Το enikos.gr καθημερινά, μετά τις ανακοινώσεις του ΕΟΔΥ για τον κορονοϊό παρουσιάζει την ποσοτική ανάλυση των επιδημιολογικών δεδομένων, σε συνεργασία με την ομάδα του Δημοσθένη Σαρηγιάννη, διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντή της Ερευνητικής Ομάδας HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Ανθρώπινη Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ.
ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕ ΤΑ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ
Ακολουθεί η ανάλυση του καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη και του Δρ. Σπύρου Καρακίτσιου για την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα μας:
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, ο αριθμός κρουσμάτων την Τρίτη ανήλθε στα 3215 νέα κρούσματα, με τα χθεσινά αποτελέσματα να μη συνάδουν με τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE (n=3003), παρά τον μεγάλο αριθμό των τεστ που πραγματοποιήθηκαν και ήταν 60038. Σε συνδυασμό με τον αριθμό των κρουσμάτων, ο δείκτης θετικότητας διαμορφώθηκε στο 5,4%, τιμή η οποία είναι ιδιαίτερα υψηλή για ημέρα με τόσο μεγάλο αριθμό τεστ ανίχνευσης και επίσης σημαντικά αυξημένη σε σχέση με τις τιμές που καταγράφονταν τις καθημερινές ημέρες της προηγούμενης εβδομάδας, αλλά και ιδιαίτερα της προηγούμενης Τρίτης (3.8%). Η πραγματοποίηση αριθμού τεστ σε επίπεδα άνω των 50.000 την ημέρα (όπως και πραγματοποιείται τις τελευταίες ημέρες) ή και ακόμα μεγαλύτερος (όπως και την Τρίτη), συντελεί στο να εξάγουμε πιο ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την πορεία της πανδημίας. Γενικά όμως θα πρέπει να αυξηθεί κι άλλο ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης του SARS-CoV-2 χρησιμοποιώντας τα rapid test για να καταπολεμηθεί η δυναμική αύξησης της διασποράς στις περιοχές όπου μια τέτοια αύξηση διαφαίνεται από τα μέχρι τώρα δεδομένα και την υπολογιστική πλατφόρμα CORE. Εάν και σήμερα ο αριθμός των κρουσμάτων και ιδιαίτερα ο δείκτης θετικότητας παραμείνει σε τόσο υψηλά επίπεδα, αυτό σημαίνει ότι η διασπορά των μεταλλαγμένων στην κοινότητα είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή που είχε αποτυπωθεί με βάση τα τελευταία διαθέσιμα δεδομένα και θα χρειαστεί να γίνει επαναπαραμετροποίηση του μοντέλου στα νέα δεδομένα και επικαιροποίηση των προβλέψεων. Συνεπώς, αναμένουμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και τα σημερινά αποτελέσματα για να μπορέσουμε να έχουμε μια πληρέστερη εικόνα των παραπάνω δεικτών, αφού γίνει απόσβεση της ασυνέχειας δειγματοληψίας και αναλύσεων που έπεται του Σαββατοκύριακου.
Ο αριθμός θανάτων (46) είναι αυξημένος σε σχέση με τη Δευτέρα (39), και όπως είχαμε προβλέψει από την προηγούμενη εβδομάδα, ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος που σήμερα είναι 41, αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω μέχρι και τους 43 (σε επίπεδο μέσης εβδομαδιαίας τιμής), με δεδομένη την αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων και την αύξηση του αριθμού των διασωληνωμένων.
Όσον αφορά στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), την Τρίτη ο αριθμός τους αυξήθηκε σε σχέση με τη Δευτέρα (484 από 477), ενώ αναμένεται να φτάσουν στους 561 μέχρι τις 25 Μαρτίου. Εντούτοις, όπως ήδη αναφέρθηκε, εάν ο αριθμός των κρουσμάτων και ο δείκτης θετικότητας παραμείνουν σε αυτά τα επίπεδα και σήμερα, και η πρόβλεψη για τις ΜΕΘ θα επικαιροποιηθεί, γεγονός που θα οδηγήσει σε αναθεώρηση τόσο ως προς το μέγιστο αριθμό, όσο και ως προς την ημερομηνία που θα παρατηρηθεί. Η καμπύλη εξέλιξης του αριθμού των ασθενών με βάση τις προσομοιώσεις της πλατφόρμας CORE, όπως αυτή παρουσιάζεται στο Σχήμα 1, ενώ μια εκτίμηση για την πορεία των θανάτων ανά ημέρα παρουσιάζεται στο Σχήμα 2.
