Του Χρήστου Γιαννούκα, Εκπαιδευτή Οδήγησης & Κυκλοφοριακής Αγωγής, Συμβούλου Οδικής Ασφάλειας
Η χώρα μας πλέον αναμφίβολα βιώνει μια νέα πραγματικότητα όσον αφορά στην ομαλή μας μετάβαση από συνθήκες καραντίνας και απαγόρευσης κυκλοφορίας, σε μια διαφορετική καθημερινότητα. Πέραν των άλλων που μας απασχολούν λόγω του πολυδιάστατου αυτού προβλήματος, κρίνεται απαραίτητο να εκτιμήσουμε και την κατάσταση στο οδικό μας δίκτυο.
Η καραντίνα, σύμφωνα με καταγραφές στο δίκτυο της Αττικής Οδού, μείωσε την κυκλοφορία των οχημάτων κατά 70%. Από τη Δευτέρα 4 Μαΐου επιτρέπεται η κυκλοφορία χωρίς την επίδειξη κάποιου δικαιολογητικού. Το αποτέλεσμα της κυκλοφορίας στην Αττική Οδό ήταν η αύξηση κατά 25.000 οχήματα, σε σχέση με τις 23 Μαρτίου, από 30.000 οχήματα σε 55.000 οχήματα.
Τι επιπτώσεις έχει όμως η σταδιακή αύξηση της κυκλοφορίας; Πόσο άλλαξε τον τρόπο που οδηγεί ο Έλληνας, η αποχή του από την καθημερινή τριβή του με το τιμόνι; Στη χώρα μας τα τροχαία ατυχήματα είναι η αιτία για τους περισσότερους θανάτους των νέων ηλικίας 15-29 ετών. Αποτελούν επομένως, μια πραγματική πανδημία που χωρίς να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα μπορεί να ξεφύγει του ελέγχου μας.
Πρωτοφανής, ήταν η έκρηξη παραβατικότητας τις πρώτες μέρες της σταδιακής άρσης των περιοριστικών μέτρων μετακίνησης. Σύμφωνα με τα δεδομένα της Τροχαίας, την εβδομάδα μετά την άρση των μέτρων κυκλοφορίας, 4 έως 10 Μαΐου 2020, πραγματοποιήθηκαν έλεγχοι σε 17.320 οχήματα, δίνοντας προτεραιότητα στις παραβάσεις για υπερβολική ταχύτητα και στη μη χρήση ειδικών μέσων συγκράτησης και προστασίας κατά την μεταφορά παιδιών. Συγκεκριμένα βεβαιώθηκαν συνολικά 3.371 σχετικές παραβάσεις σε όλη την επικράτεια. Οι 3.309 αφορούσαν την υπερβολική ταχύτητα και οι 62 παραβάσεις τη μη χρήση ειδικών μέσων συγκράτησης και προστασίας κατά την μεταφορά παιδιών. Οι περισσότερες παραβάσεις σημειώθηκαν στο οδικό δίκτυο του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (341), της Αττικής (270), της Πιερίας (269), των Σερρών (210), της Κορινθίας (207) και της Κοζάνης (144).
Οι καταγραφές της Τροχαίας δείχνουν, πως πολλοί ασυνείδητοι οδηγοί έχουν επιστρέψει στις παραβατικές συμπεριφορές τους. Παράδειγμα αποτελούν εκείνοι που θέλησαν να κάνουν επίδειξη των οδηγικών ικανοτήτων τους στους δρόμους της παραλιακής, οργανώνοντας αγώνες δρόμου, ξεπερνώντας κατά πολύ τα όρια ταχύτητας. Ένα ακόμη χαρακτηριστικό συμβάν οδηγικής τρέλας αποτελεί και η οδήγηση του 85χρονου στην Εθνική Οδό Αθηνών-Κορίνθου στο ύψος της Ελευσίνας, ο οποίος οδηγούσε επί σειρά χιλιομέτρων αντίθετα στο ρεύμα. Παράλληλα, βομβαρδιζόμαστε καθημερινά από ειδήσεις τροχαίων: Στη Λεωφόρο Αθηνών-Σουνίου τροχαίο δυστύχημα με τραυματίες και νεκρούς, στη Νάουσα οδηγός παρασέρνει και τραυματίζει σοβαρά 12χρονο αγόρι, στην Κρήτη ένας 35χρονος πατέρας χάνει τη ζωή του και τραυματίζεται σοβαρά η οικογένειά του.
