Το enikos.gr καθημερινά, μετά τις ανακοινώσεις του ΕΟΔΥ για τον κορονοϊό παρουσιάζει την ποσοτική ανάλυση των επιδημιολογικών δεδομένων, σε συνεργασία με την ομάδα του Δημοσθένη Σαρηγιάννη, διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντή της Ερευνητικής Ομάδας HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Ανθρώπινη Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ.
Ακολουθεί η ανάλυση του καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη και του Δρ. Σπύρου Καρακίτσιου για την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα μας:
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, ο αριθμός κρουσμάτων για την Τρίτη ανέρχεται στα 842 νέα κρούσματα, με τα αποτελέσματα να ξεπερνούν τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE (n=707). Ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκαν ήταν 36393, και σε συνδυασμό με τον αριθμό των κρουσμάτων, ο δείκτης θετικότητας διαμορφώθηκε την Τρίτη στο 2,3%. Η πραγματοποίηση αριθμού τεστ σε επίπεδα των 40.000 την ημέρα, θα συντελέσει στο να εξάγουμε πιο ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την πορεία της πανδημίας. Γενικά όμως θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης του SARS-CoV-2 χρησιμοποιώντας τα rapid test για να καταπολεμηθεί η δυναμική αύξησης της διασποράς στις περιοχές όπου μια τέτοια αύξηση διαφαίνεται από τα μέχρι τώρα δεδομένα και την υπολογιστική πλατφόρμα CORE.
Ο αριθμός θανάτων (21) είναι ελαφρά μειωμένος σε σχέση με την Δευτέρα (25), ενώ είναι ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι εδώ και πλέον των 4 εβδομάδων παρέμεινε σε πτωτική πορεία, αν και ακολουθεί με υστέρηση δύο εβδομάδων την καμπύλη αποκλιμάκωσης σε ό,τι αφορά στα επιβεβαιωμένα κρούσματα.
Όσον αφορά στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), την Τρίτη ο αριθμός μειώθηκε πολύ ελαφρά σε σχέση με τη Δευτέρα (283 από 286), και παραμένει στα αναμενόμενα επίπεδα. Η καμπύλη εξέλιξης του αριθμού των ασθενών που χρειάζονται διασωλήνωση φαίνεται να ακολουθεί αργά την πορεία που διαφαίνονταν και από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE, όπως αυτή παρουσιάζεται στο Σχήμα 1, ενώ μια εκτίμηση για την πορεία των θανάτων παρουσιάζεται στο Σχήμα 2.
Σχήμα 1. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Σχήμα 2. Αριθμός θανάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Και στις δύο περιπτώσεις φαίνεται ότι βρισκόμαστε περίπου γύρω στο 95% της αποκλιμάκωσης όπως είχαμε προβλέψει (βλέπε σχήματα 1 και 2). Επιπλέον, τόσο στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), όσο και στον αριθμό των θανάτων από COVID-19, θα υπάρξει μια μείωση στο ρυθμό αποκλιμάκωσης και με δεδομένη την άρση των μέτρων περιστολής που ισχύουν αυτή την εβδομάδα αναμένεται μια αργή αναστροφή της αποκλιμακωτικής πορείας από το τέλος της πρώτης εβδομάδας του Φεβρουαρίου και έπειτα.
Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία τους όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου, αποτυπώνονται στο Σχήμα 3. Η ανάλυσή μας έχει επικαιροποιηθεί με βάση την απόφαση εφαρμογής αυστηρού lockdown από την Κυριακή 3 Ιανουαρίου μέχρι και τις 17 Ιανουαρίου. Στις 11 Ιανουαρίου λάβαμε υπόψη το άνοιγμα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ το άνοιγμα των βιβλιοπωλείων, κομμωτηρίων, λιανικού εμπορίου και των εμπορικών καταστημάτων από τη Δευτέρα 18/1.