Σχήμα 1. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Σχήμα2. Αριθμός θανάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων, καθώς και του κυλιόμενου μέσου όρου 7 ημερών του αριθμού των κρουσμάτων ανά 100.000 πληθυσμού, όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία τους όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου, αποτυπώνονται στο Σχήμα 3. Η ανάλυσή μας έχει επικαιροποιηθεί με βάση την απόφαση εφαρμογής αυστηρού lockdown από την Κυριακή 3 Ιανουαρίου μέχρι και τις 17 Ιανουαρίου. Στις 11 Ιανουαρίου λάβαμε υπόψη το άνοιγμα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ το άνοιγμα των βιβλιοπωλείων, κομμωτηρίων, λιανικού εμπορίου και των εμπορικών καταστημάτων από τη Δευτέρα 18/1, ενώ επιπλέον, έχει ληφθεί υπόψη το άνοιγμα τις δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από τη Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου στις κίτρινες περιοχές. Στις κόκκινες περιοχές, από τη Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου έχει γίνει άνοιγμα μόνο των Γυμνασίων (και συνεχίζεται το καθεστώς τηλε-εκπαίδευση για τα Λύκεια), στις οποίες επίσης, η λειτουργία του λιανεμπορίου θα πραγματοποιείται με τη μέθοδο click away, και η λειτουργία καταστημάτων ένδυσης, υπόδησης, βιβλιοπωλείων, κομμωτηρίων και καταστημάτων προσωπικής περιποίησης με προκαθορισμένο ραντεβού (click-in-a-shop) και με 1 άτομο ανά 25 τ.μ. Έχουν ληφθεί υπόψιν τα περιοριστικά μέτρα που ανακοινώθηκαν στις 5 Φεβρουαρίου) για Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Χαλκίδα και Χαλκιδική και που τέθηκαν σε ισχύ από το Σάββατο 6 Φεβρουαρίου και μέχρι τη Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου, ενώ επιπλέον για την Αθήνα και στο βαθμό που αυτή επηρεάζει όλη την υπόλοιπη Ελλάδα, το αυστηρό lock down, με εφαρμογή από την Πέμπτη 11/2 έως και τις 15/3. Επιπλέον, στο σύνολο της Ελλάδας έχει ληφθεί υπόψιν το lockdown μέχρι και τις 21/3 που εφαρμόσθηκε στις Περιφερειακές Ενότητες Αχαΐας, Αρκαδίας, Θεσσαλονίκης, Λάρισας, Λευκάδας, Φθιώτιδας, Αργολίδας, Κορινθίας, Θεσπρωτίας, Άρτας, Σάμου, Βοιωτίας, Χίου, Αιτωλοακαρνανίας, Ρόδου, Ηρακλείου και Ευβοίας. Επιπλέον, όσον αφορά τις προσομοιώσεις των επιμέρους περιοχών, έγινε επικαιροποίηση των προβλέψεων σε όλες τις επιμέρους περιφερειακές ενότητες όπου εφαρμόσθηκε το lockdown από τις 4/3. Όπως όμως ήδη αναφέρθηκε, λόγω της απόκλισης που παρατηρείται την Τρίτη, εάν αυτή συνεχιστεί και την Τετάρτη, θα γίνει επαναπαραμετροποίηση του μοντέλου με μεγαλύτερη ποσόστοση μεταλλαγμένων μεταλλαγμένων στην κοινότητα, δηλαδή το πόσο τοις εκατό (%) των κρουσμάτων που εντοπίζονται καθημερινά είναι φορείς κάποιου μεταλλαγμένου και πιο ταχέως μεταδιδόμενου στελέχους.
Όπως φαίνεται από το διάγραμμα, από τις 8 Ιανουαρίου έχουμε μια αύξηση κρουσμάτων μέχρι τις 11 Ιανουαρίου η οποία οφείλεται στη μείωση της περιστολής που σημειώθηκε στις γιορτές. Από τις 11 μέχρι τις 18 Ιανουαρίου προβλεπόταν μια μείωση κρουσμάτων λόγω της εφαρμογής του lockdown και η οποία όντως παρατηρήθηκε. Εντούτοις, όπως είχαμε προβλέψει, από τις 23 Ιανουαρίου και έπειτα διαφαίνεται αύξηση στον κυλιόμενο μέσο όρο των κρουσμάτων. Η εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων, σε συνδυασμό με την επικρατούσα μετεωρολογία πρόκειται να επιφέρει μια σταθεροποίηση ή και ελαφρά μείωση των κρουσμάτων τις επόμενες ημέρες. Παρ’ολ’αυτά, μετά από τις 17/2 σημειώνεται μια αύξηση των κρουσμάτων, η οποία αναμένουμε να συνεχιστεί.