Αυτά τα παραδείγματα δεν είναι τα μοναδικά καθώς από την ημέρα άρσης των μέτρων καταγράφονται ολοένα και περισσότερα τροχαία ατυχήματα όχι μόνο στους δρόμους των πόλεων αλλά και στις επαρχιακές οδούς. Το αποτέλεσμα αυτών, είναι τόσο να τραυματιστούν οι εμπλεκόμενοι όσο και να θρηνήσουμε θανάτους παιδιών και ενηλίκων. Δεν είναι ειρωνικό να προστατευόμαστε με κάθε μέσο από τον κορονοϊό και να χανόμαστε από ασυνειδησία την ώρα της οδήγησης;
Είναι δεδομένο πως η κυκλοφορία των οχημάτων θα αρχίσει σιγά σιγά να αυξάνεται. Πρέπει να αναλογιστούμε επομένως, πως οδηγοί οι οποίοι είχαν συνηθίσει να οδηγούν σε συνθήκες χαμηλής κυκλοφορίας, ή οδηγοί οι οποίοι είχαν οδηγήσει καθόλου ή ελάχιστα την περίοδο της καραντίνας είναι ευάλωτοι στο να εμπλακούν με οποιοδήποτε τρόπο σε τροχαία ατυχήματα. Κάτι τέτοιο, θα αποτραπεί εφόσον και αν οι αισθήσεις όλων των οδηγών είναι σε εγρήγορση καθώς οδηγούν και τηρούν τον ΚΟΚ. Με αυτό τον τρόπο θα σταματήσουν να παρατηρούνται παραβάσεις όπως είναι η μη χρήση ζώνης ασφαλείας και κράνους, χρήση κινητού τηλεφώνου ή χρήση άλλων μέσων που αποσπούν την προσοχή των οδηγών.
Η μη τήρηση των ορίων ταχύτητας αλλά και αποστάσεων ασφαλείας είναι εξίσου δύο πολύ συχνές παραβάσεις οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν σοβαρότατα ατυχήματα. Σύμφωνα με στοιχεία του ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) μείωση της ταχύτητας κατά 5% συμβάλει σε μείωση των τροχαίων κατά 30%. Ειδικά στην ΕΕ, υπολογίζεται πως, εάν μειωθεί η μέση ταχύτητα στο δρόμο κατά 1 χλμ./την ώρα, θα σώζονται 2000 ζωές τον χρόνο. Ζωές που έχουν την ίδια αξία για ζωή με αυτές που χάνονται από την πανδημία του κορωνοϊού. Ως εκπαιδευτής οδήγησης και κυκλοφοριακής αγωγής θεωρώ πως είναι επιτακτική η ανάγκη να ληφθούν άμεσα μέτρα από την πολιτεία και όλους τους άμεσα εμπλεκομένους επί του θέματος φορείς, θεσπίζοντας ένα ουσιαστικό σχέδιο δράσης για σωστή οδική εκπαίδευση των πολιτών. Επίσης μην ξεχνάμε ότι η αστυνόμευση και οι συνεχείς έλεγχοι είναι απαραίτητοι για να περιοριστούν οι παραβάσεις. Στην προσπάθεια αυτή σημαντικός αρωγός είναι και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης για την έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση των πολιτών προκειμένου να μη θρηνήσουμε αλλά θύματα στην άσφαλτο.
