Το enikos.gr καθημερινά, μετά τις ανακοινώσεις του ΕΟΔΥ για τον κορονοϊό παρουσιάζει την ποσοτική ανάλυση των επιδημιολογικών δεδομένων, σε συνεργασία με την ομάδα του Δημοσθένη Σαρηγιάννη, διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντή της Ερευνητικής Ομάδας HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Ανθρώπινη Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ.
Ακολουθεί η ανάλυση του καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη και του Δρ. Σπύρου Καρακίτσιου για την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα μας:
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, της Τετάρτης ο αριθμός κρουσμάτων ανέρχεται στα 755 νέα κρούσματα, με τα αποτελέσματα να συνάδουν με τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE (n=740). Ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκαν ήταν 25724, και σε συνδυασμό με τον αριθμό των κρουσμάτων, ο δείκτης θετικότητας διαμορφώθηκε στο 2,9%. Η πραγματοποίηση αριθμού τεστ σε επίπεδα άνω των 40.000 την ημέρα (όπως και πραγματοποιείται τις τελευταίες ημέρες) ή και ακόμα μεγαλύτερος (όπως και την Τετάρτη), θα συντελέσει στο να εξάγουμε πιο ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την πορεία της πανδημίας. Γενικά όμως θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης του SARS-CoV-2 χρησιμοποιώντας τα rapid test για να καταπολεμηθεί η δυναμική αύξησης της διασποράς στις περιοχές όπου μια τέτοια αύξηση διαφαίνεται από τα μέχρι τώρα δεδομένα και την υπολογιστική πλατφόρμα CORE.
Ο αριθμός θανάτων (13) είναι σημαντικά μειωμένος σε σχέση με χθες (29), αν και όπως είχαμε προβλέψει από την προηγούμενη εβδομάδα, δεν αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω κάτω από τους 20 (σε επίπεδο μέσης εβδομαδιαίας τιμής), με δεδομένη την αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων και την αύξηση του αριθμού των διασωληνωμένων που έχει ήδη ξεκινήσει.
Όσον αφορά στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνομένοι σε ΜΕΘ), ο αριθμός τους αυξήθηκε σε σχέση με χθες (313 από 309). Σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα της τελευταίας εβδομάδας φαίνεται ότι ξεκίνησε η ανοδική πορεία που αναμέναμε. Η καμπύλη εξέλιξης του αριθμού των ασθενών που χρειάζονται διασωλήνωση φαίνεται να ακολουθεί την πορεία που διαφαίνονταν και από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE, όπως αυτή παρουσιάζεται στο Σχήμα 1, ενώ μια εκτίμηση για την πορεία των θανάτων παρουσιάζεται στο Σχήμα 2.
Σχήμα 1. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Σχήμα 2. Αριθμός θανάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Και στις δύο περιπτώσεις φαίνεται ότι πλέον ξεπερνάμε τη φάση της αποκλιμάκωσης (βλέπε σχήματα 1 και 2) και εισερχόμαστε σε νέα ανοδική τροχιά. Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων, καθώς και του κυλιόμενου μέσου όρου 7 ημερών του αριθμού των κρουσμάτων ανά 100.000 πληθυσμού, όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία τους όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου, αποτυπώνονται στο Σχήμα 3. Η ανάλυσή μας έχει επικαιροποιηθεί με βάση την απόφαση εφαρμογής αυστηρού lockdown από την Κυριακή 3 Ιανουαρίου μέχρι και τις 17 Ιανουαρίου. Στις 11 Ιανουαρίου λάβαμε υπόψη το άνοιγμα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ το άνοιγμα των βιβλιοπωλείων, κομμωτηρίων, λιανικού εμπορίου και των εμπορικών καταστημάτων από τη Δευτέρα 18/1, ενώ επιπλέον, έχει ληφθεί υπόψη το άνοιγμα τις δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από τη Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου στις κίτρινες περιοχές. Στις κόκκινες περιοχές, από τη Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου έχει γίνει άνοιγμα μόνο των Γυμνασίων (και συνεχίζεται το καθεστώς τηλε-εκπαίδευση για τα Λύκεια), στις οποίες επίσης, η λειτουργία του λιανεμπορίου θα πραγματοποιείται με τη μέθοδο click away, και η λειτουργία καταστημάτων ένδυσης, υπόδησης, βιβλιοπωλείων, κομμωτηρίων και καταστημάτων προσωπικής περιποίησης με προκαθορισμένο ραντεβού (click-in-a-shop) και με 1 άτομο ανά 25 τ.μ. Από την Τετάρτη έχουν ληφθεί υπόψιν τα περιοριστικά μέτρα που ανακοινώθηκαν στις 5 Φεβρουαρίου) για Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Χαλκίδα και Χαλκιδική και που τέθηκαν σε ισχύ από το Σάββατο 6 Φεβρουαρίου και μέχρι τη Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου, ενώ επιπλέον για την Αθήνα και στο βαθμό που αυτή επηρεάζει όλη την υπόλοιπη Ελλάδα, το αυστηρό lock down που ανακοινώθηκε την Τετάρτη με εφαρμογή από την Πέμπτη 11/2 έως και τις 28/2. Όπως φαίνεται από το διάγραμμα, από τις 8 Ιανουαρίου έχουμε μια αύξηση κρουσμάτων μέχρι τις 11 Ιανουαρίου η οποία οφείλεται στη μείωση της περιστολής που σημειώθηκε στις γιορτές. Από τις 11 μέχρι τις 18 Ιανουαρίου προβλεπόταν μια μείωση κρουσμάτων λόγω της εφαρμογής του lockdown και η οποία όντως παρατηρήθηκε. Εντούτοις, όπως είχαμε προβλέψει, από τις 23 Ιανουαρίου και έπειτα διαφαίνεται αύξηση στον κυλιόμενο μέσο όρο των κρουσμάτων. Η εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων, σε συνδυασμό με την επικρατούσα μετεωρολογία πρόκειται να επιφέρει μια σταθεροποίηση ή και ελαφρά μείωση των κρουσμάτων τις επόμενες ημέρες. Παρ’ολ’αυτά, μετά από τις 17/2 προβλέπεται μια περαιτέρω αύξηση των κρουσμάτων, η οποία αναμένουμε να καμφθεί τις επόμενες ημέρες, ως αποτέλεσμα των μέτρων που ελήφθησαν από την προηγουμένη εβδομάδα.
Σχήμα 3. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ελληνική επικράτεια
Το ίδιο σενάριο μέτρων, έχει ληφθεί υπόψη στα αποτελέσματα του μοντέλου που παρουσιάζονται σε επιμέρους περιοχές της επικράτειας. Στις επιμέρους περιοχές με υψηλό υγειονομικό κίνδυνο, την Τετάρτη παρατηρείται καθοδική πορεία στη Θεσσαλονίκη με 125 κρούσματα (144 κρούσματα χθες) όπως και στην Αττική με 231 κρούσματα (538 χθες). Αξίζει να σημειωθεί όμως, ότι την Τετάρτη, λόγω της κακοκαιρίας που έπληξε την Αττική και χθες, υπάρχουν αυξημένες αβεβαιότητες σχετικά με τον αριθμό των τεστ που πραγματοποιήθηκαν στις επιμέρους περιοχές της επικράτειας, οπότε είναι πολύ πιθανό να υπάρχει στην Αττική υποεκτίμηση