Σχήμα 3. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ελληνική επικράτειαΤο ίδιο σενάριο μέτρων, έχει ληφθεί υπόψη στα αποτελέσματα του μοντέλου που παρουσιάζονται σε επιμέρους περιοχές της επικράτειας.
Στις επιμέρους περιοχές με υψηλό υγειονομικό κίνδυνο, την Τρίτη παρατηρείται υψηλότερος αριθμός κρουσμάτων τόσο στη Θεσσαλονίκη με 395 κρούσματα (108 κρούσματα τη Δευτέρα), όσο και στην Αττική με 1572 κρούσματα (556 τη Δευτέρα), αντικατοπτρίζοντας τον υψηλό αριθμό τεστ ανίχνευσης που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη σε σχέση με τις προηγούμενες ημέρες. Η αποκλιμάκωση της πανδημίας στην Αττική αναμένουμε να ξεκινήσει μέσα στις επόμενες 2-3 ημέρες, αλλά όπως ήδη αναφέραμε, με βάση και τα αυριανά δεδομένα ίσως χρειαστεί να γίνει επικαιροποίηση και αναθεώρηση των προβλέψεων. Επίσης τονίζουμε ξανά την ανάγκη να γίνεται γνωστός από τον ΕΟΔΥ ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης που πραγματοποιούνται ανά περιφερειακή ενότητα (ή τουλάχιστον στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη). Με αυτά τα δεδομένα, η Αθήνα πλέον αντιπροσωπεύει περίπου το 49% των κρουσμάτων, αλλά πλέον, εμφανίζει λίγο λιγότερα από τα τετραπλάσια κρούσματα από τη Θεσσαλονίκη. Γι’ αυτό, συνεχίζουμε να εφιστούμε την προσοχή μας στην Αττική (Σχήμα 4), για την οποία είχε επισημανθεί ο κίνδυνος από τις 29 Νοεμβρίου. Δυστυχώς, διαφαίνεται ότι η πτώση δεν είναι η αναμενόμενη αρχικά με βάση το σκληρό lockdown που εφαρμόσθηκε (η απόδοση του lockdown είναι μειωμένη κατά 45% σε σχέση με το lockdown του Απριλίου 2020), σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η διασπορά του μεταλλαγμένου στελέχους B.1.1.7. του SARS-CoV-2 στον πληθυσμό της Αττικής, είναι ιδιαίτερα υψηλή και προχθές ανιχνεύθηκαν και 2 νέες μεταλλάξεις με, πιθανώς, αυξημένη μεταδοτικότητα.Η πορεία της διασποράς στη Θεσσαλονίκη (Σχήμα 5), αν και την προηγούμενη εβδομάδα ακολουθούσε τη σχετικά ήπια αύξηση που αναμέναμε, με τα δεδομένα της Τρίτης των 395 νέων κρουσμάτων (αλλά και με τις αβεβαιότητες που δημιουργούν οι πάντα υψηλές μετρήσεις της Τρίτης), είμαστε πλέον επιφυλακτικοί στο αν θα περιέλθει σε πτωτική πορεία στις επόμενες ημέρες. Συνεπώς, όπως και για το σύνολο της Ελληνικής Περιφέρειας και την Αττική, με βάση και τα σημερινά αποτελέσματα θα κριθεί εάν θα χρειαστεί να γίνει αναθεώρηση των προβλέψεων. Με βάση τις αβεβαιότητες που εισάγει η μη πλήρης εικόνα της πραγματικής διασποράς της βρετανικής και (κυρίως) της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης του SARS-CoV-2 στην κοινότητα, ήταν απολύτως αναγκαία τη λήψη επιπλέον μέτρων και στη Θεσσαλονίκη, δεδομένου ότι όσο νωρίτερα ληφθούν μέτρα αντιμετώπισης της διασποράς στην κοινότητα, τόσο καλύτερη θα είναι η απόδοσή τους.