Όπως φαίνεται από το διάγραμμα, από τις 8 Ιανουαρίου έχουμε μια αύξηση κρουσμάτων μέχρι τις 11 Ιανουαρίου η οποία οφείλεται στη μείωση της περιστολής που σημειώθηκε στις γιορτές. Από τις 11 μέχρι τις 18 Ιανουαρίου προβλεπόταν μια μείωση κρουσμάτων λόγω της εφαρμογής του lockdown που είναι σε ισχύ και αυτήν την εβδομάδα και η οποία όντως παρατηρήθηκε. Από τις 23 Ιανουαρίου και έπειτα προβλέπεται να διαφανεί μια ελαφρά αύξηση στον κυλιόμενο μέσο όρο των κρουσμάτων που θα συνεχιστεί μέχρι το τέλος του μήνα, η οποία επίσης έχει αρχίσει να διαφαίνεται.
Σχήμα 3. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ελληνική επικράτεια
Το ίδιο σενάριο μέτρων, έχει ληφθεί υπόψιν στα αποτελέσματα του μοντέλου που παρουσιάζονται σε επιμέρους περιοχές της επικράτειας.
Στις επιμέρους περιοχές με υψηλό υγειονομικό κίνδυνο, την Τρίτη παρατηρείται ανοδική πορεία στη Θεσσαλονίκη με 65 κρούσματα (32 κρούσματα τη Δευτέρα) και στην Αττική με 427 κρούσματα (206 τη Δευτέρα). Με αυτό τον αριθμό (και με τις αβεβαιότητες που εισάγει ο κυμαινόμενος αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκαν στο σύνολο της επικράτειας καθημερινά, αλλά και η μη γνώση του αριθμού των τεστ που πραγματοποιήθηκαν ανά περιοχή), η Αθήνα πλέον αντιπροσωπεύει περίπου το 51% των κρουσμάτων, κι εμφανίζει περισσότερα από τα εξαπλάσια κρούσματα από τη Θεσσαλονίκη. Γι’αυτό εφιστούμε ξανά την προσοχή μας στην Αττική, για την οποία είχε επισημανθεί ο κίνδυνος από τις 29 Νοεμβρίου. Η συνολική αυτή πορεία υποδηλώνει την πλημμελή εφαρμογή του lockdown από μερίδα του πληθυσμού και σε συγκεκριμένες περιοχές του Λεκανοπεδίου, όπως στον Κεντρικό και Βόρειο Τομέα της Αθήνας. Παρά την ενθαρρυντική πορεία της προηγούμενης εβδομάδας όπου είχαμε πτώση για 3 συνεχόμενες ημέρες και που υπέδειξε ότι το αυστηρό lockdown που ξεκίνησε από τις 3 Ιανουαρίου απέδωσε και στην Αθήνα, η επιδημιολογική καμπύλη στην Αττική (Σχήμα 4), φαίνεται να έχει εισέλθει σε ελαφρά ανοδική τροχιά, από τις 19 Ιανουαρίου. Η πορεία της διασποράς στη Θεσσαλονίκη είναι πολύ καλή μέχρι και τώρα, και αυτό αναμένεται να συνεχιστεί (Σχήμα 5). Λόγω της πιθανής παρουσίας του μεταλλαγμένου στελέχους Β.1.1.7 και στη Β. Ελλάδα, η εντατικοποίηση των ελέγχων ανά δήμο προτείνεται να γίνει και στη μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης.
