Του Φοίβου Κλαυδιανού
Την αναπτυξιακή στρατηγική (Growth Strategy) της χώρας στη μεταμνημονιακή εποχή, παρουσιάζει σήμερα ο πρωθυπουργός στο υπουργικό συμβούλιο, το οποίο συνεδριάζει στις 13:00.
Με την παρέμβαση αυτή ο πρωθυπουργός θέλει να σηματοδοτήσει ότι η κυβέρνηση μπαίνει στα τελευταία μέτρα για την ολοκλήρωση των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής τον Αύγουστο, μετά και την επίτευξη της συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο το Σάββατο και μάλιστα χωρίς καθόλου δραματοποίηση ή επιβολή νέων υποχρεώσεων, αλλά και με μικρά κέρδη (επιστροφή της ενιαίας τιμής βιβλίου, 1/1 αναλογία αποχωρήσεων-προσλήψεων στο δημόσιο, μείωση της γραφειοκρατίας στον εξωδικαστικό).
Κυβερνητικά στελέχη επισημαίνουν, λοιπόν, πόσο απέχει η τωρινή πραγματική εικόνα της διαπραγμάτευσης, σε σχέση με όσα είχαν λανθασμένα προβλεφθεί το προηγούμενο διάστημα για τις δυσκολίες πραγματοποίησης των 88 προαπαιτούμενων, καθώς και για δήθεν θυελλώδεις αντιδράσεις των θεσμών έναντι του αναπτυξιακού σχεδίου. Αντιθέτως, η γρήγορη και άνετη επίτευξη τεχνικής συμφωνίας έχει φέρει αυτοπεποίθηση στο οικονομικό επιτελείο και γενικότερα στην κυβέρνηση για τα μείζονα θέματα της διαπραγμάτευσης, δηλαδή το χρέος και τη μεταμνημονιακή εποπτεία.
Την Τετάρτη οι τρέχουσες διαπραγματεύσεις για όλα αυτά τα ζητήματα θα ξαναβρεθούν στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης, αφού θα διεξαχθεί στη βουλή σχετική προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση μετά από αίτημα που έχει καταθέσει η πρόεδρος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Φώφη Γεννηματά. Βεβαίως, τόσο στη συζήτηση της Τετάρτης όσο και στη σημερινή ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στο υπουργικό συμβούλιο, αναμένονται και οι αναφορές του πρωθυπουργού για τις εξελίξεις στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις για το ονοματολογικό της ΠΓΔΜ.
Μαξίμου: Πρωτόγνωρο για τη χώρα – Δεν μπορεί να κατανοήσει τη σημασία του η αντιπολίτευση
Σε ό,τι αφορά το Growth Strategy, κυβερνητικές πηγές το χαρακτηρίζουν ως “το manual της επόμενης μέρας για την Ελλάδα”, αφού δεν είναι απλώς ένα σχέδιο στο οποίο απαριθμούνται αναπτυξιακοί στόχοι, αλλά ένα συνολικό πλάνο το οποίο περιλαμβάνει αφενός τους σκοπούς στους επιμέρους τομείς του κοινωνικού και οικονομικού γίγνεσθαι και αφετέρου τις συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και δράσεις για την επίτευξη αυτών των σκοπών.
Υποστηρίζουν, επίσης, ότι πρόκειται για ένα εγχείρημα πρωτοφανές για τη χώρα, η οποία πορεύθηκε για χρόνια με μια κοντόφθαλμη και απολύτως καταστροφική, όπως αποδείχθηκε, λογική. Παράλληλα περιλαμβάνει και μια σειρά από τα συμπεράσματα που παρήγαγε μια ευρύτατη διαδικασία διαβούλευσης με το σύνολο των παραγωγικών φορέων της χώρας και της τοπικής αυτοδιοίκησης, η οποία έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια των τελευταίων 11 μηνών μέσα από τα Περιφερειακά Συνέδρια για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση.
Φυσικά, στην κυβέρνηση δεν κρύβουν ότι το κείμενο αυτό περιλαμβάνει δεσμεύσεις, ωστόσο ισχυρίζονται ότι αυτές αφορούν πρωτίστως το κοινωνικό σύνολο και ιδίως της δυνάμεις της εργασίας και της παραγωγής. Μάλιστα, επικρίνουν την αντιπολίτευση, λέγοντας πως είναι εξαιρετικά δύσκολο, να κατανοήσουν τα παραπάνω όσοι έφεραν τη χώρα σε καθεστώς χρεοκοπίας και διεθνούς ανυποληψίας και γι’ αυτό αντιμετώπισαν το κείμενο με τρόπο αμήχανο και άγαρμπο. Είτε λέγοντας ότι πρόκειται για νέο μνημόνιο, είτε στη συνέχεια ότι πρόκειται για έκθεση ιδεών.