Σχήμα 4. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αττική
Σχήμα 5. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη ΘεσσαλονίκηΌσον αφορά τη Θεσσαλία, ανοδική πορεία σε σχέση με τη Δευτέρα (45 κρούσματα) παρατηρήθηκε στα κρούσματα που ανιχνεύθηκαν στη Λάρισα με 102 κρούσματα την Τρίτη (Σχήμα 6). Η πορεία της καμπύλης διασποράς του ιού συνεχίζει να είναι αυξητική και η Λάρισα να χαρακτηρίζεται ως κόκκινη περιοχή, ενώ αναμένουμε να ξεκινήσει αποκλιμάκωση τις επόμενες 4-5 μέρες. Στην Καρδίτσα έχουμε αύξηση με 23 κρούσματα (Σχήμα 8). Όμοια στη Μαγνησία με 32 κρούσματα (Σχήμα 7) και στα Τρίκαλα με 11 κρούσματα (Σχήμα 9) παρατηρείται αύξηση σε σχέση με τη Δευτέρα.
Σχήμα 6. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λάρισα
Σχήμα 7. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μαγνησία
Σχήμα 8. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καρδίτσα
Σχήμα 9. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα ΤρίκαλαΣτην Αχαΐα, παρουσιάζεται έντονη αύξηση σε σχέση με τη Δευτέρα με 149 κρούσματα την Τρίτη (Σχήμα 10). Η συνολικά έντονα αυξητική πορεία, πιστεύουμε ότι φτάνει σε 3-4 ημέρες στην κορύφωσή της με την εφαρμογή των μέτρων που ισχύουν από τις 6 Φεβρουαρίου, αν και η περιφερειακή ενότητα δεν προβλέπεται να βγει από τον χαρακτηρισμό ως «κόκκινη» περιοχή ούτε μέχρι τις 31 Μαρτίου. Χρειάζεται προσοχή λοιπόν στην εφαρμογή των μέτρων για να επιτευχθεί η επιθυμητή καθοδική πορεία στην εξέλιξη των κρουσμάτων. Σταθερή εμφανίζεται η κατάσταση στη Λακωνία με 1 κρούσμα (Σχήμα 12). Αύξηση παρουσιάστηκε στην Αργολίδα με 28 κρούσματα (Σχήμα 14) η οποία έχει περιέλθει σε τροχιά αποκλιμάκωσης. Στην Αρκαδία όπου την Τρίτη εντοπίσθηκαν 15 κρούσματα (Σχήμα 11) η καμπύλη κινείται πτωτικά. Η Αρκαδία η οποία είχε περάσει στις κόκκινες περιοχές εδώ και 2 εβδομάδες εμφάνιζε πολύ έντονα ανοδική τάση, η οποία έχει καμφθεί, αλλά για να συνεχισθεί αυτό χρειάζεται προσοχή. Εντούτοις, λόγω των διακυμάνσεων στη πορεία των τελευταίων ημερών, αναμένουμε να εξέλθει από το όριο της κόκκινης περιοχής στην επόμενη εβδομάδα. Όσον αφορά άλλες περιοχές της Πελοποννήσου, ανοδική σε σχέση με τη Δευτέρα εμφανίζεται η κατάσταση στη Μεσσηνία με 6 κρούσματα (Σχήμα 13). Υπάρχει ανάγκη αύξησης του αριθμού των τεστ ανίχνευσης στην Πελοπόννησο (και ιδιαίτερα στην Αχαΐα) με σκοπό την διακοπή των αλυσίδων μετάδοσης.
Σχήμα 10. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αχαΐα
Σχήμα 11. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αρκαδία
Σχήμα 12. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λακωνία
Σχήμα 13. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Μεσσηνία
Σχήμα 14. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην ΑργολίδαΣτην Αιτωλοακαρνανία (Σχήμα 15) με 33 κρούσματα την Τρίτη παρατηρείται αύξηση σε σχέση με τη Δευτέρα (13 κρούσματα) (Σχήμα 15) ενώ η κορύφωση της επιδημικής καμπύλης σε ό,τι αφορά στα κρούσματα είναι κοντά. Στην Εύβοια, με 27 κρούσματα, παρατηρείται ανοδική πορεία σε σχέση με την Δευτέρα (Σχήμα 16). Η συνολική πορεία της καμπύλης νέων κρουσμάτων παραμένει ελαφρά καθοδική όπως έχουμε προβλέψει λαμβάνοντας υπόψη και τις διακυμάνσεις. Λόγω αυτών των διακυμάνσεων, η Εύβοια προβλέπεται να παραμείνει «κόκκινη» μέχρι τις 12 Μαρτίου. Ανοδική τάση είχαμε στη Βοιωτία με 33 κρούσματα (Σχήμα 17), στην οποία επίσης είχε διαμορφωθεί μια τάση σταθεροποίησης την προηγούμενη εβδομάδα, η οποία όμως ακολουθήθηκε από ανοδική τάση τις τελευταίες ημέρες. Η ανοδική εξέλιξη της πανδημίας στη Βοιωτία αναμένεται να αρχίσει να αποκλιμακώνεται σε 2-3 μέρες. Η περιοχή είναι κόκκινη και προβλέπεται να παραμείνει έτσι το πρώτο 15ήμερο του Μαρτίου. Ανοδική είναι η πορεία της πανδημίας και στη Φθιώτιδα με 31 κρούσματα (Σχήμα 18), ενώ με τα δεδομένα των τελευταίων ημερών, η ανοδική αυτή τάση δεν αναμένεται να αρχίσει να κάμπτεται άμεσα.