Σχήμα 4. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αττική
Σχήμα 5. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Θεσσαλονίκη
Όσον αφορά στη Θεσσαλία, ανοδική σε σχέση με τη Δευτέρα (14 κρούσματα) είναι η πορεία της καμπύλης διασποράς του ιού στη Λάρισα με 37 κρούσματα (Σχήμα 6στην Μαγνησία με 13 κρούσματα την Τρίτη (Σχήμα 7). Όσο αφορά την Καρδίτσα με 14 κρούσματα (Σχήμα 8) παρατηρείται άνοδος σε σχέση με τη Δευτέρα. Ελαφρά ανοδική τάση εμφανίζει η πορεία της πανδημίας και στα Τρίκαλα με 3 κρούσματα την Τρίτη (Σχήμα 9). Λόγω της συνολικά καλής πορείας των πόλεων αυτών (με εξαίρεση τη Μαγνησία τις τελευταίες ημέρες, λόγω της συρροής σε οίκο ευγηρίας), η εφαρμογή του πιο αυστηρού lockdown, οδηγεί σε πτωτικές τάσεις μέχρι το τέλος Ιανουαρίου, όπως είχε προβλεφθεί από την αρχή του έτους.
Σχήμα 6. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λάρισα
Σχήμα 7. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μαγνησία
Σχήμα 8. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καρδίτσα
Σχήμα 9. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Τρίκαλα
Στην Αχαΐα, παρουσιάζεται ανοδική τάση με 29 κρούσματα την Τρίτη (Σχήμα 10) και πλέον αρχίζει να προβληματίζει η αυξητική πορεία. Στην Αρκαδία την Τρίτη εντοπίσθηκαν 7 κρούσματα (Σχήμα 11). Όσον αφορά άλλες περιοχές της Πελοποννήσου, μείωση σε σχέση με τη Δευτέρα εμφανίζει η κατάσταση στη Λακωνία με 6 κρούσματα (Σχήμα 12) και αύξηση στη Μεσσηνία με 13 κρούσματα (Σχήμα 13). Στη Λακωνία, αναμένουμε τα αποτελέσματα των επομένων ημερών για να έχουμε μια πιο καθαρή εικόνα για το εάν θα παραμείνει σε πτωτική ή έστω σταθεροποιητική τροχιά. Στην Αρκαδία (Σχήμα 11), προβληματίζει η σταθερά ανοδική τάση που παρατηρείται εδώ και μια εβδομάδα. Συνολικά, η εικόνα των τελευταίων ημερών είναι ανησυχητική, γιατί υπάρχει συνεχόμενα αυξητική τάση, όπως διαφαίνεται και από τα σχετικά διαγράμματα, και η πορεία αυτών των πόλεων, αποκλίνει από την προβλεπόμενη, όπως αυτή υπάγονταν από το περιορισμένο άνοιγμα συγκεκριμένων εκπαιδευτικών και οικονομικών δραστηριοτήτων. Συνεπώς υπάρχει ανάγκη αύξησης του αριθμού των τεστ ανίχνευσης στην Πελοπόννησο με σκοπό την διακοπή των αλυσίδων μετάδοσης.
Σχήμα 10. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αχαΐα
Σχήμα 11. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αρκαδία
Σχήμα 12. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λακωνία
Σχήμα 13. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Μεσσηνία
Σχήμα 14. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αργολίδα
Στην Αιτωλοακαρνανία (Σχήμα 15) με 7 κρούσματα την Τρίτη παρατηρείται ελαφριά αύξηση σε σχέση με τη Δευτέρα (6 κρούσματα). Ενώ η διασπορά τις τελευταίες ημέρες είχε αρχίσει να κάμπτεται και η σχετική καμπύλη έτεινε να πλησιάσει την πορεία που προέβλεπε η υπολογιστική πλατφόρμα CORE για αυτήν την περίοδο, διαφαίνεται χαλάρωση την περίοδο των γιορτών που έχει ανασχέσει ξανά την πτωτική πορεία (Σχήμα 15). Στην Εύβοια, με 38 κρούσματα την Τρίτη, παρατηρείται αύξηση σε σχέση με τη Δευτέρα(Σχήμα 16), και συνεχίζεται η έντονα ανοδική τάση των τελευταίων ημερών. Η σημερινή εικόνα της Εύβοιας κρίνεται υπό αυστηρή παρακολούθηση και αξιολόγηση των δεδομένων τις επόμενες μέρες. Αυξητική πορεία παρουσιάζεται και στην Αργολίδα με 5 κρούσματα την Τρίτη (Σχήμα 14) στη Βοιωτία με 13 κρούσματα (Σχήμα 17) , ενώ στη Φθιώτιδα με 1 κρούσμα (Σχήμα 18) η κατάσταση χαρακτηρίζεται ελαφρώς καθοδική.