του αριθμού των κρουσμάτων, εντουτοις, πιστεύουμε ότι όντως έχει αρχίσει να περιέρχεται σε πτωτική τροχία, την πραγματική κλίση της οποίας θα διαπιστώσουμε στις επόμενες ημέρες. Με αυτά τα δεδομένα, η Αθήνα πλέον αντιπροσωπεύει περίπου το 31% των κρουσμάτων, αλλά πλέον, εμφανίζει λιγότερα από τα διπλάσια κρούσματα από τη Θεσσαλονίκη. Γι’αυτό, παρόλο που συνεχίζουμε να εφιστούμε την προσοχή μας στην Αττική (Σχήμα 4), για την οποία είχε επισημανθεί ο κίνδυνος από τις 29 Νοεμβρίου, με βάση και τα αποτελέσματα, της Τετάρτης αρχίζει να διαφαίνεται ότι πλέον έχει καμφθεί η ανοδική τάση που είχε παρατηρηθεί έντονα και την προηγουμένη εβδομάδα. Επιπλέον διαφαίνεται ότι τα επιβεβαιωμένα κρούσματα (πορτοκαλί γραμμή) τείνουν να ακολουθήσουν τις προβλέψεις του μοντέλου (μπλε γραμμή), και ελπίζουμε να συνεχίσουν έτσι, υποδεικνύοντας ότι τα μέτρα που ελήφθησαν στην Αττική τις προηγούμενες ημέρες, εφαρμόστηκαν αποτελεσματικά και αποδίδουν όπως αναμενόταν. Αυτό περιμένουμε να φανεί πιο καθαρά από τις 17 Φεβρουαρίου και έπειτα. Η πορεία της διασποράς στη Θεσσαλονίκη (Σχήμα 5), ακολουθεί την αύξηση που αναμέναμε αυτή την εβδομάδα. Συνεπώς, παρ’όλο που η κατάσταση ήταν καλή μέχρι και την προηγούμενη εβδομάδα, έχει ξεκινήσει η αναμενόμενη ανοδική τάση με βάση τη λειτουργία δραστηριοτήτων που ήδη ισχύουν (άνοιγμα των δημοτικών και νηπιαγωγείων στις 11 Ιανουαρίου, των οικονομικών δραστηριοτήτων που ξεκίνησαν να λειτουργούν από τις 18 Ιανουαρίου (και που πλέον λειτουργούν με click-away) και το άνοιγμα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (πλέον μόνο τα γυμνάσια) από την 1η Φεβρουαρίου), οπότε η εντατικοποίηση των ελέγχων ανά δήμο προτείνεται να γίνει και στη μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης. Παρόλο που η κατάσταση είναι ακόμα συγκρατημένη, οι αβεβαιότητες που εισάγει ο μειωμένος αριθμός των τεστ ανίχνευσης των προηγουμένων ημερών (και ακόμα και την Τετάρτη σε σχέση με την προηγουμένη εβδομάδα), όσο και η μη πλήρης εικόνα της πραγματικής διασποράς του μεταλλαγμένου στελέχους B.1.1.7. του SARS-CoV-2 στην κοινότητα, καθιστά ίσως αναγκαία τη λήψη επιπλέον μέτρων και στη Θεσσαλονίκη, δεδομένου ότι όσο νωρίτερα ληφθούν μέτρα αντιμετώπισης της διασποράς στην κοινότητα, τόσο καλύτερη θα είναι η απόδοσή τους. Εάν αύριο και μεθαύριο ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων είναι στα ίδια επίπεδα ή και αυξητικός, τότε η άμεση εφαρμογή μέτρων θα είναι επιβεβλημένη.
Σχήμα 4. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αττική
Σχήμα 5. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Θεσσαλονίκη
Όσον αφορά τη Θεσσαλία, ανοδική σε σχέση με χθες (17 κρούσματα) είναι η πορεία της καμπύλης διασποράς του ιού στη Λάρισα με 22 κρούσματα (Σχήμα 6), στα Τρίκαλα με 11 κρούσματα (Σχήμα 9), στην Καρδίτσα με 4 κρούσματα (Σχήμα 8), ενώ καθοδική είναι η πορεία στην Μαγνησία με 5 κρούσματα (Σχήμα 7). Λόγω της συνολικά καλής πορείας των πόλεων αυτών, η εφαρμογή του πιο αυστηρού lockdown, οδηγεί σε πτωτικές τάσεις, όπως είχε προβλεφθεί από την αρχή του έτους.