Σχήμα 15. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αιτωλοακαρνανία
Σχήμα 16. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Εύβοια
Σχήμα 17. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Βοιωτία
Σχήμα 18. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φθιώτιδα
Σχήμα 19. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα ΙωάννιναΕλαφρώς ανοδική σε σχέση με τη Δευτέρα ήταν η πορεία και στα Ιωάννινα με 22 κρούσματα την Τρίτη (Σχήμα 19), που πλέον επίσης ξεπέρασαν το όριο της κόκκινης περιοχής, και συνολικά εμφανίζουν έντονα ανοδική τάση τις τελευταίες ημέρες, ενώ η κορύφωση της επιδημικής καμπύλης προβλέπεται να επέλθει στις 10-11 Μαρτίου. Τα Ιωάννινα θα παραμείνουν στις κόκκινες περιοχές μέχρι τις 25 Μαρτίου όμως, άρα χρειάζεται προσοχή στην εφαρμογή των μέτρων αναχαίτισης της επιδημίας. Όσον αφορά στις πόλεις της Βορείου Ελλάδας, αύξηση κρουσμάτων παρουσιάζεται στην Ημαθία με 38 κρούσματα (Σχήμα 20), στις Σέρρες με 23 κρούσματα (Σχήμα 29), στην Χαλκιδική με 46 κρούσματα (Σχήμα 31), στην Κοζάνη με 49 κρούσματα (Σχήμα 22), στην Πιερία με 23 κρούσματα (Σχήμα 22), στην Πέλλα με 22 κρούσματα (Σχήμα 21), στην Καβάλα με 19 κρούσματα (Σχήμα 26). Αντίθετα καθοδική είναι η πορεία της πανδημίας στα Γρεβενά με 0 κρούσματα (Σχήμα 28) και στο Κιλκίς με 10 κρούσματα (Σχήμα 25). Σταθερή είναι η κατάσταση στην Καστοριά με 4 κρούσματα (Σχήμα 30) και στη Φλώρινα με 1 κρούσμα (Σχήμα 23). Στην Καστοριά η συνολική πορεία της επιδημικής καμπύλης είναι αυξητική και η κορύφωση προβλέπεται να επέλθει σε 3-4 ημέρες. Παρά την εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων η Χαλκιδική προβλέπεται να παραμείνει «κόκκινη» και μετά το τέλος του μήνα. Εντούτοις και άλλες περιοχές πλέον είτε έχουν ξανά πορεία που τείνει να τις χαρακτηρίσουν κόκκινες εάν δεν αναχαιτιστεί (Κοζάνη, Καβάλα, Ημαθία), είτε βρίσκονται τις τελευταίες ημέρες κοντά στο όριο (Πιερία, Γρεβενά). Από αυτές όμως περισσότερο ανησυχεί και πάλι η Κοζάνη, στην οποία έχει διαμορφωθεί έντονη αυξητική τάση τις τελευταίες ημέρες, η οποία δεν φαίνεται να αναχαιτίζεται άμεσα.