Σχήμα 15. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αιτωλοακαρνανία
Σχήμα 16. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Εύβοια
Σχήμα 17. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Βοιωτία
Σχήμα 18. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φθιώτιδα
Όσον αφορά στις πόλεις της Βορείου Ελλάδας, σταθερή εμφανίζεται η κατάσταση στην Ημαθία με 3 κρούσματα την Τρίτη (Σχήμα 19), στην Πέλλα με 4 κρούσματα (Σχήμα 20), στην Πιερία με 4 κρούσματα (Σχήμα 21) και στην Καβάλα με 4 κρούσματα (Σχήμα 25). Αντίθετα ανοδική είναι η πορεία στις Σέρρες με 9 κρούσματα (Σχήμα 28), στο Κιλκίς με 5 κρούσματα (Σχήμα 24), στην Χαλκιδική με 16 κρούσματα (Σχήμα 30) και στη Φλώρινα με 1 κρούσμα (Σχήμα 22). Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι και την προηγούμενη εβδομάδα όλες αυτές οι πόλεις εμφανίζουν συνολικά πτωτική πορεία, αν και τις τελευταίες ημέρες διαγράφονται κάποιες ανοδικές τάσεις. Ανοδική σε σχέση με τη Δευτέρα (7 κρούσματα) είναι η πορεία της διασποράς στην Κοζάνη με 16 κρούσματα την Τρίτη (Σχήμα 21), οπότε για την αποφυγή πιθανής αναζωπύρωσης, απαιτείται αυξημένος αριθμός τεστ ελέγχου και εκτεταμένη ιχνηλάτηση για την αναχαίτιση της διαφαινόμενης αυξητικής πορείας της διασποράς, καθώς και έλεγχος της εφαρμογής των μέτρων. Τέλος, τα Γρεβενά με 0 κρούσματα (Σχήμα 27), και η Καστοριά με 0 κρούσματα (Σχήμα 29) παρουσιάζουν συνολικά πτωτική πορεία της διασποράς αλλά με μικρή κλίση. Συνολικά στη Μακεδονία, η εικόνα συνολικά είναι καλή για τις περισσότερες επιμέρους περιοχές, αλλά πρέπει να συνεχίσει η επιτήρηση της κατάστασης στη Κοζάνη.
Σχήμα 19. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ημαθία
Σχήμα 20. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πέλλα
Σχήμα 21. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κοζάνη.
Σχήμα 22. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φλώρινα
Σχήμα 23. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Δράμα
Σχήμα 24. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Κιλκίς
Σχήμα 25. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καβάλα
Σχήμα 26. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πιερία
Σχήμα 27. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Γρεβενά
Σχήμα 28. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στις Σέρρες
Σχήμα 29. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καστοριά
Σχήμα 30. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χαλκιδική
Όσον αφορά στη Θράκη, στη Ροδόπη διαφαίνεται ανοδική τάση καθώς εντοπίστηκαν 6 κρούσματα (Σχήμα 31). Όμοια, στην Ξάνθη με 12 κρούσματα την Τρίτη (Σχήμα 33), ο αριθμός είναι αυξημένος σε σχέση με τα δεδομένα της Δευτέρας (1 κρούσμα), στην οποία συνολικά τις τελευταίες ημέρες διαφαίνεται τροχιά αποκλιμάκωσης. Στη Ροδόπη φαίνεται να ελέγχεται η διασπορά με ελαφρώς κλιμακούμενη πορεία σε σχέση με τις προηγούμενες ημέρες. Στην Ξάνθη έχουμε μια συνολική σταθεροποίηση της διασποράς, ενώ και στον Έβρο με 10 κρούσματα την Τρίτη (Σχήμα 32), έχουμε αύξηση, η οποία ελπίζουμε να μην συνεχιστεί ώστε να μην ανατρέψει την σταθεροποιητική πορεία των προηγουμένων ημερών. Με την εικόνα που παρουσιάζεται τώρα, συνολικά όλες οι επιμέρους αυτές περιοχές βρίσκονται σε πτωτική πορεία.