Σχήμα 6. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λάρισα
Σχήμα 7. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μαγνησία
Σχήμα 8. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καρδίτσα
Σχήμα 9.. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα ΤρίκαλαΣτην Αχαΐα, παρουσιάζεται μείωση σε σχέση με χθες με 61 κρούσματα (Σχήμα 10), όπου και η συνολικά έντονα αυξητική πορεία, έχει αρχίσει να αναχαιτίζεται με τη εφαρμογή των μέτρων που ισχύουν από τις 6 Φεβρουαρίου και η περιφερειακή ενότητα μπορεί να βγει από τον χαρακτηρισμό ως «κόκκινη» περιοχή μετά τις 27-28 Φεβρουαρίου. Καθοδική εμφανίζεται η κατάσταση στη Λακωνία με 2 κρούσματα, με τη συνολική τάση πλέον να είναι καθοδική (Σχήμα 12). Αύξηση παρουσιάστηκε στην Αργολίδα με 26 κρούσματα (Σχήμα 14), η οποία βρίσκεται σε ανοδική τροχιά και πέρασε πλέον στο κόκκινο. Αντίθετα καθοδική είναι η πορεία στην Αρκαδία, όπου εντοπίσθηκαν 6 κρούσματα (Σχήμα 11), η οποία όμως μάλλον θα περάσει στις κόκκινες περιοχές πριν αρχίσει την πτωτική πορεία. Όσον αφορά άλλες περιοχές της Πελοποννήσου, αύξηση σε σχέση με χθες εμφανίζει η κατάσταση στη Μεσσηνία με 5 κρούσματα (Σχήμα 13). Υπάρχει ανάγκη αύξησης του αριθμού των τεστ ανίχνευσης στην Πελοπόννησο (και ιδιαίτερα στην Αχαΐα) με σκοπό την διακοπή των αλυσίδων μετάδοσης.
Σχήμα 10. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αχαΐα
Σχήμα 11. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αρκαδία
Σχήμα 12. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λακωνία
Σχήμα 13. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Μεσσηνία
Σχήμα 14. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αργολίδα
Στην Αιτωλοακαρνανία (Σχήμα 15) με 7 κρούσματα παρατηρείται μείωση σε σχέση με χθες (12 κρούσματα) (Σχήμα 15). Στην Εύβοια, με 18 κρούσματα παρατηρείται πτώση σε σχέση με χθες (Σχήμα 16), αλλά συνολικά έχει περιέλθει σε καθοδική πορεία. Παρά το lockdown που αποφασίστηκε η Εύβοια προβλέπεται να παραμείνει «κόκκινη» μέχρι τις αρχές Μαρτίου. Καθοδική τάση είχαμε στη Βοιωτία με 1 κρούσμα (Σχήμα 17), στην οποία επίσης έχει διαμορφωθεί έντονα ανοδική τάση τις τελευταίες ημέρες και είναι ανάμεσα στις κόκκινες περιοχές με βάση τα κριτήρια του ΕΟΔΥ και του ECDC, κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί και στο 1ο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου. Ανοδική είναι η πορεία της πανδημίας και στη Φθιώτιδα με 6 κρούσματα (Σχήμα 18).
Σχήμα 15. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αιτωλοακαρνανία
Σχήμα 16. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Εύβοια
Σχήμα 17. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Βοιωτία
Σχήμα 18. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη ΦθιώτιδαΌσον αφορά τις πόλεις της Βορείου Ελλάδας, καθοδική εμφανίζεται η κατάσταση στην Ημαθία με 3 κρούσματα (Σχήμα 19), στην Καβάλα με 4 κρούσματα (Σχήμα 25) και στην Χαλκιδική με 23 κρούσματα (Σχήμα 30). Αντίθετα ανοδική είναι η πορεία της πανδημίας στην Πέλλα με 7 κρούσματα (Σχήμα 20), στην Πιερία με 10 κρούσματα (Σχήμα 21), στο Κιλκίς με 5 κρούσματα (Σχήμα 24), στις Σέρρες με 3 κρούσματα (Σχήμα 28). Σταθερή είναι η κατάσταση στη Φλώρινα με 0 κρούσματα (Σχήμα 22). Ανοδική σε σχέση με χτες (9 κρούσματα) είναι η πορεία της διασποράς στην Κοζάνη με 13 κρούσματα (Σχήμα 21), στην οποία έχουν αποδώσει τα αυστηρά μέτρα περιορισμού της κοινωνικής αποστασιοποίησης. Τέλος, τα Γρεβενά με 0 κρούσματα παρουσιάζουν μείωση (Σχήμα 27), όπως και η Καστοριά με 1 κρούσμα (Σχήμα 29). Συνολικά στη Μακεδονία, η εικόνα είναι καλή για τις περισσότερες επιμέρους περιοχές με εξαίρεση τη Χαλκιδική, ενώ φαινόνταν να έχει εισέλθει σε τροχιά αποκλιμάκωσης, η τιμή δείχνει κάποια έντονη συρροή. Παρά την εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων η Χαλκιδική προβλέπεται να παραμείνει «κόκκινη» μέχρι το τέλος του μήνα, εκτός εάν η εφαρμογή των πιο αυστηρών μέτρων που ισχύουν από τις 6 Φεβρουαρίου, παραταθούν και μετά τις 15 Φεβρουαρίου.
