του φτερά και στην καρδιά ατσάλι»). Ο αγωνιστής αυτός τη Επανάστασης Νικήτας Σταματελόπουλος, συνελήφθη το 1839 από την κυβέρνηση και καταδικάστηκε σε 18 μήνες φυλακή, γιατί τάχα το ρωσόφιλο κόμμα που ανήκε, επεδίωκε αντικατάσταση του Όθωνα με κάποιον Ρώσο πρίγκιπα. Εξέτισε την ποινή στις φυλακές Αιγίνης και αποφυλακίστηκε με κλονισμένη υγεία, σχεδόν ολική τύφλωση, από τα βασανιστήρια. Αντί για σύνταξη, τού χορηγήθηκε «άδεια επαιτείας» στον ναό της Ευαγγελίστριας στον Πειραιά «εκάστην Παρασκευή!»
Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, συλλαμβάνεται στην διάρκεια του εμφυλίου πολέμου με εντολή της κυβέρνησης Κωλέττη – Κουντουριώτη από το πρωτοπαλίκαρό του Γιάννη Γκούρα, μεταφέρεται στη Μονή Αγίου Σεραφείμ στον Ελικώνα και μετά στο φρούριο των Αθηνών, προπηλακιζόμενος και λιθοβολούμενος. Στις 5-6-1825, με διαταγή του Γκούρα, τρείς άνδρες του τον θανατώνουν μετά από βασανιστήρια και τον πετούν στο λιθόστρωτο του ναού της Απτέρου Νίκης, για να θεωρηθεί ότι κατέπεσε επιχειρώντας να δραπετεύσει! Τι σοφίζονταν οι απάνθρωποι…
Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ηγετική μορφή του Αγώνα, φυλακίστηκε με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας στο Ναύπλιο, όταν ξέσπασε στη Μάνη ανταρσία από τον αδελφό του Τζαννή Μαυρομιχάλη. Ζήτησε τότε να πάει στη Μάνη να καθησυχάσει τα πράγματα, δεν του επετράπη, και όταν επεχείρησε να διαφύγει με αγγλικό πλοίο, συνελήφθη και φυλακίστηκε. Αποφυλακίσθηκε το 1832, μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια από τους γιους του, με ηθικούς αυτουργούς τους αγγλογάλλους, στις 27-9-1831.
Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, επί τετράμηνο, 2-4 έως 25-6-1834 κατηγορήθηκε και διασύρθηκε από τον Μαυροκορδάτο, ότι τάχα υποσχέθηκε εγγράφως στον Ομέρ Βρυώνη να του παραδώσει Μεσολόγγι και Αιτωλικό. Εκρίθη ένοχος εσχάτης προδοσίας, κατέφυγε αργότερα στο Ναύπλιο, όπου η κυβέρνηση τον αποκατέστησε πλήρως. Τραυματίσθηκε θανάσιμα πολεμώντας τους τούρκους στο Κερατσίνι και υπήρξε έντονη φημολογία, ότι τον σκότωσε ελληνικό βόλι, χωρίς να αποδεικνύεται…
Ο Ιωάννης Μακρυγιάννης καταδικάστηκε το 1852 σε θάνατο με την κατηγορία ότι σχεδίαζε τη δολοφονία του Όθωνα. Δυο χρόνια μετά αφέθηκε ελεύθερος και ονομάστηκε το 1864 στρατηγός από τον βασιλιά Γεώργιο Α΄.