Σχήμα 31. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ροδόπη
Σχήμα 32. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στον Έβρο
Σχήμα 33. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ξάνθη
Στη Λέσβο την Τρίτη εντοπίσθηκε αυξημένος αριθμός κρουσμάτων σε σχέση με τη Δευτέρα με 14 κρούσματα (Σχήμα 34), και μάλλον οφείλεται σε συγκεκριμένη συρροή, ο εντοπισμός της οποίας ελπίζουμε να μην αναστρέψει την πτωτική πορεία. Στην Κέρκυρα με 2 κρούσματα την Τρίτη (Σχήμα 35) η εξέλιξη της πανδημίας διαφαίνεται ότι έχει περιέλθει σε σταθερή πτωτική πορεία, ενώ στα Χανιά με 3 κρούσματα (Σχήμα 37) και στο Ηράκλειο με 7 κρούσματα (Σχήμα 36), συνεχίζεται η συνολικά καθοδική πορεία (με κάποιες επιφυλάξεις για το Ηράκλειο). Στη Χίο με 0 κρούσματα (Σχήμα 38) η πορεία της πανδημίας φαίνεται να είναι σταθερή, όπως και στη Θάσο με 1 κρούσμα (Σχήμα 39). Περισσότερα συμπεράσματα για την διαφαινόμενη τάση θα φανούν στις επόμενες ημέρες.
Σχήμα 34. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λέσβο
Σχήμα 35. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κέρκυρα
Σχήμα 36. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ηράκλειο
Σχήμα 37. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Χανιά
Σχήμα 38. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Χίο
Σχήμα 39. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Θάσο
Συμπεράσματα:
Ενώ η αποκλιμάκωση που παρατηρείται στον αριθμό των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), καθώς και ο αριθμός των θανάτων συνάδουν που παρατηρήθηκαν την Τρίτη συνάδουν με τις προσομοιώσεις του μοντέλου CORE για τον επόμενο μήνα, ο αριθμός των νέων κρουσμάτων ξεπέρασε τις προβλέψεις και χαρακτηρίζεται ανησυχητικός. Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας αυξήθηκε στο 2,4% (η ημερήσια τιμή την Τρίτη είναι 2,3%) ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) είναι 0,95 (τιμές του Rt κάτω από τη μονάδα υποδηλώνουν καθαρή μείωση της διασποράς του ιού στην κοινότητα). Οι τιμές αυτές δείχνουν ότι καλώς εφαρμόσθηκε το γενικευμένο lockdown στις 3 Ιανουαρίου, έτσι ώστε να αποσβεσθούν όποιες αποκλίσεις στην εφαρμογή των μέτρων υπήρξαν κατά την περίοδο των εορτών, δημιουργώντας θετικές προοπτικές στο σταδιακό άνοιγμα της οικονομίας που ξεκινά από τη Δευτέρα 18 Ιανουαρίου. Όπως είχαμε επισημάνει από χθες, τα αποτελέσματα των τελευταίων ημερών πάντως, δείχνουν ότι σε πανελλαδικό επίπεδο υπάρχει συνολικά αύξηση, η οποία φάνηκε πολύ έντονα την Τρίτη αναμένουμε με αγωνία τα αποτελέσματα των επομένων ημερών (μέχρι και το ερχόμενο Σάββατο), όπου ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης θα παραμείνει στα συνήθη επίπεδα (άνω των 30.000 ανά ημέρα).