Σχήμα 19. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ημαθία
Σχήμα 20. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πέλλα
Σχήμα 21. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κοζάνη
Σχήμα 22. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φλώρινα
Σχήμα 23. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Δράμα
Σχήμα 24. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Κιλκίς
Σχήμα 25. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καβάλα
Σχήμα 26. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πιερία
Σχήμα 27. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Γρεβενά
Σχήμα 28. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στις Σέρρες
Σχήμα 29. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καστοριά
Σχήμα 30. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη ΧαλκιδικήΌσον αφορά τη Θράκη, στη Ροδόπη υπάρχει καθοδική τάση καθώς εντοπίστηκε 1 κρούσμα (Σχήμα 31), ενώ σταθερότητα παρατηρήθηκε στην Ξάνθη με 0 κρούσματα (Σχήμα 33), αν και συνολικά δε διαφαίνεται αποσταθεροποίηση της τροχιάς αποκλιμάκωσης των προηγουμένων ημερών. Στον Έβρο με 8 κρούσματα (Σχήμα 32), έχουμε αύξηση, η οποία ελπίζουμε να μην συνεχιστεί ώστε να μην ανατραπεί η σταθεροποιητική πορεία των προηγουμένων ημερών. Με την εικόνα που παρουσιάζεται τώρα, συνολικά όλες οι επιμέρους αυτές περιοχές βρίσκονται σε πτωτική πορεία.
Σχήμα 31. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ροδόπη
Σχήμα 32. . Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στον Έβρο
Σχήμα 33. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη ΞάνθηΣτη Λέσβο εντοπίστηκαν 5 κρούσματα (Σχήμα 34) και η συνολική πορεία των τελευταίων ημερών υποδεικνύει πτωτική τάση. Στην Κέρκυρα με 7 κρούσματα (Σχήμα 35) παρατηρείται αύξηση. Αντίθετα στα Χανιά με 2 κρούσματα (Σχήμα 37) παρουσιάζεται σταθερότητα σε σχέση με χθες. Στο Ηράκλειο με 17 κρούσματα παρατηρείται καθοδική τάση σε σχέση με χθες (Σχήμα 36), και παρόλο που απέχει από το να χαρακτηριστεί κόκκινο, από τις 25 Ιανουαρίου βρίσκεται συνεχώς σε ανοδική τροχιά, η οποία ελπίζουμε να σταθεροποιηθεί στις επόμενες ημέρες με βάση τα ισχύοντα μέτρα. Αύξηση κρουσμάτων παρατηρείται και στο Ρέθυμνο με 22 κρούσματα (Σχήμα 38) το οποίο συνεχίζει να παραμένει πάνω από την κόκκινη περιοχή. Στη Χίο με 1 κρούσμα (Σχήμα 39) η πορεία της πανδημίας φαίνεται να είναι σταθερή, ενώ και στη Θάσο, όπου εντοπίστηκαν 0 κρούσματα (Σχήμα 40) συνολικά έχει διαμορφωθεί έντονα ανοδική τάση η οποία εκτιμούμε ότι θα αρχίσει να κάμπτεται άμεσα.