Είναι άλλωστε μια διαδικασία την οποία ακολούθησαν τόσο η Πορτογαλία, όσο και η Ιρλανδία όταν εξήλθαν των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής Είναι προφανές ότι οι πολιτικές δυνάμεις που έστησαν και συντήρησαν ένα κρατικοδίαιτο, διεφθαρμένο και εν τέλει θνησιγενές οικονομικό και παραγωγικό μοντέλο, νιώθουν άβολα στην ιδέα μιας συντεταγμένης και τεκμηριωμένης μακροπρόθεσμης στρατηγικής για τη χώρα, προσθέτουν οι ίδιες πηγές.
Τι περιλαμβάνει το αναπτυξιακό σχέδιο – Οι στόχοι, οι δεσμεύσεις, οι στρατηγικοί τομείς και τα εργαλεία του
Τη συγγραφή του σχεδίου συντόνισε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας Αλέξης Χαρίτσης, συγκεντρώνοντας επεξεργασίες που προέκυψαν από τα επιμέρους υπουργεία, υπό την πολιτική επίβλεψη των υπουργών Οικονομικών και Οικονομίας Ευκλείδη Τσακαλώτου και Γιάννη Δραγασάκη και του υφυπουργού παρά των πρωθυπουργώ Δημήτρη Λιάκου.
Ως προς τα βασικά συστατικά της αναπτυξιακής στρατηγικής από την κυβέρνηση επισημαίνουν τα εξής:
Η βάση: Σταθερότητα – Ασφαλής διάδρομος για το μέλλον
Το Σχέδιο, εκκινεί από το κεκτημένο που έχει πλέον στα χέρια της η χώρα και της δίνει τη δυνατότητα να οργανώσει το μέλλον της. Τη σταθερότητα όσον αφορά τα δημοσιονομικά. Η Ελλάδα από το 2015, υπεραποδίδει διαρκώς έναντι των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα και το γεγονός αυτό την καθιστά επιτέλους αξιόπιστη. Το πλαίσιο της επόμενης περιόδου, προφανώς προβλέπει τους συμφωνημένους ήδη στόχους της επόμενης τετραετίας, τόσο στο επίπεδο των πλεονασμάτων όσο και σε αυτό της ανάπτυξης. Κρίσιμη παράμετρος αποτελεί το ζήτημα της ρύθμισης του χρέους, η οποία εξάλλου θα συμβάλλει καθοριστικά στην ενίσχυση της αναπτυξιακής δυναμικής της χώρας η οποία έχει ήδη διαφανεί.
Η Ελλάδα είναι μια χώρα που πλήρωσε ακριβά τη δημιουργία και τη διόγκωση ενός άναρχου παραγωγικού μοντέλου, χωρίς προσανατολισμό και με μοναδικό κριτήριο την εξυπηρέτηση των επιχειρηματικών σχεδίων μιας κρατικοδίαιτης ελίτ.
Το τέλος των μνημονίων συνιστά και το τέλος αυτού του μοντέλου. Στο Σχέδιο γίνεται ρητή αναφορά στους τομείς στους οποίους εντοπίζονται δυνατότητες σημαντικής ανάπτυξης και αναβάθμισης της χώρας στο διεθνή οικονομικό ανταγωνισμό. Πρόκειται για τους τομείς της μεταποίησης, της βιομηχανίας,του αγροδιατροφικού τομέα, του τουρισμού, της ναυτιλίας, του φαρμάκου, των logistics, της καινοτομίας, των start-ups, των υποδομών, της ενέργειας.
Όλα τα παραπάνω συνδέονται και με την ισχυροποίηση του τομέα των εξαγωγών, ο οποίος ήδη από το αδύναμο 19% του 2009, έχει φτάσει σήμερα στο 33%, με στόχο το 50% το 2025. Στο κείμενο, παρουσιάζονται τα δεδομένα για κάθε κλάδο καθώς και οι προοπτικές του, με τρόπο αναλυτικό και με συγκεκριμένη αναφορά στα βήματα για την ανάπτυξη του καθώς και τους μετρήσιμους στόχους για τον καθένα ξεχωριστά. Έχουμε λοιπόν, για πρώτη φορά στα χρονικά του σύγχρονου ελληνικού κράτους, την αποτύπωση σε επίσημο κείμενο υπό τη μορφή Σχεδίου για την επόμενη μέρα, των ισχυρών χαρτιών της χώρας στο διεθνή ανταγωνισμό και τα μέσα ώστε αυτά να ενισχυθούν.
Τα μέσα: Εξασφάλιση πόρων για την ανάπτυξη – Η Ελλάδα γίνεται ελκυστικός επενδυτικός προορισμός.
Ένα σχέδιο που περιλαμβάνει τους τομείς, στους οποίους ενδιαφέρεται να επενδύσει η χώρα, θα ήταν λειψό αν δεν περιλάμβανε τα μέσα για να επιτευχθεί αυτό. Εδώ, το Σχέδιο αναφέρεται στις δύο καθοριστικές συνισταμένες.
• Τις θεσμικές αλλαγές.
• Τα χρηματοδοτικά εργαλεία.