Σχήμα 20. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ημαθία
Σχήμα 21. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πέλλα
Σχήμα 22. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κοζάνη
Σχήμα 23. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φλώρινα
Σχήμα 24. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Δράμα
Σχήμα 25. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Κιλκίς
Σχήμα 26. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καβάλα
Σχήμα 27. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πιερία
Σχήμα 28. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Γρεβενά
Σχήμα 29. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στις Σέρρες
Σχήμα 30. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καστοριά
Σχήμα 31. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη ΧαλκιδικήΌσον αφορά τη Θράκη, στη Ροδόπη υπάρχει αύξηση σε σχέση με τη Δευτέρα, καθώς την Τρίτη εντοπίστηκαν 10 κρούσματα (Σχήμα 32) και η συνολική τάση διαμορφώνεται σε ελαφρά ανοδική, αλλά όχι ανησυχητική για την ώρα. Αντίθετα καθοδική είναι η κατάσταση στην Ξάνθη με 1 κρούσμα (Σχήμα 33), και συνολικά δε διαφαίνεται ακόμα αποσταθεροποίηση της τροχιάς αποκλιμάκωσης των προηγουμένων ημερών. Στον Έβρο με 14 κρούσματα (Σχήμα 34), έχουμε αύξηση σε σχέση με τη Δευτέρα, αλλά για την ώρα η συνολική πορεία παραμένει πτωτική.
Σχήμα 32. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ροδόπη
Σχήμα 33. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ξάνθη
Σχήμα 34. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στον ΈβροΣτη Λέσβο την Τρίτη, εντοπίστηκαν 22 κρούσματα (Σχήμα 35) και η συνολική πορεία των τελευταίων ημερών υποδεικνύει ανοδική τάση, η οποία αναμένουμε να σταθεροποιηθεί εντός των επομένων 4-5 ημερών. Στην Κέρκυρα με 10 κρούσματα (Σχήμα 36) παρατηρείται αύξηση σε σχέση με τη Δευτέρα, και η πορεία της πανδημίας ακολουθεί μειωτική τροχιά. Στα Χανιά με 26 κρούσματα (Σχήμα 38) έχουμε αύξηση σε σχέση με τη Δευτέρα, και συνεχίζεται η ανοδική τάση και πλέον πέρασε στις κόκκινες περιοχές. Στο Ηράκλειο, που εντοπίστηκαν 48 κρούσματα την Τρίτη, παρατηρείται ανοδική τάση σε σχέση με τη Δευτέρα (Σχήμα 37), και διαφαίνεται να έχει περιέλθει σε σταθερή πορεία, παρά τις διακυμάνσεις που θα προκύψουν, και που ίσως καθυστερήσουν τον αποχαρακτηρισμό της περιοχής ως κόκκινη ίσως και μετά τις 15 Μαρτίου. Αύξηση κρουσμάτων παρατηρείται στο Ρέθυμνο με 19 κρούσματα (Σχήμα 39) το οποίο συνεχίζει να παραμένει στην κόκκινη περιοχή και αναμένουμε να συνεχιστεί αυτό για όλη τη διάρκεια του Μαρτίου. Στη Χίο με 5 κρούσματα (Σχήμα 40), παρατηρείται καθοδική τάση σε σχέση με τη Δευτέρα με τη συνολική πορεία της πανδημίας να είναι επίσης καθοδική και να παραμένει στις «κόκκινες» περιοχές, ενώ στη Θάσο, όπου εντοπίστηκαν 0 κρούσματα (Σχήμα 41), η συνολική τάση είναι καθοδική με διακυμάνσεις.