Σχήμα 34. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λέσβο
Σχήμα 35. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κέρκυρα
Σχήμα 36. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ηράκλειο
Σχήμα 37. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Χανιά
Σχήμα 38. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ρέθυμνο
Σχήμα 39. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χίο
Σχήμα 40. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Θάσο Συμπεράσματα:Η αύξηση που παρατηρείται πλέον στον αριθμό των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνομένοι σε ΜΕΘ), καθώς και ο αριθμός των θανάτων συνάδουν που παρατηρήθηκαν την Τετάρτη συνάδουν με τις προσομοιώσεις του μοντέλου CORE για τον επόμενο μήνα, ενώ πλέον και ο αριθμός των νέων κρουσμάτων παραμένει ανησυχητικός, ιδιαίτερα για την Αττική, με δεδομένο και το χαμηλό αριθμό των τεστ ανίχνευσης που πραγματοποιήθηκαν την Τετάρτη. Τα παραπάνω αποτελέσματα αποτυπώνονται και στο δείκτη θετικότητας. Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας παρέμεινε σταθερός στο 3,2% (η ημερήσια τιμή σήμερα είναι 2,9%) ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) είναι πλέον 0,96 (τιμές του Rt πάνω από τη μονάδα υποδηλώνουν καθαρή αύξηση της διασποράς του ιού στην κοινότητα). Παρατηρείται δηλαδή εδώ και λίγες ημέρες μια ελαφρά επιβράδυνση της αυξητικής πορείας της πανδημίας συνολικά στη χώρα, ενώ και με τα δεδομένα, της Τετάρτης επανήλθε (σε πανελλαδικό επίπεδο) κάτω από τη μονάδα. Εντούτοις, αξίζει να σημειωθεί ότι η χθεσινή κακοκαιρία στην Αττική είχε αντίκτυπο στον αριθμό των τεστ ανίχνευσης. Οι τιμές αυτές δείχνουν ότι αν και καλώς εφαρμόσθηκε το γενικευμένο lockdown της 3ης Ιανουαρίου, έτσι ώστε να αποσβεσθούν όποιες αποκλίσεις στην εφαρμογή των μέτρων υπήρξαν κατά την περίοδο των εορτών, δημιουργώντας θετικές προοπτικές στο σταδιακό άνοιγμα της οικονομίας που ξεκίνησε από τη Δευτέρα 18 Ιανουαρίου, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί διότι όπως είχαμε επισημάνει από το προ-προηγούμενο Σαββατοκύριακο, τα αποτελέσματα των τελευταίων ημερών, δείχνουν ότι σε πανελλαδικό επίπεδο υπάρχει συνολικά αύξηση, δημιουργώντας ανησυχία τόσο για την πορεία της πανδημίας, όσο και για την πραγματική εξάπλωση του στελέχους B.1.1.7. του SARS-CoV-2 στην κοινότητα. Αναμένουμε λοιπόν τα αποτελέσματα των επομένων ημερών, όπου ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης θα παραμείνει στα συνήθη επίπεδα (άνω των 40.000 ανά ημέρα), και ελπίζουμε να συνεχίσει στα επίπεδα της τελευταίας εβδομάδας, δηλαδή άνω των 45.000, και να συνεχίσει να αυξάνει άμεσα, φτάνοντας τα 80.000-100.000 τεστ ημερησίως. Επιπλέον, με βάση τα δεδομένα αυτής της εβδομάδας, καλώς εφαρμόσθηκαν τα περιοριστικά μέτρα που ισχύουν από τις 6 Φεβρουαρίου, τα οποία ίσως χρειαστούν επιπλέον αναθεώρηση, με βάση την επιδημιολογική εικόνα που θα επικρατήσει, ενώ επίσης καλώς εφαρμόσθηκε το lockdown μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου στην Αθήνα. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, τα μέτρα αυτά φαίνονται να είναι ικανά να αναχαιτίσουν προσωρινά την επέλαση ενός τρίτου κύματος, εν αναμονή και επιπλέον στοιχείων, τόσο για τη μεταδοτικότητα του στελέχους B.1.1.7. του SARS-CoV-2, όσο και της διασποράς του στην κοινότητα.