Με τρεις αντι-navtex και μία πρόκληση στα Ίμια, η Τουρκία επανέρχεται στην πολιτική των προκλήσεων, τορπιλίζοντας το ήρεμο κλίμα, με το υπουργείο Εξωτερικών να προχωρά σε ρηματική διακοίνωση και τον Νίκο Δένδια να προτρέπει «να μην έχουμε ψευδαισθήσεις» με την πολιτική των γειτόνων.
του Χρήστου Μαζανίτη
Την προηγούμενη εβδομάδα η Τουρκία έπειτα από πολύ καιρό επανήλθε στην τακτική των προκλήσεων στο Αιγαίο. Με anti-navtex προκαλούσε το Πολεμικό Ναυτικό που είχε εκδώσει οδηγία προς ναυτιλομένους για την διεξαγωγή της άσκησης ΤΡΙΑΙΝΑ ανοιχτά της Χίου. Η Τρίαινα διεξάγεται συνήθως με ένα πλοίο και 2 μαχητικά της Πολεμικής Αεροπορίας.
Η Τουρκία όχι μόνο αμφισβήτησε το δικαίωμα της Ελλάδας να πραγματοποιεί τις προγραμματισμένες της ασκήσεις, αμφισβήτησε το δικαίωμα έκδοσης NAVTEX στο Αιγαίο κι επί τη ευκαιρία υπενθύμισε την απαίτησή της για την αποστρατιωτικοποίηση και κατ’ επέκταση γκριζάρισμα συνολικά 23 νησιών του ανατολικού Αιγαίου.
Το τελευταίο επεισόδιο έρχεται από τον υδρογραφικό σταθμό Αττάλειας, που με τις υπ’ αριθμ. 0177/24 και 0184/24 Νavtex αμφισβητεί το δικαίωμα του Πολεμικού Ναυτικού και της Πολεμικής Αεροπορίας να πραγματοποιήσουν ασκήσεις το διάστημα 20-24 Φεβρουαρίου νοτίως της Καρπάθου και ανατολικότερα, αναφέροντας ότι οι περιοχές βρίσκονται «σε χώρο τουρκικής δικαιοδοσίας».
Από την Βουλή, κατά την ενημέρωση της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής για θέματα αμυντικής πολιτικής, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας, ερωτηθείς για την συνεχή προκλητικότητα από την Τουρκία δεν μάσησε τα λόγια του, στην δευτερολογία του, αναφέροντας ότι «δεν έχει μεταβάλει τις θέσεις της η Τουρκία, έχει χαμηλώσει τους τόνους και έχει μειώσει τις παραβιάσεις, αλλά δεν έχει αλλάξει ούτε κεραία από τις θέσεις της».
Παράλληλα απάντησε χωρίς περιστροφή με αφορμή τις NAVTEX ότι «Σε μια από τις τελευταίες NAVTEX, η Τουρκία συνδυάζει την κυριαρχία με την ναυσιπλοΐα για πρώτη φορά. Ναι μεν έχει χαμηλούς τόνους, έως και ευγένεια τολμώ να πω, αλλά το υφέρπον αφήγημα είναι εκεί. Δεν δικαιούμεθα να το αγνοούμε . Να μην έχουμε ψευδαισθήσεις».
Μάλιστα αναφέρθηκε και στην πρόσφατη συνάντηση που είχε με τον Τούρκο ομόλογό του Γιασάρ Γκιουλέρ, στο περιθώριο της Συνόδου Υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ, στις Βρυξέλλες λέγοντας «Δεν μπορούμε να μην εκμεταλλευτούμε το διάστημα σχετικής ηρεμίας. Καλοδεχούμενο. Είδα τον Τούρκο ομόλογό μου, του είπα να διατηρηθεί ηρεμία. Όμως χρειάζεται δυο γι’ αυτό».
Είχε προηγηθεί η επίδοση ρηματικής διακοίνωσης από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών στην τουρκική πλευρά με αφορμή τις anti-navtex και την πρόκληση περί αποστρατιωτικοποιημένων νησιών.
Όπως έγινε γνωστό από διπλωματικές πηγές έχουν σταλεί επιστολές διαμαρτυρίας της Υδρογραφικής Υπηρεσίας στην αρμόδια υπηρεσία IΜΟ (Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό) και στον Ισπανό συντονιστή για τις Navtex της περιοχής της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας.
Σε όλα τα κείμενα, όπως υπογραμμίζουν οι ίδιες πηγές, απορρίπτονται οι τουρκικοί ισχυρισμοί και προβάλλεται η νομική ορθότητα των ελληνικών θέσεων.
Η τουρκική προκλητικότητα έρχεται στον απόηχο και της συνάντησης που είχαν την Κυριακή στο Μόναχο ο Γιώργος Γεραπετρίτης με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν. Σύμφωνα με πληροφορίες του enikos.gr οι «δύο» συμφώνησαν ότι πρέπει να διατηρηθεί το καλό κλίμα στο Αιγαίο, ότι πρέπει και οι δύο πλευρές να εστιάσουν στην θετική ατζέντα ενώ ο Φιντάν δεσμεύθηκε να μην θέσει ζητήματα που θα αφορούν τον σκληρό πυρήνα των διαφορών με την Ελλάδα δίνοντας έμφαση στην προετοιμασία του ταξιδιού του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Τουρκία.
Υπενθυμίζεται ότι το Σάββατο – όπως αποκάλυψε το enikos.gr – οι Τούρκοι επανήλθαν στην τακτική των προκλήσεων και με τη χρήση σκαφών του λιμενικού. Σύμφωνα με πλήρως επιβεβαιωμένες πληροφορίες του enikos.gr, περίπου στις 3.00 το μεσημέρι του Σαββάτου τουρκική ακταιωρός πέρασε εντός ελληνικών χωρικών υδάτων. Άμεσα επενέβη το Λιμενικό με 2 σκάφη, το οποίο προχώρησε σε κυνηγητό της τουρκικής ακταιωρού.
Επί 15 λεπτά είχαμε ναυμαχία στην θαλάσσια περιοχή των Ιμίων και όλα έδειχναν ότι η «ηρεμία του Αιγαίου» κρεμόταν από μία κλωστή.
Οι Τούρκοι, βλέποντας ότι δεν μπορούσαν να συνεχίσουν να προκαλούν – έχοντας απέναντί τους δύο ελληνικά σκάφη αποσύρθηκαν στα δικά τους χωρικά ύδατα ενώ ταυτόχρονα πήρε φωτιά το «κόκκινο τηλέφωνο». Ο Έλληνας πλοίαρχος του Λιμενικού, που είναι επιφορτισμένος για επικοινωνία με τον Τούρκο ομόλογό του, σήκωσε το τηλέφωνο για την εκτόνωση της κατάστασης.
Για πρώτη φορά μετά την «Διακήρυξη των Αθηνών» που υπέγραψαν Μητσοτάκης – Ερντογάν και την επίσκεψη που ακολούθησε στην Τουρκία του υπουργού Ναυτιλίας Χρήστου Στυλιανίδη, του Αρχηγού του Λιμενικού Σώματος και του Έλληνα Πλοίαρχου, φαίνεται ότι λειτούργησε ο «μηχανισμός εκτόνωσης εντάσεων» πριν ακόμη τα πράγματα εξελιχθούν σε κρίση.
