Το enikos.gr καθημερινά, μετά τις ανακοινώσεις του ΕΟΔΥ για τον κορονοϊό παρουσιάζει την ποσοτική ανάλυση των επιδημιολογικών δεδομένων, σε συνεργασία με την ομάδα του Δημοσθένη Σαρηγιάννη, διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθυντή της Ερευνητικής Ομάδας HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Ανθρώπινη Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ.
Ακολουθεί η ανάλυση του καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη και του Δρ. Σπύρου Καρακίτσιου για την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα μας:
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, συνεχίστηκε και τη Δευτέρα η πτωτική πορεία με 639 νέα κρούσματα, επιβεβαιώνοντας την αργή πορεία αποκλιμάκωσης της πανδημίας στη χώρα με τα αποτελέσματα να συνάδουν με τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE. Ο αριθμός των τεστ που πραγματοποιήθηκαν τη Δευτέρα (11981) ήταν χαμηλός όπως είναι συνήθως αυτά που αναφέρονται Κυριακή και Δευτέρα, με αποτέλεσμα ο δείκτης θετικότητας να διαμορφωθεί στο 5,3%. Πιο σαφής εικόνα για την πορεία της πανδημίας και την αποκλιμάκωση αυτής θα μπορούν να εξαχθούν τις επόμενες μέρες όπου ο αριθμός των τεστ θα επιστρέψει στα γνωστά επίπεδα των εργάσιμων ημερών της εβδομάδας.
Τη Δευτέρα καταγράφηκε χαμηλός αριθμός θανάτων (62), υποδηλώνοντας τόσο τη συγκρατημένη, αλλά και ουσιαστική αποκλιμάκωση της διασποράς του SARS-CoV-2 στην κοινότητα. Ο γενικά υψηλός αριθμός των θανάτων που καταγράφεται ακόμα και αυτή την εβδομάδα σε συνδυασμό με την παρατηρούμενη μείωση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα μπορεί να ερμηνευθεί από το γεγονός ότι έγινε πιο συνεπής εφαρμογή του lockdown μετά τις 17-18 Νοεμβρίου, περίπου 10 μέρες μετά την ανακοίνωση του.
Όσον αφορά στους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), ο αριθμός αυξήθηκε ελαφρά (558 από 552 εχθές). Η καμπύλη εξέλιξης του αριθμού των ασθενών που χρειάζονται διασωλήνωση φαίνεται να ακολουθεί αργά την πορεία που διαφαίνονταν και από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE, όπως αυτή παρουσιάζεται στο Σχήμα 1, ενώ μια εκτίμηση για την πορεία των θανάτων παρουσιάζεται στο Σχήμα 2.
Σχήμα 1. Αριθμός κρουσμάτων σε κρίσιμη κατάσταση (ΜΕΘ) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.
Σχήμα 2. Αριθμός θανάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και τις προβλέψεις της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE.Και στις δύο περιπτώσεις φαίνεται ότι βρισκόμαστε στην αρχή της αποκλιμάκωσης όπως είχαμε προβλέψει. Αν συνεχισθεί η πτωτική πορεία των κρουσμάτων είναι αρκετά ασφαλές να αναμένουμε ότι αυτή η αποκλιμάκωση θα πραγματοποιηθεί και σε ό,τι αφορά στον αριθμό των ασθενών που είναι διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ και στους θανάτους από COVID-19.
Η πορεία της μέσης εβδομαδιαίας τιμής των κρουσμάτων όπως έχουν καταγραφεί από τον ΕΟΔΥ και η αναμενόμενη πορεία τους μέχρι το τέλος του χρόνου, σύμφωνα με την υπάρχουσα κατάσταση και την απόφαση παράτασης του lockdown μέχρι και τις 7 Ιανουαρίου, όπως προδιαγράφεται από την υπολογιστική πλατφόρμα CORE για την Ελληνική επικράτεια, αποτυπώνονται στο Σχήμα 3.
Σχήμα 3. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ελληνική επικράτειαTη Δευτέρα, όλες οι περιοχές παρουσιάζουν πτωτικές τάσεις, αλλά ο χαμηλός αριθμός τεστ, καθώς και η μη γνώση του αριθμού τεστ ανά πόλη, δεν μας επιτρέπουν να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα, τα οποία θα μπορούν να βγουν με περισσότερη ασφάλεια την Τρίτη.