Παρά την εφαρμογή οριζοντίων μέτρων ανάσχεσης της πανδημίας που εφαρμόσθηκαν από τα τέλη Οκτωβρίου, η πορεία της τελευταίας διαφοροποιείται από περιοχή σε περιοχή. Οι παραπάνω παρατηρήσεις τείνουν στο συμπέρασμα ότι η διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου θα πρέπει να εξεταστεί σε τοπικό επίπεδο (όπως πολύ σωστά έγινε με το lockdown στην Αθήνα και προηγουμένως στην Κοζάνη, από τη στιγμή που συνολικά στη χώρα φαίνεται να έχουμε ξεπεράσει την κορύφωση του συγκεκριμένου επιδημικού κύματος του Νοεμβρίου. Παρόλα αυτά, συνιστάται προσεκτική μελέτη των αποτελεσμάτων των επόμενων ημερών, λόγω του ανοίγματος των δημοτικών σχολείων και από αυτή την εβδομάδα και του λιανικού εμπορίου. Με βάση τη συνολική εικόνα που έχει διαμορφωθεί, έχουμε εντελώς διαφορετική κατανομή στο χάρτη των κρουσμάτων, και πλέον μεγαλύτερη ανησυχία, εγείρουν οι τάσεις που παρατηρούνται στην Κεντρική Ελλάδα. Ενώ δηλαδή, τόσο η Θεσσαλονίκη, όσο και οι άλλες πόλεις της Μακεδονίας είχαν μέχρι τώρα πολύ καλή πορεία (με επιφύλαξη για τη Χαλκιδική και την Πιερία), και σύμφωνη με τα μέτρα που ακόμα ισχύουν (ή και τα πιο αυστηρά lockdown σε συγκεκριμένες περιοχές) και συνάδουν και με τις προβλέψεις του μοντέλου, σε περιοχές όπως η Εύβοια και η Αχαΐα (και η Βοιωτία) παρατηρούνται έντονα ανοδικές τάσεις που είναι απαραίτητο να αντιστραφούν με αποφασιστικά μέτρα. Στην Αττική ο αριθμός των κρουσμάτων συνεχίζει να προβληματίζει και δεδομένης της σύγκλισης των μετρούμενων κρουσμάτων με τις προσομοιώσεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE, αναμένεται άνοδος τις επόμενες ημέρες. Για να αποφευχθεί επιδείνωση της κατάστασης, πρέπει οπωσδήποτε να ενταθούν οι έλεγχοι της εφαρμογής των μέτρων, αλλά και ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν κάποιες έντονες αυξητικές τάσεις σε επιμέρους περιοχές τις τελευταίες ημέρες, με κυριότερες την Αχαΐα και την Εύβοια, στις οποίες προτείνεται να εντατικοποιηθούν τα τεστ ανίχνευσης και η ιχνηλάτηση. Eπίσης πλέον προβληματίζουν (σε μικρότερο βαθμό) η Θάσος, η Χαλκιδική, καθώς επίσης η Αρκαδία, η Αργολίδα, το Ρέθυμνο και το Ηράκλειο. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται και η Θεσσαλονίκη, στην οποία ο σχετικά χαμηλός σημερινός αριθμός των τεστ ανίχνευσης, δεν επέτρεψε να έχουμε την πλήρη εικόνα. Συνολικά, τα τεστ ανίχνευσης θα πρέπει να διπλασιαστούν τουλάχιστον και να δίνεται έμφαση στοχευμένα στις περιφερειακές ενότητες στις οποίες η δυναμική της διασποράς φαίνεται να είναι ανησυχητική για 1-2 ημέρες ώστε να ανιχνεύονται οι ασυμπτωματικοί και προσυμπτωματικοί φορείς και να σπάει η αλυσίδα μετάδοσης βάζοντάς τους σε καραντίνα. Με δεδομένο το άνοιγμα της αγοράς από τη Δευτέρα 18 Ιανουαρίου χωρίς επιδείνωση της επιδημιολογικής εικόνας από το τέλος Ιανουαρίου, καλό θα ήταν να αυξήσουμε σημαντικά (κατά 2 και 3 φορές σε σχέση με σήμερα) τα τεστ ανίχνευσης του SARS–CoV-2 στην κοινότητα, στοχεύοντας στις περιοχές υψηλού κινδύνου για να λάβουμε προληπτικά μέτρα. Για τους λόγους ανησυχίας που εγείρει και η παρουσία στην κοινότητα του στελέχους B.1.1.7. του SARS-CoV-2 και προκειμένου να περιορίσουμε ή τουλάχιστον να καθυστερήσουμε την ευρεία διασπορά του, προτείνουμε τα ακόλουθα προληπτικά μέτρα:– εφαρμογή του ήδη υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου για την τηλεργασία (όσο το δυνατόν