Παρά την εφαρμογή οριζοντίων μέτρων ανάσχεσης της πανδημίας, η πορεία της τελευταίας διαφοροποιείται από περιοχή σε περιοχή. Οι παραπάνω παρατηρήσεις τείνουν στο συμπέρασμα ότι η διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου θα πρέπει να εξεταστεί σε τοπικό επίπεδο από τη στιγμή που συνολικά στη χώρα φαίνεται να έχουμε ξεπεράσει την κορύφωση του συγκεκριμένου επιδημικού κύματος του Νοεμβρίου. Παρόλα αυτά, συνιστάται προσεκτική μελέτη των αποτελεσμάτων των επόμενων ημερών, λόγω του ανοίγματος των δημοτικών σχολείων και από αυτή την εβδομάδα και του λιανικού εμπορίου. Με βάση τη συνολική εικόνα που έχει διαμορφωθεί, έχουμε εντελώς διαφορετική κατανομή στο χάρτη των κρουσμάτων, και πλέον μεγαλύτερη ανησυχία, εγείρουν οι τάσεις που παρατηρούνται στην Κεντρική Ελλάδα. Ενώ δηλαδή, τόσο η Θεσσαλονίκη, όσο και οι άλλες πόλεις της Μακεδονίας έχουν πολύ καλή πορεία, και σύμφωνη με τα μέτρα που ακόμα ισχύουν (ή και τα πιο αυστηρά lockdown σε συγκεκριμένες περιοχές) και συνάδουν και με τις προβλέψεις του μοντέλου, σε περιοχές όπως η Εύβοια, στη Μαγνησία και πλέον στις περισσότερες περιοχές στην Πελοπόννησο, παρατηρούνται έντονα ανοδικές τάσεις. Στην Αττική ο αριθμός των κρουσμάτων συνεχίζει να προβληματίζει και δεδομένης της σύγκλισης των μετρούμενων κρουσμάτων με τις προσομοιώσεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE, αναμένεται άνοδος τις επόμενες ημέρες. Για να αποφευχθεί επιδείνωση της κατάστασης, πρέπει οπωσδήποτε να ενταθούν οι έλεγχοι της εφαρμογής των μέτρων, αλλά και ο αριθμός των τεστ ανίχνευσης. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν κάποιες έντονες αυξητικές τάσεις σε επιμέρους περιοχές τις τελευταίες ημέρες, με κυριότερες τη Μαγνησία (η οποία όμως οφείλεται σε εντοπισμένη συρροή ρε οίκο ευγηρίας) και την Εύβοια, στις οποίες προτείνεται να εντατικοποιηθούν τα τεστ ανίχνευσης και η ιχνηλάτηση. Σε μικρότερο βαθμό από αυτές τις δύο περιοχές προβληματίζουν η Αχαΐα και η Λακωνία, ακολουθούμενες από την Αρκαδία και την Αιτωλοακαρνανία.
Συνολικά, τα τεστ ανίχνευσης θα πρέπει να διπλασιαστούν τουλάχιστον και να δίνεται έμφαση στοχευμένα στις περιφερειακές ενότητες στις οποίες η δυναμική της διασποράς φαίνεται να είναι ανησυχητική για 1-2 ημέρες ώστε να ανιχνεύονται οι ασυμπτωματικοί και προσυμπτωματικοί φορείς και να σπάει η αλυσίδα μετάδοσης βάζοντάς τους σε καραντίνα. Με δεδομένο το άνοιγμα της αγοράς από τη Δευτέρα 18 Ιανουαρίου χωρίς επιδείνωση της επιδημιολογικής εικόνας από το τέλος Ιανουαρίου, καλό θα ήταν να αυξήσουμε σημαντικά (κατά 2 και 3 φορές σε σχέση με την Τρίτη) τα τεστ ανίχνευσης του SARS–CoV-2 στην κοινότητα, στοχεύοντας στις περιοχές υψηλού κινδύνου για να λάβουμε προληπτικά μέτρα. Επίσης, με δεδομένη την απόκλιση προς τα πάνω του αριθμού κρουσμάτων την Τρίτη σε σχέση με τις προβλέψεις του μοντέλου, η οποία δεν μπορεί να εξηγηθεί με βάση την πορεία των προηγουμένων ημερών, αναμένουμε τα αποτελέσματα των επομένων ημερών, για να διαπιστώσουμε εάν όντως υπάρχει τόσο σημαντική αύξηση τις τελευταίες ημέρες, ή ο αριθμός αυτός οφείλεται στη ροή εργασιών δειγματοληψίας και αναλύσεων των τεστ. Εάν ο αριθμός είναι στα ίδια επίπεδα και την Τετάρτη ή και ακόμα μεγαλύτερος, τότε θα πρέπει να εντατικοποιηθούν τα τεστ γενετικής αλληλούχισης και να έχουμε καλύτερη εικόνα της παρουσίας του στελέχους B.1.1.7. του SARS-CoV-2, η οποία ιδεατά θα πρέπει να γίνεται σε ημερήσια βάση.