Στις επιμέρους περιοχές με υψηλό υγειονομικό κίνδυνο, οι πτωτικές τάσεις στον αριθμό νέων κρουσμάτων επιβεβαιώνονται στη Θεσσαλονίκη με 163 κρούσματα τη Δευτέρα (Σχήμα 5) και στην Αθήνα με 184 κρούσματα. Στην Αττική η επιδημιολογική καμπύλη έχει πολύ μικρή κλίση αν και σημειώνεται πτωτική πορεία συνολικά (Σχήμα 4), υποδηλώνοντας την πλημμελή εφαρμογή του lockdown από μερίδα του πληθυσμού και σε συγκεκριμένες περιοχές του Λεκανοπεδίου, όπως στη Δυτική Αττική. Με δεδομένο το μέγεθος του πληθυσμού της Αττικής και τους ήδη υπάρχοντες περιορισμούς, προτείνουμε να εξεταστούν πιο αναλυτικά τα δεδομένα ανά δήμο, και όπου παρατηρείται έντονο επιδημιολογικό φορτίο (π.χ. Δυτική Αττική) να ενταθούν οι έλεγχοι τήρησης των μέτρων. Το ίδιο προτείνεται να γίνει στην Θεσσαλονίκη, παρόλο που δείχνει να ακολουθεί πτωτική πορεία συνολικά. Εντούτοις, η παράταση του lockdown μέχρι τις 7 Ιανουαρίου, απομακρύνει την πιθανότητα μιας έξαρσης μέσα στις γιορτές.
Σχήμα 4. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αττική
Σχήμα 5. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη ΘεσσαλονίκηΌσον αφορά στη Θεσσαλία, πτωτική πορεία παρουσιάζουν οι τρεις από τους τέσσερις νομούς. Εξαίρεση είναι η Μαγνησία, η οποία παρουσιάζει ελαφρώς αυξητική τάση καθώς και τα περισσότερα κρούσματα του γεωγραφικού διαμερίσματος (24 κρούσματα) (Σχήμα 7). Καλύτερη εμφανίζεται η κατάσταση στη Λάρισα με 19 κρούσματα (Σχήμα 6), στην Καρδίτσα με 9 κρούσματα (Σχήμα 8) και στα Τρίκαλα με 2 κρούσματα (Σχήμα 9). Παρόλα αυτά, προσοχή πρέπει να δοθεί στην Καρδίτσα και τα Τρίκαλα για να μην πραγματωθεί η αύξηση που προβλέπεται από το επόμενο Σαββατοκύριακο.
Σχήμα 6. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λάρισα
Σχήμα 7. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Μαγνησία
Σχήμα 8. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καρδίτσα
Σχήμα 9. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα ΤρίκαλαΣτις περιοχές που προκαλούσαν ανησυχία στην κεντρική Ελλάδα, οι μεταβολές ήταν ασύμμετρες. Στην Αιτωλοακαρνανία με 3 κρούσματα τη Δευτέρα η κατάσταση περιγράφεται ως σταθεροποιημένη σε μέτριο αριθμό κρουσμάτων και με αργή πτωτική πορεία (Σχήμα 11). Στην Αχαΐα, παρουσιάζεται ελαφρώς αυξητική τάση, με 7 κρούσματα (Σχήμα 10), ενώ στην Αρκαδία με 0 κρούσματα τη Δευτέρα, η πορεία της διασποράς σε σχέση με τις προηγούμενες μέρες δείχνει να σταθεροποιείται (Σχήμα 12), αν και η συνολική τάση έχει τη δυναμική να εξελιχθεί αρνητικά, οπότε εφιστούμε την προσοχή μας σε περιοχές που μέχρι και πριν μερικές ημέρες είχαν πολύ καλή επιδημιολογική εικόνα.
Σχήμα 10. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αχαΐα
Σχήμα 11. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Αιτωλοακαρνανία
Σχήμα 12. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην ΑρκαδίαΣτην Εύβοια, με 4 κρούσματα σήμερα, συνεχίζεται η σταθερή πορεία αποκλιμάκωσης (Σχήμα 13).
Σχήμα 13. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην ΕύβοιαΣυνεχίζεται η ανησυχία λόγω της ασταθούς πορείας στις περιοχές της Βορείου Ελλάδας. Η Ημαθία με 22 κρούσματα τη Δευτέρα (Σχήμα 14), η Πέλλα με 7 κρούσματα (Σχήμα 15), η Φλώρινα με 2 κρούσματα (Σχήμα 17), η Δράμα με 17 κρούσματα (Σχήμα 18), η Πιερία με 8 κρούσματα (Σχήμα 21), τα Γρεβενά με 7 κρούσματα (Σχήμα 22), οι Σέρρες με 6 κρούσματα (Σχήμα 23), και η Καστοριά με 3 κρούσματα (Σχήμα 24) παρουσιάζουν συνολικά πτωτική πορεία της διασποράς αλλά με μικρή κλίση.