Στο πρώτο σκέλος γίνεται εκτενής αναφορά στις σημαντικές τομές που έχουν ήδη γίνει στη χώρα στο επίπεδο της νομοθεσίας όσον αφορά τις επιχειρήσεις. Από τον Αναπτυξιακό Νόμο και τις ειδικές μέριμνες του για τη στήριξη του κυττάρου της ελληνικής οικονομίας, που είναι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μέχρι τις αλλαγές που διευκολύνουν την ίδρυση νέων επιχειρήσεων, την καθιέρωση συγκεκριμένων αναπτυξιακών κινήτρων για τις νέες επιχειρήσεις, το νέο πλαίσιο για τις Στρατηγικές Επενδύσεις και η taskforceστην οποία προΐσταται ο Πρωθυπουργός και συνολικά όλες τις σχετικές πρωτοβουλίες που κινούνται γύρω από τον άξονα: Απλοποίηση – Διαφάνεια – Αποτελεσματικότητα – Επιτάχυνση
Στο δεύτερο σκέλος βρίσκεται το κρίσιμο ζήτημα των πόρων. Τα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα τροφοδοτήσουν αυτή τη μεγάλη προσπάθεια για την ανασυγκρότηση της παραγωγής. Η χώρα έχει πλέον στη διάθεση της όχι μόνο τους πόρους από το ΠΔΕ και το ΕΣΠΑ στο οποίο για τρία συναπτά έτη παραμένει η χώρα με τη μεγαλύτερη απορρόφηση πανευρωπαϊκά, αλλά και από το πακέτο Γιούνκερ με επενδύσεις αξίας 8 δισ. την ΕΙΒ με επενδύσεις που θα αποφέρουν σύμφωνα με την τράπεζα έως και 20 δισ. την επόμενη τριετία καθώς και 2,5 δισ. αρχικά από την ΕBRD.
Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τις επιμέρους πρωτοβουλίες και την ίδρυση ταμείων για την ενίσχυση της καινοτομίας, των νεοφυών επιχειρήσεων αλλά και τη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, συγκροτούν ένα συνεκτικό σχέδιο. Στο πλάι αυτών, έρχεται η φιλόδοξη προσπάθεια για την Ίδρυση της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, ώστε να κατορθώσει να ενισχύσει αυτή την σημαντική προσπάθεια ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Όλα αυτά φυσικά, σε ένα περιβάλλον όπου το κόστος δανεισμού μειώνεται διαρκώς σε επίπεδα προ κρίσης και με τη χώρα να επιστρέφει ξανά στις αγορές χρήματος.
Η νέα κοινωνική πραγματικότητα: Κοινωνική Δικαιοσύνη – Ενίσχυση και προστασία της εργασίας
Το ένα πόδι της στρατηγικής για την επόμενη μέρα είναι η ενίσχυση της παραγωγής, το δεύτερο είναι η κοινωνική δικαιοσύνη. Το Σχέδιο αναφέρεται στις πρωτοβουλίες στήριξης τόσο του Τομέα της Δημόσιας Υγείας, της Παιδείας και της Κοινωνικής Ασφάλισης. Ενώ ιδιαίτερη βαρύτητα έχουν τα ζητήματα της εργασίας, με κύρια σημεία:
Το εθνικό σχέδιο με ορίζοντα τριετίας, για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας.
Την επαναφορά των βασικών αρχών των συλλογικών διαπραγματεύσεων
Την αύξηση του κατώτατου μισθού.
Τα παραπάνω σημεία, έρχονται να συμπληρώσουν τη στρατηγική για τη δημιουργία όχι μόνο νέων θέσεων εργασίας, αλλά και καλύτερων θέσεων εργασίας.
Οι πρωταγωνιστές αυτού του Σχεδίου: Επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο και τη νέα γενιά
Το Σχέδιο, περιλαμβάνει τους στόχους, τα μέσα αλλά και τους υλοποιητές του. Στο επίκεντρο λοιπόν αυτής της μεγάλης προσπάθειας είναι οι άνθρωποι αυτής της χώρας. Και ειδικότερα, οι νέοι και οι νέες που τα χρόνια της κρίσης, αντιμετωπίστηκαν ως πλεονάζον προσωπικό σε επιχείρηση υπό εκκαθάριση. Αυτοί οι άνθρωποι με τις ικανότητες και τη διάθεση τους, θα κρίνουν εν τέλει και την επόμενη μέρα της χώρας. Το Σχέδιο, περιλαμβάνει μια σειρά από πρωτοβουλίες ώστε να διευκολυνθούν οι νέοι και οι νέες της χώρας να ζήσουν και να δημιουργήσουν εδώ και φυσικά, όσοι έφυγαν τα προηγούμενα χρόνια να βρουν ξανά κίνητρα ώστε να επιστρέψουν.
Αφρικανική σκόνη: Τι έδειξε το ηλεκτρονικό μικροσκόπιο της ΕΑΓΜΕ που ανέλυσε δείγματα από την Αττική