Σχήμα 35. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λέσβο
Σχήμα 36. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κέρκυρα
Σχήμα 37. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ηράκλειο
Σχήμα 38. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Χανιά
Σχήμα 39. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ρέθυμνο
Σχήμα 40. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χίο
Σχήμα 41. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην ΘάσοΣυμπεράσματα:Η αύξηση που παρατηρείται πλέον στον αριθμό των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), καθώς και ο αριθμός των θανάτων (αν και με κάποια μικρή απόκλιση την Τρίτη) συνάδουν με τις προσομοιώσεις του μοντέλου CORE. Εντούτοις, σημαντικές αποκλίσεις προς τα πάνω παρατηρήθηκαν την Τρίτη στον αριθμό των κρουσμάτων στο σύνολο της Ελλάδας, καθώς και στις μεγαλύτερες μητροπολιτικές περιοχές, δηλαδή την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Τα παραπάνω αποτελέσματα αποτυπώνονται και στο δείκτη θετικότητας, του οποίου η ημερήσια τιμή παρουσίασε πολύ μεγάλη αύξηση. Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας αυξήθηκε στο 4,8% (η ημερήσια τιμή την Τρίτη ήταν 5,4%) ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) ανέβηκε στο 1,21 (τιμές του Rt πάνω από τη μονάδα υποδηλώνουν καθαρή αύξηση της διασποράς του ιού στην κοινότητα).Με δεδομένο τον πολύ υψηλό αριθμό κρουσμάτων την Τρίτη, αλλά και το γεγονός ότι πολλές περιοχές συμπεριλαμβανομένου και της Αττικής βρίσκονται ήδη σε lockdown εδώ και μέρες, η πορεία της πανδημίας δεν είναι η αναμενόμενη, γεγονός που στη παρούσα φάση ίσως υποδηλώνει περισσότερο μεγαλύτερη διασπορά των μεταλλαγμένων στελεχών στην κοινότητα και λιγότερο πλημμελή εφαρμογή των μέτρων. Συνεπώς, είναι επιτακτική η ανάγκη να έχουμε καλύτερη εικόνα της διασποράς τους, έτσι ώστε να μπορέσει να γίνει ορθή αναπροσαρμογή των εκτιμήσεων για την πορεία της πανδημίας στις επόμενες εβδομάδες.Με βάση τα δεδομένα αυτής της εβδομάδας, καλώς εφαρμόσθηκαν τα περιοριστικά μέτρα που ισχύουν από τις 4 Μαρτίου, τα οποία ίσως χρειαστούν επιπλέον αναθεώρηση, με βάση την επιδημιολογική εικόνα που θα επικρατήσει, ενώ επίσης καλώς εφαρμόσθηκε το lockdown στην Αθήνα μέχρι τις 15 Μαρτίου. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, τα μέτρα αυτά φαίνονται να είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, και αναμένουμε να δούμε εάν θα αποδειχθούν ικανά και στην πράξη να αναχαιτίσουν την επέλαση ενός τρίτου κύματος, εν αναμονή και επιπλέον στοιχείων, τόσο για τη μεταδοτικότητα του στελέχους B.1.1.7. του SARS-CoV-2, όσο και της διασποράς του στην κοινότητα, οπότε συνολικά προτείνουμε την εφαρμογή καθολικού lockdown σε όλη τη χώρα, ώστε να αναχαιτιστεί η διαφαινόμενη ανοδική πορεία που διαμορφώνεται. Η πρόταση αυτή υποστηρίζεται και από το υψηλό ποσοστό πληρότητας των ΜΕΘ, των οποίων οι ανάγκες αναμένεται να συνεχίσουν να αυξάνουν.Παρά την εφαρμογή οριζόντιων μέτρων ανάσχεσης της πανδημίας που εφαρμόσθηκαν από τα τέλη Οκτωβρίου, η πορεία της τελευταίας διαφοροποιείται από περιοχή σε περιοχή. Οι παραπάνω παρατηρήσεις τείνουν στο συμπέρασμα ότι η διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου θα πρέπει να εξεταστεί σε τοπικό επίπεδο. Πλέον προβληματίζουν πέρα από την Αττική, η Αχαΐα, η Αιτωλοακαρνανία, η Εύβοια, η Βοιωτία, η Θάσος, η Χαλκιδική, καθώς επίσης η Αρκαδία, η Αργολίδα, η Φθιώτιδα, η Λάρισα, τα Γρεβενά, η Χίος, το Ρέθυμνο, το Ηράκλειο και τα Ιωάννινα. Προσοχή πρέπει να δοθεί στην επιδημιολογική παρατήρηση στην Ημαθία. Προσοχή χρειάζεται και η Θεσσαλονίκη, της οποία προβληματίζει ιδιαίτερα η πολύ έντονη άνοδος του αριθμού των κρουσμάτων την Τρίτη, και εγείρονται ερωτηματικά για την πραγματική διασπορά της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης στην κοινότητα. Συνολικά, τα τεστ ανίχνευσης θα πρέπει να φτάσουν τουλάχιστον