Για τους λόγους ανησυχίας που εγείρει και η παρουσία στην κοινότητα του στελέχους B.1.1.7. του SARS-CoV-2 και προκειμένου να περιορίσουμε ή τουλάχιστον να καθυστερήσουμε την ευρεία διασπορά του, προτείνουμε τα ακόλουθα προληπτικά μέτρα:– αύξηση του αριθμού των δοκιμών (συμπεριλαμβανομένων τόσο των δοκιμών RT-PCR όσο και των ταχέων δοκιμών που βασίζονται σε αντιγόνα) σε ιδρύματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης τόσο για το διδακτικό προσωπικό όσο και για τους μαθητές (ειδικά αυτά του λυκείου)– αύξηση του αριθμού της γενετικής αλληλούχισης στα δείγματα που λαμβάνονται από τα ιδρύματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για να μας επιτρέψουν να εκτιμήσουμε την πραγματική εξάπλωση του Β.1.1.7 στην κοινότητα. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, θα πρέπει να ζητηθεί από όλα τα επιστημονικά ιδρύματα που διαθέτουν μια διάταξη αλληλούχισης (κατά προτίμηση next generation sequencing (NGS) ή ακόμα και παλαιότερης γενιάς) να συμβάλουν στην εθνική προσπάθεια περιορισμού της διάδοσης του Β.1.1.7. Αυτό περιλαμβάνει όχι μόνο τα επίσημα κέντρα μοριακής ανάλυσης αλλά και όλα τα ακαδημαϊκά και ερευνητικά κέντρα που διαθέτουν όργανα γενετικής αλληλούχισης. Το έργο πρέπει να συντονιστεί από το εθνικό κέντρο αναφοράς στην Αθήνα, αλλά θα πρέπει να μοιραστεί σε ένα αναλυτικό δίκτυο για να επιτρέψει βελτιωμένη αλληλουχία σε όσο το δυνατόν περισσότερα δείγματα.– Να γίνει αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού στο μέγιστο δυνατό επίπεδο, για να χρησιμοποιηθεί ως ενεργός έλεγχος της δυναμικής της πανδημίας και να δημιουργηθεί τεχνητή ανοσία σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού.– Να γίνει χρήση συσκευών καθαρισμού αέρα (συσκευές απολύμανσης και φιλτραρίσματος αέρα) σε πολυσύχναστες σχολικές αίθουσες, μέσα μαζικής μεταφοράς, εστιατόρια και δημόσιους χώρους. Αυτό θα συντελέσει σε μείωση κατά 20-25% του συνολικού ρυθμού μετάδοσης (υποθέτοντας ότι η αερομεταφερόμενη μετάδοση αντιπροσωπεύει το 25-30% του συνόλου).Όπως ήδη αναφέρθηκε και παραπάνω, το επιτυχές άνοιγμα της οικονομίας χωρίς αναστροφές στην πορεία της πανδημίας απαιτεί τις προϋποθέσεις που αναφέρθηκαν πιο πάνω.