Διακυμάνσεις στην πορεία της διασποράς που οδηγούν σε ασταθή συμπεριφορά σημειώνονται στο Κιλκίς με 2 κρούσματα (Σχήμα 19), την Καβάλα με 7 κρούσματα (Σχήμα 20), τη Ροδόπη με 15 κρούσματα (Σχήμα 25), τον Έβρο με 15 κρούσματα (Σχήμα 26). Αυτές οι περιοχές χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής για να αποφευχθεί πιθανή αυξητική πορεία της διασποράς από τις 20 Δεκεμβρίου κι έπειτα.
Ελαφρώς ανοδική σε σχέση με την Κυριακή (25 κρούσματα) είναι η πορεία της διασποράς στην Κοζάνη με 27 κρούσματα (Σχήμα 16), η οποία δεν φαίνεται να έχει μπει σε διαδικασία αποκλιμάκωσης. Σε όλες αυτές τις πόλεις προβληματίζει ο χαμηλός ρυθμός αποκλιμάκωσης, που μπορεί να αποδοθεί στο ότι τα μέτρα εφαρμόζονται πλημμελώς από κάποιες μικρές ομάδες του πληθυσμού, που όμως λόγω του μικρού μεγέθους αυτών των περιοχών, η επίδραση τους είναι καθοριστική στην ανάσχεση της πτωτικής πορείας.
Σχήμα 14. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Ημαθία
Σχήμα 15. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πέλλα
Σχήμα 16. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κοζάνη
Σχήμα 17. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Φλώρινα
Σχήμα 18. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Δράμα
Σχήμα 19. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Κιλκίς
Σχήμα 20. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Καβάλα
Σχήμα 21. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Πιερία
Σχήμα 22. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα Γρεβενά
Σχήμα 23. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στις Σέρρες
Σχήμα 24. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην ΚαστοριάΌσον αφορά τη Θράκη, στη Ροδόπη εντοπίστηκαν 15 κρούσματα (Σχήμα 25), όπως και στον Έβρο (Σχήμα 26), και φαίνεται να συνεχίζεται η ελαφρά ανοδική πορεία, ενώ στην Ξάνθη εντοπίστηκαν 8 κρούσματα τη Δευτέρα (Σχήμα 27), και διαφαίνεται μια σταθεροποίηση της κατάστασης.
Σχήμα 25. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Ροδόπη
Σχήμα 26. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στον Έβρο
Σχήμα 27. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη ΞάνθηΣτη Λέσβο, με 5 κρούσματα τη Δευτέρα, (Σχήμα 28) η ασταθής πορεία συνεχίζει να εμπνέει ανησυχία, ενώ στην Κέρκυρα με 0 κρούσματα (Σχήμα 29) στο Ηράκλειο με 5 κρούσματα (Σχήμα 30) και στα Χανιά με 3 κρούσματα (Σχήμα 31), η εξέλιξη της πανδημίας διαφαίνεται ότι έχει περιέλθει σε σταθερή πτωτική πορεία.
Σχήμα 28. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στη Λέσβο
Σχήμα 29. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στην Κέρκυρα
Σχήμα 30. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στο Ηράκλειο
Σχήμα 31. Πορεία του ημερησίου αριθμού των κρουσμάτων (κυλιόμενος μέσος όρος 7 ημερών) στα ΧανιάΣυμπεράσματα:Η συνολική πορεία των κρουσμάτων, αλλά και η αρχή αποκλιμάκωσης που παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες στον αριθμό των ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ), μετά τα αποτελέσματα της Δευτέρας, συνάδει με τις προσομοιώσεις του μοντέλου CORE για τον επόμενο μήνα. Παρά την εφαρμογή οριζοντίων μέτρων ανάσχεσης της πανδημίας, η πορεία της διαφοροποιείται από περιοχή σε περιοχή, ενώ παραμένουν περιοχές που η κατάσταση δεν εμφανίζει σταθερά σημάδια πτωτικής πορείας. Οι παραπάνω παρατηρήσεις τείνουν στο συμπέρασμα ότι η διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου θα πρέπει να εξεταστεί σε τοπικό επίπεδο από τη στιγμή που συνολικά στη χώρα φαίνεται να έχουμε ξεπεράσει την κορύφωση του συγκεκριμένου επιδημικού κύματος του Νοεμβρίου.
Σε πανελλαδικό επίπεδο ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας συνεχίζει την πτωτική του πορεία και πλέον είναι στο 4,7% (η ημερήσια τιμή τη Δευτέρα είναι 5,3%) ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) είναι 0,94 (τιμές του Rt κάτω από τη μονάδα υποδηλώνουν καθαρή μείωση της διασποράς του ιού στην κοινότητα). Πάντως τα σημερινά δεδομένα και η σύγκρισή τους με τις προβολές της υπολογιστικής πλατφόρμας CORE δείχνουν ότι άνοιγμα της οικονομίας και των σχολείων πριν από τις 7 Ιανουαρίου θα ήταν πρόωρο σε ό,τι αφορά στη διαχείριση του υγειονομικού κινδύνου.