περισσότερο, αλλά τουλάχιστον 50%) ή ακόμη και αύξηση του ελάχιστου ορίου τηλεργασίας στο 70% όπου αυτό είναι δυνατόν τόσο από δημόσιους όσο και ιδιωτικούς φορείς – είναι απαραίτητο να υπάρξει άμεσα πολύ μεγαλύτερη επιτήρηση της εφαρμογής της σχετικής ΚΥΑ από όλους τους εργοδότες του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. – αύξηση του αριθμού των δοκιμών (συμπεριλαμβανομένων τόσο των δοκιμών RT-PCR όσο και των ταχέων δοκιμών που βασίζονται σε αντιγόνα) σε ιδρύματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης τόσο για το διδακτικό προσωπικό όσο και για τους μαθητές (ειδικά αυτά του λυκείου για όσα λύκεια έχουν ήδη ανοίξει ή πρόκειται να ανοίξουν)– αύξηση του αριθμού της γενετικής αλληλούχισης στα δείγματα που λαμβάνονται από τα ιδρύματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για να μας επιτρέψουν να εκτιμήσουμε την πραγματική εξάπλωση του Β.1.1.7 στην κοινότητα. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, θα πρέπει να ζητηθεί από όλα τα επιστημονικά ιδρύματα που διαθέτουν μια διάταξη αλληλούχισης (κατά προτίμηση next generation sequencing (NGS) ή ακόμα και παλαιότερης γενιάς) να συμβάλουν στην εθνική προσπάθεια περιορισμού της διάδοσης του Β.1.1.7. Αυτό περιλαμβάνει όχι μόνο τα επίσημα κέντρα μοριακής ανάλυσης αλλά και όλα τα ακαδημαϊκά και ερευνητικά κέντρα που διαθέτουν όργανα γενετικής αλληλούχισης. Το έργο πρέπει να συντονιστεί από το εθνικό κέντρο αναφοράς στην Αθήνα, αλλά θα πρέπει να μοιραστεί σε ένα αναλυτικό δίκτυο που να συμπεριλάβει όλα τα ακαδημαϊκά και ερευνητικά εργαστήρια που έχουν την τεχνική ικανότητα να αλληλουχίσουν το γονιδίωμα του κορωνοϊού για να ταυτοποιηθεί όσο το δυνατόν καλύτερα η πραγματική διασπορά του Β.1.1.7 στην ελληνική κοινότητα.– Να γίνει αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού στο μέγιστο δυνατό επίπεδο, για να χρησιμοποιηθεί ως ενεργός έλεγχος της δυναμικής της πανδημίας και να δημιουργηθεί τεχνητή ανοσία σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού.– Να γίνει χρήση συσκευών καθαρισμού αέρα (συσκευές απολύμανσης και φιλτραρίσματος αέρα) σε σχολικές αίθουσες με πάνω από 17 μαθητές, μέσα μαζικής μεταφοράς, εστιατόρια και δημόσιους χώρους. Αυτό θα συντελέσει σε μείωση κατά 20-25% του συνολικού ρυθμού μετάδοσης (καθώς η αερομεταφερόμενη μετάδοση αντιπροσωπεύει το 25-30% του συνόλου).Η επιτυχής διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου τους επόμενους δύο μήνες είναι κρίσιμη όχι μόνο για την προστασία της υγείας του πληθυσμού της χώρας αλλά και για την επιτυχημένη λειτουργία του τουρισμού. Καθώς τα τουριστικά πακέτα για τα μεγάλα τουριστικά θέρετρα της χώρας κλείνονται κατά το πλείστον το Μάρτιο, θα είναι καθοριστικό να έχουμε αποδείξει σε όλο τον κόσμο ότι η Ελλάδα μπορεί να διαχειριστεί επιτυχημένα την υγειονομική κρίση και ότι είναι ένας τουριστικός προορισμός υγειονομικά ασφαλής. Για να συνδυάσουμε την καλή υγειονομική διαχείριση με την προάσπιση της οικονομικής δραστηριότητας και της ομαλής κοινωνικής λειτουργίας θα πρέπει να προετοιμάζουμε τις υποδομές μας με τις μεθόδους που προτείνονται παραπάνω ώστε να μειώνουμε ενεργά την πιθανότητα έκθεσης του πληθυσμού σε μεγάλο ιικό φορτίο. Με δεδομένη την παρουσία του πιο μεταδοτικού στελέχους Β.1.1.7 στην Ελλάδα, αυτή η απαίτηση γίνεται ακόμη πιο πιεστική σήμερα.