στα 80.000 και να δίνεται έμφαση στοχευμένα στις περιφερειακές ενότητες στις οποίες η δυναμική της διασποράς φαίνεται να είναι ανησυχητική για 1-2 ημέρες ώστε να ανιχνεύονται οι ασυμπτωματικοί και προσυμπτωματικοί φορείς και να σπάει η αλυσίδα μετάδοσης βάζοντάς τους σε καραντίνα. Λόγω της ανησυχίας που εγείρει η παρουσία στην κοινότητα των μεταλλαγμένων στελέχους του SARS-CoV-2 (κυρίως η βρετανική και η νοτιοαφρικανική μετάλλαξη) και προκειμένου να περιορίσουμε ή τουλάχιστον να καθυστερήσουμε την ευρεία διασπορά τους, προτείνουμε τα ακόλουθα μέτρα πριν συζητηθεί το περαιτέρω άνοιγμα εκπαιδευτικών και οικονομικών δραστηριοτήτων:– εφαρμογή του ήδη υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου για την τηλεργασία (όσο το δυνατόν περισσότερο, αλλά τουλάχιστον 50%) ή ακόμη και αύξηση του ελάχιστου ορίου τηλεργασίας στο 70% όπου αυτό είναι δυνατόν τόσο από δημόσιους όσο και ιδιωτικούς φορείς – είναι απαραίτητο να υπάρξει άμεσα πολύ μεγαλύτερος έλεγχος της εφαρμογής της σχετικής ΚΥΑ από όλους τους εργοδότες του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. – αύξηση του αριθμού των δοκιμών (συμπεριλαμβανομένων τόσο των δοκιμών RT-PCR όσο και των ταχέων δοκιμών που βασίζονται σε αντιγόνα) σε βιομηχανικές και βιοτεχνικές εγκαταστάσεις και γενικά σε χώρους εργασίας με μεγάλη πιθανότητα συγχρωτισμού λόγω της φύσης της παραγωγικής διαδικασίας.– αύξηση του αριθμού των δοκιμών (συμπεριλαμβανομένων τόσο των δοκιμών RT-PCR όσο και των ταχέων δοκιμών που βασίζονται σε αντιγόνα) σε συνδυασμό με αυξημένη ιχνηλάτηση. – χρήση συσκευών καθαρισμού αέρα (συσκευές απολύμανσης και φιλτραρίσματος αέρα) σε σχολικές αίθουσες με πάνω από 17 μαθητές, μέσα μαζικής μεταφοράς, εστιατόρια και δημόσιους κλειστούς χώρους. Αυτό θα συντελέσει σε μείωση κατά 20-25% του συνολικού ρυθμού μετάδοσης (καθώς η αερομεταφερόμενη μετάδοση αντιπροσωπεύει το 25-30% του συνόλου).– αύξηση του αριθμού της γενετικής αλληλούχισης στα δείγματα που λαμβάνονται από τα ιδρύματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για να μας επιτρέψουν να εκτιμήσουμε την πραγματική εξάπλωση των μεταλλαγμένων στελεχών στην κοινότητα. Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό, γιατί τη δεδομένη στιγμή, ο μεγαλύτερος παράγοντας αβεβαιότητας των μοντέλων είναι η διασπορά των μεταλλαγμένων στελεχών στην κοινότητα, δηλαδή το πόσο τοις εκατό (%) των κρουσμάτων που εντοπίζονται καθημερινά είναι φορείς κάποιου μεταλλαγμένου και πιο ταχέως μεταδιδόμενου στελέχους. Το τελευταίο στοιχείο είναι σημαντικό και επηρεάζει καθοριστικά την πρόβλεψη μας για την πορεία της πανδημίας. – Να γίνει αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού στο μέγιστο δυνατό επίπεδο, για να χρησιμοποιηθεί ως ενεργός έλεγχος της δυναμικής της πανδημίας και να δημιουργηθεί τεχνητή ανοσία σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Μετά το τέλος του εμβολιασμού των ευπαθών ομάδων, καλό θα ήταν η προτεραιοποίηση στον εμβολιασμό με βάση επαγγελματικά κριτήρια, δηλαδή επαγγελματιών που λόγω της φύσης της εργασίας τους έρχονται σε μεγαλύτερη επαφή με συμπολίτες. Αν θέλουμε να συνδυάσουμε τη χρηστή διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου από την COVID-19 με την εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας και της κοινωνίας, είναι κρίσιμο να προετοιμάζουμε κατάλληλα τους χώρους εργασίας, εκπαίδευσης, τα μέσα μαζικής μεταφοράς σε επίπεδα υποδομής ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν με αυξημένη ασφάλεια και να μην στηριζόμαστε μόνο στα μέτρα περιορισμού δραστηριοτήτων. Ο περιορισμός δραστηριοτήτων και το lockdown είναι τα τελικά μέτρα που παίρνουμε όταν πρέπει να περιορίσουμε την επέκταση της διασποράς του SARS–CoV-2 δραστικά, δεν μπορεί να είναι τα πρώτα μέτρα που παίρνουμε.ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕ ΤΑ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ
